سلامت نیوز: دولت که در روزهای آغاز طرح تحول سلامت، به هشدارهای کارشناسان مبنی بر هدر رفت منابع مالی و نبود مدیریت و برنامه ریزی در اجرای این طرح بی توجه بود، امروز در چاه ویل این طرح گیر افتاده و از نبود بودجه کافی برای ادامه این مسیر نگران است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از فارس؛ حدود سه سال از اجرای طرح تحول سلامت در کشور می‌گذرد طرحی که با هدف افزایش رفاه و کیفیت خدمات رسانی، کاهش پرداختی از جیب مردم و ارتقای سلامت مردم جامعه و با اصرار مسئولان وزارت بهداشت و بدون مصوبه مجلس و در نظر گرفتن منابع مالی پایدار، توسط دولت اجرایی شد؛ اما طبق گفته مسئولان وزارت بهداشت در حال حاضر این طرح حال و روز خوبی ندارد و درگیر بسیاری از مشکلات مالی شده است، طرحی که حتی صدای اعتراض بسیاری از پزشکان، بیمه‌ها، مسئولان و حتی برخی از مردم جامعه را بلند کرده است.
در شیوه تخصیص و هزینه‌کرد بودجه طرح تحول هشدارهایی را مطرح کردیم
دو سال قبل بود که احمد توکلی با اشاره به امضای طرح تحقیق و تفحص از طرح تحول سلامت گفته بود: از همان نخستین روزهای آغاز به کار طرح تحول سلامت توسط وزارت بهداشت، نامه‌ای با امضای چندتن از نمایندگان مجلس از جمله بنده نسبت به نحوه اجرای این طرح هشدار دادیم که در آن مقطع کسی به این هشدار توجه نکرد.
وی در ادامه گفته بود: در ادامه مسیر اجرای طرح تحول سلامت، در دو نوبت بار دیگر نسبت به برخی ابهامات در شیوه تخصیص و هزینه‌کرد بودجه برای این طرح هشدارهایی مطرح کردیم که همچون مورد نخست، مورد بی‌توجهی قرار گرفت و این بی‌توجهی‌های وزارت بهداشت از یک‌سو و ابهاماتی که در این طرح موجود است از سوی دیگر، ما را به این جمع‌بندی رساند که تحقیق‌وتفحص از این طرح را در دستور کار قرار دهیم.
به تجربه های شکست خورده چند کشور خارجی اشاره کردم
مسعود پزشکیان، وزیر اسبق بهداشت و نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی از جمله منتقدانی است که از روزهای آغاز این طرح به مخالفت با ادامه اجرای طرح تحول سلامت برخاسته است و اجرای آن را از اساس اشتباه عنوان می کند.
پزشکیان به تازگی در یک فیلم ویدئویی که از او منتشر شده است، می گوید: قبل از اجرای طرح تحول سلامت، من به مسئولان وزارت بهداشت و دولت با سند و مدرک و استناد به پژوهش های خارجی گفتم این کار را نکنید و این روشی که شما می خواهید در پیش بگیرید، غلط است؛ اما کسی به من گوش نداد. حتی من به تجربه های شکست خورده چند کشور خارجی اشاره کردم، ولی آنها اصرار داشتند که راه خودشان را بروند و معتقد بودند، می توان با این روش کیفیت خدمات رسانی را افزایش داد.
طرح تحول سلامت عجولانه اجرا شد
پیش از این نیز نوبخت نماینده مجلس، به انتقاد از سکوت سازمان بیمه سلامت درباره هزینه‌های بالای اجرای طرح تحول سلامت در ماه های ابتدایی اجرای این طرح پرداخت و صراحتا خواستار محدود کردن پشتیبانی بدون حد و مرز بیمه‌ها از اجرای طرح تحول سلامت شد و افزود: اگر جز این باشد، این خزانه کشش ندارد. حالا ممکن است دولت اراده کند و مثلا از منابع دیگری که دراختیار دارد، به این بخش تزریق کند. خودشان می‌دانند. ولی من می‌دانم که اگر کف این چاه را نبندیم و ته نداشته باشد، هرچه درآن بریزیم، جواب نمی‌دهد.
این عضو فراکسیون امید مجلس دهم عنوان کرده بود: من به کرات گفته‌ام که طرح تحول سلامت، عجولانه، بدون مطالعه و به یکباره در سراسر کشور آغاز شد. همین‌ها عواملی شده که مملکت را دچار آسیب می‌کند.
بریز و بپاش در طرح تحول سلامت
طولی نکشید که مصطفی کواکبیان، نماینده مجلس نیز به صف منتقدان پیوست، به طوری که وقتی سخن از درآمد‌های میلیونی برخی از پزشکان به میان آمد، یار همیشه حامی دولت نیز به انتقاد از نبود نظارت در اجرای طرح تحول سلامت پرداخت و گفت: اگرچه طرح تحول سلامت خیلی کمک کرده است ولی خیلی هم بریز و بپاش شده است. چرا یک پزشک بیمارستان دولتی باید یک میلیارد و 200 میلیون تومان کارانه بگیرد. البته حق دارند ولی واقعا حق این است؟ ممکن است قانونی باشد ولی آیا متعارف است؟
افزایش تعرفه‌های پزشکی منطقی نیست
اوایل سال 96 حیدرعلی عابدی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با انتقاد از طرح تحول سلامت می‌گوید: اجرا نشدن برنامه پزشک خانواده، باعث شده گاهی مثلا یک متخصص مغز و اعصاب، روزانه بین 50 تا 70 بیمار را ویزیت کند، در حالی که شاید فقط 15 نفر از این بیماران به خدمات تخصصی نیاز داشته باشند. بنابراین افزایش تعرفه‌ها با وجود اجرا نشدن برنامه پزشک خانواده، صرفا به افزایش درآمد پزشک منجر می‌شود و چندان به مصلحت نظام سلامت نیست.
عابدی به دو دلیل عمده برای مخالفت با افزایش تعرفه‌های پزشکی در سال 96 اشاره می‌کند و می‌گوید: اول اینکه باید در نظر داشته باشیم که تورم در جامعه، افزایش قابل توجهی نداشته است که حالا بخواهیم تعرفه‌های پزشکی را افزایش دهیم. واقعا هم ضرورت ندارد پزشکی که در ماه 100 میلیون تومان درآمد دارد، درآمدش با افزایش تعرفه‌ها، مثلا به 110 میلیون تومان برسد.
دلیل دومی که عابدی به آن اشاره دارد، ارزش نسبی برخی خدمات حوزه سلامت است. به گفته این نماینده مجلس، تعرفه برخی خدمات مثل برخی جراحی‌ها، کارشناسی تعیین نشده و بیش از حدِ طبیعی است. به همین دلیل نیاز است این تعرفه‌ها کاهش پیدا کند، نه اینکه تعرفه‌ها را افزایش دهیم.
خدمات درمانی کاهش خواهد یافت
اما امروز سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت که در ابتدای اجرای این طرح با حضور در یکی از برنامه‌های تلوزیونی ایرادات طرح تحول سلامت را مشکل برنامه ریزی و طراحی نمیدانست و معتقد بود اگر هم مشکلی وجود دارد مربوط به اجرای آن است، طی سخنانی درخصوص بحث تعرفه‌گذاری در حوزه سلامت اظهار داشت: متاسفانه مجلس و دولت در تامین اعتبارات حوزه سلامت توانمند نیستند و اگر اعتبارات سال آینده حوزه سلامت با نیازها هم‌خوانی نداشته باشد چاره‌ای نداریم جز اینکه یا بسته خدمات را کوچک‌تر کنیم یا حق بیمه‌ای که از مردم گرفته می شود افزایش پیدا کند، در شرایط فعلی با توجه به همراهی نکردن شرکای وزارت بهداشت چاره‌ای جز محدود کردن خدمات نداریم.
