سلامت نیوز: اینجا «دلون» است، شمالیترین منطقه شهر توریستی سیسخت که با زیبایی هرچه تمامتر در دامنههای دنا پهن شده و مثل نگینی سبز میدرخشد. اینجا دلون است، منطقهای حفاظتشده و پراهمیت حتی برای یونسکو اما مدتی است تابلویی که روی آن نوشته شده بود «منطقه حفاظت شده» را کنار انداختهاند و به جای آن سندهای منگولهداری را رو کردهاند که نشاندهنده چوب حراجی است که بر پیکر منطقهای حفاظتشده فرود آوردهاند.
با این حال دلون با زیبایی بینظیرش همچنان جلوهگری میکند و چشمها به سویش خیره میمانند. چشمهای خیرهای که تا به حال دردسرهای زیادی را برای این پهنه سبز به همراه داشته تا آنجا که زمینهای دلون حراج میشوند بیآن که کسی پاسخگو باشد و بدون آن که مسئولان سیسخت از این ماجرا باخبر باشند؛ نه اداره ثبت، نه منابع طبیعی و نه شورای شهر این منطقه هیچ کدام در جریان این موضوع نبودهاند و مدعی هستند که منابع طبیعی استان بدون در جریان قرار دادن آنها دست به این کار زده است. این ماجرا اعضای شورای اسلامیشهر سیسخت را تا پای استعفای دستهجمعی پیش برده است.
رضا خلیلی یکی از اعضای شورای اسلامی شهر سیسخت میگوید: «منطقه دلون به معنای سنگدان است و به گونهای در دامنه کوه واقع شده و از شرایط خاصی برخوردار است که به گفته یکی از مسئولان محیط زیست کشور، کوچکترین دستکاری در آن، رانش زمین را به دنبال خواهد داشت.» خلیلی از واگذاری قسمتی از این زمینها برای ساخت و ساز مسکن مهر میگوید و نارضایتی مردم از این ماجرا: «قسمتی از این زمینها به شکلی عامالمنفعه در اختیار مردم سیسخت بود که مسکن مهر قسمتی از این زمینها را بلعید و آن را به کسانی اختصاص داد که از اهالی سیسخت هم نبودند و این مسأله مشارکت مردم و اعتماد اجتماعی آنها را تا حد زیادی کاهش داد، اما واکنش آنها زمانی شروع شد که اداره راه و شهرسازی زمینها را بدون اجازه و بیآن که در روزنامهای ثبت شود به مالکیت خود درآورد و بیراه نیست اگر بگوییم واکنشهای مردمی احساسی نبود و این مسأله پیشینهای چندساله داشت.»
مردم سیسخت، بزرگترین «انجیاو» دوستدار طبیعت
خلیلی درباره وضعیت زمینهای دلون میگوید: «مردم سیسخت آنقدر اعتماد اجتماعی داشتند که حتی برای باغهایشان دیوار هم نکشیدند و حرف ریشسفیدها و شهادت آنها برایشان سند بود. این درحالی است که سیسختیها آبا و اجدادی کشاورز بودند و بهترین محصولات را هم بارمیآوردند و براحتی میتوانستند این زمینها را برای کشاورزیشان اختصاص دهند اما وقتی به ارزش این منطقه پی بردند به صورت خودجوش از بردن دامها به این منطقه خودداری کردند و حتی بارها دست به جمعآوری زباله در این منطقه زدهاند بیآن که چشمداشتی داشته باشند یا حتی یک بار از این اقدامات آنها جایی سخنی به میان آید، زیرا تنها هدفشان حفاظت از منطقهای باارزش است و میتوان آنها را بزرگترین <ان جی او> دوستدار طبیعت نامید.»
خلیلی درباره متصرفان زمینهای دلون سیسخت میگوید: «حدود 20 هکتار از این زمینها توسط راه و شهرسازی تصرف شد و حالا هم 20 هکتار به شرکت یاس زاگرس اختصاص داده شده و تأکید مقام معظم رهبری درباره حفاظت از باغات و مراتع و جنگلها نادیده گرفته شده است و در این راستا به بیت رهبری هم نامهای ارسال کردهایم و گلایههایمان را برای ایشان نوشتهایم.»
