سلامت نیوز: تغییر اقلیم، كلمه كلیدی مباحث اخیر انرژی و محیطزیست است كه چند سالی میشود همه دنیا را تسخیر كرده است موضوع صحبت این روزهای محافل علمی، اجرایی و مدیریتی است. افزایش گازهای گلخانهای، ذوب شدن یخچالهای طبیعی و نزول بارشهای عجیب و جاری شدن آنها به شكل سیلاب همه از عواقب این پدیده محیطزیستی است، پدیدهای كه دنیا هرچه پیش میرود، جهان هرچه صنعتیتر میشود، شهرها هرچه عریض و طویلتر میشوند، خودروها و كارخانهها هرچه بیشتر كار میكنند و آلایندگی بیشتر روانه جو میكنند، بیشتر دچار تغییر و تحول میشود و اوضاع آب و هوایی كشورها را بیشتر زیر و رو میكند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه اعتماد نوشت: در نخستین كنفرانس بینالمللی تغییر اقلیم توسط پژوهشكده سوانح طبیعی و دانشگاه خواجه نصیر كه با حضور وزیر نیرو برگزار شد، به اثرات تغییر اقلیم بر كشور پرداختهشد، مباحثی كه مسبب آن بودند و راهكارهای مدنظر كارشناسان در این جلسه به بحث گذاشتهشد.
وزیر نیرو با اشاره به اینكه بحث تغییر اقلیم مبحثی است كه همه كشورها امروز با آن درگیرند، اعلام كرد: تغییر اقلیم به معنای تغییر بلندمدت شرایط آب و هوایی، تمام ابعاد زندگی انسان را تحت تاثیر قرار داده. اقتصاد و مسائل اجتماعی از این موضوع متاثرند و تهدیدی برای زیست نسل حاضر و آینده به شمار میآید. انتشار گازهای گلخانهای كه موجب گرمایش زمین شده اثرات جانبی چون ذوب یخچالهای طبیعی، جریان سیلابهای مهیب، وقوع توفانهای شدید و خشكسالیهای مستمر دارد.
حمید چیتچیان با اشاره به نمودهای تغییر اقلیم در بخش آب در كشور گفت: در مقایسه با دو دهه گذشته، ما كاهش ١٠ درصدی بارش در كشور داشتیم. در سالهای خشكسالی شدید، این رقم متفاوت بود كه آثار و تبعاتش را میتوان در افزایش حدود 1.5 درجه دمای كشور كه موجب شده حدود ۲۵ میلیارد مترمكعب تبخیر منابع آب افزایش یابد و از دسترس بشر خارج شود، كاهش۲۰ درصدی رواناب و جریان آب در رودخانههای كشور، كاهش میزان ۱۵ درصدی تعذیه آب زیرزمینی، كاهش نسبت ریزش برف در مقایسه با باران دید. خط تراز برف در ارتفاعات حدود ۲۰۰ متر افزایش داشته، همچنین زمان ذوب برفها هم یك ماه زودتر اتفاق میافتد، پایداری منابع برف هم كم شده. تعداد دفعات بارانهای غیرموثر هم افزایش یافته، در واقع بارانهایی كه در هر نوبت كمتر از ۵ میلیمتر میبارد، فرصت این را پیدا نمیكند كه به منابع آب زیرزمینی یا جریان آبهای سطحی ملحق شود. از سوی دیگر تبخیر اینبارندگیها بالاست، بیشترین كاهش بارندگی به حوزه دریای عمان و خلیج فارس تعلق دارد.
شهرهای بزرگ و كوچكمان مشكل آب دارند
چیتچیان به آب شرب شهرها اشاره كرد و گفت: در اغلب شهرهای بزرگ كشور با مشكل تامین آب شرب مواجهیم. انتقال آب از زرینهرود به تبریز دیگر كفایت نمیكند. زمانی بود كه یك سد كرج آب تهران را تامین میكرد، الان دیگر با ۴ سد دیگر هم كه ساختهشده هنوز دچار مشكلیم. در شیراز خط یك انتقال آب اجرا شده، خط دوم هم دارد اجرا میشود، همین طور خط دوم آب برای زاهدان دارد اجرا میشود. اینها هم ناشی از كاهش منابع است. فقط هم به شهرهای بزرگ اختصاص ندارد، در عباسآباد بانه هم یك سد ساخته شد كه كفایت نمیكرد، یك سد دیگر هم داریم میسازیم. با افزایش جمعیت و كاهش منابع برای تامین آب شرب با پیچیدگی ویژهای مواجهیم. مساله زیانهای ناشی از كاهش بارندگی و افزایش تبخیر به طور خاص در خوزستان، فارس و هرمزگان زندگی مردم را تحت فشار قرار داده است.