جریان وجوه حوزه سلامت بیمار است
همچنین وزیر بهداشت صبح امروز نیز طی سخنانی در جلسه‌ای با فعالان اقتصادی در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد گفت: متاسفانه مشکلات ما از جایی شروع می شود که روابط اقتصادی از قاعده خارج می شود و شاهدیم که جریان وجوه حوزه سلامت بیمار است و ارائه دهندگان و فروشندگان خدمات و کالاها در حوزه سلامت، دچار مشکل می شوند.
تا قبل از این نمی‌دانستم اوراق قرضه چیست که در حال حاضر مطالبات دارویی با آن پرداخت می شود و روسای دانشگاه های علوم پزشکی نیز ممکن است در این خصوص اطلاعات لازم را نداشته باشند.
در این دوره، اوراقی شدیم اما با وجود اینکه عضوی از هیات دولت هستم اعتقاد دارم که اگر از بانک ها استقراض کنیم بهتر از ارائه اوراق است البته مشاوران اقتصادی بنده معتقدند که این مکانیزم در سایر کشورها نیز استفاده می شود اما اگر شرعا بخواهیم حکم کنیم ما روز اول به شرکت هایی دارویی نگفتیم که مطالبات را از طریق اوراق پرداخت می کنیم و معوقات شما یکی دو سال تاخیر خواهد داشت.
درخواست افزایش تعرفه‌های پزشکی در بحران نبود بودجه!
ایرج فاضل رییس سازمان نظام پزشکی نیز چندی پیش با ارسال نامه‌ای به سازمان نظام پزشکی درخصوص تعرفه‌های پزشکی اعلام کرده بود: همانگونه که مستحضر هستید 60 درصد هزینه‌های هتلینگ مربوط به حقوق و دستمزد پرسنل ارائه دهنده خدمات در مراکز درمانی است که در سال گذشته متناسب با مصوبات باید با رشد منطقی مواجه می‌شد، ولی در تعیین تعرفه‌های خدمات پزشکی درمانی به آن توجه نشد و این امر موجب جبران این هزینه‌ها از محل منابع توسعه‌ای و نگهداری مراکز درمانی شد که در نهایت سبب کاهش کیفیت خدمات و عدم توسعه یافتگی در سنوات آتی خواهد شد.
اکنون نیز با توجه به مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر عدم رشد تعرفه‌های خدمات بهداشتی و درمانی، سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌نماید متاسفانه با اتخاذ سیاست‌های انقباضی فعلی، مسیر بسیار خطرناکی بر سر راه موفقیت‌های دولت و بخش دولتی در تامین سلامت مردم قرار داده که نه تنها این حرکت را متوقف خواهد نمود، بلکه سلامت جامعه را با چالش روبرو می‌نماید و چنین رویکردی نیاز به بازنگری با دید واقع بینانه و اتخاذ تصمیم‌های منطقی و کارآمد است که نتیجه آن ارائه خدمات با کیفیت به مردم ایران خواهد بود.
منابع تامین نشود، کاهش پرداختی از جیب مردم به‌مشکل خواهد خورد
ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت نیز صبح امروز در نشست خبری با اشاره به نقش طرح تحول سلامت در کاهش پرداختی از جیب مردم گفت: خانوارهای ایرانی در سال‌های 93 ، 94 و 95 نسبت به گذشته به ترتیب حدود 13 ، 15 و 20 میلیارد تومان کمتر از جیب در حوزه سلامت هزینه کرده‌اند.
وی افزود: در سال 96 نیز پیش‌بینی در همین حدود بوده ولی امروز خیلی روشن ابراز نگرانی می‌کنند که اگر منابع پایدار لازم برای بیمه‌ها، وزارت بهداشت و اجرای طرح تحول تأمین نشود در حفظ این دستاورد مهم دچار مشکل و افزایش پرداختی از جیب مردم مواجه خواهیم شد.
