سلامت نیوز-*مجید صفاری‌نیا: در بهداشت روانی، امنیت اجتماعی نقش بسزایی دارد و وقتی فرد به مرور زمان احساس ناامنی کند دچار مشکلات روحی و روانی بسیاری می‌شود. این در حالی است که مردم با رشد فناوری و سهم پارازیت‌ها در زندگی دچار اضطراب شده و همین مساله می‌تواند زمینه اختلالات روانی را در آنها ایجاد کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان، وقتی احساس عدم امنیت روانی در جامعه رشد یابد شاهد انواع ناهنجاری‌ها و آسیب‌های روانی خواهیم بود که در پاره ای موارد عواقب جبران‌ناپذیری به همراه دارد. در جامعه کنونی عوامل زیادی در ناامنی روانی و عدم اطمینان تاثیرگذارند، یعنی وقتی بی ثباتی در مورد هر مساله ای در اجتماع رواج داشته باشد سلامت روانی افراد به خطر می‌افتد، آن‌چنان که مدت‌هاست بحث تاثیرات پارازیت‌ها ناامنی روانی را در مردم ایجاده کرده است. به عبارت دیگر اگر تبعات پارازیت‌ها به صورت شایعه باشد یا در واقعی بودن آن تردیدی ایجاد شود، مردم پاسخ درستی از این مساله نمی‌گیرند و به تبع آن احساس ناامنی می‌کنند. ناامنی روانی نیز مشکلاتی را به بار می‌آورد، از جمله اینکه از میزان اعتماد اجتماعی کاسته می‌شود. بنابراین وقتی میزان اعتماد اجتماعی هم کاهش یابد، مشارکت مردم نیز کم می‌شود و احساس بدبینی و نارضایتی در جامعه شکل می‌گیرد. قطعا رشد و شکوفایی هر جامعه در گرو همبستگی و مشارکت عمومی است و اگر این مساله دچار اختلال شود نه تنها جامعه به تعالی نمی‌رسد، بلکه زمینه بروز افسردگی در شهروندان مهیا می‌‌شود، چون وقتی مردم احساس بی اعتمادی کرده و امنیت نداشته باشند حالشان خوب نیست، تا جایی که ممکن است حتی به فکر مهاجرت هم بیفتند.

بنابراین روانشناسان و جامعه شناسان همواره هشدار داده و تاکید کرده اند که با رواج بی ثباتی ضربه به روان افراد وارد می‌شود. از سوی دیگر، وقتی نتوان مخاطرات یک پدیده را پیش بینی کرد قطعا مردم به ویژه جوانان دچار مشکلات روحی می‌شوند که باید برای جلوگیری از این وضعیت فکر اساسی کرد تا افراد دچار فرسایش روانی نشوند که حتی ممکن است منجر به مهاجرت آنها شود. از این رو ضروری است افرادی که در فضای مجازی یا پژوهشکده‌ها در این حوزه کار می‌کنند انواع آلودگی‌های ماهواره‌ها را رصد کرده و گزارش دهند. به هر حال مجموعه‌هایی وجود دارند که این عوامل را بررسی می‌کنند. برای مثال پژوهشکده فضای مجازی با بررسی‌ها و با توجه به وابستگی به سازمان‌ها و ارگان‌های خاص می‌تواند میزان آلودگی یا تاثیرات پارازیت‌ها را گزارش دهد و برای اینکه احساس ناامنی بیشتری ایجاد نشود چیزی به مردم نگوید و گزارشات مستقیمی را ارائه ندهد. البته ما اکنون هم نمی‌دانیم که این پارازیت‌ها چه اثراتی بر سلامتی مردم دارند و همین ناآگاهی برای مردم ایجاد ناامنی می‌کند. اگر شفاف سازی شود و اطلاع‌رسانی صورت گیرد، حال مردم بهتر می‌شود. در واقع یکی از عواملی که به مهاجرت مردم دامن می‌زند همین بحث پارازیت‌هاست. گرچه ما مسائلی مثل آلودگی هوا را داریم که خودش اثر جدی‌تر و بیشتری از پارازیت‌ها دارد ولی ممکن است پارازیت‌ها هم یکی از عوامل مهاجرت برشمرده شوند، چرا که وضعیت اجتماعی و ادراک ما را از سلامت اجتماعی به خطر می‌اندازند و مردمی که ادراکشان دستخوش حوادث شود بیشتر دچار تنش می‌شوند. بنابراین باید بحران‌ها کم شوند و به ثبات لازم برسیم تا به این طریق احساس امنیت روانی در جامعه حاکم شود.