وزیر نیرو همچنین به خشكشدن تالابها پرداخت. از نگاه چیتچیان، مساله خشك شدن تالابها از نمودهای دیگر تغییر اقلیم است كه متاسفانه در تمام تالابها با آن مواجهیم. بروز و شدت یافتن پدیده گرد و غبار از دیگر مسائلی است كه از اثرات پدیده تغییر اقلیم به حساب میآید كه هم در استانهای جنوبی و شرقی كشور و هم در استانهای غربی شرایط بسیار سختی برای زندگی مردم ایجاد كرده. الان دامنه این گردو غبار فقط به استانهای مرزی محدود نیست، به تهران، قم و مركز كشور هم رسیده و تا حدودی تحت تاثیر قرار داده است.
سلامت شهروندان كه به طور مستقیم از بحث تغییر اقلیم تاثیر میگیرد، بحث مهمی است كه مسوولان كشور اخیرا بارها به آن اشاره كردهاند، اما اقدامات جدی در این زمینه هنوز جای ابهام دارد. به گفته چیتچیان این نمودها به اضافه افزایش جمعیت و افزایش مصرف آب تاثیرات بسزایی بر زندگی افراد داشته كه نخستینش سلامت انسانهاست. تاثیرات اقتصادی و كشاورزی مساله دومی است كه این پدیده مستقیم بر آن تاثیر میگذارد. او ادامه داد: كشاورزی در بسیاری از مناطق دچار مشكل شده؛ زمانی بود كه در جهرم فارس با ۲۰ متر كندن زمین به آب میرسیدیم، در گزارشی كه در سفر اخیرم به استان فارس دادند، عمق چاهها به بیش از ۵۰۰ متر رسیده است. علاوه بر اینكه با كاهش آب زیرزمینی و منفیشدن تراز آب مواجهیم، این به دست آوردن آب نیاز به انرژی مضاعفی دارد. در برخی نقاط كه اصلا دیگر آبی وجود ندارد. بسیاری از باغات پسته در كرمان خشكیده و باغداران از این محصول پرارزش محروم شدهاند.
تعلیق فعالیتهای اقتصادی در نتیجه وضعیت منابع آب از مسائل غیرقابل انكار در وضعیت امروز كشور ما است كه به دنبال خود اثرات اجتماعی هم دارد. تخلیه روستاهایی كه نهفقط آب كشاورزی ندارند كه از آب شرب هم محروم شدهاند، مهاجرت به شهرها و افزایش حاشیهنشینی و افزایش سكونتگاههای غیررسمی از عوارض اجتماعی این پدیده محسوب میشود. چیتچیان با اشاره به موارد مذكور اعلام كرد: اختلاف بر سر منابع آب نه فقط بین استانهاست كه بین شهرستانهای یك استان و حتی بین مصارف گوناگون در یك شهر هم دیدهشده، افرادی هم در این میان تلف شدهاند. آنچه قابل توجه است این است كه ما با یك مساله كاملا جدی مواجهیم كه نمودها و تاثیرات اقتصادی- اجتماعیاش زندگی ما را كاملا تحت تاثیر قرار داده، باید تجدید نظر اساسی در تمامی شؤون سیاسی، امنیتی و اقتصادیمان داشتهباشیم. البته این مساله منحصر به كشور ما نیست، همه دنیا با آن مواجهند. ما ناچاریم از تمام دانش دنیا استفاده كنیم، پروژههای تحقیقاتی داشتهباشیم، مدیران و برنامهریزان كشور بر اساس شرایط جدیدی كه پیش آمده، باید برنامهها را اصلاح كنند، روشها، رویكردها و مسیرهایی كه طی كردیم باید اصلاح شوند.
با این شرایط نمیتوانیم بجنگیم
سازگاری با شرایط ایجاد شده به این معنی كه شرایط حاضر را بپذیریم و بر مبنای آن برنامهریزی كنیم، شرایط خشكسالی حاصل از تغییر اقلیم، شرایط تقریبا جدیدی است كه باید زیربنای همه سیاستگذاریها بشود. چیتچیان با تایید این بحث، معتقد است: رویكردی كه در دنیا اتخاد شده، سازگاری با این شرایط است. با این شرایط نمیتوانیم بجنگیم، باید با آن كنار بیاییم و شیوه زندگی، اقتصاد، فرآوریهای خودمان را با این شرایط باید تطبیق دهیم. از سوی دیگر باید بتوانیم با توجه به معاهده پاریس، آثار كاهش انتشار گازهای گلخانهای را محدود كنیم و توسعه فناوریهای متناسب با نیازهای ناشی از تغییر اقلیم را در دست داشته باشیم.
