سلامت نیوز:زمان زیادی از ورود موادمخدر صنعتی به كشور نمی‌گذرد اما در همین مدت زمان كوتاه به دلیل جذابیت‌های كاذب و تنوعشان، این مواد، الگوی مصرف موادمخدر را تغییر داده‌اند. شیشه یكی از همین مواد افیونی است كه هنوز آمار دقیقی از تعداد مصرف‌كنندگان آن در كشور وجود ندارد...
به گزارش سلامت موضوع نگران‌كننده، هشدار كارشناسان نسبت به افزایش مصرف شیشه در بین زنان است. چندی پیش رییس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا نسبت به نفوذ موادمخدر صنعتی شیشه در باشگاه‌های بدنسازی زنان هشدار داده بود. شاید باوركردنی نباشد اما علت اصلی گرایش بسیاری از زنان به شیشه، تمایل به لاغر شدن و تناسب اندام است! این در حالی است كه مصرف شیشه سبب تحلیل عضلات بدن و بروز علایم بیماری روانی در بدن فرد مصرف‌كننده می‌شود. گزارش این هفته «سلامت»، علت افزایش گرایش زنان به شیشه و تاثیرات سوءمصرف این ماده افیونی را بررسی می‌كند.
شیشه، یکی از انواع موادمخدر صنعتی است که مدت زیادی از ورودش به کشور نمی‌گذرد. در حال حاضر پرمصرف‌ترین ماده مخدر در ایران حشیش است اما عوارض شیشه و کراک بسیار خطرناک‌تر از موادمخدر سنتی است و آسیب‌های روحی و جسمی جبران‌ناپذیری را به بدن وارد می‌کند. دکتر آذرخش مکری با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: «میانگین سنی آغاز استعمال شیشه در کشور 25 سال است. این در حالی است که میانگین سنی آغاز مصرف مواد افیونی 31 سال است.»
علت گرایش زنان به مصرف شیشه
معاون مرکز ملی مطالعات اعتیاد، ادامه می‌دهد: «در سال‌های اخیر زنان گرایش بیشتری به استعمال شیشه نشان داده‌اند.» دکتر مکری علت این گرایش را 3 موضوع عنوان می‌کند: «معمولا مواد مخدر سنتی مثل هرویین و تریاک از قدیم انگ مردانه داشته است ولی مواد افیونی مانند شیشه چون نوظهور هستند، انگ مردانه ندارند و زنان بیشتر به سمت مصرف این مواد گرایش نشان می‌دهند.» علاوه بر آن برخی خواص این مواد افیونی مثل کاهش اشتها و وزن و افزایش اعتماد به نفس و جسور شدن از دلایلی است که زنان بیشتر از مردان به شیشه تمایل نشان می‌دهند. نکته قابل‌توجه دیگر آن است که چنین مواد مخدری سبب افزایش میل جنسی می‌شود و همسران یا مردانی که زنان با آنها زندگی می‌کنند، آنها را تشویق به استفاده از این ماده مخدر خطرناک می‌کنند.» دکتر مکری این تصورات را بی‌اساس می‌داند و تاکید می‌کند: «اوایل استفاده از شیشه، کاهش وزن رخ می‌دهد، اما نکته مهم اینجاست که مصرف شیشه، سبب تحلیل رفتن اندام‌ها می‌شود و تحلیل رفتن اندام‌ها با لاغر شدن تفاوت می‌کند. علاوه بر این برخی افراد تصور می‌کنند با مصرف شیشه، اضطراب و استرس‌شان کاهش پیدا می‌کند در صورتی که نوعی اعتماد به نفس کاذب در فرد مصرف‌کننده ایجاد می‌شود و آنها تصور می‌کنند با دل و جرات شده‌اند و می‌توانند در جمع بی‌محابا خودشان را بروز دهند.»
معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد در مورد عوارض جسمی مصرف شیشه توضیح می‌دهد: «مصرف شیشه سبب می‌شود بافت پروتئینی بدن تحلیل برود و متابولیسم را تبدیل به کاتابولیسم می‌کند به گونه‌ای که بدن فرد فرو می‌ریزد. همچنین شیشه بر سیستم خون‌رسانی بدن تاثیر می‌گذارد و آن را مختل می‌کند.» به گفته دکتر مکری، شیشه روی پوست تاثیر می‌گذارد و ترمیم بافت‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. از سویی دیگر افرادی که شیشه مصرف می‌کنند، زخم‌های بدنشان بسیار دیر بهبود پیدا می‌کند.
وجود علایم روان‌پریشی در مصرف‌كنندگان شیشه
دکتر باقر صابری‌زفرقندی، معاون درمان ستاد مبارزه با موادمخدر شیشه را جزو داروهای محرک تقسیم‌بندی می‌کند و در مورد عوارض روحی آن می‌افزاید: «شیشه به‌صورت مستقیم بر مغز و اعصاب مرکزی تاثیر می‌گذارد و تغییراتی شبیه اختلالات روان‌پریشی در فرد مصرف‌کننده ایجاد می‌کند.» دکتر زفرقندی توضیح می‌دهد: «وجود علایم روان‌پریشی در فرد مصرف‌کننده و عدم کنترل روی فکر و رفتار از مهم‌ترین تاثیرات روحی مصرف شیشه در افراد است و در حال حاضر گزارش‌های رسیده از بیمارستان‌های کشور حاکی از آن است که برخلاف یافته‌های علمی، ماندگاری علایم روان‌پریشی بعد از مصرف دارو بیشتر از حد انتظار است.» وی با بیان اینکه آمار دقیقی از مصرف‌کنندگان شیشه در بین زنان وجود ندارد، ادامه می‌دهد: «برحسب گزارش‌های رسیده مصرف شیشه نسبت به گذشته در بین زنان بیشتر شده و در آرایشگاه‌های زنانه با توصیه اطرافیان مورد سوءمصرف قرار می‌گیرد.» مدیرکل سابق اداره سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت یکی از دلایل اصلی گرایش زنان به شیشه را تبلیغات گمراه‌کننده عنوان می‌کند و می‌گوید: «تبلیغات گمراه‌کننده زیادی در مورد مصرف شیشه صورت می‌گیرد و زنان را به استفاده از آن تشویق می‌کند. یکی از این تبلیغات، داشتن خواص لاغری شیشه است.» دکتر مکری نیز با بیان اینکه 3/1 تخت‌های روان‌پزشکی را مصرف‌کنندگان شیشه اشغال کرده‌اند، توضیح می‌دهد: «مصرف شیشه تمام علایم روان‌پزشکی مانند افسردگی، اضطراب، جنون و پرخاشگری را در فرد ایجاد می‌کند و فرد معتاد پس از مدتی به اختلال شخصیت و حافظه دچار می‌شود.» معاون آموزشی مرکز ملی اعتیاد به نکته تکان‌دهنده‌ای در مورد مصرف شیشه اشاره می‌کند: «بسیاری از جرم‌هایی که در جامعه رخ می‌دهد به دلیل استعمال شیشه است، بنابراین مصرف شیشه، علاوه بر تاثیراتی که بر سلامت افراد می‌گذارد، امنیت جامعه را نیز مختل می‌کند.»
