دوشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۵ - ۱۵:۲۰

سالهاست که مراکز ترک اعتیاد بر اساس یک الگوی ثابت کار می کنند که از قضا این الگو شاید چندان هم موفق نبوده و شاهد آن این ادعاست که گاهی این مراکز ترک اعتیاد به محل اقامت معتادان تبدیل می شوند اما حالا زمزمه های خانه تکانی و تحول سیستمی این مراکز به گوش می رسد.

خانه تکانی مراکز ترک اعتیاد

سلامت نیوز:سالهاست که مراکز ترک اعتیاد بر اساس یک الگوی ثابت کار می کنند که از قضا این الگو شاید چندان هم موفق نبوده و شاهد آن این ادعاست که گاهی این مراکز ترک اعتیاد به محل اقامت معتادان تبدیل می شوند اما حالا زمزمه های خانه تکانی و تحول سیستمی این مراکز به گوش می رسد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،طبق پروتکل های جدید، قرار است یک خانه تکانی اساسی در این مراکز ترک اعتیاد صورت گیرد که تمام مراکز اقامتی ترک اعتیاد را مشمول می شود. البته این خانه تکانی به معنای تمیز کردن نیست بلکه به معنای یک تحول سیستمی و تغییر در بسیاری از فرآیندهای این مراکز است که منجر به ارتقای عملکرد آنها شود.
سیستم جدید ارتقایی قرار است بر مراکز ترک اعتیاد حکمفرما شود که اولا مانند طرح پزشک خانواده، نظام ارجاع دارد و دوما حتی ترخیص آن نیز زیر ذره بین است هرچند این تحولات ممکن است پیامدهایی نیز در پی داشته باشد.

**چرا خانه تکانی ؟
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: در برهه ای از زمان متوجه شدیم که مراکز اقامتی اعتیاد توسعه زیادی پیدا کرده و تعداد آنها به یکهزار مرکز اقامتی رسیده است اما برنامه هایی که درون این مراکز ، اجرا می شد به صورت منسجم نبود.
محسن روشن پژوه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تصریح می کند: حتی پروتکل اقدامات درمانی در این مراکز وجود نداشت بنابراین در نخستین اقدام، پروتکل درمانی برای این مراکز طراحی کردیم.

**تغییر اقدامات درمانی در مراکز ترک اعتیاد
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: پروتکل درمانی جدید براساس معیارهای درمان برای مداخلات سایکولوژی یعنی مداخلات روانی و اجتماعی ، برنامه منسجمی لحاظ کرده که شامل جلسات مشاوره، جلسات گروهی و استقرار پزشک برای امور سم زدایی و نظارت است.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در روش درمانی جدید، حضور همتایان (معتادان بهبود یافته) را در کنار سایر روش های درمانی به رسمیت شناختیم.

**پذیرش همه معتادان در سیستم ارجاع
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: ما برای پذیرش معتادان در مراکز اقامتی ، معیارهای دقیقی طراحی کردیم و اکنون دیگر اینگونه نیست که هرکسی را در مراکز پذیرش کنیم بلکه همه براساس معیارها باید پذیرش شوند.
روشن پژوه افزود: پروتکل نظام ارجاع برای مراکز اقامتی بسیار قوی است و بطورمثال اگر کسی وارد مرکز شود درصورت داشتن اندیکاسیون یا شرایط پذیرش، وارد مرکز می شود و اگر شرایط پذیرش را نداشته باشد طبق پروتکل و دستورالعمل جدید رها نمی شود بلکه با اتصال به بقیه مراکز ، خدمت مناسب برای او شناسایی می شود و به آنجا ارجاع می شود.
وی تصریح کرد: قبلا شرایط به گونه ای بود که اگر کسی به مراکز اقامتی ترک اعتیاد مراجعه می کرد و شرایط پذیرش را نداشت، به او می گفتند برو و تمام می شد.
وی خاطرنشان می کند: این درحالیست که در نظام ارجاع جدیدی که برای مراکز اقامتی ترک اعتیاد تعریف شده، از همان ابتدا اگر کسی اندیکاسیون بستری یا اقامت در مرکز را داشت، اقدامات ترک برای او انجام می شود اما اگر شرایط را نداشت توسط تیم پذیرش به مرکز مناسب دیگری بطور مثال مراکز درمانی اجتماع محور موسوم به تی سی ارجاع می شود.
وی اضافه می کند: نظام ارجاع حتی در طول دوره اقامت معتاد هم پررنگ است یعنی اگر فرد در طول دوره اقامت ، دچار مشکلی شود که تیم بهبود یا درمان قادر به حل آن نباشد باید به یک مرکز درمانی یا یک مرکز مناسب آن خدمت ، ارجاع شود.

