سلامت نیوز: اگر هم قرار باشد كه مدام در حال امر و نهی كردن باشند همه‌‌چیز خسته‌كننده و تربیت بی‌فایده می‌شود. الگوهای تربیت دینی می‌خواهند كودكان را با عزت نفس تربیت كنند كه خودشان توانایی تشخیص راه درست و غلط را داشته باشند. تربیت نفس عزیز، وظیفه هر پدر و مادری است. عزت از اسم عزیز خدا گرفته شده و معنی آن شكست‌ناپذیری در برابر موضوعات و خواسته‌های بی‌ارزش است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری زندگی آینده بچه‌ها وقتی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد كه آنها توانایی عبور از خطرات و پیشنهاد‌های اشتباه را داشته باشند و این قدرت مقاومت در برابر راه‌های خطا، هدف‌های بی‌ارزش و آسیب‌های اجتماعی نیاز به واكسنی به نام عزت نفس دارد. عزت نفس اگرچه شباهت زیادی به اعتماد به نفس دارد اما مهم‌تر و كلی‌تر از آن است. اعتمادبهنفس باور به توانایی‌ها، قدرت استفاده از آنها و سهم خود را در موفقیت مهم‌تر از بقیه عوامل محیط دانستن است اما عزت‌نفس احساس درونی محترم بودن و كارا بودن و ارزشمندبودن خود، بقیه افراد و محیط است. باعزت‌ها در برابر مشكلات زندگی زود تسلیم نمی‌شوند و نیازی نیست فشار قانون آنها را از كاری منع كند بلكه خودشان به نفس و شخصیت خود احترام می‌گذارند و از رفتارهای ناپسند دوری می‌كنند.
برای عزتمندشدن همیشه فرصت هست اما هیچ دوره‌ای در ایجاد صفت عزت به اندازه دوران كودكی مهم نیست. موفق‌بودن آدم‌های عزتمند در زندگی شخصی، اجتماعی، معنوی و... بهانه خوبی برای مرور سبك زندگی حضرت فاطمه(س) در نحوه تربیت فرزندان عزتمند است.
ریشه‌های عزت نفس در كجاست؟
اغلب ما اگر بخواهیم به یاد یكی از جمله‌های با عزت امام حسین(ع) بیفتیم، این جمله «مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است» به ذهنمان می‌رسد. اینكه قدرت عزت‌نفس امام حسین(ع) از كجا آمده را خودشان در بیانی، ناشی از دامنی می‌دانند كه در آن رشد كرده‌اند كه مانع از عمل نادرست می‌شود. این یعنی ریشه عزت نفس را باید در خانواده‌ها پیدا كرد. قطعا خاندان اهل‌بیت با عزت‌ترین افرادی هستند كه سبك زندگی‌شان به‌عنوان الگو به‌دست ما رسیده است. حضرت زهرا(س) هم مادر فرزندان معصوم و هم فرزندان غیرمعصوم بودند اما نحوه تربیت ایشان، هركدام از آنها را در نقش خود بهترین كرد.
در خصوص خود حضرت زهرا (س) می‌بینیم كه احساس عزت‌نفس و خود ارزشمندی ایشان به آنجا رسیده كه در برابر یك فرد نابینا حجاب می‌گیرند و وقتی پدرشان دلیل آن را می‌پرسند می‌گویند: او مرا نمی‌بیند، من كه او را می‌بینم؛ یعنی ملاك رفتار ایشان جایگاه و احترامی است كه برای خود و باورهایشان قائل هستند. با این شیوه تربیت، دیگر بچه‌ها نیازی به تذكر دائمی و توبیخ و تشویق ندارند.
