سلامت نیوز: اگر چه آمار دقیقی از تعداد جانوران موذی که در جوی‌ها و معابر شهری می‌خزند و سال‌هاست به ساکنان جدیدی برای شهر تهران تبدیل شده‌اند وجود ندارد، اما به باور بسیاری از کارشناسان و مسئولان شهری این رقم از یک میلیون و 800 تا 825 هزار موش متغییر است. مهمان‌هایی که آمدند و ماندگار شدند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از  میزان، سه ماه قبل بود که رضا قدیمی، مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهر تهران جمعیت موش‌های پایتخت را یک‌میلیون و 800هزار اعلام کرد. درست همزمان با انتشار این آمار رحمت الله حافظی در کسوت رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران بیان کرد که این معضل مشکلی است که از سال‌های گذشته در پایتخت وجود داشته و متاسفانه روز به روز بر جمعیت موش ها افزوده می شد هرچند که روش های خوبی برای مقابله با آنها پیش بینی شده است.

اکنون بعد از همه این اظهار نظرها و آمار ها متولیان امر از کاهش 40 درصدی جمعیت موش‌ها نسبت سال گذشته خبر می دهد و اینکه امسال از برنامه های اجرا شده دراین خصوص نتایج خوبی گرفته شده است. کاهش چشمگیری در جمعیت موش‌ها نیز مصداقی براین امر است. این در حالی است که گفته می‌شود در سال 93 تنها 250 گرم ماده موثره سم برای دفع جانوارن موذی مصرف شده و آن میزان نیز از سمومی با استاندارد اروپایی بود که در چرخه غذایی تاثیر نمی‌گذارد. اگر چه قدیمی خود درست سه ماه قبل آمار این موجودات موذی را رسانه ای کرده بود اما در مواجه با همه انتقادتی که نسبت به شیوه شمار و اینکه آیا واقعا این سازمان توانسته موش ها را در شهر سرشماری کند، زیرا که این کار اقدامی با قابلیت اجرای دقیق به نظر نمی رسد؟ عنوان کرد که برآورد جمعیت موش‌ها را شرکت ساماندهی انجام نداده است و این کار با کمک مراکز علمی در یکهزار نقطه عملیاتی و در بازه زمانی نزدیک به 9 ماه برآورد و تخمین جمعیت شده است.

وی با اشاره به رقم‌های غیر واقعی که در مورد جمعیت موش‌های پایتخت داده می‌شود، بیان می کند: طبق نتایج به دست آمده و بنا به اظهارات دانشمندان و موسسات علمی و تحقیقاتی، حتی در بدترین شرایط و در لایه‌های زیرین تعداد موش‌ها 825 هزار می‌شود.

موش ها سالیانه ۳۳ میلیون تن غذا را از بین می‌برند

به نظر می رسد موجوداتی که براساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) سالانه ۳۳ میلیون تن غذا را از بین می برند که این میزان کفاف غذای ۱۲۰ میلیون نفر را در دنیا می دهد، آرام و بی صدا درست در زیر کلانشهر تهران لانه کرده اند، هرچند که قدیمی از کاهش 40 درصدی این موجودات موذی خبر می دهد اما واقعیت این است که وقتی سیستمی وجود ندارد که به تواند به دقت این جانوران را شمارش کند، چگونه می توان این کاهش را نیز برآورد کرد.

هرچند که مهرماه سال گذشته حافظی به موضوعی اشاره کرده بود که به طور حتم اگر این سئوال را از وی داشته باشیم چنین پاسخی را دوباره بیان خواهد کرد. اینکه پیش از این شکایت های زیادی از سوی مردم صورت می گرفت و مراکز گزارش گیری و ملاحظات عینی حکایت از تعداد بالای این جانور در شهر بود اما اکنون این آمارها نشان از کاهش قابل ملاحظه تعداد موش ها دارد.

آیا ریختن سم و گذاشتن تله اثرگذار است؟

در اینجا سئوال دیگری نیز مطرح می شود، اینکه روش ها و شیوه هایی که انتظار می رود تعداد این موجودات موذی را در شهر کم کنند تا چه میزان می توانند تاثیرگذار باشند؟ پرسشی که در پاسخ به آن می توان به سخنان عبدالرضا باقری، فعال محیط زیست اشاره کرد، مبنی بر اینکه روش هایی مانند ریختن سم و گذاشتن تله در چند نقطه بی‌اثر است.زیرا سم های استفاده شده برای نابودی موش ها بر آنها تاثیری چندانی ندارد، به عبارتی موش‌ها زندگی اجتماعی پیچیده‌ای دارند. وقتی با غذای جدیدی روبه‌رو می‌شوند اول پیش مرگ‌ها می‌خورند و اگر اتفاقی برای آنها نیفتاد بقیه موش‌ها هم اقدام به خوردن آن غذا می‌کنند. در باره سم هم همین اتفاق می‌افتد. اگر چند موش بمیرند دیگر این غذا مورد استفاده موش‌ها قرار نمی‌گیرد. براین اساس می توان قضاوت کرد که همه اقدامات انجام شده از سوی متولیان درزمینه کنترل موش ها نمی تواند اثر چندانی در کاهش و کنترل این آمار داشته باشد.

