سلامت نیوزدر حالی که وزیر رفاه «تله فقر در حوزه درمان» را بسیار عمیق و قابل توجه می‌داند و عنوان می‌کند یکی از کارویژه‌های دولت خدمات رسانی به حاشیه‌ها و سکونتگاه‌های غیر رسمی است، یک مقام مسئول در سازمان بهزیستی از وجود ۳۶ سکونتگاه غیررسمی در تهران خبر می‌دهد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان، این در حالی است که به گفته ابراهیم غفاری، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان تهران این سازمان تنها به شش سکونتگاه غیر رسمی ورود کرده و خدماتی را به ساکنان آن ارائه می‌دهد. سکونت در سکونتگاه‌های غیر رسمی می‌تواند بستر سازی مشکلات مختلف از جمله مشکلات اجتماعی، بهداشتی و... باشد. برآورد‌ها نشان می دهد حداقل ۱۱ میلیون نفر در سراسر کشور در سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی می کنند که از این تعداد سه میلیون نفر جوان هستند.
«در ایران سعی کردیم بر اساس مطالعات سیاست‌های رفاهی و تامین اجتماعی برنامه‌های اثربخش و کارآمدی را دنبال کنیم و بر اساس سیاست‌ها، مبارزه با انواع فقر را در اولویت‌های خود قرار دادیم.» این اظهار نظر روز گذشته توسط وزیر رفاه انجام شد.
هر چند نمی توان وفور آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را در سکونتگاه‌های غیر رسمی کتمان کرد، چرا که انواع آسیب‌ها با زندگی ساکنان این مناطق گره خورده و معضلات متفاوتی را برایشان به وجود آورده است، اما این گره کور هم اکنون به دست متولیان امر افتاده تا بلکه بالاخره با همت آنان باز شود. به گفته وزیر رفاه، برنامه‌هایی برای رفع فقر آموزشی، کودکان بازمانده از تحصیل و افرادی که فرصت‌های برابر اجتماعی پیدا نمی‌کردند در دستور کار قرار گرفته است و همچنین تحصیل رایگان تا مقطع دبیرستان برای افراد پیش‌بینی شده است.
علی ربیعی با اشاره به اینکه ۱۷۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل شناسایی شده و شناسنامه‌دار شده‌اند، گفت: از سوی دیگر امکانات رفاهی و تحصیلی برای اتباع کشورهای مختلف نیز که تعداد آنها زیاد است، در نظر گرفته شده است. به گزارش مهر، او گفت: مطالعات در ایران نشان داد که تله فقر در حوزه درمان بسیار عمیق و قابل توجه است و بر همین اساس برنامه‌ریزی‌هایی برای کاهش مشکلات درمانی افراد انجام شد و گسترش بیمه درمان، پروژه دولت بود، به طوری که تامین اجتماعی موظف شد مراکز درمانی خود را در حاشیه شهرهای بزرگ گسترش دهد و با قرار دادن سازمان بیمه‌گر دیگر در کنار تامین اجتماعی، کارگران غیر رسمی و حاشیه‌نشین بدون شغل را که تعدادشان به ۱۱ میلیون می‌رسد، با سرانه ۳۶ هزار تومان بیمه کند.
شناسایی سکونتگاه‌های غیر رسمی
همزمان معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی تهران عنوان کرد: سال گذشته امکانات و منابع سازمان را رصد کرده و با توجه به توانایی خود از ابتدای سال جاری طرحی را به منظور مداخله در شش سکونتگاه غیررسمی حاشیه تهران آغاز کردیم.
ابراهیم غفاری افزود: بهزیستی در جهت ایجاد مراکز توسعه محلی و پایگاه خدمات اجتماعی اقدام کرده و قرار است تا کلینیک‌های مددکاری در این مناطق نقش تسهیلگری را داشته و «مراکز توسعه محلی» را با کمک معتمدان این محله‌ها به منظور ارائه خدمات اجتماعی به ساکنان آنها ایجاد کنند. او ادامه داد: هدف بهزیستی از ایجاد پایگاه‌های خدمات اجتماعی در این محله‌ها، ارائه خدمات تخصصی به ساکنان این مناطق است؛ زیرا معتقدیم تعداد کثیری از جامعه هدف سازمان بهزیستی کشور در این مناطق حضور داشته و از این طریق می‌توان خدمات خود را نزدیک‌تر، سریع‌تر و در دسترس‌تر قرار دهیم. به گزارش ایسنا، او گفت: هدفگذاری ما آن است که تا پایان سال جاری اقدامات توسعه‌ای خود را در این شش منطقه عملیاتی و اجرایی کنیم و شاهد نتایج خوبی در آنها باشیم.
