سلامت نیوز: طرح تحول نظام سلامت از آغاز اجرا با انتقادهای شدید بسیاری از كنشگران نظام سلامت مواجه شد، اما به پیش رفت و توانست امكان درمان ارزان را برای بخش بزرگی از جمعیت ایران فراهم كند. حال هرچه مراحل بیشتری برای این طرح معرفی می‌شود، صدای اعتراض مخالفان هم بالاتر می‌رود. به نظر می‌رسد وزارت بهداشت راه سختی را برای اجرای كامل این طرح پیش‌رو داشته باشد. راهی كه همت و جدیت می‌طلبد.
گام چهارم طرح تحول نظام سلامت به دنبال ساماندهی ظرفیت‌های دانشگاهی رشته‌های مرتبط با سلامت و مقابله با كمبود یا مازاد نیروهای متخصص دركشور است. این را قائم‌مقام وزیر بهداشت در امور دانشگاه‌ها اعلام كرده است. اما این اقدام وزارت بهداشت، قبل از آنكه به مراحل اجرایی نزدیك شود، با واكنش تند و تیز برخی از كنشگران نظام سلامت مواجه شده است.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه «تعادل» در گفت‌وگو با روسای برخی انجمن‌های تخصصی پزشكی، میزان همگامی پزشكان را با گام جدید طرح تحول سلامت بررسی می‌كند.
طرح تحول سلامت چند مدتی است كه آغاز شده و تاثیرات عمیقی بر این نظام داشته است. این طرح از آغاز اجرا با انتقادهای شدیدی روبه‌رو شد. منتقدان اتهامات متفاوت و حتی متضادی را به این طرح وارد می‌كنند: از تخصیص منابع به ثروتمندان و «گردن كلفتان» گرفته تا سوسیالیستی بودن! تضاد و تفاوت این انتقادها دو معنی می‌تواند داشته باشد. یا عملكرد دولت در اجرای طرح تحول متزلزل و متضاد است یا انتقاد منتقدان چندان مبتنی بر واقعیت نظام سلامت كشور نیست.
به تازگی جزییاتی از گام چهارم طرح تحول سلامت تشریح شده است. به گزارش فارس، قائم‌مقام وزیر بهداشت در امور دانشگاه‌ها با تشریح برنامه‌های آموزشی در طرح تحول نظام سلامت گفت: تحولات كیفی، اصلاح مكانیسم‌های نظارتی، توسعه و كاهش برخی رشته‌ها باتوجه به نیاز تخصصی دنبال می‌شود.
به گفته حسن امامی رضوی راه‌اندازی رشته‌های جدید با درنظر گرفتن نیاز تخصصی به رشته خواهد بود. به‌طوری كه ظرفیت‌ها در برخی دانشگاه‌ها كم و در برخی دیگر افزایش خواهد یافت.
وی گفت: نظارت بر كیفیت رشته‌ها بسیار موثر است حتی ممكن است، پذیرش در برخی رشته‌ها را به دلیل كاهش كیفیت آنها تعطیل كنیم. امامی رضوی ادامه داد: به‌طور كلی در برخی حوزه‌ها مانند رشته‌های بین‌رشته‌یی باید افزایش ظرفیت داشته باشیم اما در برخی رشته‌هایی كه تعداد زیادی نیرو تربیت شده است، مانند رشته مامایی نیاز به توسعه كمی نیست و باید درمقاطع تكمیلی و كاربردی توسعه یابند. در واقع حركت وزارت بهداشت، به سمت ایجاد ظرفیت‌های دانشگاهی پزشكی و پیراپزشكی متناسب با نیاز كشور خواهد بود، اما واكنش پزشكان به این حركت چیست؟
كمبود یا مازاد تربیت نیروهای متخصص، همواره بحث‌آفرین بوده است و جنجال زیادی بر سر تاثیر این مساله بر عملكرد نظام سلامت برپا شده است. به نظر می‌رسد گام چهارم طرح تحول، این معضل را هدف قرار داده و قصد ایجاد توازن در تعداد نیروی متخصص كشور را دارد. اما آیا پزشكان و پیراپزشكان با دولت همگام خواهند بود؟
برای پرس‌وجوی دیدگاه پزشكان، با رییس انجمن جراحان عمومی كشور تماس گرفت. بهزاد رحمانی در واكنشی تند نسبت به طرح وزارت بهداشت، گفت كه مساله كمبود یا مازاد نیروهای متخصص، مساله‌یی ناچیز و كم‌اهمیت در جامعه پزشكی است و تاثیر چندانی بر سلامت كشور ندارد.