او همچنین به اقداماتی كه در این خصوص انجام شده اشاره كرد و گفت: ایران به معاهده پاریس پیوست، كاربرد انرژیهای تجدیدپذیر در حال توسعه است، تا ۲۰۳۰ حداقل ۷ هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاههای استفادهكننده از انرژیهای تجدیدپذیر شروع میشود. از سوی دیگر امسال برای نخستین بار در شهرهای اراك، همدان و اصفهان نیروگاه خورشیدی با ظرفیت مگاواتی داشتیم و خواهیم داشت. در كل میتوان گفت ۱۶ درصد از كل ظرفیت ۷۶ هزار مگاواتی برق كشور به انرژیهای آبی و تجدیدپذیر مربوط است. از اقدماتمان در حوزه سدسازی میتوان به ۵۰ سدی اشاره كرد كه برای ساختشان برنامهریزی شده بود، پیشرفت فیزیكی هم داشتند اما از برنامه احداث سد كنار گذاشته شدند. من با نگاه مطلق ساخت یا عدم ساخت سد مخالفم، باید با توجه به ابعاد جدید زیستمحیطی-اجتماعی- اقلیمی تجدیدنظر میكردیم.
بیلان منفی در نیمی از دشتهای كشور به خاطر استفاده بیش از حد از آب زیرزمینی، محور دیگر سخنان چیتچیان بود. او با اشاره به برنامه ششم كه طی آن قرار است ١١ میلیارد متر مكعب آب ذخیره شود، گفت: در تمام ۶۰۹ دشت كشور، دشت به دشت میزان منابع آب سنجیده شده كه به چه میزان میتواند یا باید استفاده شوند. حداكثر آب قابل استفاده را مشخص كرده، در مصارف محیطزیست، كشاورزی، شرب، صنعت و فضای سبز میزان مصرف آب را مشخص كردیم. این كار برای آبهای سطحی انجام شده، برنامهای كه چیده شده این است كه برای اینكه آبهای زیرزمینی كشور به وضعیت تعادل برگردد و بیلان منفی منتفی شود، ۱۱ میلیارد متر مكعب در سال برداشتها را كم كنیم. این در قانون برنامه ششم هم تصویب شده. همچنین از آبهای سطحی 10.77 میلیارد مترمكعب آب برای حیات رودخانهها و احیای تالابها رهاسازی شود. در سیلاب اخیر از 1.8 میلیارد مترمكعب آبی كه آمد، به خاطر سدهایی كه ساختهشده بود، 1.4 میلیارد مترمكعب ذخیره شد. نمونهاش سد سلمان فارسی بود كه اگر این سد ساخته نشده بود، باید در خلیج فارس دنبال شهرهایمان میگشتیم.
طرح تعادلبخشی در راه است
چیتچیان در پاسخ نیز به كاهش ١١ میلیارد مترمكعبی آب در برنامه ششم اشاره كرد و گفت: طرح جامعی را برای این كار داریم به عنوان طرح تعادلبخشی كه به تصویب شورای عالی آب هم رسیده، این طرح ١٥ تا پروژه است كه یازدهتایش توسط وزارت نیرو اجرا میشود، ٣ تایش توسط وزارت جهاد كشاورزی، یكی هم توسط سازمان زمینشناسی دارد انجام میشود. برای اینكار برنامه اجرایی كامل داریم، هدف این است كه ما حدود ١١ میلیارد متر مكعب تا سال پایانی برنامه ششم از برداشت كاهش دهیم، مثلا برای این اقداماتی كه انجام شده در دشت مرند و شبستر بیلان منفی كه منتفی شده هیچ، مثبت هم شده و سطح آب زیرزمین بالاتر هم آمده. اگر این اقدام را در تمام دشتها انجام دهیم، مشكلات حل میشود.
او با تشریح جزییات این حجم آب گفت: از ١١ میلیارد مترمكعبی كه قرار است كم شود، ۵.۷ میلیارد مترمكعب آن به كم كردن مصرف است كه بیلان منفی از بین برود و ٥ میلیارد دیگر برای این است كه كمك كند به بیلان مثبت برسیم.
