به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ،«كولبران» به مرزنشینانی گفته می‌شود که با واردات یا صادرات کالا و تردد به کشورهای همسایه کسب سود و امرار معاش می‌کنند. نحوه برخورد با وضعیت امرار معاش این افراد در كشور هنوز شكل مشخصی به خود نگرفته است. از طرفی بسیاری از مسئولان نوع امرار معاش این افراد را برای اقتصاد كشور مضر می‌دانند؛ زیرا معتقدند كه كولبری زمینه را برای تشدید قاچاق از مرزها فراهم می‌كند. از سوی دیگر برخی دیگر از مسئولان معتقدند كه باید فعالیت این افراد در مرزها ساماندهی شده و به آن جنبه رسمی داده شود.

به این ترتیب كه برای آن‌ها كارت‌های شناسایی رسمی و بیمه تعریف كرد اما نكته اینجاست كه اگر قرار باشد جلوی امرار معاش این قشر از جامعه مرزنشین كشور گرفته شود آیا تا كنون مسئولان و دولت چاره ای برای آن‌ها اندیشیده‌اند؟ آیا فعالیت جایگزینی برای این مردم در استان‌ها و مناطق خودشان وجود دارد؟ واقعیت امر این است كه در مناطق مرز نشین هیچ جایگزینی برای كولبران وجود ندارد.

در حالی‌كه این مناطق از لحاظ استراتژیك بسیار برای كشور مهم هستند و دولت باید به طور قطع به فكر معیشت مردم این مناطق باشد. مرزنشینان محروم از رفاه و امکانات شهرها، از مولفه‌های اصلی تامین امنیت مرزها هستند و شاید به همین دلیل دادن امتیاز واردات کالا به آنان به عنوان کمترین حق‌شان تلقی می‌شود. كولبری برای مرزنشین، حكم زندگی را دارد و از طرفی با این كار در تولید، تجارت، تثبیت جمعیت مرزنشین و توسعه پایدار نقش بسیار مهمی را ایفا می‌كنند؛ بنابراین نباید اقدامات بی‌رحمانه و وطن‌فروشانه قاچاقچیان را به پای كولبران نوشت. رهبر معظم انقلاب نیز در اردیبهشت 95 در باره مبارزه با باندهای اصلی بزرگ قاچاق کالا تاکید کرده‌ و گفته‌اند: «کولبران نباید هدف باشند. مراد من از قاچاق، فلان کولبر ضعیف نیست که می رود یک چیزی را برمی‌دارد روی کول خودش می‌آورد؛ با او مبارزه هم نشود اشکالی ندارد».

دفاع تمام قد

این روزها مواضع عجیب و غریب و ضد و نقیض نماینده ارومیه در سال‌های 95 و 96 درباره كولبران در صدر اخبار رسانه‌های مجازی قرار گرفته است. نادر قاضی پور، نماینده‌ای است كه در تابستان سال 95 در مجلس شورای اسلامی داد حمایت از كولبران سر داد و به مجلس و دولت پیشنهاد داد تا دست به دست هم داده و شرایط اشتغال کولبرها را فراهم كنند. وی پس از حادثه ریزش بهمن در منطقه سردشت و كشته شدن چند تن از كولبران آن منطقه ضمن تسلیت به خانواده‌های کولبران جانباخته در حادثه گفته بود: نبود اشتغال پایدار در مناطق محروم مرزی باعث کوچ به شهرها می‌شود ولی بعضی به این خاطر که در شهرها تبدیل به حاشیه‌نشین نشوند و عزت و کرامت خود را حفظ کنند، در روستاهای مرزی ماندگار شده‌اند و با اجازه دولت کارت کولبری گرفته‌اند و اقدام به حمل بار می‌كنند تا نان حلالی برای خانواده خود کسب کنند.

وی همچنین از وضعیت موجود كولبران انتقاد كرده و بیان كرده بود: این قشر درآمد مناسبی ندارند كه در هوای گرم و سرد، در ارتفاعات خطرناک اقدام به این کار می کنند و جدا از آنکه خطرات جانی و کولاک برف آن‌ها را تهدید می کند، مین‌هایی که دولت صدام در این مناطق کار گذاشته و گروه‌های قاچاقچی که در مرز هستند، جان آن‌ها را تهدید می‌کنند.این مردم، مردم زحمتکشی هستند که در مناطق مرزی سردشت و پیرانشهر و اشنویه حضور دارند و دولت و مجلس باید دست به دست هم دهد تا شرایط اشتغال آن‌ها را به نحو احسن فراهم کنند. او حتی در صحن علنی مجلس برای پیگیری مشكلات كولبران تذكر داد.

كولبری شغل نیست!

همین نماینده مجلس در تابستان سال 96 موضعی دیگر در قبال كولبران گرفت و فعالیت آن‌ها را فاقد وجاهت شغلی دانست. او در واکنش به کشته شدن دو کولبر در بانه گفت: بنده از دادستان نظامی، شورای عالی امنیت ملی، شورای تامین استان می‌خواهم که با نظامیانی که در مرزها با جدیت با متخلفان برخورد می‌کنند و اجازه ورود افراد و اجناس غیرقانونی و گاهی تروریستی را نمی‌دهند، برخورد سلبی نکند بلکه از آنان تجلیل و قدردانی شود. باید میان کولبران و قاچاقچیان تفاوت قائل شد و حساب این‌ها را از هم جدا کرد، کولبران افراد مرزنشینی هستند که برای امرار معاش خود و خانواده‌شان از ساعت هشت تا پنج بعد از ظهر برای تجاری که در کاخ‌های شیشه‌ای تهران نشسته‌اند، کولبری می‌کنند و اجناسی را که ممنوعیتی برای ورود آن‌ها وجود ندارد، از خارج مرز به داخل جابه‌جا می‌کنند.

