سلامت نیوز:دولت امریكا به دنبال خروج دونالد ترامپ از معاهده بین‌المللی برجام، مانع از فروش تجهیزات موادیاب به ایران شد. این خبر را پرویز افشار؛ سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، اخیرا اعلام كرده و در توضیح بیشتر، افزوده است: «رییس‌جمهوری امریكا، دولت‌های اروپایی را تحت فشار قرار داده كه مانع از فروش تجهیزات موادیاب به ایران شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد ، البته فعالیت ستاد مبارزه با مواد مخدر در این عرصه همواره به‌گونه‌ای بوده تا نیازی به سایر كشورها نداشته باشیم. اگرچه از تمام كشورها توقع داریم كه در بخش تجهیزات به ما كمك كنند چرا كه برخورد با قاچاقچیان و مقابله با توزیع مواد مخدر از بحث‌های سیاسی جداست، لذا كمك كشورها به ایران در بخش تجهیزات، اقدامی انسان‌دوستانه تلقی می‌شود.» افشار به خبرنگار «آنا» گفته است: «كشورهای خارجی در بخش تجهیزات، سگ‌های موادیاب و دوربین‌های اپتیكی برای كنترل مرزها كمك ناچیزی به كشور می‌كردند اما در دهه 80 و با تحریم‌های گسترده، فروش این اقلام هم تحت تاثیر قرار گرفت به این شكل كه شركت‌های فروشنده این تجهیزات در تعمیر و انتقال قطعات، كشور را دچار مشكل كردند اما پس از اجرای برجام فضا كمی باز شد و در حال حاضر هم اتحادیه اروپا از خروج ترامپ از برجام حمایت نكرده و ما هم تفاهمنامه‌ای با سازمان ملل در حوزه مقابله با موادمخدر امضا كرده‌ایم و كشورهای مختلف دنیا نیز ما را در این سند كمك خواهند كرد.»
تحریم تجهیزات كشف مواد مخدر، سابقه‌دار است
سال 89، سردار حمید رضا حسین آبادی؛ رییس پلیس وقت مبارزه با مواد مخدر در گزارشی از اقدامات مقابله با ورود تریاك افغانستان به داخل كشور و ترانزیت مواد مخدر از مرزهای غرب و جنوب گفت: «80درصد كشفیات مواد مخدر در 8 استان شرقی و جنوب شرقی انجام می‌شود كه به علت كمبود تجهیزات مدرن با سختی زیادی همراه است، مشكل جدی كشور این است كه تحریم‌ها تاثیرات خود را در تجهیزات و امكانات مرزی می‌گذارد در حالی كه بسیاری از نقاط تردد كاروان‌های قاچاق مواد مخدر در شرق كشور، صعب‌العبور و در برخی مناطق رملی و كویری و گرفتار توفان‌های 120 روزه است كه اگر امكانات و تجهیزات مدرن روز در اختیارمان قرار گیرد حتما كنترل‌ها بسیار بهتر خواهد شد. در قانون جدید مبارزه با مواد مخدر هم بر بحث‌های بین‌المللی و توسعه فعالیت‌ها با سازمان‌های بین‌المللی تاكید شده و سازمان‌های بین‌المللی مسوول هستند به ایران كمك كنند اما این كمك‌ها به لفظ، سخنرانی و تقدیر نیست و باید عملی هم كمك شود، تحریم‌ها باید شكسته شود تا جمهوری اسلامی بتواند از ورود مواد مخدر جلوگیری كند.امروز بالگرد‌های ما نیاز به قطعات مدرن دارد كه متاسفانه در اختیار ما قرار نمی‌گیرد لذا سازمان ملل باید كمك كند این تحریم‌ها برداشته شود تا ما با قدرت و قاطعیت بیشتری بحث كنترل مرزها را داشته باشیم.»
تیر ماه 96، احمدرضا رادان، جانشین فرمانده نیروی انتظامی كشور هم با یادآوری ایام تحریم در پایان دهه 80 و اوایل دهه 90، از امتناع دولت‌های اروپایی از فروش سگ موادیاب و تجهیزات اپتیكی شناسایی مواد مخدر به ایران خبر داد . خودداری اتحادیه اروپا و بسیاری از كشورهای اروپایی و آسیایی از فروش تجهیزات موادیاب به ایران، از نیمه سال 1386 و اعمال تحریم‌های یك‌جانبه تا تیرماه 1394 و امضای معاهده بین‌المللی برجام ادامه پیدا كرد تا آنكه پس از امضای برجام، قراردادهای بین دول برای همكاری مشترك و فروش تجهیزات موادیاب، مجدد منعقد شد كه ازجمله می‌توان به تفاهمنامه‌های ژاپن و سوییس برای فروش دستگاه‌های اشعه ایكس و اهدای 8 قلاده سگ موادیاب به گمرك كشور در فروردین امسال توسط دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد به دلیل كسب رتبه نخست كشفیات مواد مخدر بین گمركات جهان اشاره كرد. در حالی كه مناطق مرزی كشور در حوزه‌های تردد زمینی- سواری و ریلی- هوایی و دریایی، از مهم‌ترین كانال‌های ترانزیت مواد مخدر به داخل یا خارج به شمار می‌آیند، هرگونه وقفه در تامین تجهیزات موادیاب در این مبادی ورودی و خروجی، می‌تواند اقدامات مقابله‌ای دولت با قاچاق مواد مخدر را دچار چالش‌های جدی كند .