تصمیمگیران كشور متهم اصلیاند
همچنین در پنلی كه با حضور كارشناسان و مسوولان دولتی محیط زیست و نیرو برگزار شد، به مسائلی چون مدیریت منابع آب اختصاص داده شد. عیسی كلانتری، دبیركل خانه كشاورز و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه در این پنل، با هشدار به حاكمیت، قانون برنامه ششم را فاقد صلاحیت برای شرایط كنونی كشور دانست و گفت: متهم اصلی تخریب محیط زیست در كشور آنچه به نام ریزگردها میبینیم و خشك شدن منابع آبی كشور، تصمیمگیران كشورند. مردم حداقل دخالت را در این زمینه داشتند. قبل از اینكه تغییر اقلیم به ما لطمه بزند، سیاستهای اجرایی است كه به ما لطمه میزند. به عنوان مثال برنامه ششم كه انشاالله اجرایی نخواهد شد، اگر اجرایی شود نزدیك ۴۸ میلیارد مترمكعب آب اضافه مورد نیاز كشور خواهد بود. الان بیش از ۱۰۰ درصد آبهای تجدیدپذیر مصرف میشود، دیگر چیزی از كشور باقی نخواهد ماند. همه قربانی این نوع تصمیمات هستیم.
او همچنین در پاسخ به دیگر اعضای پنل كه شركت در معاهده پاریس را جزو اقدامات حل بحران میدانستند، گفت: من فكر میكنم آقایان دارند جوك میگویند. به جای اینكه بگویید در كنفرانسها حضور فعالی دارید كه نتیجهای نداشته، بگویید ١٠ سال پیش چقدر بنزین و گازوییل مصرف میكردیم، امروز چقدر؟ واقعیت این است كه اوضاع روز به روز دارد بدتر میشود. بنزین ۵۳ میلیون لیتر بود، الان از ۷۰ میلیون لیتر گذشته. گازوییل همین طور. همین برنامه ششم در تضاد كامل با برنامههای تغییر اقلیم است. در این مملكت چیزی كه وجود خارجی ندارد، حفاظت از محیط زیست است. در برنامه ششم میخواهیم ۹۵ درصد خودكفایی داشته باشیم، این شدنی نیست. تغییر اقلیم در كشور ما اثراتش كمتر از سوءمدیریت است. من به دولت كاری ندارم، من میگویم حاكمیت شامل مجلس، دولت و قوه قضاییه، دستگاههای نظامی- انتظامی است. مجلس تمام مواردی كه حفاظت محیط زیست و تغییر اقلیم بود را كنار گذاشت. منتقد اصلی این برنامه خود دولت است، در واقع برنامه ششم به دولت تحمیل شد. این در تضاد با محیط زیست است، در واقع در تضاد با منافع نسل آینده است.
علیاصغر رجبی، رییس مركز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست در پاسخ به كلانتری او را متوجه كارتی شدن بنزین كرد و گفت: درست است كه ما در روز مصرف ٥٧ میلیون لیتر بنزین داشتیم، اگر سیستم كارتی شدن نبود امروز به ۱۴۰ میلیون میرسیدیم، نه ۷۰ میلیون. اوایل دولت، مصرف كل نیروگاههای برق كه بالاترین سهم را در انتشار دارد، ۳۲ میلیارد مترمكعب در سال معادل گاز مصرف میكرده كه امروز با آمدن واحدهای جدید به ۵۷ میلیارد مترمكعب در سال رسیدیم.
فرهاد یزداندوست، عضو هیات علمی دانشگاه خواجهنصیر نیز با پرداختن به مساله كنار گذاشتن كارشناسان و آنالیزورها گفت: از وقتی آنالیزورها را كنار گذاشتیم دچار مشكل شدیم، ما در زمینه پایش نیاز به سرمایهگذاری داریم، آگاهیرسانی از دبستان به بالا نیاز است، نیاز به برنامهریزی دقیق و پاسخگویی مسوولان داریم.