مداخلات جدی گرفته نمی‌شود
یک پژوهشگر مسائل اجتماعی درباره معضلات حاشیه‌نشینی می‌گوید: حاشیه‌نشینی در نقاطی که مختص شهرهای بزرگ از جمله تهران است، وجود دارد. برای مثال منطقه ۱۲ در بطن تهران است، اما بسیاری از نواحی و محلات آن محرومیت های حاشیه را دارد. ثریا عزیزپناه می‌افزاید: مداخلات موثر از اطلاعات دقیق در مورد نوع کمبود و نیاز آن مناطق نشات می گیرد که بخشی از آن به امکانات اولیه زندگی از جمله دسترسی به سرپناه، آب آشامیدنی سالم، مکان‌های آموزشی و ... برمی‌گردد.
این یک بخش از نیازهای سکونتگاه‌های غیر رسمی است. او ادامه می دهد: بخش دیگر نیز می‌تواند با سایر مناطق مشترک باشد. برای مثال آسیب‌های اجتماعی مساله ثابت شده برخی مناطق است. او اظهار می‌کند: مناطق حاشیه شهرها و مناطق محروم که بافت های فرسوده دارند با آسیب‌های اجتماعی ویژه مواجه هستند، به همین دلیل باید انواع محرومیت های این مناطق رصد و شناسایی شود تا ابعاد و گستردگی این آسیب‌ها مشخص شود.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی توضیح می‌دهد: برای مثال اعتیاد و ناامنی در این محله‌ها به زنان و کودکان لطمه وارد می‌کند، به این جهت که فضاهای عمومی این سکونتگاه‌ها ممکن است امنیت کافی برای عبور و مرور را نداشته باشد، حتی در فاصله زمانی خارج شدن از منزل‌های مسکونی تا رفتن به مدرسه نیز ممکن است ناامنی باشد. عزیزپناه بیان می‌کند: انواع این محرومیت ها به دلیل شدت محرومیت قابل مشاهده هستند. با شناسایی ابعاد معضل می توان مداخلات موثر را تعریف کرد. برای مثال می‌توانیم بررسی کنیم که چه تعداد از خانواده‌ها درگیر اعتیاد هستند یا پیامدهای اعتیاد برای کودکان و زنان آن خانواده چیست. او عنوان می کند: مسائل متعددی دامن گیر حاشیه‌نشینی است و معمولا حاشیه‌نشین‌ها درگیر کارهایی می شوند که معارض با قانون است، یعنی ممکن است درگیر تن‌فروشی، خرده‌فروشی یا باندهای خلافکار شوند.
برای مثال سرقت محرومیتی است که به وفور در این مناطق یافت شده و باعث رانده شدن ساکنان این محلات در برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی می شود. عزیزپناه ادامه می دهد: بنابراین اگر اراده وجود داشته باشد می توان انواع آسیب‌ها را کاهش داد. با پیشگیری، ساکنان کودک و نوجوان از آسیب‌ها دوری می کنند. ما به سطوح مختلف پیشگیری به صورت جدی اعتقاد داریم. او اظهار می کند: به طور قطع باید مداخلات موثری را برای ورود کودکان به بزهکاری انجام دهیم تا آسیب‌های اجتماعی برای افرادی که در معرض خطر هستند کاهش یابد. همچنین باید از گروهی که وارد این مرحله شده و می خواهند از آن خارج شوند نیز حمایت کنیم. عزیزپناه با اشاره به اینکه در همه سطوح باید مدیریت شهری حضور موثر داشته باشد، می‌افزاید: اصول چارت نهادهایی مثل بهزیستی که در قوانین ما پیش‌بینی شده اند، بر اساس مداخلات است.
نهادهای مهمی مثل شهرداری نیز می توانند نقش موثر در کاهش آسیب‌های مربوط به حاشیه‌نشینی داشته باشند. او مطرح می کند: اگر برای حاشیه‌نشینان امکانات شهری مثل آب سالم، برق، گاز و سرپناه مطمئن تسهیل شود بسیار مفید است، چرا که تمام اطلاعات نزد شهرداری‌های تمام محله‌ها موجود است و انواع کمبودها رصد شده است. عزیزپناه می گوید: برای مداخلات موثر اراده جدی وجود ندارد و مشارکت واقعی جامعه جدی گرفته نشده است.
نظر شما