روش‌های تربیت فرزند عزتمند حضرت زهرا(س) چیست ؟ نام ما، راه ما
از نخستین برنامه‌ریزی‌های مادر اهل‌بیت برای فرزندان، انتخاب نام نیكو بود زیرا نام افراد می‌تواند برای آنها احترام، احساس خوشایند و پایه قضاوت خوب و درست بقیه آدم‌ها را ایجاد كند و یا موجب تحقیر و احساس بی‌تفاوتی دیگران شود. اسم هر كودكی نخستین اثرات را روی نگرش او به‌خودش به جای می‌گذارد و تكرار دائم آن نام، می‌تواندكم‌كم به باور و راه و اخلاق كودك تبدیل شود. دقت كرده‌اید بعضی از افراد مهم وقتی به دوران خاص زندگی خود رسیده‌اند نام‌شان را عوض كرده‌اند؟ برای احساس خودارزشمندی یا عزت‌نفس اسم بچه‌ها باید جدی گرفته شود. گاهی اسم‌هایی وجود دارند كه نه معنای مهمی دارند و نه معنای ناپسندی، این اسم‌ها از توان اثر‌گذاری كه می‌توانستند داشته باشند بی‌بهره مانده‌اند و كمك خاصی به پرورش احساس خود ارزشمندی نمی‌كنند.
محبت وقت نمی‌شناسد
بچه‌هایی كه از محبت دیدن سیراب شده‌اند، كمتر برای جلب رضایت دیگران از ارزش‌های خود دست می‌كشند. ابراز محبت كلامی و غیركلامی در تربیت حضرت زهرا(س) به وفور پیدا می‌شد. حدیث كسا را بخوانید؛ حضرت زهرا كلمات محبت‌آمیزی چون نور دیده‌ام، میوه دلم و... را برای بچه‌های خود به‌كار می‌بردند؛ آن هم به‌صورت یكسان. نوع رفتار و محبت و احترامی كه در خانواده برای بچه‌ها وجود دارد به آنها می‌گوید كه چه‌كسی هستند و چه نوع رفتاری در شأن آنهاست.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری بچه‌ای كه با محبت‌های منطقی و رفتار احترام‌آمیز خانواده خود را بشناسد، خود را قابل افتخار كردن می‌داند، بنابراین آسیب‌های اجتماعی مانند اعتیاد كه اغلب دامن افراد شكست‌خورده و آدم‌های بدون اعتمادبهنفس را می‌گیرد از این بچه‌ها دور می‌شود.دقت موشكافانه حضرت زهرا(س) در برنامه‌ریزی برای عزت‌نفس بچه‌هایشان را حتی در نوع لالایی‌های محبت‌آمیز ایشان هم می‌توان پیدا كرد. لالایی یا نغمه‌های مادرانه برای بچه‌های كوچك می‌تواند در قالب جملات با بیانی زیبا و محبت‌آمیز به آنها بگوید كه شبیه چه‌كسی باش، بندگی كن و.... این نوع استفاده از محبت، نشان‌دهنده اثرپذیری روح بچه‌ها حتی در نوزادی است.
به عمل كار برآید
بچه‌های عزیز و با عزت نیاز به احساس واقعی مفید بودن دارند. یعنی نیاز دارند؛ كارایی داشته باشند. حضرت زهرا(س) برای بچه‌ها شخصیت قائل بودند و اگر قرار بود كار مهم و باارزشی را مثل سركشی به خانواده شهدا و رسیدگی به آنها انجام دهند، بچه‌ها را به كسی نمی‌سپردند و آنها را هم همراه خود می‌بردند. بچه‌ها دیر یا زود متوجه كارهای با ارزش و مهم پدر و مادر می‌شوند. این كارها به آنها هم احساس خود ارزشمندی می‌دهد. اگر بچه‌ها را دائم در حد بازی‌ها و دوران كودكی نگه دارید، مسیر پخته شدن آنها كند می‌شود.
حضرت زهرا(س) اگر توصیه به احترام و حقوق همسایه داشتند، خودشان هم نیمه‌شب در تنهایی‌شان ابتدا همسایه‌ها را دعا می‌كردند و دیدن این صحنه توسط امام حسن(ع) تبدیل به یك اتفاق اثرگذار می‌شود.گاهی كمی برنامه‌ریزی كه پول هم نمی‌خواهد می‌تواند به بچه‌ها این پیام را بدهد كه شما در خانواده اثرگذار و مهم هستید. فرزندی كه بخواهد كارایی بیشتری داشته باشد نیاز به تجربه و فرصت دارد.
