سلامت نیوز: ستاد مبارزه با موادمخدر می‌گوید، حدود دو میلیون و 200 هزار نفر در ایران مصرف روزانه موادمخدر دارند. چه کسی است که نداند تعداد واقعی مصرف‌کننده‌های دائمی موادمخدر بسیار بیشتر از چیزی است که نهادهای رسمی ثبت می‌کنند ولی حتی اگر این تعداد را قبول کنیم و بگذاریم کنار، نزدیک به یک میلیون و 200 هزار نفری که موادمخدر را به صورت تفننی مصرف می‌کنند می‌بینیم جمعیت آنها آن‌قدر زیاد است که به‌عنوان گروهی ویژه رویشان مطالعه انجام شود.
به گزارش سلامت نیوز،روزنامه وقایع اتفاقیه در ادامه می نویسد: بررسی الگوی مصرف موادمخدر یعنی اینکه کدام‌یک از آنها محبوب‌تر هستند و اقبال به آنها بیشتر است و این موضوع می‌تواند به مسئولان مبارزه با موادمخدر دید روشنی از آنچه در حال مبارزه با آن هستند بدهد و کارشناسان را هم در تحلیل مسائل اجتماعی کمک کند، بنابراین هر چند‌وقت یک‌بار در صحبت متولیان مبارزه با موادمخدر، اشاره‌ای به الگوی مصرف موادمخدر در کشور می‌شود. دیروز هم معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با موادمخدر، در نشست خبری خود با اهالی رسانه آمارهای مهمی درباره مصرف مواد ارائه داد و گفت: میزان مرگ‌و‌میر بر اثر مصرف موادمخدر، قبلا ۳۰ درصد بود و این رقم رو به کاهش است. امسال ۶۰ درصد از معتادان به دلیل اوردوز و زیاده‌روی در مصرف تلف شده‌اند که این قابل تأمل است و معتادان باید بدانند اگر از مراکز درمانی بیرون آمدند مصرف جدیدشان نباید هم‌اندازه مصرف قبلشان باشد، چون موجب مسمومیت و مرگ آنها می‌شود. متأسفانه مرگ‌و‌میر معتادان نسبت به سال گذشته ۶ درصد افزایش داشته است. درباره بحث پزشکی قانونی و متوفیان آمار پنج ماهه نشان می‌دهد، در مجموع هزار و ۲۹۵ نفر فوت کرده‌اند که ۱۲۳ نفر آنها زن بوده‌اند که این آمار با درصد سهم جمعیت زنان از اعتیاد کشور همخوانی دارد.
پرویز افشار همچنین گفت: 1,6 درصد از دانشجویان، تجربه مصرف مواد را دارند و ما باید این طرز تلقی را داشته باشیم که اعتیاد، همه را دچار لغزش می‌کند. کمتر از پنج درصد از معتادان مورد سنجش‌قرارگرفته تحصیلات عالیه دارند و درباره آمار کشفیات هم باید بگویم نیروی انتظامی در بحث کشف همچنان صدرنشین است و در رتبه بعد وزارت اطلاعات قرار دارد، سپاه و بسیج در رده سوم هستند و گمرک‌ها در بحث کشف، نقش کمتری داشته‌اند. در بحث انهدام باندها نیز انهدام کارگاه‌های شیشه، ۲۵ درصد کاهش داشته است که این روند کاهش نشان می‌دهد، در بحث مبارزه به سمت برخورد با دانه‌درشت‌ها رفته‌ایم، همچنین تعداد معتادان دستگیرشده ۷۱ هزار نفر بوده که نسبت به سال گذشته ۳۱ درصد رشد داشته است و در ۶ ماه اول امسال نیز ۱۳ هزار معتاد متجاهر در تهران جمع‌آوری و ساماندهی شده‌اند اما یکی از نکات قابل توجه در حرف‌های او توضیحاتی بود که درباره تغییر الگوی مصرف موادمخدر داد.
او تصریح کرد: ما شاهد تغییر روندی درباره کنترل ورود پیش‌سازهای شیشه با دستگاه‌های مربوطه و گمرک بوده‌ایم و اکنون وضعیت تولید شیشه در کشور به حداقل ممکن رسیده است اما کشورهای همسایه سعی می‌کنند با تغییر نام آن دوباره موجب ورود مواد شیشه به چرخه اعتیاد شوند. تعدادی از معتادان ما به‌خاطر بالارفتن قیمت شیشه به سمت استفاده از مواد دیگر ازجمله ماری‌جوآنا رفته‌اند و از این رو کشفیات ما بالا رفته است. قیمت شیشه تا ۱۳۰ میلیون تومان هم رسیده بود و اکنون به کیلویی ۴۰ میلیون تومان رسیده است. قبلا که قیمت شیشه کیلویی ۱۵ میلیون تومان بود، زیاد در دسترس بود و الان نیز باید تلاش کنیم قیمت آن از ۴۰ میلیون بالاتر برود تا تولید شیشه در کشورمان صفر شود.