افزایش هزینه‌های القایی با طرح تحول سلامت
درحالی که مسئولان وزارت بهداشت تأمین منابع پایدار را راه حل ادامه طرح تحول سلامت می‌دانند کامران باقری لنکرانی وزیر اسبق بهداشت معتد است: در این طرح، نرخ بستری شدن افزایش پیدا کرد، همچنین متوسط هزینه‌های بستری شدن صرف نظر از افزایش تعرفه، افزایش یافته و تعداد خدمات پاراکلینیک نیز افزایش داشته که همه این موارد سبب می شود حجم زیادی از اعتبارات صرف نیازهای القایی شود.
به گفته لنکرانی هنگامی که اعتباری را وارد یک سیستم می‌کنیم می‌بایست همزمان با آن عوامل کنترلی را برای جلوگیری از افزایش هزینه ها به کارگیریم که متاسفانه این موضوع در طرح تحول سلامت اجرا نشد. پزشک خانواده و راهنماهای درمان در بیماری های پرهزینه از جمله مکانیسم های کنترلی است از جمله عوامل کنترلی بود که اجرایی نشد. اکنون بیمارستان ها بدهی‌های سنگینی به پرسنل خود دارند که این موضوع سبب بی میلی و کاهش کیفیت در ارائه خدمات می شود.
به عقیده وی: خروج از خدمت در حوزه سلامت رونده فزاینده ای پیدا کرده است. در برخی نقاط شاهدیم هنگام جذب نیرو، پرستار راضی به کار کردن نمی‌شود و یا پزشک راضی به استخدام در دانشگاه نمی‌شود و ترجیح می‌دهد که در بخش خصوصی مشغول به کار شود. اگرچه مشکل منابع در این طرح وجود دارد اما ایجاد منابع پایدار به تنهایی تمام مشکلات این حوزه را حل نمی‌کند.
هرچند طی سال‌های گذشته بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس به انتقاد از نحوه اجرای این طرح پرداختند اما مسئولان وزارت بهداشت بدون توجه به این هشدارها مسیر خود را ادامه دادند، مسیری که اکنون نیز با رسیدن به بن بست نیز تلاش می‌کنند تا به هر نحوی آن را ادامه دهند اما باید توجه داشت که ادامه این روند با همان قوانین و فرمول‌هایی قبلی نیز شاید تا مدت کوتاهی عوارض این طرح را برطرف کند اما بدون برنامه‌ریزی‌های کارشناسی شده این عوارض مجددا گریبان این طرح و سلامت مردم جامعه را خواهد گرفت.
سفره طرح تحول سلامت باید تاحد مقدور جمع شود
نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در پایان جلسه علنی بررسی عملکرد هشت ماهه بودجه سال 96 با تاکید بر اینکه باید در مورد منابع و مصارف طرح تحول تصمیم گیری کرد، گفت: باید این سفره گسترده را تا حد مقدور جمع کنیم.
وی ایجاد پرونده های الکترونیکی، نظام ارجاع، تدوین بسته مشخص خدمات را از راهکارهای کاهش هزینه های طرح تحول خواند.
حال باید دید مسئولان وزارت بهداشت و نظام سلامت که در چند سال گذشته نسبت به هشدارهای تمام دلسوزان و کارشناسان این حوزه بی تفاوت بوده‌اند، همزمان با تحقق این هشدارها چه تصمیمی اتخاذ می‌کند و توپ این سوء مدیریت را در زمین کدام یک از سازمان‌ها و مسئولان خواهند انداخت.
دولت که در روزهای آغاز طرح تحول سلامت، به هشدارهای کارشناسان مبنی بر هدر رفت منابع مالی و نبود مدیریت و برنامه ریزی در اجرای این طرح بی توجه بود، امروز در چاه ویل این طرح گیر افتاده و از نبود بودجه کافی برای ادامه این مسیر نگران است.
نظر شما