حضرت فاطمه(س) كه مشغله‌های خانه وكمك به زنان شهر و... را داشتند با خلاقیتی زیبا توانسته بودند بدون آنكه مدام به مسجد بروند، هم از صحبت‌های جدید و هر روز پیامبر(ص) استفاده كنند، هم فرصت رشد اعتمادبهنفس، احساس خودارزشمندی و رشد قدرت كلامی را به فرزندشان می‌دادند. ایشان امام حسن(ع) را كه خیلی كوچك بودند به مسجد می‌فرستادند تا به صحبت‌های پیامبر(ص) گوش كنند. بعد، امام حسن(ع) روی بلندی می‌نشستند و برای مادر سخنرانی می‌كردند. این تجربه خوب می‌تواند در همه خانه‌های امروزی تكرار شود و به دوستی بیشتر بچه‌ها و خانواده هم كمك كند. این مشاركت‌دادن بچه‌ها در كارهای مهم، ارتباط نزدیكی با رشد استقلال، اعتمادبهنفس و عزت‌نفس آنها دارد.
خودتان چطورید ؟
اگر شما عزت‌نفس نداشته باشید، رفتارهای شتابزده، مضطرب وكم‌رویی داشته باشید نمی‌توانید الگوی خوبی برای عزت‌نفس بهتر فرزندتان باشید. بچه‌های حضرت زهرا(س) مادری را می‌دیدند كه اگر منافع شخصی‌اش لطمه می‌خورد شاید كنار می‌آمد اما از ظلم به دین و مردم مظلوم نمی‌گذشت. تكیه‌گاه عزت نفس این مادر، دارایی‌ها و زیبایی ظاهری نبود. حضرت به رسم قرآن، عزت را مخصوص خدا، رسول و مومنان می‌دانستند پس همه تلاش‌شان برای رشد عزت‌نفس خود و بچه‌هایشان با تلاش برای رشد ایمان همراه بود. ایمان، آدم‌ها را قوی و به آنها برای رسیدن به اهداف خوبشان كمك می‌كند.
نوشیدن عزت‌نفس با شادی
عزت‌نفس در محیط‌های شاد بهتر می‌تواند رشد كند. . در خانه ساده حضرت فاطمه(س) بازی و نشاط بچه‌ها جایگاه مهمی داشت. از مسابقه‌ها و بازی بچه‌های حضرت توصیفات زیادی رسیده كه شاید بخش مهمی از این شادی‌های كودكانه را بتوان به‌خاطر داشتن همبازی در خانه امیرالمومنین(ع) دانست. اگر امروز بسیاری از بچه‌ها تمایل دارند مدام با موبایل و تبلت بازی كنند، به‌خاطر تنهایی و نداشتن همبازی است. بازی‌های كودكان با هم علاوه بر تخلیه هیجانات آنها كه فرصت رشد عقل را پیش می‌آورد، قدرت حل مشكلات، رقابت سالم و تجربه پیروزی یا شكست واقعی را هم ممكن می‌كند.
گاهی نگاه پدر و مادرها به بچه‌داری هم می‌تواند از شادی دوران بچگی فرزندان كم كند. اگر مراقبت از بچه‌ها كاری خسته‌كننده، تكراری یا بی‌فایده به‌حساب بیاید، ممكن است یكی از دلایل نیاز پیدا كردن به پرستار و مهدكودك و... هم فراهم شود اما در شیوه تربیت فرزند حضرت فاطمه(س)، وقتی سلمان سؤال می‌كند كه من آرد آسیاب كنم یا بچه‌ها را نگه دارم؟حضرت می‌فرمایند من به آرام كردن بچه‌هایم اولی هستم.سپردن بچه‌ها به محیط‌هایی غیراز خانواده می‌تواند یكی از همان دلایل كم شدن شادی بچه‌ها باشد.
نظر شما