گمركات غرب و شرق؛ پاشنه آشیل قاچاقچیان مواد مخدر
همسایگی با بزرگ‌ترین تولید‌كننده تریاك جهان، 945 كیلومتر از خطوط مرزی شرق كشور را در وضعیت خطرناكی قرار داده است . بنا بر اعلام رسمی، دو سوم از مجموع تولیدات سالانه تریاك افغانستان به سمت مرز ایران می‌آید تا در داخل كشور، برای ترانزیت به مقصد سه قاره، بارگیری شود. از این مجموع، حدود یك‌سوم توسط نیروهای مقابله كشف می‌شود، حدود یك‌سوم در داخل كشور مصرف می‌شود و حدود یك‌سوم برای ترانزیت به اروپا، آفریقا و امریكای شمالی به سمت مرزهای غربی فرستاده می‌شود. سهم كشفیات 6 دستگاه مقابله با قاچاق مواد مخدر؛ بسیج، سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات، گمرك، نیروی انتظامی و سازمان زندان‌ها به هیچ‌وجه یكسان نیست چون جامعه هدف هر دستگاه به‌شدت متغیر و بسته به عوامل مختلف ازجمله، شرایط اقتصادی كشور، جرایم مرتبط با مواد مخدر و تصمیمات اتاق فكر شبكه قاچاق، دایم در حال كاهش و افزایش است اما بنا بر اعلام افشار، سال 96، 810 تن مواد مخدر برپایه تریاك در كشور كشف شده كه بیش از 80درصد كشفیات، مربوط به استان‌های همجوار و همسایه افغانستان بوده و نسبت به كشفیات سال 95، 102 تن افزایش دارد. افشار همچنین اعلام كرده كه در سال 96، ۸۸درصد كل كشفیات توسط ناجا، ۱۰درصد توسط وزارت اطلاعات، ۲درصد توسط بسیج، 0.1 درصد توسط گمرك، 0.01 درصد توسط سازمان زندان‌ها انجام شده كه كشفیات وزارت اطلاعات نسبت به سال ۹۵ از رشد ۴۸درصدی برخوردار است و كشفیات ناجا، 23درصد، سازمان زندان‌ها ۲۱درصد، گمرك ۱۰درصد و بسیج، منفی 8درصد رشد داشته است. از جمع 6 نهاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر، گمرك و نیروی انتظامی بیشترین استفاده را از تجهیزات موادیاب دارند. سگ‌های موادیاب، تجهیزات اپتیكی، بادی اسكنرها و دستگاه‌های اشعه ایكس كه در گمركات كشور، مرزهای زمینی و فرودگاه‌های كشور مستقر هستند، سهم مهمی در مبارزه با ترانزیت و واردات مواد مخدر دارند و هرگونه محدودیت در تامین این تجهیزات می‌تواند مبارزه با مواد مخدر در نقاط صفر مرزی را با چالش جدی روبه‌رو كند. در حالی كه برنامه ششم توسعه، بر كاهش 25درصدی اعتیاد تا پایان سال اجرای برنامه تاكید دارد، توسعه اقدامات مقابله، بخش مهمی از دستیابی به این هدف را شامل می‌شود. اما با اعلام افشار درباره تلاش رییس‌جمهوری امریكا برای تحت فشار قرار دادن اروپاییان نسبت به تامین و فروش تجهیزات موادیاب به ایران به نظر می‌رسد كه این هدفگذاری با چالش جدی روبه‌رو خواهد شد. مصداق آنكه بنا بر اعلام رییس كل گمرك كشور، قرار است تا پایان امسال، 30 گمرك حساس كشور كه بالاترین حجم واردات، صادرات و ترانزیت كالا را پوشش می‌دهند به دستگاه اشعه ایكس مجهز شوند. با وجود آنكه وزارت دفاع هم در تولید دستگاه اشعه ایكس كامیونی فعال شده و قرارداد تحویل 6 دستگاه را تحت تعهد دارد، اما باز هم نیاز به تجهیزات وارداتی پررنگ است.
سگ‌های موادیاب هم كه از 19 سال گذشته تاكنون، سهم 15درصدی در كشفیات مواد مخدر در گمركات و عملیات زمینگیری ترانزیت مواد مخدر در كشور دارند، اغلب، نژادهای وارداتی هستند كه هر قلاده سگ، حدود 10 الی 15 هزار یورو قیمت دارد و البته گمرك از بابت تجهیز به این سگ‌ها، هنوز قادر به رقابت با نیروی انتظامی نیست اما با توجه به عمر 6 الی 8 ساله هر سگ موادیاب و با وجود آنكه در حال حاضر حدود 300 قلاده سگ، مجموع بضاعت نیروی انتظامی و گمرك برای كشفیات مواد در محموله‌های وارداتی و صادراتی است، در صورت سرسپردگی اتحادیه اروپا به فرمان ترامپ، امكان تامین سگ‌های موادیاب هم دچار چالش خواهد شد چنانكه زمستان سال گذشته هم سردار محمد مسعود زاهدیان؛ رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر، در مراسم امضای تفاهمنامه اولین بانك سلولی سگ‌های موادیاب نیروی انتظامی، از سنگ‌اندازی برخی كشورهای صادر كننده خبر داد. كمبود بادی اسكنرها در زندان‌های سراسر كشور برای تشخیص بلع مواد مخدر در مجرمان ورودی هم می‌تواند دستیابی به كاهش 25درصدی اعتیاد تا پایان سال 1400 را با چالش جدی مواجه كند چرا كه علاوه بر گرانی قیمت این دستگاه‌ها و ناكافی بودن اعتبارات سازمان زندان‌ها برای تجهیز هر زندان به یك دستگاه 200 الی 400 میلیون تومانی، تكنولوژی ایرانی هنوز به آن درجه از پیشرفت نرسیده كه كشور را از بابت این دستگاه‌ها به خودكفایی برساند.
نظر شما