سلامت نیوز: وجود بقایای سم در محصولات کشاورزی موضوعی است که طی یکسال گذشته رنگ و بوی تازه‌ای به خود گرفته‌است، علتش هم نحوه اطلاع‌رسانی بود که وزیر بهداشت و دست‌اندرکاران حوزه سلامت در پیش گرفتند و ابتدا با اشاره به بقایای سم در پوست سیب مردم را از خوردن آن برحذر کردند و پس از آن هم با اشاره به آلودگی احتمالی در گوجه، خیار و باقی سیفی‌جات و محصولات کشاورزی موجب شد پیگیری‌ها و البته نگرانی‌ها همچنان ادامه یابد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه سپید، در ادامه نوشت: در این میان، مدتی است موضوع سموم ابعاد جدیدی نیز به خود گرفت. چنانچه مدتی است این نگرانی‌ها به سمت محصولات وارداتی و قاچاق سوق پیدا کرده‌است و تا جایی پیش رفته که به موضوعی امنیتی بدل شده‌است. چنانچه چندی پیش غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل گفت:« اسنادی وجود دارد كه رژیم صهیونیستی و برخی اروپایی‌ها با دستكاری در محصولات كشاورزی طی 30 سال گذشته سیاستی را تحت عنوان سیاست كنترل جمعیت اتخاذ كردهاند. »وی در این زمینه تصریح کرد:« به نظر من كنترل‌ها در نظام واردات ما ضعیف است. حالا ممكن است كه بخشی از آن به دلیل تحریم باشد كه ما نتوانیم از هر فروشنده‌ای در دنیا خرید كنیم و مجبور شویم از فروشنده خاص تهیه كنیم و این فروشنده خاص هم چون انحصاری است، شرط خاص خود را تحمیل می‌كند كه طبیعتاً در حوزه خرید، ما بعضا با این دست از مشكلات مواجه می‌شویم.» جلالی تصریح كرد:« الان سمومی كه در مواد غذایی استفاده می‌شود دوره عمر بالایی دارند و بعد از اینكه میوه هم چیده می‌شود و محصول بیرون می‌آید، این سموم هنوز در میوه وجود دارد. این سموم می‌تواند سلامت انسان را مورد تهدید قرار دهد، پس به نظرم بازنگری از سموم شیمیایی به سمت سموم طبیعی از یك طرف و از طرف دیگر هم اقدامات كنترلی دقیق و سختگیرانه در خصوص آن باید انجام شود، وگرنه ما با پدیده‌ای به نام رشد 400 درصدی سرطان مواجه می‌شویم.»
وزارت جهاد مشکل سموم را هر چه سریعتر حل کند
در این میان با توجه به اینکه میوه‌های لوکس وارداتی و قاچاق در بازار پیش چشم مردم جولان می‌دهند و بنا به گفته حسین رستگار، رئیس آزمایشگاه مرجع غذا و داروی وزارت بهداشت، میزان سموم میوه‌های قاچاق تا ?? برابر حد مجاز است و از طرفی موضوع بقایای سم در محصولات کشاورزی همچنان ادامه دارد، به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم که چندی پیش از پیگیری‌ها و رایزنی‌هایشان با وزارت جهاد کشاورزی برای دستیابی به راهکار مناسب خبر داده‌بودند. در این زمینه حسینعلی شهریاری، رئیس كمیسیون بهداشت مجلس گفت:« بحث وزارت جهاد این است كه نیروی كافی برای نظارت ندارند ولی مجلس تنها تا پایان سال به وزارت كشاورزی فرصت داده تا مشكل سموم را حل كند.» وی در ادامه افزود: «در بعضی مزارع، باقی‌مانده سموم در گوجه، خیار، سیب‌درختی، سیب زمینی، كاهو و برنج بالاست اما اینكه فكر كنیم توان بررسی بر تمام گوجه‌فرنگی‌های موجود در بازار (یا این محصولاتی را كه نام بردم) داریم، كار نشدنی است.» شهریاری با بیان اینکه مشكل اصلی ما این است که مزارع ما شناسنامه دار نشده‌اند، تصریح کرد:«در بازار میوه الان میوه‌هایی وجود دارد كه درباره سلامت‌شان شك وجود دارد اما هیچ راهی كه بفهمیم این میوه‌ها از كجا هستند و چه كودی مصرف كردهاند، وجود ندارد.» وی با بیان اینکه این نگرانی‌ها جدی است اما قرار بوده تا سال گذشته به‌خصوص برای گوجه، از طرف جهاد كشاورزی تدابیری اندیشیده شود اما این اتفاق نیفتاده‌است، تصریح کرد: «وزارت جهاد نتوانست این كار را انجام دهد و خیلی از میوه‌هایی كه ما مصرف می‌كنیم حاوی سمومی است كه به آنها می‌زنند.»