**استقرار یک تیم خبره در مراکز ترک اعتیاد
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: تغییر دیگری که در مراکز اقامتی ترک اعتیاد شکل گرفته ، این است که یک تیم بهبود و بازتوانی برای تصمیمات مهم مرکز دور هم جمع می شوند و تصمیم می گیرند.
روشن پژوه می افزاید: هرکدام از این تیم ها از گروه های همتا (معتادان بهبود یافته) ، روانشناسان ، مددکاران و پزشکان تشکیل شده است.

**ترخیص پله ای
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور می گوید: یکی از تصمیمات مهم تیم بهبود در مراکز اقامتی ترک اعتیاد ، ترخیص است.
روشن پژوه تاکید می کند: ترخیص به عنوان یک واقعه مهم از مرکز ترک اعتیاد باید با معیارهای مناسبی همراه باشد به آن معنا که برای ترخیص هم باید ارزیابی صورت می گیرد.
وی خاطرنشان می کند: تیم بهبود و بازتوانی، نظرات خود را در مورد اینکه آیا فرد شرایط ترخیص را دارد، ارائه می کنند و سپس تصمیم گیری ها جمع می شود و بعد ترخیص صورت می گیرد.
وی اظهار می کند: ترخیص طبق پروتکل جدید در مراکز ترک اعتیاد، مرحله به مرحله است به آن معنا که فرد بهبودیافته ، ناگهان رها نمی شود بلکه ابتدا از مدل مرکز اقامتی به مدل مرکز نیمه اقامتی ارجاع داده شده و سپس ترخیص می شود.

**استراتژی پیگیری پس از خروج
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور تصریح می کند: نکته مهم دیگری که در پروتکل جدید دیده شده، پیگیری پس از خروج است. طی یک جدول برنامه ریزی شده و طی ابزار و شیوه های مشخص تدوین شده ، وضعیت فرد بهبود یافته بعد از ترخیص از مراکز ترک اعتیاد پیگیری می شود.
روشن پژوه خاطرنشان می کند: پیگیری باید در فواصل مشخصی صورت گیرد و همه آنها ثبت و مستندسازی شود.


وی تاکید می کند: از ابتدای ورود تا انتهای خروج و بعد از خروج فرد معتاد از مراکز اقامتی یک برنامه منسجم طراحی شده است. برای هر کدام از این مراحل، متخصص مربوط به خودش را مستقر کرده ایم؛ یعنی برای کارهای روانشناختی ، اجتماعی و درمانی یا امور دیگر، کارشناس مرتبط گذاشتیم.
روشن پژوه یادآور می شود: پروتکل جدید به تدریج در حال اجرا در تمام مراکز اقامتی ترک اعتیاد است.

**احتمال افزایش هزینه های مرکز اعتیاد
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سئوال خبرنگار ایرنا که آیا با اعمال این مداخلات نوین، هزینه های مراکز ترک اعتیاد افزایش می یابد، می گوید: اکنون در حال تدوین دستورالعمل رتبه بندی مراکز اقامتی ترک اعتیاد هستیم که در این رتبه بندی، مراکزی که خدمت بهتر با مولفه های قوی تر ارائه دهند، اجازه می یابند از مزایای بیشتری برخوردار باشند بطورمثال مثلا ممکن است بتوانند تعرفه بیشتری بگیرند یا ظرفیت پذیرش را افزایش دهند.
روشن پژوه در عین حال تصریح می کند: با این وجود حواسمان هست که این بار مالی نباید روی دوش مردم تحمیل شود و به همین علت اکنون در حال پیگیری حمایت های بیمه ای و اختصاص یارانه به این مراکز هستیم.
وی تاکید می کند: نمی خواهیم بارمالی روی دوش افراد بی بضاعت بگذاریم چون اعتقاد داریم مخاطبان مراکز اقامتی ترک اعتیاد، اتفاقا افراد کم بضاعت هستند.
بازنگری دستورالعمل های گذشته و تدوین پروتکل جدید برای مراکز اقامتی ترک اعتیاد بسیار ضروری به نظر می رسید چراکه گاهی دیده می شد یک فرد معتاد تا 11 دوره اقامتی در این مراکز داشته باشد و به نوعی این مراکز، کارکرد درمانی خود را از دست داده بودند و به محل اقامت معتادان تبدیل شده بودند.
با توجه به آمار یک میلیون و 325 هزار نفری معتادان در کشور باید همواره به فکر راهکارهای جدید ، منطقی و علمی برای پیشگیری و درمان اعتیاد بود.



برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha