سلامت نیوز: ٦٠ درصد بازار تجهیزات پزشكی كشور در دست اقلام وارداتی است. این خبری بود كه روز گذشته از سوی رسول دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو اعلام شد كه بر مبنای این اعلام، طی سال‌های ٩٢ تا ٩٤، واردات تجهیزات پزشكی از كاهش ٢٥ درصدی برخوردار شده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد،با این حال هنوز در مقابل حجم عظیم واردات این اقلام، صادرات تولیدات ایران، سهم قابل توجهی از چرخه مالی ٢٠٠ میلیارد دلاری تجهیزات پزشكی دنیا ندارد و در عین حال، مقصد صادرات اقلام ایرانی، عمدتا كشورهای همسایه با اقتصاد فقیر است كه ترجیح می‌دهند به نفع بهبود وضعیت اقتصادی، سرمایه‌گذاری كمتری در حوزه سلامت داشته باشند و به خرید اقلام ارزان قیمت پزشكی (كه تولید ایران، به خصوص در حوزه تجهیزات مصرفی و سبك هم در این مجموعه قرار می‌گیرد) روی آورده‌اند.
با وجود آنكه دولت یازدهم قول‌های غیررسمی برای حمایت از تولید تجهیزات پزشكی با افزایش اعتبارات تحقیقات پزشكی داده بود اما آخرین گزارش وزارت بهداشت در دولت دهم حكایت از آن داشته كه در مقابل ٨٥٠ میلیارد تومان واردات تجهیزات پزشكی در سال ٩١، سهم تولیدات داخل حداكثر ٢٠٠ میلیارد تومان بوده و در سال ٩٢ – كه با تاثیرات ناشی از افزایش سه برابری قیمت ارز مواجه شده‌ایم – صادرات اقلام وطنی، ١٩میلیون دلار اما حجم واردات این اقلام معادل با ٨٥٦ میلیون دلار بوده است.
ثابت ماندن بازار تجهیزات پزشكی تولید داخل در حالی است كه براساس نقشه جامع علمی كشور، سهم بازارجهانی ایران از زیست فناوری سه درصد و سهم بازار جهانی ایران از نانو فناوری و میكرو الكترونیك فناوری دو درصد تعیین شده و این مهم باید تا سال ١٤٠٤ دست یافتنی شود و علت این هدفگذاری هم شاید آن باشد كه با نگاهی به وضعیت تجارت جهانی می‌توان مشاهده كرد كه بازار تجهیزات پزشكی حتی بر بازار دارو هم برتری دارد چنانكه بنا بر گزارش ٢٠١٢، تجهیزات پزشكی با ٥٤٩ میلیارد دلار گردش مالی در رتبه هفتم رده‌بندی صادرات جهانی قرار داشته در حالی كه دارو و مواد اولیه دارویی با ٤٥٨ میلیارد دلار گردش مالی در رتبه هشتم این رده‌بندی قرار گرفته‌اند.
با این حال، تلاش ایران برای حجیم‌تر كردن بازار تولیدات خود در این سال‌ها چندان شگفت آور نیست. تاكیدات قانون در این زمینه كم نبوده و شاید از ماده ٨٧ قانون برنامه چهارم توسعه بتوان به عنوان نخستین تاكید قانونی برای لزوم توجه دولت به اهمیت افزایش حجم تولید تجهیزات پزشكی یاد كرد كه طبق این ماده قانون، تا پایان برنامه چهارم توسعه - ١٣٨٩ - صادرات تجهیزات پزشكی باید حداكثر ٣٠ درصد از مصارف ارزی سلامت را به خود اختصاص می‌داد در حالی كه بنابر هشدار روز گذشته دیناروند، امروز ٦٠ درصد بازار كشور در اختیار تجهیزات پزشكی وارداتی است و حتی افزایش دو برابری صادرات تجهیزات پزشكی و حجم ٣٠ میلیون دلاری صادرات در این زمینه، هنوز نمی‌تواند با حجم عظیم اقلام وارداتی كه عمدتا در رده تجهیزات پزشكی پیشرفته قرار می‌گیرند، برابری كند.
انتقادی كه روز گذشته به صراحت از زبان معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری هم بیان شد و سورنا ستاری مهم‌ترین مشكل عرصه تولید تجهیزات پزشكی را جای خالی «برند» دانست زیرا به زعم وی «این برند است كه كار صادرات را انجام می‌دهد.»
شاید باید سوی دیگر داستان را هم دید. آنجا كه یكی از چالش‌های مهم در مسیر ارتقای كیفیت و افزایش میزان تولید این اقلام، سهم عمده واردات قاچاق در این بازار پرسود است. تجهیزات پزشكی سبك و كم‌حجم با چمدان‌های كوچك از مرزهای زمینی و هوایی و دریایی وارد می‌شوند بدون آنكه بر كیفیت و كارآیی شان نظارتی باشد اما به دلیل قیمت ارزان‌تر و معافیت غیرقانونی از پرداخت‌های گمرك، طرفداران فراوانی، به خصوص در بخش خصوصی دارند.
مشخص‌ترین مصداق پرطرفدار بودن تجهیزات پزشكی و داروهای قاچاق هم داروهایی بودند كه حدود دو ماه قبل توسط مسوولان یك كلینیك غیردولتی چشم پزشكی در تهران از دلالان دارو خریداری شدند و در حالی كه تاریخ مصرف آنها فاقد اعتبار بود، به چشم بیماران پیوند قرنیه تزریق شده و نابینایی ١٦ بیمار را رقم زدند. با این حال، متولیان صدور مجوز و كنترل مسیر تولید از گردش ریالی این بخش از بازار اظهار بی‌اطلاعی می‌كنند چنانكه چندی قبل دیناروند هم یكی از مهم‌ترین چالش‌های اساسی حوزه تجهیزات پزشكی را، دقیق نبودن آمار و اطلاعات مربوط به سهم تولید، واردات و قاچاق این تجهیزات اعلام كرد.
نظر شما