محصولات کشاورزی شناسنامه‌دار شود
در خصوص علت استفاده از سموم نامرغوب در مزارع و زمین‌های کشاورزی عابد فتاحی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس گفت:«توجه داشته‌باشید کشاورزان ما به دنبال آن هستند که میوه‌ها و محصولات خود را هر چه سریعتر به بهترین قیمت و بیشترین سود بفروشند بنابراین توجه به نوع کود تا زمانی‌که آسیبی به محصول آنها نزد، برایشان اهمیت ندارد.»
وی در ادامه گفت: «از یک سو سموم و کودشیمیایی که به دست این کشاورزان داده می‌شود معمولا از مجاری غیرقانونی و قاچاق است و از سوی دیگر کشاورزان آگاهی کافی نسبت به نحوه مصرف و ماندگاری این سموم بر محصولات ندارند. بر همین اساس نقش دستگاه نظارتی برای جلوگیری از آسیب‌ها اهمیت دارد.»
فتاحی با بیان اینکه متاسفانه تاکنون حفظ سلامت محصولات و موادغذایی دغدغه مسئولان نشده‌است، تاکید کرد:«طی سال‌های اخیر اعضای کمیسیون بهداشت مجلس با این نگاه که حفظ سلامتی مردم وظیفه شرعی آنهاست بارها با مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد جلساتی برگزار کرده‌است، اما نتیجه‌ای را شاهد نبوده‌است.» وی در ادامه به واردات و قاچاق میوه‌ها اشاره کرد و گفت:«قرار بر این است چه میوه‌هایی که در میدان‌هاست و چه آنچه از مجاری گوناگون وارد می‌شود مورد نظارت از سوی دستگاه‌های مربوطه شود، متاسفانه در این میان شاهد آن هستیم که میوه قاچاق در بازار به مراتب دیده می‌شود، ثانیا این مواد از سموم بالایی برخوردار است که به دلیل عدم نظارت و برخورد آسیب بسیار به سلامت جامعه می‌زند.»
فتاحی در ادامه با اشاره به اینکه باید محصولات کشاورزی شناسنامه‌دار شوند، گفت:«یکی از راه‌های مقابله با عرضه میوه قاچاق و حفظ کیفیت میوه‌ها شناسنامه‌دار کردن آن است. این موضوع هم در زمینه کاهش تخلفات در مزارع تاثیر بسیاری خواهد داشت و هم عاملی برای پایین آمدن ضررهای اقتصادی خواهد بود.» وی در پایان گفت:«متاسفانه طی این مدت گزارشاتی از بازگشت محصولات کشاورزی صادراتی ایران به کشورهای عراق و افغانستان به دست ما رسیده‌است، که در آن، این کشورها علت پس فرستادن میوه‌ها و محصولات کشاورزی را همین موضوع باقی‌ماندن سموم عنوان کردند، پس باید این موضوع پیش از این که خسارات جانی و مالی بیشتری به جامعه بزند به درستی پیگیری شود.»
وزارت جهاد کشاورزی هر چه سریعتر پیگیری کند
علاوه بر این محمد جواد نظری‌مهر، دبیر کمیسیون بهداشت مجلس درباره آلودگی محصولات کشاورزی گفت:«عدم نظارت کافی و صحیح از سوی دستگاه‌ها موجب می‌شود این محصولات در بازار عرضه شود.»
وی در ادامه با حمایت از کشاورزان تصریح کرد:«متاسفانه به دلیل وجود واسطه‌ها و دلالان این کشاورزان منفعت چندانی نمی‌برند لذا به دنبال سموم و کود‌های ارزان قیمت می‌روند و در این جا شاهد آن هستیم که سطح پایین نظارت وزارت جهاد از ورود سموم غیراستاندارد جلوگیری نمی‌کند.»
نظری مهر در ادامه به واردات محصولات کشاورزی و میوه‌ها به کشور اشاره کرد و گفت:«اگرچه قرار بود مواد وارداتی با نظارت بالا و قوی روبرو شود اما آنچه در بازار به چشم می‌خورد و بررسی هایی که انجام شده این میوه‌ها به مراتب سموم بیشتری دارند که باید سازمان‌های نظارت رسیدگی کنند.» وی در ادامه افزود:« در این زمینه ما از وزارت جهاد کشاورزی انتظار پیگیری و جلوگیری از ورود چنین محصولاتی به بازار را داریم.»