كلانتری اما در این خصوص معتقد است: جامعه علمی هم مستقل از مشكلات كشور عمل میكند. سیاستمداران ما اصلا تغییر اقلیم را باور ندارند، برای اینكه از جرگه روشنفكران عقب نمانند میگویند تغییر اقلیم. اما عمل و برنامهای در كار نیست. صنعت ما چه كمكی به تغییر اقلیم كرده؟ همان سمندی كه ۱۵ سال پیش ساخته میشد ساخته میشود، همان بنزین به مردم داده میشود. هنوز ۲۳۰ هزار هكتار كشت برنج خارج از شمال داریم یا در عمل هیچ اتفاقی نمیافتد یا اهداف جمهوری اسلامی با اهداف مدرن سازگار نیست. در همان دنیای ۳۶ سال پیشمان داریم زندگی میكنیم. من خودم طرف كشاورزم، كشاورز مقصر نیست، مقصر اصلی تصمیمگیراناند، هیچ كس حاضر نیست تصمیم سخت بگیرد.
رضازاده، مدیرعامل شركت آب نیرو اما به مصرف آب كشاورزی اشاره كرد و گفت: اگر ما هنوز ۹۰ درصد آبمان صرف كشاروزی میشود و حجم زیادی برنج داریم، برمیگردد به اینكه مدیریت آب و كشاورزی مان جدا از هم است. باید به جای وزارت نیرو و جهاد كشاورزی، وزرات آب، منابع طبیعی و كشاورزی داشته باشیم. برق و انرژی هم جدا بشود.
ناصر مقدسی، قائم مقام سازمان جنگلها نیز به معاهده پاریس اشاره كرد و گفت: آن ۴ درصدی كه در معاهده پاریس سهم ایران است نسبت به غالب كشورها پایینتر است. این عدد از سوی ما اعلام شده، مفهومش این است كه بین ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ باید حجم ۶۰۰ میلیون مترمكعب از گازهای گلخانهای مان را كاهش دهیم. در واقع تكالیف ملی ما بالاتر از تكالیف بینالمللی ما است.
حرف مفت زیاد میزنیم
كلانتری در جایی دیگر به ارومیه اشاره كرد و گفت: ما از عواقب حرفهایمان خبر نداریم، میگوییم ارومیه را میخواهیم احیا كنیم، حرف زدن مفت است، تفاهم امضا كردن هم مجانی است، اما وقتی میخواهیم عملی كنیم و صحبت پرداخت میشود، خرج حرفمان دو میلیارد دلار است. یكسری قوانین میخواهد كه خلاف قوانین تصویب شده كشور است. حرف مفت میزنیم اسمش را میگذاریم خوب حرف زدن. گفتیم در ۱۴۰۴ باید اقتصاد اول منطقه شویم؛ یعنی حداقل باید به ۱۷ هزار دلار تولید ناخالص برسیم، در حالی كه امروز این عدد فقط ۴۴۰۰ دلار است. این یعنی حرف زدن مالیات ندارد. متوسط تولید ناخالص داخلی ۴۴۰۰ است. این رقم در دنیا ۸۵۰۰ است. ایران با دلار ۳۸۰۰ تومان جزو ١٠ كشور گران مواد غذایی تمام شده است آن هم در عمدهفروشی.
او همچنین گفت: ما نباید دوباره چرخ را اختراع كنیم، هر كاری كه دنیای عاقل میكند ما هم بكنیم. خلاف حركت آب كه نمیشود حركت كرد. فقر ریشه محیط زیست را در كشور تخریب میكند. اگر نگاهی به تغذیه مردم بیندازید، میفهمید كه زمانی محیط زیست آرامش مییابد كه مردم آرامش داشته باشند. ما از نظر عرضه مواد غذایی در كشور مشكلی نداریم، اما چهار دهك در جامعه مشكل سوءتغذیه دارند. از آنها نباید انتظار داشته باشیم محیط زیست را حفظ كنند. ما میگوییم خودكفایی در خودرو، مرده شور ریختش را ببرد خودرویی كه به اندازه دو برابر خودروی خارجی دارد آلودگی تولید میكند، این چه خودكفاییای است. به خاطر تولید چندرغاز گندم و گوشت، نسل بعد را داریم قربانی میكنیم. وقتی ركود اقتصادی داریم، محیط زیست اول از همه قربانی میشود.
رضازاده از سوی دیگر به استفاده از آب دریا اشاره كرد و گفت: بالای ۲۰ درصد منابع آبی مان شور است، اگر میخواهیم سرانه آب كشور را بالا ببریم، باید بتوانیم از آب دریا استفاده كنیم. در حال حاضر در ۱۳ نقطه از سواحل جنوب مستقریم و در حال آب شیرین كردن هستیم. به ارزش اقتصادی آبی كه در اختیار كشاورز میگذاریم، توجه نمیكنیم. باید به كشاورز سوبسید بدهیم، اما باید قیمت واقعی آب؛ یعنی بگوییم اگر الگوی كشت را رعایت كردی، اگر ضوابط و سیاستهای ما را رعایت كردی، یارانه میدهیم. ما قیمت واقعی خدمات و كالایمان را نمیگوییم.
