سلامت نیوز:پدر و مادران زمانی که بدانند دختر با ازدواج زود در تحصیلش دچار مشکل می‌شود، در زمان بارداری بدنش آسیب می‌بیند و... هیچ‌وقت این کار را نمی‌کنند. با آگاه‌رسانی و فرهنگ‌سازی صحیح ٩٠درصد مشکلات حل می‌شود، اما ١٠درصدی هستند که فرزندانشان را به خاطر فقر و مشکلات وادار به ازدواج می‌کنند که برای آنها باید راهکارهای جدیدی اتخاذ شود. آن‌جاست که باید کودک را از آن فضا جدا کرد و در سیستم دیگری او را پرورش داد؛ چرا که آن پدر و مادر صلاحیت رسیدگی به کودک خود را ندارند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند، دخترك در حالی كه تمام اسباب‌بازی‌هایش را چیده بود و روی اجاق پلاستیكی غذایش را هم درست كرده بود و بچه‌اش را هم در گوشه‌ای خوابانده بود، چادر گلی كه البته برایش كوتاه شده را سرش كرد و زنبیل خرید را هم در دستش گرفت تا به خرید برود. این كار هر روزش بود. در حالی كه چادرش را روی سرش جابه‌جا می‌كرد از مادرش هم پرسید مامان دارم می‌رم خرید چیزی لازم نداری؟ مادر نگاهی توأم با حسرت به دخترش انداخت و اشك از گوشه چشمش جاری شد. آخر همین دیروز بود كه پدر مینا گفته بود باید دخترشان را به خانه بخت بفرستند، این در حالی است كه مینا فقط ١١سال داشت و به غیر از دنیای كودكانه‌اش به چیز دیگری فكر نمی‌كرد. سوال دوباره مینا كه «مامان برای خونه چی بخرم» مادر را با خود همراه كرد و مادر كه بغضی در گلو داشت، جواب داد، نه دخترم چیزی لازم نداریم و با گفتن این حرف دوباره فكر ازدواج مینا تنش را لرزاند. دلش نمی‌خواست دخترکش رو در کودکی عروس خانه مردی میانسال کند. خودش ازدواج زودهنگام را تجربه كرده بود و دلش نمی‌خواست دخترش هم به این سرنوشت دچار شود. با خود فكر می‌كرد من مشكلات زندگی را در کودکی تحمل كردم اما مینا چرا باید تحمل كند، آخر مینا هنوز درگیر دنیای كودكی است چگونه می‌تواند وارد بازی‌های بزرگسالان شود؟ و با این افكار مجددا اشك از چشمانش جاری شد.
ازدواج كودكان پدیده‌ای است كه این روزها بحث‌های زیادی پیرامون آن مطرح می‌شود و آمارها حكایت از افزایش آن در سال‌های اخیر دارد، به طوری كه به گفته زهرا کهرام دبیر سمینار ازدواج کودکان ۱۷درصد از ازدواج‌های کشور مربوط به ازدواج دختران زیر ۱۸سال بوده و در سال ۹۴ بیش از ۵درصد ازدواج‌ها در سنین کمتر از ۱۵سالگی ثبت شده است كه البته این آمار تنها مربوط به ازدواج‌های ثبت‌شده در دوران کودکی است. هرچند با توجه به پیشرفت تكنولوژی و تغییر نگاه والدین به این موضوع باید انتظار كاهش ازدواج كودكان را داشته باشیم اما آمارها نشان از واقعیت دیگری دارند و خبر از افزایش ازدواج كودكان در سال‌های اخیر را دارند و برخلاف این تصور كه شكل‌گیری این گونه ازدواج‌ها در مناطق روستایی نقاط محروم كشور است اما بسیاری از این ازدواج‌ها در شهرهای بزرگ شكل گرفته‌اند. اما دلیل افزایش ازدواج كودكان در كشور چیست؟
کافی بودن وجود اذن پدر برای ازدواج کودکان و شرعی بودن ازدواج دختران بالای ٩سال دست قانون‌گذار را برای سروسامان دادن به مشکلات ایجادشده بسته بود تا این‌که نمایندگان زن مجلس دهم با اتکا بر فقه پویا توانستند نخستین اقدام مهم، برای ارایه طرحی کار‌آمد در مجلس را کلید بزنند.
