سلامت نیوز: دکتر سید مرتضی صفوی ،استاد دانشگاه و متخصص تغذیه در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز، با تاکید بر اهمیت توجه به تغذیه در دوران سالمندی، گفت:« در حال حاضر تعداد سالمندان کشور در حال افزایش است بنابراین سلامت این گروه از افراد جامعه بسیار حائز اهمیت است. فرایند سالخوردگی و پیر شدن با کاهش فعالیت های فیزیکی و افزایش بیماری های مزمن همراه است و اگر فرد سالمند تغذیه سالمی نداشته باشد می تواند اثرات بدی بر روی سلامتی وی داشته باشد.»
وی گفت:« با افزایش سن ، نیاز سالمندان به انرژی کم می شود و تمایل به مصرف غذا نیز در آنان کاهش می یابد که اگر سالمندان انتخاب غذا و رژیم غذایی مناسبی نداشته باشند در دریافت مواد مغذی دچار مشکل می شوند. تغذیه سالم از مشکلات و بروز بیماری ها در سالمندان پیشگیری می کند یا آنها را کاهش می دهد. »
این متخصص تغذیه تاکید کرد:« به دلیل تغییر نیازهای تغذیه ای در دوران سالمندی، توجه به نوع تغذیه در سالمندان اهمیت بسیاری دارد. رعایت اصول تغذیه صحیح باعث می شود فرد سالمند سال های عمر خود را با سلامتی و نشاط طی کند و کمتر در معرض بیماری های شایع مثل فشارخون بالا، چربی خون بالا، دیابت، پوکی استخوان و بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ها قرار گیرد.»
وی با بیان اینکه در انتخاب تغذیه سالم، گاهی مشکلات اقتصادی بر سر راه برخی سالمندان وجود دارد، خاطرنشان کرد:« در رژیم غذایی سالمندان باید مواد غذایی پر ویتامین و پر از املاح و بخصوص کلسیم و آهن وجود داشته باشد. با افزایش سن توانایی جذب ویتامین B12 در افراد کاهش پیدا می کند و ممکن است سالمندان دچار کم خونی شوند که توصیه می کنیم از زرده تخم مرغ، گوشت،ماهی ، جگر ، حبوبات ، سبزی های تیره رنگ، جعفری ، گشنیز ،چغندر را استفاده کنند.همچنین مصرف روزانه مولتی ویتامین با نظر پزشک در سالمندان برای جبران کمبودهای بدنشان مناسب است.»
دکتر صفوی افزود:« غلات و مغزها مثل پسته ، بادام و فندق از منابع بسیار خوب روی هستند که برخی از علایم کمبود روی شبیه علایمی است که به طور همزمان مانند کمبود آهن در دوران سالمندی اتفاق می افتد مثل کاهش حس چشایی و التهابات پوستی که باید منابع غذایی حاوی روی مصرف شود.»
وی در ادامه گفت:« جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن در بدن کاهش پیدا می کند که سلامت استخوان ها را تهدید می کند و باعث افزایش احتمال شکستگی در استخوان ها می شود بنابراین با افزایش سن نیاز بدن به منابع پرکلسیم مثل شیر و لبنیات و سبزیجات حاوی کلسیم بیشتر می شود. بهتر است سالمندان برای دریافت ویتامین D در معرض نور مستقیم نورآفتاب به میزان کافی قرار بگیرند و یا مصرف خوراک های دریایی را به مقدار یک یا دو بار در هفته در برنامه غذایی خود داشته باشند و اگر در معرض نور مستقیم خورشید نیستند مصرف جگر و روغن کبد ماهی برای تامین ویتامین D می تواند موثر باشد.»
این متخصص تغذیه گفت:« توصیه می کنیم زنان بالای ۵۰ سال که تحت درمان با استروژن نیستند و نیز تمامی بزرگسالان بالای ۶۵ سال حدود هزار تا هزار و پانصد میلی گرم کلسیم در روز دریافت کنند تا پوکی استخوان به سراغ آنها نرود و حتما شیر و لبنیات مصرف کنند البته برخی سالمندان به دلیل ناراحتی ها گوارشی با مصرف شیر تازه دچار مشکل می شوند که باید مصرف سایر مواد غذایی حاوی کلسیم مثل ماست یا پنیر را به عنوان جایگزین شیر مصرف کنند و از شیر بدون لاکتوز استفاده کنند.»
