سلامت نیوز:زمین و آسمان دست به دست هم می‌دهند و در اتحادی، زیبایی‌هایی خشن را خلق می‌کنند. زیبایی‌هایی که برای یک ناظر بیرونی ایجاد آن خارق‌العاده است اما برای انسان بیشتر خسارت به بار می‌آورد.
طوفان، سیل، زلزله و بسیاری دیگر از وقایع طبیعی، علیرغم زیبایی‌های خود در هنگام وقوع، همیشه برای انسان وحشتناک بوده است. حال اگر مسائل ایمنی اولیه رعایت نشود، خسارت‌های جانی و مالی را برای انسان به وجود خواهد آورد؛ هرچند ما مردم همیشه بر این باور هستیم که بلا برای دیگران است و برای ما اتفاق نخواهد افتاد!
بهار امسال برخلاف چند سال پیش‌تر از خود، روزها و شب‌هایی با بارشهای پراکنده را تجربه کرد. این ابرهای سیاه که زودگذر نیز هستند، در آسمان بیشتر استان‌های کشور ظهور کردند و سریع نیز بارخود را خالی کردند و رفتند. در این بین این بارشهای بهاری از طرفی باعث بروز سیل در بسیاری از استان‌ها شد که به واسطه آن چندین و چند تن از هموطنانمان جان خود را از دست دادند.
از طرفی بارشهای الکتریکی که همان تخلیه الکتریکی ابرها است و به آذرخش یا صاعقه نیز شناخته می شود در هفته‌های اخیر در سراسر کشور مرگ را به ارمغان آورده است. گفتنی است در یک هفته اخیر بارش سیل و فوت در اثر برخورد صاعقه افزایش پیدا کرده که این خود سوالی را به وجود می‌آورد در این باره که آیا مردم از مواجه شدن با آذرخش آگاهی دارند؟
صاعقه را همه ما با برقی می‌شناسیم که برای لحظه‌ای آسمان را روشن می‌کند و پس از چند ثانیه انتظار صدای آن را می‌کشیم که این اختلاف ناشی از سرعت نور و صوت است. در ادبیات فارسی برای صاعقه نام‌های مختلفی گذاشته‌اند، بسیاری آن را آذرخش می‌نامند و عموما به رعد و برق معروف است. گفتنی است در کتب ادبی به آن الماسک و آتشه نیز گفته می‌شود. تمام پدیده‌های طبیعی هستی دلیلی علمی دارند که آذرخش هم از این قاعده مستثنا نیست. آذرخش یا صاعقه گونه‌ای تخلیه بار الکتریکی است که در اثر الکتریسیته ایستا میان دو ابر یا ابر و زمین ایجاد می‌شود.
به طور جزئی‌تر به درخشش الکتریکی میان ابر و زمین، آذرخش می‌گویند. گفتنی است در آذرخش‌های شدید، دمای محل اصابت برق به حدود 5 برابر دمای سطح خورشید می‌رسد! بعید به نظر می‌رسد کسی که در معرض رعد و برق قرار بگیرد و از این پدیده جان سالم به در ببرد.
احد وظیفه، مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع هواشناسی در گفت‌وگو با «ابتکار» با اشاره به اینکه بارندگی‌های بهار امسال در کاهش کم آبی تاحدودی تاثیرگذار بوده است، می‌گوید: «بارشهای بهار امسال هرچند نسبت به بهار سال‌های گذشته بیشتر بوده است اما با توجه به این موضوع که این بارشها به شکل سیل بوده، ذخیره‌ای آبی برای کشور در بر نداشته است. به این معنی که در فصل زمستان بارشها به شکل برف است و قابلیت ذخیره شدن در کوهستان‌ها را دارد، حال اینکه در بهار تنها به شکل باران و سیل بوده که تاثیر زیادی در کمبود آب کشور نداشته با این حال توانسته به قدری روی کمبود آب تاثیر بگذارد.»