در این رابطه پروانه سلحشوری با تأکید بر پیگیری جدی اصلاح در قوانین سن ازدواج دختران با اشاره به این‌كه کمیته‌ای در فراکسیون زنان مجلس به دنبال اصلاح سن ازدواج دختران است، به خانه ملت گفته بود: اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس در دیدار با یکی از مراجع عظام تقلید در قم گفت‌وگوهایی درخصوص این مسأله داشتند که مقرر شد پژوهش‌های لازم و بررسی‌های کارشناسی در مجلس در این خصوص صورت گیرد و در این مسیر از نظرات مراجع نیز استفاده شود؛ درواقع ارتباطات با مراجع درخصوص اصلاح سن ازدواج دختران در قانون نباید قطع شود. وی همچنین معتقد است: در قانون فعلی حمایت از خانواده سن ازدواج برای دختران ١٣سال درنظر گرفته شده اما با اذن ولی دختر، ازدواج‌ها در سنین پایین‌تر از ١٣سال هم صورت می‌گیرد؛ بنابراین باید با درنظرگرفتن بند و ماده واحده قابل‌قبولی اصلاحاتی را در سن ازدواج دختران به وجود آورد. رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی گفته است: درگام نخست نمایندگان با مرکز پژوهش‌های مجلس اقدامات علمی، کارشناسی و تحقیقاتی خود را به صورت مدون انجام می‌دهند، سپس نظرات کارشناسی در فراکسیون مطرح شده و در مراحل بعدی این اقدامات با مراجع درمیان گذاشته می‌شود.
دریافت استفتا
به دنبال رایزنی‌های نمایندگان با مراجع عظام، فاطمه ذوالقدر از آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی درخصوص ازدواج دختران زیر ١٣سال که با اذن ولی و مجوز دادگاه انجام می‌شود، سوال پرسید كه ایشان در پاسخ به این سوال اذعان كرد: من این اجازه را نمی‌دهم ممکن است در گذشته‌ها نیز جایز بوده باشد اما الان به دلیل مفاسدی که دارد جایز نیست و تا دختر به بلوغ عقلی نرسد اجازه ازدواج ندارد.
سن بلوغ عقلی مبنای ازدواج افراد قرار گیرد
طیبه سیاووشی شاه‌عنایتی عضو فراكسیون زنان مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال كه در صورتی كه قرار است بلوغ عقلی مبنای ازدواج قرار گیرد، شرط اذن پدر كه در قوانین برای ازدواج ضروری است، چگونه اعمال خواهد شد گفت: با توجه به مشكلات زیادی كه ازدواج كودكان به همراه داشته قرار است سن بلوغ عقلی مبنای ازدواج افراد قرار گیرد، البته موضوع اذن پدر كه در قانون حمایت از خانواده لازم و ضروری دانسته شد همچنان پابرجاست و نمی‌توان این شرط را نادیده گرفت. در تمام ازدواج‌ها اذن پدر برای ازدواج ضروری است اما ما در این طرح به دنبال این هستیم با توجه به فتوای مراجع عظام و نظرات حقوقدانان، سنی را برای ازدواج تعیین كنیم. این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال كه سن بلوغ عقلی با توجه به چه فاكتورهایی قرار است احراز شود، خاطرنشان كرد: براساس صحبت‌هایی كه با پزشكان و ماماها داشتیم كه ازدواج و بارداری زیر ١٥ سال خطرناك بوده و حتی گفته شد كه ازدواج زیر این سن مرگ‌ومیر مادر یا كودك یا هر دو را در پی خواهد داشت و براساس صحبت‌هایی كه با حقوقدانان داشتیم، همچنین با توجه به نظرات مراجع عظام قرار شد سنی را به‌عنوان سن بلوغ عقلی، فكری، جسمی و جنسی تعریف كنیم و زیر این سن را ازدواج غیرقانونی اعلام كنیم.
وی با اشاره به این‌كه ما به كنوانسیون حقوق كودك پیوستیم كه در این كنوانسیون جهانی زیر١٨سال را كودك تلقی كرده‌اند، تصریح كرد: متاسفانه طی این سال‌ها كودكانی كه مجبور به ازدواج شده‌اند با مشكلات بسیار زیادی مواجه هستند، به طوری كه بسیاری از آنها بعد از طلاق دچار مشكلات و ناراحتی‌های فراوانی می‌شوند و به دنبال آن نیز آینده‌شان به شدت تحت‌تاثیر این موضوع قرار می‌گیرد. ما در این طرح سعی كردیم حامی این كودكان باشیم و مانع ازدواج كودكان شویم.