تولد سالانه 70 بچه موش

نکته دیگری که نباید آن را فراموش کرد این است که به طور متوسط طی یک سال هر موش تا 10بار زاد و ولد کرده و هر بار نیز می‌تواند تا 7بچه داشته باشد. بنابراین درصورت نبود ‌مدیریت و مقابله، جمعیت موش‌ها به سرعت قابل افزایش خواهد بود.

بسیاری از مسئولان شهری بر این باورند که آگاهی شهروندان و اصناف زباله‌ساز در این زمینه پایین است، بنابراین باید اقداماتی به‌منظور افزایش اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی به انجام برسد. موضوعی که متولیان امر از برنامه ریزی و اجرایی شدن آن سخن می گویند.

شهروندان و نقش مهمی که دارند

با همین تفسیر مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر در آخرین اظهار نظر خود در این باره هم بیان می کند که در مبارزه و کنترل جانوران مضر شهری شهروندان نقش بسزایی دارند و مانمی‌توانیم برای کنترل موش‌ها اقدام زیادی انجام بدهیم و این به معنی ناتوانی ما نیست بلکه ما باید ملاحظاتی را برای میزان سموم مصرفی رعایت کنیم. دیگر اینکه در مبارزه با جانوران مضر شهری و کاهش جمعیت آن‌ها باید غذا، پناهگاه و آب را از دسترسشان خارج کنیم، بر همین اساس شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهربرای استفاده از سموم باید ملاحظات زیست‌شهری را رعایت کند البته این منافاتی با این موضوع ندارد که باید سرشاخه‌ها رابزنیم.نکته مهم دیگر اینکه بسیاری از کارشناسان شهری بر این امر تاکید دارند که طراحی مناسب معابر باید به شکلی باشد که شهروندان نتوانند باقی مانده غذا را داخل جوی آب بریزند، بنابراین بای گفت؛ تخلیه پسماندهای غذایی توسط اصناف زباله‌ساز در داخل جوی‌های آب از عواملی هستند که غذا را در دسترس موش‌ها قرار می‌دهند. به عبارتی فضای زیر مخزن زباله از مراکز تجمع موش هاست و متاسفانه هنوز شهروندانی وجود دارند که در کیسه زباله را گره نمی زنند و باعث ریختن زباله در فضای اطراف این مخازن می شود.

نمی‌توان تمام تهران را آلوده به سموم کرد

نکته دیگر اینکه فضای زیر مخزن‌ها به خصوص در اطراف اغذیه فروشی‌ها، میوه‌فروشی‌ها مناطقی آلوده به موش‌ها هستند و ما نمی‌توانیم تمام تهران را آلوده به سموم کنیم.به زبان ساده تر می توان گفت هرجا که اصناف زباله‌ساز فعال تر باشند، جمعیت موش بیشتر است. البته مسئولان شهری از جمله قدیمی بر این نکته تاکید دارند که پراکنش موش در تمام مناطق تهران تقریبا یکسان است و در هر خیابانی که اغذیه فروشی و میوه‌فروشی وجود داشته باشد موش‌هابیشتر است. نکته دیگر اینکه نمی‌توانیم موش‌ها را از شهر محو کنیم، چراکه عضوی از اکوسیستم هستند و ریشه‌کن کردن آن برابر با افزایش جمعیت سوسک و بر هم ریختن اکوسیستم شهری می‌شود.

میهمانی 20 ساله نروژی 

واقعیت این است که تهران 20 سال است که میزبان موش‌های نروژی است. آمارهای متعددی از جمعیت موش در پایتخت وجود دارد رقمی که از 800 هزار موش آغاز می شود حتی به دو میلیون نیز می رشد، اما برخی آمارها بیشتر به تخیلات هالیوودی می‌ماند، 50 میلیون موش در پایتخت که جهش یافته‌اند و آدم خوار شده‌اند، موضوعی که سال گذشت مدت کوتاهی دهان به دهان چرخید اما مسئولان شهری ان را مضحک و خنده‌دار دانستند و اینکه این امر مورد تایید افراد علمی و جانورشناسان هم نیست. در همان زمان به عبارتی هنگامی که چنین نظر پایش به رسانه ها نیز کشیده شد مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهرداری تهران در پاسخ به سئوالات خبرنگاران عنوان کرد این سخنان زاده ذهن خیال پرداز افرادی است که می‌خواستند با عنوان پژوهشگر و روش‌های علمی به ما نوعی از سم را بفروشند که ما براساس تحقیقاتی که انجام دادیم متوجه شدیم سخنان این افراد پایه علمی ندارد. هرچند که خوشبختانه این اظهار نظرهای به نوعی داستان پردازی ذهن خلاق برخی از شهروندان بود، اما اگر قدمی در شهر بزنید و از سر کنجکاوی کمی نگاه تان را به به سمت جوی ها برگردانید به طور حتم چشم تان به موجودات موذی خاکستری رنگ می خورد که آرام یا با سرعت از سویی به سوی دیگر می روند و خیلی ها را می ترسانند. همه این ها نشان می دهد باید از شیوه های درست تری برای مقابله با این جانوران موذی بهره برد زیرا که وجود و ازدیاد انها در شهر سلامت همه شهروندان را تهدید می کند