این عضو شورای شهر سیسخت میگوید: «بحث زمینخواری در «دنا» به مرحله حادی رسیده است و در صورتی که ادارات، این موضوع را نادیده بگیرند و به خواسته بحق مردم احترام نگذارند ما 5 عضو شورای شهر استعفا میدهیم و در خانه مینشینیم.»
و اما پاسخ مسئولان...
به سراغ مسئولان منابع طبیعی سیسخت و استان رفتیم تا پاسخ آنها را درباره عرصههایی که بخشیده شدهاند بپرسیم.
فلسفی رئیس منابع طبیعی شهرستان سیسخت است که در پاسخ به پرسشی مبنی بر علت واگذاری زمینها میگوید: «ما کارهای نیستیم و اداره منابع طبیعی استان از ما نخواسته است که جلوی این ماجرا را بگیریم. اگر به ما بگویند جلوی این ماجرا را بگیریم میگیریم، اگر هم نگویند ما هم نمیتوانیم بگیریم.»
یعنی شما به عنوان منابع طبیعی سیسخت خودتان هیچ نظر و دخالتی در این موضوع ندارید؟ «ما کارهای نیستیم.»
بار دیگر سؤال را با سید احسان نعمتی معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد مطرح کردیم تا پاسخ را از زبان مسئولی بشنویم که به عقیده دیگر مسئولان و مردم سیسخت مسئول اصلی واگذاری زمینهاست.
نعمتی میگوید: «در جریان دقیق این واگذاریها نیستم و احتمالاً در سنوات قبل انجام شده است.» اما واگذاری زمینها به شرکت یاس زاگرس به تازگی انجام شده و مربوط به سنوات قبل نیست: «نمیتوانم پاسخ دهم، چرا این موضوع برای شما اهمیت دارد، این همه موضوع برای خبر، بروید سراغ آنها ...» پایان این مکالمه به قطع کردن تلفن از سوی معاون حفاظت و اراضی اداره کل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، ختم شد...
نگرانیها و گلایههای اهالی سیسخت
نگرانیها و گلایههای مردم سیسخت هم کم نیست و به نظر میرسد زیباییهای این منطقه برای مردمش عایدی جز نگرانی و خوندل خوردن و گذاشتن سر پر از فکر و خیال بر بالین نداشته است. مردمی که قصد کردهاند با چنگ و دندان زمینهایی را که سالهاست از دیدنش لذت میبرند را حفظ کنند و در این راه شورای شهر سیسخت هم با آنها همراه شده و تنهایشان نگذاشته و قرص و محکم پشت مردمش ایستاده است.
نگرانی در چهرههای مردم موج میزند، چرا که نمیخواهند زمینهایی را که بیخ گوششان است و بارها میتوانستهاند رویشان دستاندازی کنند اما نکردند را حالا مانند توپ چهلتکه در چنگ این و آن ببیند. مردمی که کشاورزی پیشهشان است و برای کسب رزق و روزی چند لقمه نان حلال در زمینهای سختگذر و سراشیبی کوهها بذر پاشیدند و محصولشان را درو کردند اما حاضر نشدند زمینهای بکر دلون را زیر کشت ببرند تا دستنخورده برای آیندگان باقی بماند و چشم آنها هم مانند سیسختیهای امروز زیباییهای دلون را ببیند، مردمی که خود را یک انجیاو خودجوش حافظ محیط زیست و منابع طبیعی میدانند، اما حالا... حالا این مردم، دلنگران بیلهای مکانیکی و تراکتورها و دستگاههایی هستند که چشم به این زمینها دوختهاند و معلوم نیست که چه نقشهای برای بکرترین و زیباترین منطقه سیسخت در سر دارند. به جمع آنها که میرویم از دلنگرانیهاشان میگویند و از این که دلشان را به سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر مبارزه با زمینخواری خوش کردهاند و امید دارند که مسئولان در این راه آنها را یاری کنند.