قرص و سیگار، بی‌دنگ‌و‌فنگ
سعید صفاتیان، رئیس کارگروه کاهش تقاضای اعتیاد مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره اینکه تغییر الگوی مصرف مواد مخدر در ایران نشان‌دهنده چه چیزی است، می‌گوید: «اول از همه این را بگویم که مصرف مواد مخدر در ایران شتاب زیادی گرفته است؛ به این معنی که نه‌فقط تعداد معتادان بیشتر شده، بلکه سرعت افزایش مصرف و روی‌آوردنشان به تزریق هم سرعت بیشتری پیدا کرده است. این موضوع تا حدی به نوع مصرف مواد مخدر معتادان هم مربوط است. شاید در گذشته یک معتاد به تریاک سالیان سال مصرفش را تغییر نمی‌داد و سال‌ها هم طول می‌کشید که به سمت تزریق کشیده شود اما الان گردش بین انواع مواد مخدر وجود دارد و این موضوع به خودی خود می‌تواند سرعت تخریبی اعتیاد و پیشروی فرد معتاد را تحت تأثیر قرار دهد؛ یعنی به نظرم اولین تغییری که در الگوی مصرف مواد مخدر رخ داده، گردش بین مواد مخدر مختلف است که این بیشتر از هر چیز به تنوع مواد مخدر موجود در بازار و بازبودن دست مصرف‌کننده برای امتحان‌کردن هر کدام از آنها برمی‌گردد.»
او کاهش سن اعتیاد را هم یکی از عواقب این تغییر می‌داند و می‌گوید: «الان نه‌تنها دسترسی به مواد مخدر ساده‌تر است و تنوع بیشتری هم پیشروی فرد علاقه‌مند به مصرف وجود دارد، بلکه مواد مخدر محبوب آنهایی که مصرفشان هم راحت‌تر است. قبلا کسی که مثلا تریاک مصرف می‌کرد، کلی دنگ و فنگ داشت و باید فکری هم برای بوی مواد و محل مصرف می‌کرد اما الان مواد مخدر بدون هیچ کدام از این دردسرها وجود دارد و همین موضوع هم یکی از دلایل پایین‌آمدن سن مصرف مواد مخدر است.»
صفاتیان می‌گوید: «نشانه‌های تغییر الگوی مصرف مواد مخدر وقتی پدیدار شد که میل و علاقه به مصرف هروئین جای تریاک را گرفت و بعد از آن هم متقاضیان مواد مخدر با اولویت‌هایی مانند ارزان‌بودن، راحت‌بودن مصرف، راحتی دسترسی و... تغییر در الگوی مصرف مواد مخدر را ادامه دادند.»
راه کوتاه تا تزریق
محمدرضا کنی، روان‌شناس و کارشناس ترک اعتیاد، که در چند مجموعه ترک اعتیاد فعالیت می‌کند، حرف‌های مسئولان درباره تغییر الگوی مصرف مواد مخدر را تأیید می‌کند و می‌گوید: «اگر بخواهم مراجعه‌کنندگان به مراکز ترک اعتیاد را در مدت سال‌های گذشته با هم مقایسه کنم، باید بگویم که قبلا معتاد تزریقی کمتر بود اما الان جوانی با سابقه دوساله مصرف مواد رو به تزریق می‌آورد. به نظرم این خاصیت مواد مخدر جدید است؛ یعنی نوع وابستگی‌ای که اینها ایجاد می‌کنند، به شکلی است که سرعت و روند اعتیاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.» او درباره اینکه الان چه مواد مخدری بیش از بقیه مورد اقبال قرار می‌گیرد،می‌گوید: «برای مدتی شیشه و کراک بیشتر از بقیه روی بورس بودند؛ کراک کم‌کم از مقبولیتش کم شد اما شیشه همچنان درصدر بوده ولی یکی، دو سالی است که به‌دلیل‌گران‌شدن فاصله‌اش با رقیب قدیمی‌اش یعنی هروئین، کم شده است. من شخصا مدت‌ها بود که معتاد هروئینی ویزیت نکرده بودم اما مدتی است که باز هم آنها را بین مراجعه‌کننده‌های اختیاری و اجباری می‌بینم؛ البته این موضوع نه خوشحال‌کننده است و نه ناراحت‌کننده؛ زیرا فرق چندانی بین این دو مخدر وجود ندارد و مشکل اینجاست که اگر یکی از آنها نباید استفاده شود، دیگری به راحتی در دسترس مصرف‌کننده قرار دارد.»
کنی درباره اینکه مدتی گفته می‌شد، اقبال مواد مخدر سنتی بیشتر شده است، می‌گوید: «الان مصرف‌کننده ایرانی ولع تنوع دارد؛ یعنی مثلا گروه دوستانی که همه آنها مصرف‌کننده هستند، خبر این را که یک ماده مخدر جدید پیدا کرده‌اند به سرعت و با اشتیاق به هم می‌رسانند؛ درحالی که ریشه و پایه اغلب این مواد یکی است و تولید‌کننده‌ها برای فروش بیشتر و ایجاد شوک در بازار، لباس جدید به تن آنها می‌پوشانند.»
نظر شما