سلامت نیوز: در کنار تمام آنچه به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، می‌توان از داروها و تجهیزات پزشکی نام برد. به گفته مسئولان، ما در حوزه دارو در حدود پنج درصد قاچاق به داخل کشور داریم. گفته می‌شود برخی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی هم از تجهیزات پزشکی قاچاق استفاده می‌کنند که این تجهیزات به دلیل نبود نظارت و کنترل درست، می‌تواند برای مردم خطرآفرین باشد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان، بشیر خالقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می‌گوید: «زمانی که یک دارو یا تجهیزات پزشکی از کانال‌های غیر رسمی وارد کشور شود، به آن قاچاق گفته می‌شود. این کالاها ممکن است از نظر کیفیت در سطح خوبی نباشند. هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند تولیدکننده تمام داروهای مورد نیاز خود است و بخشی از نیاز دارویی از راه واردات تامین می‌شود. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست.»
چه زمانی به یک دارو یا تجهیزات پزشکی، قاچاق گفته می‌شود؟
زمانی که یک دارو یا تجهیزات پزشکی از کانال‌های غیر رسمی وارد کشور شود، به آن قاچاق گفته می‌شود. این کالاها ممکن است از نظر کیفیت هم در سطح خوبی نباشند. سال گذشته بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور شده که دارو یا تجهیزات پزشکی هم مانند سایر کالاهای قاچاق وارد کشور می‌شود، چون این داروها و تجهیزات از کانال‌های غیررسمی وارد می‌شوند، روی کیفیت آنها هم نظارتی وجود ندارد و کنترل خاصی در این زمینه صورت نمی‌گیرد.
نظارت در مورد داروها و تجهیزات پزشکی قاچاق فقط متوجه وزارت بهداشت است؟
وزارت بهداشت تشکیلاتی دارد که کار نظارت بر این مسائل را انجام می‌دهد. معاونت درمان وزارت بهداشت اداره‌ای دارد با عنوان نظارت بر درمان که مسئولیت نظارت در این زمینه به عهده آنهاست، چون بحث داروها و تجهیزات پزشکی به حوزه درمان مربوط می‌شود. تجهیزات پزشکی حوزه‌های زیادی را در بر می‌گیرد و بخش‌هایی مثل اتاق عمل، آی‌سی‌یو، سی‌سی‌یو، نوار قلبی، مانیتورینگ و... از این تجهیزات استفاده می‌کنند که این امر، عرصه را برای سوءاستفاده برخی افراد فراهم کرده است.
روند درست و قانونی ورود تجهیزات و داروها چگونه است؟ چه مراحلی باید طی شود که یک دارو یا تجهیزات پزشکی را قانونی بدانیم؟
شرکت‌هایی وجود دارند که به طور رسمی و قانونی اقدام به این کار می‌کنند. سازمان غذا و دارو این شرکت‌ها را مورد تایید قرار داده است و ثبت سفارش از دریچه این شرکت‌ها انجام می‌شود. این شرکت‌ها تابلو دارند و مجوز آنها مورد تایید دولت است. شرکت‌های وارد کننده دارو و تجهیزات پزشکی دارای برند هستند و کار وارد کردن کالاهای پزشکی مورد نیاز بر عهده آنهاست. البته ما در این بخش نیازمند نظارت و کنترل هستیم چون اگر عرصه برای دلالان باز شود، این مساله برای جامعه خطراتی در پی دارد. کسی که مسئولیت وارد کردن چنین چیزهای مهمی را دارد، باید مطمئن، درستکار، کاربلد و با مسئولیت باشد چون وارد کردن دارو و تجهیزات پزشکی بی کیفیت جان مردم را به خطر می‌اندازد.
قاچاق دارو و تجهیزات پزشکی با تحریم‌ها نسبت دارد یا کسانی هستند که از شرایط کشور سوءاستفاده می‌کنند؟
به نظر من این مساله بیشتر سوءاستفاده افراد سودجو است که از این راه به دنبال کسب سود هستند.