این اظهارات در حالی مطرح شد که اعضای کمیسیون کشاورزی هم به منتقدان وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه پیوستند، محمدمهدی برومندی، سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با انتقاد از عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در نظارت بر سلامت سموم کشاورزی، گفت:« البته انتقادات ما تنها به این وزارتخانه باز نمی‌گردد و نهاد پاسخگو در واردات سموم آلوده به کشور وزارت صنعت، معدن و تجارت است که اقدامات قابل قبولی دراین بخش انجام نمی‌دهد.»
سخنگوی کمیسیون کشاورزی، با بیان اینکه وظیفه وزارت جهاد کشاورزی ترویج آخرین سموم مورد تائید موسسه دفع آفات و مبارزه با علف‌ها و انجام توصیه‌های کارشناسی است، افزود:« در این میان وزارت صنعت، معدن وتجارت است باید با همکاری موسسه استاندارد نظارت دقیقی بر سلامت سموم وارداتی داشته باشند؛ اما متاسفانه در حال حاضر کشاورزان اکثر نقاط کشور ازاین موضوع ناراضی هستند که اکثر علف‌کش ها ماده موثره نداشته و علف‌های هرز بسیاری در زمین های کشاورزی رشد می کنند.» وی درخصوص دفع آفات نباتی و مبارزه با بیماری‌ها، افزود:« سموم تقلبی بسیاری دربازار وجود دارد و این کوتاهی از جانب وزارت جهاد کشاورزی است که نظارت کاملی برسلامت سموم ندارد، هرچند که مسئولان جهاد کشاورزی به این نکته تاکید دارند که موسسات دارای مجوز و تحت‌نظر این وزارتخانه نظارت بر سلامت سموم وارداتی را انجام می دهند؛ اما در عمل وضعیت آشفته‌ای وجود داشته و سموم قاچاق وارد کشور می شود، ضمن اینکه سموم تقلبی هم در کشور تولید می شود.»
زمان می‌تواند آلودگی سموم را کاهش دهد
انتشار اخبار گوناگون در روزهای اخیر، موجب شد یوسف اسدی، رئیس انجمن صنایع تولیدكنندگان سموم ایران در مطلبی اطلاعات مورد نیاز درباره سموم را منتشر کند. وی در این مطلب چنین نوشت: «در سازمان حفظ نباتات كمیته‌ای وجود دارد به‌نام كمیته نظارت بر مصرف سموم كه علاوه بر نمایندگان وزارت كشاورزی، نمایندگانی از وزارت بهداشت هم در آن حضور دارند. كارشناسان این كمیته، سموم وارداتی به كشور را آنالیز می‌كنند و به سموم مناسب، مجوز واردات می‌دهند. درواقع به‌نظر می‌رسد كه نظارت و كنترل بر سموم وجود دارد، اما تجهیزاتی كه این كمیته دراختیار دارد تجهیزات جدید و پیشرفته‌ای نیستند و حتی نمی‌توانند فرمولاسیون سموم وارداتی را شناسایی كنند. این مساله درواقع قدرت و توان اجرایی این كمیته را از بین می‌برد.»
وی در بخش دیگر از این مطلب تاکید کرده‌است:«علاوه بر این، مهم‌ترین علت بالا بودن میزان سموم باقی‌مانده در محصولات كشاورزی این است كه متاسفانه كشاورزان، طول دوره انتظار یا دوره Currency سموم را رعایت نمی‌كنند. طول دوره انتظار، مدت زمانی است كه باید از سمپاشی بگذرد تا سموم باقی‌مانده در برگ، ساقه و میوه محصولات بر اثر تابش آفتاب و آبیاری، از گیاه خارج شوند. برای كاشت محصولات كشاورزی انواع سموم مورد استفاده قرار می‌گیرند كه طول دوره انتظار آنها هم متفاوت است. برای مثال، در بعضی از خطرناك‌ترین سموم، طول دوره انتظار 21روز است و در بعضی سموم كه عمدتا هم در گلخانه‌ها استفاده می‌شوند، طول این دوره 3روز بیشتر نیست.» آنچه در میدان‌های میوه عرضه و به سفره‌های مردم وارد می‌شود، همواره دغدغه مسئولان حوزه سلامت بوده‌است، به ویژه وقتی بیماری‌های غیرواگیر در کشور روز به روز شیوع بیشتری پیدا می‌کند و بر اساس اطلاعات موجود سبک زندگی و مواد غذایی عامل اساسی بروز و شیوع آن است. حال با توجه به افزایش این نگرانی‌ها و تذکراتی که به نظر می‌آید از سوی وزارت جهاد کشاورزی پشت گوش انداخته‌می‌شود باید امیدوار باشیم سایر سازمان‌ها و نهادها از جمله مجلس و وزارت بهداشت با تلاش‌های مکرر این وزارتخانه و نهادهای مرتبط را ملزم به پاسخگویی و پیگیری مناسب کند.
نظر شما