زنگ خطر برای گونههای نادر دلون
اسدی یکی از همان سیسختیهاست که از این دلنگرانیها میگوید: «شهر ما مرکز شهرستان دنا است که منطقهای حفاظتشده و ذخیرهگاه زیست کره محسوب میشود و در فهرست برنامه های حمایتی یونسکو قرار گرفته است. گیاهان و گونههای نادر در سیسخت فراوان است و این منطقه شرایط ویژهای دارد.» اما دلون در کجای سیسخت واقع شده و چه ویژگیهایی دارد که دست زمینخواران را روی آن انداخته؟ «دلون در شمال سیسخت است به وسعت 60 هکتار. این منطقه پوشیده از پوشش گیاهی ویژه و منتهی میشود به دیوارهها و صخرههای دنا، به همین دلیل روی حیات وحش و گونههای جانوری نادر این منطقه بسیار تأثیرگذار است. اما دو سالی میشود که زمینهای این محدوده حفاظتشده بذل و بخشش می شود؛ 23هکتار از این زمینها به راه و شهرسازی واگذار شد و حالا هم صحبت از واگذاری بخش دیگری از زمینها به یک شرکت است.»
نگاه صیانتی مردم سیسخت به دلون
محمدی یکی دیگر از سیسختیها از حساسیت شدیدی میگوید که این ماجرا در بین مردم ایجاد کرده است: «مردم سیسخت 150 سالی میشود که در این منطقه فعلی ساکن هستند اما از همان روز تا الان به این منطقه نگاه صیانتی داشتهاند و آن را امانتی میدانستند که وظیفه حفاظتش را دارند درحالی که اگر میخواستند میتوانستند معیشت و کشاورزیشان را گسترش دهند.»
مرادی یکی دیگر از سیسختیها میگوید: «زخمهایی که به مردم سیسخت و طبیعت بکر اینجا زدهاند تا مدتهای مدید درمان نمیشود و سرمایههای اجتماعی و اعتماد و اطمینان مردم نسبت به مسئولان و یکدیگر در حال افول است درحالی که تا قبل از این ماجرا سرمایههای اجتماعی در بین این مردم تا حد زیادی وجود داشت.»
وقتی پسربچه سیسختی میبیند که مردم آمدهاند و هرکدام از نگرانیهایشان میگویند جلو میآید تا او هم مشکلاتی را بگوید که با چشم خود دیده است و با احساس کودکانهاش آنها را لمس کرده: «راه و شهرسازی دور تا دور زمینهایش را کانال کنده تا همه بدانند که این زمینها متعلق به آنهاست اما این کانال جانوران را گرفتار میکند و بارها دیدهام که جانورانی که میگویند کمیاب هستند و ارزش زیادی دارند درون این کانال افتادهاند و جانشان را از دست دادهاند.»
یکی دیگر از اهالی هم میگوید: «سیسخت شهر نمونه گردشگری جنوب کشور است و منطقه دنا یک منطقه حفاظت شده بینالمللی است و قرار بود به عنوان پارک ملی ثبت شود اما اقداماتی که در این منطقه انجام شده، ثبت آن را به عنوان پارک ملی به خطر انداخته و مردم بشدت روی این مسأله حساس هستند. از طرفی سازمان ملل طرح پایلوت منطقه دنا در پروژه زاگرس را تحت حمایت سازمان محیط زیست جهانی در دست دارد، اما با این کارها چهره این منطقه در سازمان ملل خدشهدار میشود.» مردم سیسخت حرفهای زیادی برای گفتن دارند و پای صحبتهای هرکدام که بنشینی میتوانند ساعتها از نگرانیهایشان بگویند، نگرانی بابت زمینهایی که سالها بیخ گوششان بوده اما به خود اجازه ندادند که آن را مورد بهرهبرداریهای شخصیشان قرار دهند و فقط با چشمهایشان از زیباییهایش لذت بردهاند. اما حالا در این چشمها نگرانی میجوشد و بس...
منبع:روزنامه ایران
نظر شما