وظیفه در ادامه با اشاره به اینکه در بارشهای امسال که به صورت رعد و برق بوده چندین هموطن خود را ازدست داده‌ایم، می‌افزاید: «سیستم بارش بهاری با رعد و برق همراه است که به اصطلاح به آن ابرهای جوششی می‌گویند. به هموطنان توصیه می‌کنم که اگر در خودرو هستند، به منطقه امنی بروند تا رعد وبرق به پایان برسد. عزیزان باید دقت کنند که در جاده‌ها از رانندگی در نزدیکی گاردریل‌ها خودداری کنند.
دکل‌های فشار قوی برق، آنتن‌های اپراتورهای تلفن همراه و ... از جمله مواردی است که باید از آن دوری کرد چرا که این وسایل موجبات اتصال کوتاه آسمان و زمین را فراهم می‌کنند و حضور در نزدیکی آن می‌تواند به قیمت جان افراد تمام شود.»
وی ادامه می‌دهد: «از دو گزینه حضور در چمن و آسفالت در هنگام رعد و برق، مردم عزیز تا پایان رعد و برق سعی کنند به جاده‌های آسفالته بروند.
همچنین با توجه به اینکه تعدادی از کشته‌شدگان پدیده رعد و برق مردم روستایی وچوپان‌ها هستند باید اضافه کنم که با توجه به کوهستانی بودن بسیاری از روستاهای کشور، رعد و برق در این مناطق بیشتر خطر آفرین است. مردم در روستاها به محض وقوع رعد و برق خودشان را به جایی امن برسانند و ازحضور در نزدیکی درختان و اجسام رسانا خودداری کنند.»
مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع هواشناسی با اشاره به اینکه این نوع از بارندگی باتوجه به اقلیم کشورمان مدت زیادی دوام نمی‌آورد، می‌گوید: «پیش‌بینی می‌شود تا یک یا دو هفته آینده بارشهای این گونه به پایان برسد و رسما تابستان آغاز شود. کشورمان در پایان زمستان با 50 درصد کمبود بارش مواجه بود که با توجه به بارش های اخیر این میزان به 27 درصد رسید و همانگونه که گفتم هنوز در کشور با کمبود بارندگی مواجه هستیم.»
در مکانی امن بنشینید و فقط نگاه کنید
حال بهتر است مروری داشته باشیم بر باید ها و نباید هایی که در هنگام وقوع آذرخش باید کرد؛ اگر در خانه هستیم، از خانه خارج نشویم. این بهترین و ساده ترین روش برای حفظ جان شماست. بسیاری از ما در هنگام شروع رعد و برق از خانه خارج می شویم به این بهانه که دوری زده باشیم، حال اینکه به رانندگان نیز پیشنهاد می شود در هنگام وقوع آذرخش اتومبیل خود را متوقف و خودرو را خاموش و حتی آنتن خودرو را نیز پایین بکشند.
اگر بیرون از منزل هستیم، سعی کنیم به محیطی مسقف برویم؛ این نکته حائز اهمیت است که نباید بدن ما با سقف به خصوص اگر فولادی است، برخورد داشته باشد. از درختان، تیرهای چراغ برق، کابل کشی های هوایی و همچنین از آب دور بمانیم. در شهرهایی که مجهز به سیستم حمل و نقل عمومی است از ایستگاه های زیرزمینی مترو استفاده کنیم. از رفتن به حمام خودداری کنیم.
وسایل برقی را از پیریز بکشیم چرا که برق ناشی از رعد و برق می تواند آسیب های جدی مالی به شما بزند که یکی از آن ها آتش سوزی منزل است! اگر در جنگل هستیم به نزدیکی درختی کوتاه رفته و آنجا پناه بگیریم. اگر در فضای باز هستید، در صورت امکان به حالت خمیده و در دره‌های تنگ و عمیق پناه بگیرید، مراقب سیل‌های ناگهانی باشید. این بود نکات اولیه که نیاز است در هنگام وقوع آذرخش آن را رعایت کنیم تا از وقوع هرگونه حادثه ناگوار پیشگیری شود. شاید بهترین پیشنهاد این است که در مکانی امن نشسته و از دقایقی که رعد و برق در آسمان می درخشد و می غرد، لذت ببرید چراکه رعد و برق ها زمان زیادی ادامه نخواهند داشت.
نظر شما