كلانتری در پاسخ به رضازاده گفت: آبمان مجانی است، آب را بیاوریم مترمكعبی بكنیم هزار تومان، همه مردم گرسنه میمانند. امروز دولت نفت میفروشد، حقوق كارمندان خود را نمیتواند بدهد، چطور میخواهد به كشاورز سوبسید بدهد؟ ۸۰ درصد تولید كشت جهان دیم است، ما ۱۰ درصدمان دیم است. توسعه پایدار یعنی محیط زیست، اقتصاد و حفظ حقوق نسل بعد. ما كه نمیتوانیم به بهانه حفظ محیط زیست كشور را فقیر نگه داریم و توسعه ندهیم. امروز ۶ میلیون نفر فارغالتحصیل دانشگاه داریم، برای اینها ۶۰۰ میلیارد سرمایه میخواهیم. در این شرایط خوب است كه عاقلانه رفتار كنیم و تصمیم بگیریم.
باتوجه به توانمان باید حركت كنیم
مقدسی با اشاره به مهاجرتها گفت: گزارشهایی در سطح شواری عالی امنیت ملی دادند كه تا ۲۰۳۰ یا ۲۰۵۰ مهاجرتها از فلات مركزی ایران به زاگرس یا البرز صورت میگیرد. توصیه عمومیام این است تنش و فشار را از منابع حیاتی كم كنیم.
رجبی اما با اشاره به هوای اهواز گفت: صد سال است در اهواز فلرینگ (شعلههای گاز) را داریم، كمكم به خاطر توسعهای كه داشتیم صنعت نیشكر و سدسازیها هم شد بار اضافه برای اهواز. بعد از آن كمكم غبار به آن اضافه شد، الان هم كه چند سال است گونه گیاهی كنوكارپوس مردم را اذیت میكند. مهم است كه در این موارد، مسائل اجتماعی را هم ببینیم. آنچه در جامعه میبینیم این است كه توقعات مردم در حال عوض شدن است. شاید روزی توقع مردم، مسائل زیستمحیطی نبود اما الان وقتی اعضای هیات دولت میخواهد به سفر استانی برود، نخستین توقع شهرهای آلودهای مثل اراك رسیدگی به آلودگی هواست.
كلانتری كه در دولت سازندگی وزیر كشاورزی بود و تا مدتها پیش نوك حمله منتقدان مدیریت آب به سوی او هم بود، در پاسخ به یكی از اعضای پنل كه اعلام كرده بود كاش مدیران در زمان خودشان قبل از شروع كار برنامهریزیهایش را میكردند تا به این روز نیفتیم، گفت: ما غلط زیادی كردیم و داریم میكنیم. نباید غلط زیادی بكنیم، با توجه به توانمان باید حركت كنیم نباید بیاییم ایدهآل را بگذاریم سرلوحه كارمان. محیط زیست باید كلاننگر باشد و توان علمیاش را بالا ببرد اگر كلاننگری نداشته باشد هیچوقت موفق نخواهد شد. محیط زیست موظف است روانسازی كند شغل مولد در كشور تولید شود در آستانه انفجار ٦ میلیون فارغالتحصیل دانشگاهیایم. یك طرح محیط زیستی ٣ سال طول میكشد از محیط زیست بیرون بیاید. موتور مولد و محركه توسعه كشور باید باشد. اگر محرك باشد محیط زیست هم حفظ خواهد شد. فقر و بیكاری دشمن اول محیط زیست است.
او همچنین در تعریف توسعه گفت: توسعه یعنی بهبود بهرهوری، افزایش تولید با حفظ منابع پایه كه میشود همان بهبود زندگی مردم. ما در این كشور افراط و تفریطیایم. الان ۴ سال است در دامغان میخواهند نیروگاهی ایجاد كنند، هنوز مطالعات زیست محیطیاش را سازمان تایید نكرده، این طوری محیط زیست دور زده میشود. این در حالی است كه نیروگاه گازی است یا سد شفارود، با وجود حكمیتی كه گذاشتند، یكسری جاها محیط زیست وامیدهد، یكسری جاها سخت میگیرد. پیشنهاد میدهم به جای احساساتیگری، عاقلانه رفتار كنیم.
نظر شما