ما مخالف سرسخت قاچاقچیان هستیم و باید با متخلفان برخورد شود. برخی افراد از طریق مرزهای کشور تروریست‌ها را وارد کشور می‌کنند یا افراد تحت تعقیب را از کشور خارج می‌کنند، اسلحه، مواد ناریه و مشروبات الکلی را وارد ایران می‌کنند، بنابراین نیروهای مرزبانی باید این افراد را به درک واصل کنند و این اقدامات نیروهای نظامی و امنیتی به ویژه مرزبانان که به صورت شبانه‌روزی در حال خدمت هستند، باید مورد قدردانی قرار بگیرد. کولبران در مسیرها و ساعت‌های مشخصی تردد دارند و اگر در هر ساعتی از شبانه‌روز و از هر شیار و معبری اقدام به رفت و آمد کنند، امنیت مرزها آسیب‌پذیر خواهد شد و نمی‌توان بر ورود و خروج‌ها نظارت داشت چراكه در شهرهای مرزی همچون اشنویه، بانه، پیرانشهر افراد ضدانقلاب از طریق مرزها وارد کشور می‌شوند و دست به جنایت می‌زنند و اگر مرزبانان با این افراد مبارزه نکنند خائن هستند. وی در اظهارنظرهای دیگر خود گفته بود: کولبری یک شغل محسوب نمی‌شود و در واقع کسب و‌ کاری مقطعی است که باید برای رفع آن به فکر یک تدبیر جدی بود.

واكنش شدید در فضای مجازی

به دنبال این اظهارات آقای نماینده در سال‌های گذشته، در روزهای اخیر نامه‌ای خطاب به قاضی‌پور در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد كه كاربران فضای مجازی را وادار به واكنش در مقابل این نماینده مجلس كرد. این نامه نشان می‌داد كه قاضی‌پور در سال 95 به دنبال واردات لاستیك از مرز عراق از طریق معابر كولبری بوده و شاید همین امر دلیلی بر دفاع تمام قد وی در آن سال از موقعیت و فعالیت كولبران بوده است. در متن این نامه كه به تاریخ 13/7/95 نوشته شده، آمده است: جناب آقای قاضی پور نماینده محترم ارومیه، سلام علیكم.

با احترام بازگشت به نامه شماره 9535379 در خصوص درخواست آقای غلامرضا نازلولی مبنی بر صدور مجوز واردات 50 هزار جفت لاستیك كامیون از كشور عراق از معابر كولبری، بنا بر اعلام معاون محترم هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای، نظر به اینكه موضوع مرتبط به وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران است، لطفا دستور فرمایید موضوع را از آن طریق پیگیری نمایند.

سید سلمان سامانی. در واكنش به نامه منتشر شده برخی كاربران توییتر از قاضی پور انتقادكردند كه چرا شخصی كه سال‌هاست كولبران را قاچاقچی می‌داند، خودش را مدافع تولید ملی و حالا همین نماینده مجلس از همین دولت برای واردات لاستیك از همان معابر كولبری تقاضای مجوز كرده است. یكی دیگر از كاربران نوشته است: ضربه مهلك به كولبران؛ وقتی ببینید كسی با فریاد یاحسین از آن‌ها در مجلس حمایت می كند و در خفا واردات 50 هزار جفت لاستیك را نه از مبادی گمرك كه از معابر كولبری درخواست می‌كند. كاربر دیگری نوشته است: نادر قاضی پور نماینده تند ارومیه، همان كه گفت پسرش چوپان است، تابستان 95 چند بار از كولبرها حمایت كرد. تابستان 96 ناگهان علیه كولبران موضع گرفت. از شلیك به كولبران كردستان دفاع كرد. حالا معلوم شده سال 95 به دنبال واردات لاستیك از طریق كولبری بوده است.

تشدید بی اعتمادی

واقعیت این است كه چنین رفتارهایی از سوی مسئولان به ویژه كسانی كه مردم آن‌ها را به عنوان نماینده خود به مجلس شورای اسلامی فرستاده‌اند، جز اینكه فضای ناامیدی و بی اعتمادی به مسئولان را در میان مردم تشدید كند، نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت. آن هم در شرایط فعلی كه به دلیل فسادهای گسترده‌ای كه در جامعه اتفاق افتاده، گویی نور امید به طور كامل از میان مردم رخت بر بسته است. وضعیت معیشت مردم با مشكلات جدی مواجه شده و مسئولان نیز ظاهرا تنها به فكر تثبیت موقعیت و شرایط خود هستند.

شرایط سخت فعلی به طور قطع فشار بیشتری به افراد حاشیه ‌نشین، مرزنشینان و كولبران وارد خواهد كرد. به نظر می رسد كه دولت باید اقدامی جدی برای ساماندهی وضعیت این قشر از جامعه انجام دهد. البته در این خصوص طرح‌هایی تا به امروز ارائه شده كه یكی از آن‌ها طرح «ساماندهی مبادلات مرزی» بوده كه واكنش بازاریان را در مناطق مرزی به دنبال داشته است. از سوی دیگر نیز دولت تصمیم گرفته بود تا فعالیت‌های كولبری را به پیله‌وری تغییر وضعیت دهد اما تا به امروز هنوز اقدامی جدی در جهت ساماندهی وضعیت این مردم مرزنشین صورت نگرفته است.