سلامت نیوز: ارتقای سلامت مردم، دسترسی عادلانه به خدمات سلامت، بهبود کیفیت خدمت، همچنین رضایت مردم و کارکنانی که خدمات مربوط به این حوزه ارایه می کنند، از جمله ماموریت‌های اصلی نظام سلامت به شمار می‌رود، اگرچه در طول سال‌ها ملزومات تحقق این ماموریت‌ها تحت تاثیر شرایط مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و مواردی از این قبیل پیوسته تغییر کرده است، اما به طور قطع اجرای تدابیر و برنامه‌های مختلف توانسته تا حد زیادی کاستی‌های موجود را مرتفع کرده و رضایت خاطر بیماران را فراهم آورد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه حمایت در ادامه نوشت: در این میان طرح تحول سلامت شاید موفق‌ترین برنامه اجرا شده در حوزه بهداشت و درمان طی سال‌های گذشته بوده که تاکنون در سه مرحله عملیاتی شده و در آستانه چهارمین مرحله قرار دارد. اکنون نیز فرارسیدن روز پزشک می‌تواند بهانه‌ای باشد، برای بررسی نقاط ضعف و قوت این طرح که خود بزرگترین ایده طراحی شده در حوزه‌ای است که پزشکان و پرستاران مهمترین حلقه‌های اجرایی شدن آن به شمار می‌روند.
مروی بر نخستین مرحله اجرا
هزینه‌های بالای درمان، ماندگار نبودن پزشکان به دلایل متعدد در مناطق محروم، گلایه‌های برخی از بیماران و خانواده‌های آنها از کیفیت خدمات ویزیت در مراکز درمان دولتی، دغدغه‌های رایج مبتلایان به امراض صعب العلاج همه و همه از جمله موضوعاتی بود که طی سال‌ها به چالشی برای نظام سلامت کشور تبدیل شده بود و حل و فصل آنها نیاز به برنامه‌ریزی طولانی مدت و اجرای تدابیر ویژه داشت. مواردی که اگر مروری بر عملکرد طرحی که ۱۵ اردیبهشت‌ماه سال ۹۳ اجرای آن به تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد تا نظام بهداشت و درمان کشور را به قولی جراحی و مداوا کند، داشته باشیم شاید بتوانیم از کاهش میزان پرداختی بیماران بستری در مراکز درمان دولتی، برنامه ترویج زایمان طبیعی، ارتقای کیفیت هتلینگ در بیمارستان‌های دولتی، حمایت از ماندگاری پزشکان در مناطق محروم و حضور پزشكان متخصص مقیم در بیمارستان‌های دولتی یاد کنیم. البته به این موارد باید ارتقای کیفیت خدمات ویزیت در بیمارستان‌های دولتی، برنامه حفاظت مالی از بیماران صعب‌العلاج، خاص و نیازمند، نظارت بر حسن اجرای برنامه های تحول سلامت را نیز اضافه کرد. گام‌های نخستی که ادامه آن بسته‌های تعریف شده در این برنامه، یکی پس از دیگری، رونمایی و اجرایی شد.
بازنگری در کتاب تعرفه خدمات پزشکی
در این میان شاید بازنگری و به روز شدن کتاب تعرفه خدمات پزشکی بعد از گذشت حدود 2 دهه در کنار تعرفه‌گذاری ۴۰۰ کد خدمت فاقد تعرفه برای اضاقه شدن به سطح خدمتی بیمه پایه از جمله مباحثی است که اگر بخواهیم در باب نقاط مثبت طرح مورد نظر صحبت کنید نباید آنها را از قلم بیندازیم. بحثی که محمد حاجی آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت آن را زیرساخت بسیاری از تغییرات و گامی به سوی تحول در نظام سلامت میداند و اینکه سال‌هاست که پرداختن به اصلاح تعرفه های پزشکی در دستور کار وزارت بهداشت، نظام پزشکی، سازمانهای بیمه گر و وزارت رفاه قرار دارد اما تا پیش از تدوین و اجرایی شدن طرح تحول نظام سلامت این اقدام میسر نشده بود. موضوع مهم دیگری که نباید از آن غافل شد این است که چنین تغییر در بحث بهداشت و درمان نه تنها بخشی از دغدغه‌های مراجعان به مراکز درمانی را برطرف کرد بلکه پاسخگوی بخش دیگری از خواسته‌ها و گلایه کادر درمانی کشور بود. به طور مثال در گروه‌های تخصصی جراحی و بیهوشی دریافتی به نسبت مناسب‌تر، همچنین امکان ماندگاری پزشکان در بخش دولتی برای متخصصان بهتر شد.در حالی که یکی از معضلاتی که در گذشته بیمارستان‌ها با آن مواجه بودند کار کردن متخصصان در بخش خصوصی و دغدغه آنها برای کار در بخش خصوصی بود.که بعد از طرح تحول این روند به سمت بخش خصوصی با توجه به افزایش تعرفه ها و کار کردن در آن به شدت کاهش پیدا کرد.