وی تاکید کرد:« سالمندان از غذاهای پرچرب و سرخ شده، سس مایونز، فست فود، سبزی های نفاخ مثل کلم و گل کلم ،پیاز و لوبیا استفاده نکنند چون سیستم گوارشی آنها بهم می ریزد. در سالمندانی که جویدن غذا برای آنها مشکل است مصرف غذاهای نرم مثل انواع پوره ها، گوشت نرم،سوپ ، آش هایی که حبوبات کمتری داشته باشد و نیز مصرف آبمیوه ها توصیه می شود. همچنین توصیه می کنیم تعداد وعده های غذایی سالمند افزایش داده شود و حداقل ۵ وعده در روز غذا بخورند ولی مقدارغذا باید در حجم کم و در فواصل نزدیک خورده شود.»
وی گفت:« برخی سالمندان ممکن است که به فشارخون بالا مبتلا باشند در این موارد می گوییم که حتما رژیم کم سدیم داشته باشند و در صورت نیاز کاهش وزن را به آنها توصیه می کنیم تا بتوانند فشارخون خود را کنترل کنند که این کار را باید تحت نظر مشاورین و متخصصین تغذیه انجام دهند تا رژیم غذایی متناسب را دریافت کنند.»
دکتر صفوی خاطرنشان کرد:« از نظر تغذیه ای رعایت اصل تنوع در برنامه غذایی روزانه اهمیت دارد البته باید به عادات غذایی سالمندان احترام بگذاریم و هر تغییری را با ملایمت و تفاهم در برنامه غذایی آنها انجام دهیم. با توجه به اینکه مشکل یبوست دراکثر سالمندان وجود دارد مصرف کافی مایعات ۸ تا ۱۰ لیوان در روز و مواد فیبری مثل نان های تهیه شده از گندم کامل مثل نان سنگک و نان های سبوس دار و همچنین میوه هایی مثل گلابی رسیده و آلو اهمیت دارد که جلوی یبوست را می گیرد. در مورد مصرف بی رویه داروهای مسهل باید تذکر داد که باعث بروز تنبلی روده در آنها می شود.»
وی افزود:« بهتر است سالمندان با مشاورین تغذیه مشورت کنند تا یک رژیم غذایی مناسب برحسب قد و وزن و احیانا اگر بیماری خاصی دارند گزارش کنند تا به آنها یک رژیم غذایی مناسب داده شود تا نیاز بدن آنها تامین شود.»
وی تاکید کرد:« یکسری عواملی هستند که در ایجاد مشکلات تغذیه سالمندان موثر هستند از جمله عوامل جسمانی مثل بیماری های مزمنی که به سراغ آنها می رود ، بی اشتهایی، تغییر حس چشایی که در سالمندان متداول است، خرابی دندان ها ، بی تحرکی و ناتوانی جسمی، مشکلات گوارشی که بسیاری از سالمندان دچار یبوست می شوند و مشکلات جدی گوارشی برای آنها ایجاد می شود، تداخلات دارویی و یا تداخل غذا با دارو از جمله مشکلاتی است که سالمندان با آن ممکن است مواجه باشند.»
صفوی خاطرنشان کرد:« همچنین مشکلات روحی و روانی نیز از دیگر مشکلات سالمندان است که گاهی اوقات افسردگی، تنهایی و از دست دادن همسر در سالمندان از مشکلاتی است که می تواند اثرات جدی روحی و روانی بر روی سالمندان داشته باشد. کسانی که یک فرد سالمند در خانواده خود دارند که تنها زندگی می کند باید وی را در جمع های خانوادگی دعوت کنند که این عاملی برای ایجاد سلامت روحی بهتر آنها می شود.»
وی در پایان با اشاره به اهمیت ورزش بر سلامت سالمندان گفت:« سالمندان باید روزانه در حد ۶۰ دقیقه پیاده روی یا ۳۰ دقیقه شنا یا راه رفتن سریع و یا حداقل ۲۰ دقیقه پیاده روی در هوای آزاد داشته باشند. »
نظر شما