انسولین هورمونی است که به کمک آن سلولهای بدن می تواند از انرژی گلوکز بهره برد. همچنین این هورمون به بدن کمک می کند که قند اضافی را در ماهیچه ها و سلولهای کبدی ذخیره کند.
چگونه می توان این بیماری را کنترل کرد؟
شما می توانید نقش بسیار موثری در کنترل دیابت داشته باشید و مهم ترین گام در این زمینه کنترل قند خون است به کمک :
1 – از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید. اگر دچار اضافه وزن هستید سعی کنید با کم کردن کالری مصرفی این اضافه وزن را به حد نرمال برسانید. این کار می تواند به کنترل قند کمک موثری کند و برای رسیدن به این موفقیت راههای زیادی وجود دارد ، همچون مشورت با پزشک، آموزشگر دیابت و .....
2- تمرین ورزشی منظم: حداقل 30 در هر روز ورزش کنید. ورزش سبب می شود که قند خون صرف تولید انرژی در هنگام ورزش و بعد از آن شود و وزن شما را در حد سالم  و طبیعی قرار دهد. بعلاوه کلسترول بد خون را کاهش داده و HDL یا کلسترول خوب را ارتقا می دهد و سبب کاهش فشار خون می شود.
3- داروی خود را مصرف کنید و اگر پزشک انسولین تجویز کرده ، حتما طبق دستور پزشک عمل کنید.
4- طبق توصیه پزشک به طور منظم قند خون را کنترل کنید. تمام این کارها برای این  است که قند خون را به حد نورمال و مورد نظر برسانید و شما و پزشکتان باید به کمک هم به این هدف دست یابید.
چگونگی مقابله با قندخون بالا و یا پایین:
ممکن است علی رقم کنترل های موثر شما با مشکل قند خون بالا یا پایین مواجه شوید. مهم ترین نکته دانستن نشانه های این دو وضعیت است.
قند خون بالا یا هایپر گلیسمی: این وضعیت در طول هفته ها و روزهای کمی اتفاق می افتد و علائم آن عبارتند از : احساس تشنگی، نیازبه دفع ادرار بیش از حد، احساس گرسنگی مفرط، مشکل بینایی. افراد مبتلا به دیابت در صورتی دچار قند خون بالا می شوند که داروی تجویزی خود را مصرف نکنند، پر خوری کنند(به خصوص مصرف شیرینی جات)، عدم تحرک، بیمار شدن یا قرار گرفتن در وضعیت استرس زا. برای کاهش قند خون در این وضعیت از پزشک کمک بخواهید. اگر قندخون در این وضعیت پایین نیاید می تواند منجر به بروز وضعیت خطرناک هایپراسمولار(کما)شود.
قند خون پایین یا هیپو گلیسمی: ممکن است در صورت مصرف انسولین یا قرص سولفونیلرا دچار این وضعیت شوید که علائم آن عبارتند از : تعریق، احساس ضعف، لرز و گرسنگی شدید.علائم قند خون پایین در زمان های مختلف متفاوت است. ممکن است این علائم را در صورت افت شدید قند خون یا حتی زمانی که قند خون در حد نورمال پایین نیامده است نیز تجربه کنید. در این حالت بهتر است 1 قاشق چای خوری شکر یا نصف فنجان آب پرتقال (یا سایر مواد قندی)بخورید.بعد از 15 دقیقه تامل مجددا قند خون را چک کنید.
عوارض دیابت و علائم آن: با گذر زمان قند خون بالا باعث آسیب به چشم، قلب، رگ های خونی، اعصاب و کلیه ها می شود. قند خون بالا همچنین می تواند باعث بروز بیماری های جدی و عفونت شود. این عوارض نهایتا منجر به کوری، نقصان کلیه، قطع عضو، حملات قلبی، سکته مغزی و مرگ می شود. به همین دلیل است که کاهش قند خون و کنترل آن در حد نورمال مهمترین وظیفه و عمل برای کنترل بیماری و عوارض آن است. اگر مدت ها قبل از تشخیص مبتلا به دیابت بوده اید ، ممکن است دچار یکی از این عوارض باشید. حتی اگر عارضه ای نیز مشاهده نشود ، اما درصد بروز آن بالا است. پس بهتر است مراقب باشید. اگر نشانه و علائم جدیدی را احساس و تجربه کردید ،نظیر درد قفسه سینه،کرختی، تیر کشیدن دست و پا ، حتما به پزشک اطلاع دهید.
چگونگی پیشگیری از عوارض: شما می توانید با کنترل قند خون در حد نورمال مانع از بروز عوارض یا تاخیر در بروز عوارض شوید. درمان فشار خون بالا و کلسترول بالا نیز مهم است. همچنین ترک مصرف سیگار نیز کمک موثری در این زمینه میتواند باشد. اگر سن شما 30 سال یا بیشتر است با پزشک خود راجع به خوردن دور پایین آسپرین در هر روز مشورت کنید. این کار می تواند مانع از حملات قلبی، سکته مغزی و دیگر بیماری های رگ های خونی شود. افراد مبتلا به دیابت 2 تا 4 مرتبه بیشتر از سایر افراد در معرض مرگ و  میر ناشی از حملات قلبی و بیماری رگ های خونی هستند. هر 3 تا 6 ماه یکبار به پزشک خود مراجعه کنید تا ضمن بررسی تاثیرات درمانی و کنترل قند خون از عدم بروز عوارض مطمئن شوید. همچنین معاینه چشم و دندان نیز توصیه می شود زیرا این بیماری عوارض بینایی و دندانی نیز به همراه دارد.
درمان دیابت در مراحل مختلف متفاوت است. ممکن است در ابتدای تشخیص و مراحل اولیه بیماری تنها با رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام تمرینات بدنی بتوانید قند خون را کنترل کنید ولی در مراحل پیشرفته نیاز به تزریق انسولین و مصرف دارو داشته باشید. ولی فراموش نکنید که در همه مراحل نیازمند:
1-    رعایت و پیروی از رژیم غذایی متعادل برای دریافت انرژی لازم و نه اضافی
2-    انجام تمرینا ورزشی منظم
3-    کنترل مرتب قند خون ...هستید.