سلامت نیوز: کافی است در این روزها به حجم ترافیک و شلوغی گذرها و خیابان‌ها نگاه کنید تا متوجه یک عامل افزاینده بر شلوغی همیشگی شهرها شوید و آن هم حضور پرتعداد دستفروش‌ها در گوشه و کنار خیابان‌ها و محله‌های موسوم به بورس خریدهای مربوط به اقلام متنوع شب عید و سال جدید، شوید. خارج از بحث در مورد خوب یا بد بودن گسترش فرهنگ دستفروشی، نکته‌ی مهم روی آوردن جوان‌ها و حتی افراد دارای تحصیلات و حتی مهارت‌های شغلی است که در اثر نبودن کار، وارد این شبه‌حرفه! می‌شوند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سایه، دستفروشان، خرده‌فروشانی هستند که عموما وسع مالی پرداخت اجاره برای یک مغازه را ندارند، اما شغلی دقیقا از جنس مغازه‌داران دارند. دستفروشان مشابه مغازه‌داران به «توزیع» و «تسهیل مصرف» کالاها و خدمات کمک می‌کنند. براساس مبانی «اقتصاد خرد»، فرآیند «توزیع» و «تسهیل مصرف» مکمل و رونق‌بخش فرآیند «تولید» کالا و خدمات بوده و هر دو درست مشابه یکدیگر، ارکان تشکیل‌دهنده‌ی تولید ناخالص ملی هستند. از طرف دیگر، دستفروشان، به دلیل سرعت بالا در جابه‌جایی مکانی و نیز سرعت در تغییر نوع کالای فروشی خود، می‌توانند سطح رقابت در بخش خرده‌فروشی را افزایش داده و به تسهیل بیشتر مصرف کمک کنند. برای مثال، مالکان بسیاری از مغازه‌های فروش لباس می‌دانند که اگر قیمت فروش را بیش از حد بالا برده یا تنوع لباس‌هایشان پایین بیاید، به سرعت با رقابت بالقوه‌ی دستفروشان مواجه خواهند شد.

بنابراین به هیچ عنوان منطقی نیست که در رسانه‌ها و افکار عمومی، دستفروشی را به‌ عنوان شغلی غیرمولد یا کاذب نام‌گذاری کنیم. اما این یک سوی ماجرا است. در سوی دیگر هستند بسیاری که حضور دستفروشان را عاملی برای تخریب چرخه‌ی صحیح اقتصاد می‌دانند و از آن‌جا که درگیر و دار مسائلی چون اجازه‌ی مغازه، مالیات، آب و برق و گاز و... نیستند، به شکل ناجوانمردانه‌ای بازار را از دست صاحبان مشاغل و مغازه‌دارها می‌ربایند. اما در نفس ماجرا باید به این مساله توجه کرد که رواج دستفروشی یکی از تبعات ناگوار عدم تعادل و عدالت اقتصادی و شغلی است. نبود بازار کار مناسب حتی برای قشر تحصیل‌کرده و جوان که در یک جامعه‌ی عادی و روبه رشد اقتصادی، نیروی آماده به کار و از منابع توسعه محسوب می‌شوند، باعث شده عده‌ی بسیاری از همین گروه وارد چرخه‌ی دستفروشی شده و دست‌کم برای امرارمعاش در دوره‌های خاص زمانی از امکان بازار خرده‌فروشی و بساط‌کردن، استفاده کنند.

بازار کار با پدیده‌ی دستفروشان جوان مواجه و تعداد آن‌ها در پایان سال چندبرابر شده است، آن‌ها می‌گویند از یافتن شغل رسمی ناامید شده و برای گذران زندگی و کسب روزی به دستفروشی رو آورده‌اند. بازار کاملا در حالت نوروزی قرار گرفته و فروشندگان برای عرضه‌ی محصولات خود ساعات طولانی‌تری را به فعالیت می‌پردازند. آن‌ها می‌خواهند از فرصت خریدهای نوروزی مردم استفاده کرده و بالاترین میزان فروش و درآمد را داشته باشند و تا حد ممکن بهره‌ی بیشتری از حالت شب عیدی بازارهای سراسر کشور ببرند. انواع فروش فوق‌العاده‌ها، عرضه‌های ویژه، تخفیفات و رونمایی از محصولات جدید این روزها در بازار کشور رواج دارد و فروشندگان مردم را دعوت می‌کنند تا از محصولات و اقلام آن‌ها دیدن کنند. برخی اقدام به قیمت‌شکنی کرده و برخی می‌گویند فقط به خاطر شب عید قیمت‌ها را کاهش داده‌اند. با این وجود، فعالان در این عرصه کسانی نیستند جز نیروی کار کشور که عمدتا هم جوان و در سنین بین ۲۵ تا ۳۵ سال هستند. جوانانی که شاید به دلیل قرار گرفتن بازار کار کشور در حالت بحرانی و ناتوانی در دستیابی به فرصت‌های شغلی مناسب، امروز به «دستفروشی» روی آورده‌اند. هرچند طبق برخی آمارها به دلیل ناامیدی بسیاری از جویندگان شغل در بازار کار، تعداد دستفروشان به سه‌برابر افزایش یافته، اما این روند در برخی ایام ویژه مانند پایان سال به شدت تشدید می‌شود و رفته‌رفته در ۱۰روز پایانی سال، دستفروشان کل بازار را به تسخیر خود درمی‌آورند. کارشناسان بازار کار می‌گویند افزایش تعداد دستفروشان در بازار کار و اقتصاد ایران قطعا نشانه‌ی خوبی نیست و نشان‌دهنده‌ی کمبود فرصت‌های شغلی مورد نیاز جوانان است. اینکه هزاران جوان تصمیم بگیرند به دلیل ناتوانی در یافتن شغل و همچنین کمبود مالی، اقدام به دستفروشی در اماکن عمومی کنند را نمی‌توان به فال نیک گرفت و خرسند بود که جوانان مشغول کارند! در واقع می‌توان این‌گونه عنوان کرد که دستفروشان جوان هیچ‌گونه انگیزه‌ای غیر از کسب روزی و درآمد ندارند .