سلامت نیوز:زود احساساتی می‌شویم و زود فراموش می‌كنیم. از طرفی چنان سرعت وقوع حوادث و تعدد آن زیاد شده كه شاید حق داشته باشیم فراموشكار شده باشیم! وقتی فیلم تعقیب یك «كل» توسط سرنشینان یك خودروی شاسی‌بلند منتشر شد و پس از آن خبر رسید كه این تعقیب به قیمت جان حیوان تمام شده شاهد اظهارنظرهای متعددی بودیم.
به گزارش سلامت نیوزبه نقل از روزنامه اعتماد ،بسیاری داد و فغان سر دادیم كه چرا چنین بی‌مسوولیت پا به حریم حیات‌وحش می‌گذاریم و بعد حتی سخن از «مرفهان بی‌درد» گفتیم. هنوز زمان زیادی سپری نشده بود كه ماجرای كشتن خرس و توله‌هایش در چهارمحال و بختیاری مطرح شد كه جسد آنها را هم سوزانده بودند. اتفاقات مشابه دیگر كم نیست كه به مدد شبكه‌های اجتماعی به سرعت از آن باخبر می‌شویم.
اما آیا این موارد آخرین حوادث طبیعت و حیات‌وحش خواهند بود؟محیط زیست اصفهان از شناسایی و معرفی سرنشینان خودروی تعقیب‌كننده خبر دادند. حال فرض كنید كه سرنشینان این خودرو كه چه به عمد چه غیرعمد چنین كردند مجازات هم بشوند. آیا ماجرای آسیب به حیات‌وحش تمام می‌شود. مجموعه یادداشت‌های امروز تلاش برای پیشگیری از حوادث مشابه است.
رضا علی‌اصل
متاسفانه بار دیگر عدم توجه به اخلاقیات در سفر (ماجرای آفرودر و كل تلف شده) در روزهای گذشته موجب ناراحتی طبیعت‌دوستان كشور شده است. بارها شاهد تخریب طبیعت به شكل‌های مختلف از جانب گردشگرانی بوده‌ایم كه رفتار غیرمسوولانه آنها در سفر، تبعات زیست محیطی و فرهنگی فراوانی داشته است.
از موضوعات بسیار مهمی كه علاقه‌مندان به سفر باید به آن توجه داشته باشند «كدهای اخلاقی» در گردشگری است. با یك نگاه به وضعیت طبیعت كشور به خوبی در می‌یابیم كه گردشگری در كشور بدون رعایت كدهای اخلاقی از جانب گردشگران رشد یافته، شرایط را برای آینده كشور نگران‌كننده كرده است. علاقه‌مندان به سفر در طبیعت هر روز گوشه‌ای از كشور را به عنوان مقصد خود انتخاب می‌كنند.
عطش سفر به نقاط بكر در دوردست‌ها سبب شده تا خودروهای دو دیفرانسیل انتخاب اول علاقه‌مندانی باشند كه نه‌تنها آموزش‌های لازم را ندیده‌اند بلكه از مهارت‌های سفر در طبیعت هم بی‌بهره هستند. باید اشاره كنم كه توجه به خودروهای آفرود تنها برای كشف نقاط جدید نیست، بلكه هیجان رانندگی در پهنه‌های طبیعت كشور با هیجانات خاص خود انگیزه مهم دیگری است كه برای آن قشر بسیار مورد توجه است.
اگرچه در هر گروهی از گردشگرها، هستند افرادی كه به شكل مسوولانه رفتار می‌كنند و سبك گردشگری آنها برمبنای اصول گردشگری پایدار است؛ اما اثرات مخربی كه گروه‌های مخرب برجای می‌گذارند، آن‌قدر وسیع و گسترده است كه بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.توسعه افسارگسیخته گردشگری در دهه‌های 70 و 80 میلادی آثار مخرب فراوانی برجای گذاشت. عدم توجه به اصول پایداری سبب شد تا علاوه بر تخریب طبیعت، جوامع محلی نیز از حضور گردشگر در قلمرو خود خشمگین شوند.
لذا سیاستگذاران گردشگری در سطوح بین‌المللی پس از بررسی مشكلات در پی راهكارهایی برای مدیریت اثرات منفی بودند.نشست‌های متعددی شكل گرفت تا اینكه سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) به عنوان بزرگ‌ترین نهاد بین‌المللی گردشگری در دنیا اقدام به تدوین كدهای اخلاق در گردشگری كرد.
نتیجه آن 10 كد اخلاق گردشگری است كه بر مفاهیم پایداری در گردشگری تاكید دارد.وضعیت گردشگری كشور ما در سال‌های اخیر بی‌شباهت به سال‌های 1970 تا 1980 دنیا نیست! حتی در موارد بدیهی نیز مشكلات عدیده‌ای را در گردشگری تجربه می‌كنیم از جمله نریختن زباله در طبیعت و... گردشگری بر پایه طبیعت كه خود قرار است عاملی برای حفاظت از طبیعت باشد، اكنون یكی از جدی‌ترین تهدیدها به شمار می‌رود.
برای كاهش اثرات منفی دو رویكرد مورد توجه است كه باید دنبال شود؛ یكی اهتمام جدی متولیان مربوطه به ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در آموزش گردشگران و تربیت راهنماهای كارآزموده و متعهد و دیگری فرهنگ‌سازی بی‌وقفه در رسانه‌ها. بررسی رفتارهای اجتماعی-فرهنگی مردم در سطح كشور نشان می‌دهد كه عموم جامعه در رعایت اخلاقیات در سفر، كنشمند نیستند! یعنی حتی در مواردی كه نسبت به آن علم دارند (مانند نریختن زباله و عدم آزار حیوانات) بی‌توجه هستند.
شاید یكی از دلایلی كه منجر به رفتار غیرمسوولانه گردشگران می‌شود این است كه آثار مخرب فعالیت‌ها گاه متوجه نسل‌های بعدی است و در لحظه چیزی درك نمی‌شود. برای مثال عدم توجه به آرامش حیات‌وحش در سفرهای بر پایه طبیعت اثر مخرب خود را در سال‌های آتی نشان خواهد داد. نهادینه كردن این مفاهیم برای عموم اندكی دشوار و زمان‌بر است، لذا با درنظر گرفتن زوال بیش از پیش توان‌های طبیعی كشور به نسبت گذشته، حتی فردا هم برای شروع آموزش و فرهنگ‌سازی در گردشگری دیر است...!
در پایان به كدهای جهانی ده‌گانه اخلاق در گردشگری اشاره می‌شود كه امید است همواره مورد توجه همه فعالان و دست‌اندركاران صنعت گردشگری قرار گیرد:
ماده 1: نقش گردشگری در ایجاد و گسترش تفاهم و احترام متقابل بین مردم و جوامع مختلف
ماده ۲: گردشگری وسیله‌ای برای تكامل فردی و گروهی
ماده ۳: گردشگری، عاملی برای توسعه پایدار
ماده ۴: گردشگری، عاملی برای ارج نهادن به میراث فرهنگی و حفظ آن
ماده ۵: گردشگری فعالیتی سودمند برای كشورها و جوامع میزبان
ماده ۶: تعهدات و وظایف دست‌اندركاران گردشگری
ماده ۷: حق مسافرت و گردشگریماده ۸: آزادی حركت و تردد جهانگردان
ماده ۹: حقوق كارگران و كارگزاران صنعت گردشگری
ماده ۱۰: چگونگی اجرای اصول كد جهانی اخلاق گردشگری
مدرس و راهنمای رسمی وزارت گردشگری در اكوتوریسم
نظر شما