ترك و درمان شیشه دشوار است
تفاوت عمده‌ای كه شیشه با سایر موادمخدر دارد، این است كه شیشه انرژی‌ای كاذب به مصرف‌كننده می‌دهد و معمولا آدم‌های افسرده برای آنكه حال بهتری داشته باشند به سمت مصرف شیشه گرایش پیدا می‌كنند. دكتر هومن نارنجی‌ها، كارشناس پیشگیری و درمان مركز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی مواد دانشگاه علوم بهزیستی با بیان این تفاوت توضیح می‌دهد: «دلایل متعددی برای گرایش به مصرف شیشه از جمله افزایش انرژی، تقویت روابط جنسی، شادابی، لاغری و شب نخوابیدن وجود دارد بنابراین نمی‌توان گفت به طور میانگین سن شروع مصرف شیشه در كشور چه سنی است.» دكتر نارنجی‌ها ورود شیشه در كشور را از سال 81 ذكر می‌كند و می‌گوید: «از آن زمان تاكنون مصرف شیشه به دلیل كاهش قیمت، نبود اطلاع‌رسانی و نبود قوانین مرتبط، افزایش پیدا كرده است.» وی با اشاره به روند رو به رشد مصرف شیشه بین زنان ادامه می‌دهد: «از آنجایی كه با مصرف شیشه، فرد دچار رفتارهای هیجانی، پرخاشگری و عصبانیت‌های غیرقابل‌كنترل می‌شوند، احتمال وقوع جرم بسیار بالاست.» بسیاری از افراد، از عوارض مصرف مواد مخدر آگاه هستند، اما فقط برای تجربه و كنجكاوی به سراغ آن می‌روند و تصور می‌كنند با یك بار مصرف، معتاد نمی‌شوند. دكتر نارنجی‌ها، نكته مهم مصرف شیشه را وابستگی به آن در اولین مصرف می‌داند و تاكید می‌كند: «بسیاری از افراد در همان مصرف اولیه شیشه به آن وابسته می‌شوند. این در حالی است كه ترك و درمان معتادان به شیشه بسیار دشوار و هزینه‌بر است.» معاونت سابق فرهنگی ستاد مبارزه با موادمخدر می‌افزاید: «بر اساس تحقیقات انجام‌شده در شهر تهران، حدود 40 درصد معتادان به شیشه قبل از مصرف، سابقه اعتیاد به موادمخدر دیگری را نداشتند و 60 درصد آنها قبل از مصرف شیشه به مورفین و مواد دیگر اعتیادآور وابسته بودند.»
چه باید كرد؟
ماده اصلی تشكیل‌دهنده شیشه آمفتامین، مت‌آمفتامین و برخی داروهای ضدحساسیت است كه در لابراتوارهای داخلی تولید می‌شود و بسیاری از افراد را به كام مرگ می‌برد. دكتر نارنجی‌ها به این نكته اشاره می‌كند و معتقد است كاهش قیمت شیشه یكی از دلایل افزایش مصرف آن است: «پیش از این هر كیلوگرم شیشه 200 میلیون تومان به فروش می‌رسید اما در حال حاضر به كیلویی 7 تا 8 میلیون رسیده است.» دكتر صابری زفرقندی نیز با اشاره به همین نكته می‌گوید: «توزیع آسان این ماده افیونی و درآمدزایی فوق‌العاده آن، سبب افزایش مصرف آن شده است بنابراین یكی از راهكارهای اساسی مقابله سخت، پیوسته و انتظامی با سوداگران است به گونه‌ای كه فضا برای چنین افرادی به شدت ناامن شود.» وی به اقدامات دیگر كشورها نیز اشاره می‌كند: «بسیاری از كشورها كه در زمینه مبارزه با مواد مخدر موفق بودند، در كنار آموزش و اطلاع‌رسانی، سرمایه‌گذاری جدی برای مقابله با توزیع مواد مخدر انجام داده‌اند.» دكتر مكری به درمان معتادان به شیشه اشاره می‌كند و می‌گوید: «درمان علایم روان‌پزشكی مصرف شیشه ممكن است چند سال به طول بینجامد، از این‌رو آگاه‌سازی دولتمردان در زمینه روان درمانی بسیار اهمیت دارد، بنابراین لازم است هزینه‌های روان‌درمانی آنها تحت‌پوشش بیمه قرار بگیرد.» معاون آموزشی مركز ملی مطالعات اعتیاد با بیان اینكه احتمال وقوع بسیاری از جرایم با مصرف شیشه امكان‌پذیر است، تاكید می‌كند: «هر چه برای پیشگیری و درمان اعتیاد به شیشه سرمایه‌گذاری شود، امنیت جامعه افزایش می‌یابد و رسانه‌های جمعی در كنار آموزش و پرورش در آگاه‌سازی جامعه بسیار موثر خواهند بود.»
چندی پیش رییس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا نسبت به نفوذ موادمخدر صنعتی شیشه در باشگاه‌های بدنسازی زنان هشدار داده بود. شاید باوركردنی نباشد اما علت اصلی گرایش بسیاری از زنان به شیشه، تمایل به لاغر شدن و تناسب اندام است!
نظر شما