سیاوشی شاه‌عنایتی با اشاره به این‌كه لایحه حمایت از حقوق كودك را به زودی در صحن علنی مطرح خواهیم كرد، توضیح داد: در این لایحه ما به دنبال این هستیم براساس قوانین بین‌الملل و قوانین داخلی و نظرات علمای نواندیش شیعه كه براساس مصالح و مقتضیات زمان و مكان فتاوی صادر می‌كنند زیر ١٨سال را كودك تلقی كنیم و فراكسیون زنان قطعا بر این موضوع تاكید دارد كه با فتاوی علما و نظر حقوقدانان و نظرات و مستندات پزشكی بتواند این طرح را با مركز پژوهش‌های مجلس پیش ببریم که ان‌شاءا... نتایج و آثار خوبی هم در پی داشته باشد. این عضو فراكسیون زنان در پاسخ به این سوال كه اگر كودك به بلوغ فكری نرسیده باشد و پدر با توجه به مشكلات خانودگی مصر به ازدواج دخترش باشد آیا در این طرح ضمانت اجرایی درنظر گرفته شده و به عبارت دیگر آیا برای پدر مجازاتی تعیین شده است، خاطرنشان كرد: درحال‌حاضر به این صورت است كه اذن پدر برای ازدواج كودك كفایت می‌كند ولی ما در صحبت‌هایی كه با حقوقدانان كردیم قرار بر این شد شروطی برای این‌گونه ازدواج‌ها درنظر گرفته شود. در مورد ضمانت اجرا نیز در طرح، پیشنهادی مطرح خواهیم كرد و نكته آخر این است كه ما درحال‌حاضر در قدم‌های اولیه بوده و با مطرح‌كردن این موضوع در رسانه به دنبال همفكری جامعه هستیم تا بتوانیم از نظرات كارشناسان استفاده كنیم.
نبودآگاهی والدین از پیامدهای ازدواج زود هنگام کودکان
علی کاظمی قاضی و فعال در حقوق کودکان نیز در این رابطه معتقد است: یکی از مشکلات آن است که به این خانواده‌ها مشاوره داده نمی‌شود. بنده با بعضی از این خانواده‌ها صحبت کردم و آنها می‌گفتند اگر کسی بود که ما را راهنمایی می‌کرد، این‌طور ازدواج نمی‌کردیم. از آنها پرسیدم در شهری که زندگی می‌کنند دفتر بهزیستی دارند؟ گفتند بله، اما دو کارمند برای منطقه‌ای با چندین‌هزار نفر جمعیت پاسخگو نیست. لذا یکی از خدماتی که در این زمینه می‌توان ارایه کرد، خدمات مشاوره‌ای و مشاوره رایگان است؛ زیرا معمولا در این مشاوره‌ها بسیاری از این مشکلات حل می‌شود. وی در ادامه ضمن تأکید بر ابعاد فرهنگی ازدواج زودهنگام اظهار کرد: پدر و مادران زمانی که بدانند دختر با ازدواج زود در تحصیلش دچار مشکل می‌شود، در زمان بارداری بدنش آسیب می‌بیند و... هیچ‌وقت این کار را نمی‌کنند. با آگاه‌رسانی و فرهنگ‌سازی صحیح ٩٠درصد مشکلات حل می‌شود، اما ١٠درصدی هستند که فرزندانشان را به خاطر فقر و مشکلات وادار به ازدواج می‌کنند که برای آنها باید راهکارهای جدیدی اتخاذ شود. آن‌جاست که باید کودک را از آن فضا جدا کرد و در سیستم دیگری او را پرورش داد؛ چرا که آن پدر و مادر صلاحیت رسیدگی به کودک خود را ندارند.
مادر دل در گرو ماندن مینا در خانه دارد، آرزویش بزرگ‌شدن و درس‌خواندن دخترک است. نمی‌داند فردا چه خواهد شد، تاب مقاومت مقابل پدر را هم ندارد. هرچه او بخواهد همان خواهد شد مگر قانون مانع پدر سختگیر مینا شود.
نظر شما