حرکت به سمت فرمایش کلیدی مقام معظم رهبری
همچنین می‌توان گفت مهمترین حسن این طرح حرکت به سمت فرمایش کلیدی مقام معظم رهبری بود که فرمودند بیمار نباید به غیر از بیماری، دغدغه دیگری داشته باشد. نکته‌ای که امیر خجسته، رئیس کمیسیون شوراهای مجلس هم از آن یاد کرده است. ارتقاء شاخص‌های بهداشتی، بهبود کیفیت خدمت، رضایت مردم، کنترل هزینه ها و عدالت در سلامت هم پنج هدفی بود که در مرحله دوم طرح تحول سلامت محقق شد تا ورودی موفق باشد برای گام گذاشتن در سومین مرحله این طرح که با ابلاغ اجرای مفاد کتاب «ارزش‌های نسبی سلامت جمهوری اسلامی ایران در سال 93» کلید خورد.
همه این موارد باعث شد تا سبد منابع بودجه عمومی دولت هم افزایش یافته و سهم نظام سلامت از سرانه این بخش که در سال 2012، ۲۹۶دلار بود، در سال ۲۰۱۴ سرانه ۴۳۲دلاری را به ثبت برساند، افزایشی که در سرمایه گذاری بین نسلی در نظام سلامت به طور قطع موثر خواهد بود. بسته بهداشتی طرح تحول سلامت نیز، با هدف توسعه و گسترش برنامه‌های بهداشتی در روستاها و مناطق حاشیه نشین کلانشهرها، در آخرین روزهای تابستان سال ۹۳ کلید خورد و بسترهای لازم برای ورود به فاز بهداشتی برنامه مورد نظر فراهم شد تا تکمیل و تجهیز شبکه بهداشتی سراسر کشور، ایجاد مراکز بهداشتی و درمانی در حاشیه شهرها برای ارائه خدمات به ۸.۵میلیون حاشیه نشین از طریق خرید خدمت، اجرای پزشک خانواده در شهرهای زیر ۲۰هزار نفر و حاشیه شهرها، اجرای برنامه ترویج خود مراقبتی و اصلاح سبک زندگی و نیز برنامه ملی کنترل بیماریهای غیر واگیر مد نظر قرار گیرد. مرحله ای که به گفته سید حسن قاضی‌زاده هاشمی؛ وزیر بهداشت در آن بهداشت و پیشگیری اهمیت زیادی داشته و دارد.
جلوگیری از مرگ زود هنگام
علاوه براین تغییر در چگونگی ارائه خدمات حوزه بهداشت، جلوگیری از مرگ زود هنگام و ابتلا به بیماریهای غیرواگیر و اصلاح سبک زندگی، از اهداف دیگری بود که براساس اظهارات علی اکبر سیاری معاون بهداشت وزارت بهداشت به آنها توجه شده بود. اکنون نیز متولیان اجرایی شدن طرح مذکور از آغاز گام چهارم طرح تحول سلامت در آینده نزدیک خبر می‌دهند که منجر به ایجاد تحول بزرگی در حوزه آموزش پزشکی خواهد شد.
از همه این موارد که بگذریم درباره نقاط ضعف این طرح نیز باید گفت که کمبود نیروی انسانی در بخش‌های پرستاری، آزمایشگاهی و خدمات پاراکلینیکی موضوعاتی هستند که ممکن است این طرح را در اجرا با مشکل مواجه کند،ضمن اینکه وزیر بهداشت به عنوان سکاندار عرصه سلامت در کشور براین باور است که بیمه‌ها خطر مهم طرح تحول هستند، اگر حمایت‌ها کم یا متوقف شود و تکلیف قانونی تجمیع صندوق‌های بیمه اجرا نشود این طرح آسیب جدی خواهد دید. دیگر اینکه بیمه‌ها خریداران خدمات هستند که در گذشته هم تخلفاتی را انجام می‌دادند نظیر تاخیر در پرداخت‌ها یا کوچک‌سازی بسته‌های خدمتی که زمینه را برای دریافت‌های غیرقانونی فراهم می‌کردند و موجب افزایش پرداختی از جیب مردم شدند. مواردی که اگر مسئولان نظام بهداشت و درمان کشور از آنها غافل شوند، ممکن است در آینده دغذغه‌های جدیدی را نه تنها برای طرح تحول سلامت در کشور ایجاد کند بلکه به چالشی نوظهور برای نظام درمانی کشور تبدیل شود.
نظر شما