بی‌اطلاعی از وجود پارازیت‌ها

قطعا مطالعات در مورد پارازیت‌ها وجود داشته و پژوهشگران هم به نتایجی رسیده اند. منتها باید متخصصان امر بگویند ماحصل گزارشات و آزمایشات چه بوده است و در چه موقعیت‌ها و شرایطی پارازیت‌ها اتفاق می‌افتند و آیا اثرات نامطلوبی دارند یا نه؟ به عبارت دیگر پدیده پارازیت‌ها موضوعی است که حتما راجع به آن مطالعاتی صورت گرفته و چیزی نیست که راجع به آن تحقیقاتی انجام نشده باشد. این در حالی است که تا نتیجه قطعی مشخص نشده که پارازیت‌ها چه تاثیری بر سلامت جسمانی مردم می‌گذارند، نمی‌توان راجع به آن اظهارنظر کرد. از سوی دیگر، بحث مربوط به پارازیت‌ها علمی و خاص پزشکی هسته ای است که در واقع متخصصان مربوطه باید خودشان نظر دهند و من فقط می‌توانم در حیطه تخصصی خود بگویم که بلاتکلیفی در مبحث پارازیت‌ها امنیت روانی شهروندان را به مخاطره انداخته است، در حالی که مردم اصلا اطلاع ندارند که پارازیت‌ها وجود دارند یا نه؟ در واقع خود این ابهام آرامش مردم را به هم زده و احساس ناامنی ایجاد کرده است. گرچه پارازیت‌ها در بحث ماهواره‌ها وجود دارند، اما اینکه این پارازیت‌ها چه اثراتی در جسم و روان مردم می‌گذارند هنوز مشخص نشده است. این بی اطلاعی مردم را اذیت می‌کند. شهروندان با احساس عدم امنیت اجتماعی ادراکشان از سلامت اجتماعی کاهش می‌یابد.

برقراری امنیت روانی با اعلام گزارش مطالعات

بهتر است ما گزارشاتی را در مورد تاثیر پازاریت‌ها از منابع معتبر داشته باشیم و پژوهشکده‌ها هم نتیجه تحقیقات خود را به مردم ارائه دهند تا احساس امنیت بالا رود. تا زمانی که نتیجه تحقیقات مشخص نشود رسانه‌ها نمی‌توانند نقشی داشته باشند. در واقع من نقش مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی را در وضعیت پارازیت‌ها مهم‌تر می‌دانم، چون وقتی گزارشی ارائه نشود رسانه‌ها نمی‌توانند کاری کنند. بنابراین باید معلوم شود که مثلا وضعیت پارازیت کشور ما در مقایسه با کشورهای دیگر چگونه است یا در کشورهای دیگر اثرات پارازیت‌ها و امواج چیست و در کشور ما ممکن است چه تبعاتی داشته باشد. وقتی این موارد را بدانیم رسانه هم می‌تواند نقش خود را ایفا کند. در واقع رسانه در نقش برقرای امنیت روانی مردم جایگاه دوم را دارد. به عبارت دیگر اگر محققان امر یعنی پزشکان هسته ای، محققان محیط زیست، محققان پژوهشکده فضای مجازی، محققان انرژی اتمی یا پژوهشکده‌های وابسته به سپاه نتایجی مطالعاتی خود را منتشر کنند و دولت توجه نکند، آن موقع رسانه می‌تواند بگوید که چرا دولت با توجه به این وضع کاری نمی‌کند، وگرنه تا مشخص نشدن نتایج کاری از دست رسانه بر نمی‌آید. بنابراین بهتر است نهادهای مختلف به روش‌های ارسال بی ‌خطر پارازیت‌ها آگاه شوند و به استناد سیاست‌های جامعه این مورد را اعمال کنند، یعنی اگر گزارشی مبنی بر اینکه می‌توان پارازیت‌های بی خطر را ارسال کرد وجود داشت، متولیان امر می‌توانند با توجه به مقتضیات حال کشور در صورت نداشتن عواقب از این مساله استفاه کنند.

* روانشناس اجتماعی