نظر شما در مورد کیفیت داروهای داخلی چیست؟ می‌توانیم بگوییم کیفیت داروهای داخلی باعث گرایش مردم به داروهای قاچاق و خارجی شده است؟
در حال حاضر بیشتر از ۹۰-۹۵ درصد داروهای مصرفی در داخل تولید می‌شود. تهیه دارو نیازمند مواد اولیه است. روی مواد اولیه ای هم که وارد می‌شود، کنترل کیفیت در حد خوب و اساسی صورت می‌گیرد. واردات داروهای ما در بخش محدودی خلاصه شده است. برای مثال داروهای جدید برای موارد خاص مثل شیمی درمانی وارد می‌شود که آمار آن محدود است اما قیمت بالایی دارد. در حال حاضر هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که تولید کننده تمام داروهای مورد نیاز خود است و بخشی از نیاز دارویی از راه واردات تامین می‌شود. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. از بعد تولید دارویی، کشور ما در وضع خوبی به سر می‌برد و کارخانه‌های زیادی در راستای تامین نیاز دارویی کشور تولیدکننده دارو هستند و درنهایت مشکلی در این زمینه وجود ندارد. برخی داروها هستند که حداقل از نظر روانی برای بیمار موثر است که آن هم از راه واردات دارویی در دسترس قرار می‌گیرد که ممکن است به صورت قاچاق هم وارد کشور شود. بنابراین می‌توان گفت ما در زمینه تولید دارویی با چالش خاصی مواجه نیستیم و کارهای خوبی در این زمینه انجام شده است. نظارت مساله مهمی است که نه تنها در عرصه دارو و تجهیزات بلکه در مسائل اجتماعی هم نقش آفرین است. هرکسی در هر نقشی که دارد باید به بحث نظارت اهمیت دهد. همه ما باید در رابطه با قاچاق در مورد همه کالاها احساس مسئولیت کنیم چون قاچاق فقط به دارو یا تجهیزات پزشکی منحصر نمی‌شود. انواع خوراکی، لوازم خانگی و... در کنار داروها و تجهیزات پزشکی وارد کشور می‌شود.
نظر شما در مورد اینکه گفته می‌شود برخی پزشکان با شبکه قاچاق دارو در ارتباط هستند، چیست؟
در تمامی جوامع و در هر حرفه ای، عده‌ای هستند که کارهای خلافی انجام دهند. نمی‌توان گفت ۱۰۰ درصد پزشکان مرتکب چنین خلافی می‌شوند یا همه آنها انسان‌های پاکی هستند. بسیاری از پزشکان ما به صورت شبانه‌روزی در خدمت مردم هستند و به آنها خدمت می‌کنند، اما عده کمی هم هستند که با این شبکه‌ها در ارتباطند و نمی‌توان منکر عدم همکاری آنها شد. اینها همان کسانی هستند که برای کسب مال و منال به رشته پزشکی تمایل یافته اند. بسیاری از پزشکان ما از همان اوایل انقلاب و در طول جنگ تحمیلی، خدمات ارزشمندی ارائه کرده‌اند. بنابراین تعجبی ندارد که بشنویم عده ای از پزشکان با شبکه قاچاق دارو در ارتباط هستند چون این افراد به هر شکلی به دنبال کسب سود هستند. کسی را می‌شناسم که پزشک متخصص است و اگر زندگی این فرد را ببینید باور نمی‌کنید که او پزشک باشد چون زندگی بسیار ساده‌ای را برگزیده، گرچه پست و سمت هم داشته است اما هیچ‌گاه خود را آلوده به چنین مسائلی نکرده است.
برخی عنوان می‌کنند که برای جلوگیری از قاچاق دارو به کشور، باید تجویز داروی خارجی ممنوع شود. این راهکار و راهکارهایی از این دست را چطور ارزیابی می‌کنید؟
به هر حال هرکسی نظری دارد و ماجرا را از دید خود می‌بیند اما به نظر من باید از کسی که به این حوزه علاقه دارد، خداشناس است و درستکاری او ثابت شده، برای نظارت در این عرصه و کنترل اوضاع استفاده شود. از سوی دیگر باید با کسی که در امر قاچاق مبادرت ورزیده، برخوردهای قانونی صورت بگیرد. تا زمانی که این برخورد نباشد و افراد سودجو از روش‌هایی برای دور زدن قانون استفاده می‌کنند، هیچ اقدامی موثر واقع نمی‌شود. این زیرمجموعه‌ها هستند که باید با علاقه، توانمندی و احساس مسئولیت، وارد کار شوند.
گفته می‌شود از تجهیزات پزشکی که به صورت قاچاق وارد کشور شده، در بعضی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی استفاده می‌شود. استفاده از چنین تجهیزاتی، چه خطراتی را برای مردم به دنبال دارد؟
اینجا همانجایی است که سازوکار نظارتی باید وارد عمل شود. وزارت بهداشت باید این تجهیزات را شناسایی و کشف کند و پس از آن اقدامات لازم در این زمینه صورت گیرد. البته این را هم در نظر بگیرید که کشف و شناسایی این تجهیزات تنها قدم اول است و اگر برخورد لازم صورت نگیرد، پیگیری‌های قبلی نیز بی فایده شده و از بین می‌رود. زمانی که پای جان و سلامتی مردم در میان است، جایی برای سازش و سهل انگاری وجود ندارد و فردی که بخواهد از راه قاچاق صاحب ثروتی شود و جان مردم را به خطر بیندازد، نیازمند برخورد قانونی و مجازات است.
نظر شما