رحمانی معتقد است كه این گام از طرح تحول، تاثیر قاطع و مشخصی بر نظام سلامت نخواهد گذاشت و تنها راه را برای گزینش فرمایشی و اعمال كنترل بر جامعه پزشكی باز خواهد كرد.
مساله دخالت یا بی‌طرفی دولت در مسائل اقتصادی، به اندازه عمر علم اقتصاد قدمت دارد. تقریبا تمام صاحبان كسب‌وكار‌های خصوصی، در لزوم عدم نظارت و دخالت دولت در كسب‌وكارشان هم‌عقیده‌اند. پزشكان نیز گویا ایجاد ظرفیت دانشگاهی در رشته‌های مرتبط با سلامت را نوعی كنش اقتصادی تلقی می‌كند و دولت را از دخالت در آن برحذر می‌دارند. به گفته رییس انجمن جراحان عمومی ایران تعیین ظرفیت‌های دانشگاهی در این رشته‌ها باید براساس فرآیند عرضه و تقاضا باشد. انتخاب اصلح باید پزشكان را به سمت رشته‌های دلخواهشان هدایت كند و اگر تمایل برای ورود به رشته‌یی خاص وجود ندارد، وظیفه دولت ایجاد انگیزه و شرایط مناسب كاری برای تحصیل‌كردگان در آن رشته است.
غلامعلی عكاشه، از دیگر پزشكانی است كه «تعادل» به سراغشان رفت تا نظر جامعه پزشكی را راجع به گام چهارم طرح تحول سلامت بداند. رییس انجمن جراحان ارتوپد ایران در مواضعی تند‌تر از رحمانی، طرح تحول را طرحی سوسیالیستی دانست كه معاند و مخالف پیشرفت سلامت است. به عقیده او، این طرح سلامت جامعه و بیماران و پزشكان را در معرض خریدوفروش كالایی قرار داده است.
نظام آموزش پزشكی باید تغییر كند
هرچند بخشی از جامعه پزشكی مخالف اجرای طرح تحول سلامت و به خصوص گام چهارمش است، اما به نظر می‌رسد كه این جامعه چندان یكپارچه و متحد نیست. بلكه بخشی از پزشكان اجرای این طرح را ضروری می‌شمارند.
سیدمنصور رایگانی، رییس انجمن طب فیزیكی و توان‌بخشی ایران ، روند فعلی آموزش پزشكی كشور را نامناسب دانست و گفت: «در اینكه باید در سیر آموزشی تغییراتی صورت بگیرد، شكی نیست.»
وی بیان كرد كه تربیت نیروهای متخصص دركشور، باید براساس نیازهای درمانی، آموزشی و پژوهشی كشور انجام پذیرد، اما این مساله تنها مشكل نظام آموزشی كشور نیست. مساله دیگر آن است كه توزیع متخصصان در سطح كشور نامناسب است.
رایگانی معتقد است كه نیروهای متخصص پزشكی در سطح كشور به تناسب نیاز جمعیت توزیع نشده‌اند و مراجعات فراوان از شهرستان‌ها به مراكز استان و به خصوص تهران را گواه این مدعا می‌داند. نظام درمان، شامل سه عامل متخصصان، امكانات پزشكی و نظام به كارگیری این دو می‌شود. سه عاملی كه درنظر رییس انجمن طب فیزیكی و توان‌بخشی كشور نظام آموزشی پزشكی فعلی در توزیع مناسب آن در سطح كشور ناتوان است.
مشكل سوم این نظام آموزشی، تفكیك بیش از اندازه علم پزشكی و گسترش نیروهای فوق تخصصی است كه رایگانی آن را چندان معقول نمی‌داند و معتقد است می‌تواند به نظام درمان لطمه وارد كند. هرچند این متخصص توان‌بخشی دلیلی برای این موضوع ارائه نمی‌كند.
رایگانی كلیات گام چهارم طرح تحول سلامت را مطلوب و موثر معرفی می‌كند و می‌گوید كه این طرح می‌تواند به توزیع مناسب و تربیت متخصص باتوجه به نیازهای كشور منجر شود. البته به شرط آنكه انجمن‌های علمی و نیروهای متخصص در تدوین جزییات آن همكاری داشته باشند.
طرح تحول نظام سلامت از آغاز اجرا با انتقادهای شدید بسیاری از كنشگران نظام سلامت مواجه شد، اما به پیش رفت و توانست امكان درمان ارزان را برای بخش بزرگی از جمعیت ایران فراهم كند. حال هرچه مراحل بیشتری برای این طرح معرفی می‌شود، صدای اعتراض مخالفان هم بالاتر می‌رود. به نظر می‌رسد وزارت بهداشت راه سختی را برای اجرای كامل این طرح پیش‌رو داشته باشد. راهی كه همت و جدیت می‌طلبد.
نظر شما