سلامت نیوز: امروز بیش از 500 شهر کشور در وضع بحران و تنش آبی قرار دارند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزان نیوز، "حالا رعیت سر آب خون می‌کنه، سر چار چکه آب چل تا رو بی جون می‌کنه" این پیش بینی شاملوی شاعر است از آینده بی آب ایران. شاید همان که نقشه‌های هواشناسی و کارشناسان محیط زیست از آن به ورود ایران به دوران خشکسالی 30 ساله نام می‌برند. هشدار غیر شاعرانه اش هم می‌شود این که جنگ‌های بعدی خاورمیانه سر آب است. کم آبی آنقدر شدید می‌شود که ارزش آب از نفت و گاز هم بیشتر خواهد شد. باران‌های سیل آسای اخیر اما کم کم دارد طرفداران نظریه تغییر اقلیم را بیشتر می‌کند. تغییر اقلیم سیل دارد و خشکسالی. وقتی نزولات جوی کمتر می‌شود، اولین راهی که به ذهن بشر می‌رسد حفر چاه‌های عمیق است. چا ه هایی که در پی سال‌های پیاپی خشکسالی آنقدر عمیق تر می‌شوند که خون زمین را می‌مکند و محصول آن فرونشست زمین است. کار به همین جا هم ختم نمی‌شود. تحقیقات جدید نشان داده که اگر روند تولید گازهای گلخانه‌‌ای در خاورمیانه با این شدت ادامه پیدا کند، حرارت این منطقه در قرن آینده میلادی آنقدر زیاد می‌شود که دیگر جای زندگی نیست. با این روند خاورمیانه در قرن آینده غیرقابل سکونت خواهد شد و ایران هم.

توسعه بی برنامه شهر نشینی، گسترش کشاورزی در مناطق خشک کشور، فرسایش خاک، نابودی جنگل‌ها و... همه اینها دست در دست هم ایران را رو به سرنوشتی می‌برد که شاید فقط یک معجزه آن را نجات دهد. دکتر ناصر کرمی، اقلیم شناس، چند سالی است که هشدار می‌دهد ایران از خشکی در حال تبدیل شدن به سومالی خاورمیانه است. وی معتقد است «آستانه تحمل رد شده و طبیعت دیگر تاب مقاومت ندارد. استاد دانشگاه برگن نروژ، دلیل اصلی فاجعه کنونی ایران را مسائل اقتصادی و افزایش جمعیت می‌داند زیرا جمعیت ایران در طول 40 سال دو برابر شده و طبیعت ایران توان آب رسانی به این همه آدم را ندارد. احمدعلی کیخا، معاون سابق محیط طبیعی سازمان محیط زیست هم چند ماه قبل دوباره همین هشدار را تکرار کرده و گفته که "دوران خشک‌سالی در ایران آن‌قدر طولانی بوده که اگر اقدام قاطعی نکنیم باید منتظر سومالی شدن کشور باشیم." در چند سال گذشته این تعبیر را بارها شنیده ایم. اما سومالی شدن دقیقا یعنی چه که اینقدر باید از آن ترسید؟

محسن رنانی، اقتصاد دان در یکی از نشست‌های « حکمرانی آب" با اطمینان گفته است که "بحران آب ایران را خواهد بلعید و امنیت ملی ما را تهدید خواهد کرد." بحرانی که از آن به جنگ هم یاد می‌کنند. شاید جنگ علنی آب در خاورمیانه شروع نشده باشد، اما چند سالی هست که این جنگ، این بحران در ایران هرچند وقت یک بار از گوشه و کنار کشور خودی می‌نماید. محمد درویش، مدیرکل فعلی آموزش سازمان محیط زیست و فعال قدیمی این حوزه هم در مصاحبه‌‌ای گفته است که جنگ آب در استان‌ها راه افتاده است تا تاییدی باشد بر اینکه دولت و حاکمیت هم از وضع بحرانی بی آبی خبر دارند. جنگ آب در یزد و اصفهان و اهواز و چهارمحال و بختیاری در سال‌های اخیر آنقدر علنی بود که خبرش به گوش همه ما رسیده است. همه طرح‌های انتقال آب که به گفته مسئولان برای تامین آب آشامیدنی بوده، مردم منطقه را از ترس کم آبی به واکنش وا داشته است. نمونه آن پروژه انتقال آب گلاب و بهشت آباد چهارمحال و بختیاری با تونل به اصفهان بود که بعد از اعتراضات مردم در سفر رئیس جمهور به منطقه، با دستور مستقیم رئیس دولت متوقف شد. پارچه نوشته‌های آن تجمع‌ها را که نگاه کنید دیگر فقط حرف آب نیست و حرف از قومیت‌ها و اهالی یک منطقه است که آن آب را حق خودشان می‌دانند و از خشکسالی می‌ترسند.

 مسئولان وزارت نیرو در چند سال گذشته برای حل مشکل کم آبی دنبال دم دست ترین راه رفتند. در حالیکه 92 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و بهره وری آن زیر 30 درصد است، این وزارتخانه برای مدیریت مصرف سراغ سهم 6 درصدی آب شرب مردم رفت. تبلیغات مداوم برای اینکه مردم در مصرف آب صرفه جویی کنند ظاهرا از اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی خیلی راحت تر بود و البته تقریبا بی نتیجه هم ماند. همین مدیریت‌های بی برنامه است که به گفته زهرا جواهریان، مدیر کل توسعه پایدار سازمان محیط زیست، در رتبه بندی کشورها به لحاظ پرداختن به مسائل محیط زیستی، ایران از نظر مدیریت منابع آب از 100 نمره 2.77 و رتبه 117 جهان را به دست آورده است. توسعه در ایران بدون توجه به محیط زیست رخ داد و تاوان این نگاه به رشد اقتصادی کشور را مردم در چند سال آینده خواهند پرداخت. پیش بینی شده تا چند سال دیگر بخش هایی از مرکز ایران به دلیل بی آبی غیر قابل سکونت شوند. تا چند سال پیش مردم از روستاها وشهرهای کوچک به کلان شهرها می‌آمدند تا کار پیدا کنند اما از این به بعد ایران باید در انتظار مهاجران جدیدی با عنوان "آوارگان آب" باشد که از فرط خشکسالی آواره غربت می‌شوند.

امروز بیش از 500 شهر کشور در وضع بحران و تنش آبی قرار دارند. از 609 دشت کشور حدود 350 دشت در شرایط ممنوعه برداشت و بحران به سر می‌برند. فقط وضع آب بد نیست. سالانه 5/1 درصد از جنگل‌های کشور از بین می‌روند. در فرسایش خاک مقام اول دنیا را در اختیار داریم. خشکی دریاچه‌ها و تالاب‌ها باعث شده تا پدیده گرد وغبار هم به مشکلات زیست محیطی کشور اضافه شود و 23 استان با آن درگیر باشند. چاه‌های غیرمجاز فراوان و برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی باعث نشست دشت‌ها و ایجاد فروچاله‌ها شده است و امنیت ساکنین بعضی مناطق را به خطر انداخته. پیش بینی‌های کارشناسان خبر می‌دهد که تا سال 2030 خشكسالی تمام ایران را در بر می‌گیرد. همه این اتفاق‌ها در حالی می‌افتد که هنوز در برنامه‌های توسعه پنج ساله مسئولان به طور جدی به فکر بحران کم آبی نیستند. مردم هم چشم امیدشان به آسمان است که شاید ببارد و به قول شاعر "اگه بارون بزنه."