سلامت نیوز :  كارشناس امداد و نجات حوادث و سوانح كشور گفت: فرهنگ سازی استفاده از جعبه كمك‌های اولیه در منازل به منظور مقابله و رویارویی با حوادث خانگی و انسان ساخت ضروری است.

فرهاد شرف پور در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: وقتی كتری آب جوش روی دست و پای كسی سرازیر می‌شود، وقتی كسی از پله‌های خانه پرت می‌شود یا هنگامی كه دستش را با چاقوی آشپزخانه می‌برد، می‌گویند كه حوادث خانگی رخ داده است.

وی گفت: حوادث خانگی، اتفاقات غیرمترقبه و ناخوشایندی هستند كه سلامت افراد خانواده را به خطر می‌اندازند. این حوادث بسیار متنوع و فراوانند و با وجود رعایت همه احتیاط های لازم، باز هم امكان رخ دادن آنها برای هر خانواده‌ای وجود دارد از این رو لازم است، همیشه برای مقابله با این رویدادهای غیرمنتظره آماده باشیم.

* محرومیت ایرانیان از جعبه كمك‌های اولیه

شرف پور افزود:‌ از سوی دیگر مواجهه با حوادثی كه سلامت انسان را به خطر می‌اندازند، نیازمند دسترسی به ابزار و وسایل مناسب است در حالی كه بسیاری از ما به خاطر احتمال شكافتن یك درز و پاره شدن یك لباس، جعبه نخ و سوزن و ابزار خیاطی در خانه نگهداری می‌كنیم ولی از داشتن یك جعبه كمك‌های اولیه شامل ابزار و وسایل امداد و نجات متناسب با حوادث خانگی محروم هستیم.

وی ادامه داد: جعبه كمك‌های اولیه، یك جعبه سفیدرنگ در ابعاد 30 تا 45 سانتی متر است كه در تمام داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. روی تمام این جعبه‌ها نشان صلیب سرخ یا هلال احمر وجود دارد و قیمت متوسط نوع ایرانی این جعبه‌ها در بازار بین 3 تا 4 هزار تومان است.

شرف پور تصریح كرد: ما اغلب خودمان را در یك حاشیه امن فرض می‌كنیم، یعنی گمان می‌كنیم كه حوادث و سوانح هیچ وقت سراغمان نمی‌‌آیند، به عبارت دیگر دردها و اتفاقات ناخوشایند را مخصوص دیگران می‌دانیم و همین خوشبینی كاذب كه نتیجه ناآگاهی و نبود اطلاعات كافی است ما را در مقابل حوادث غیرمترقبه آسیب پذیر می‌كند.

وی كه داشتن جعبه كمك‌های اولیه را برای هر خانواده‌ای لازم و ضروری می‌داند، بیان داشت: اگر چه ما آمار دقیقی از حوادث خانگی نداریم و نمی‌دانیم كه مثلاً چند درصد از بریدگی‌ها در خانه اتفاق افتاده و همین طور شكستگی‌های استخوان و سوختگی‌ها، اما به صورت تخمینی می‌دانیم كه وقوع حوادث این چنینی در خانواده‌های ایرانی رایج است و علت عمده‌اش هم ناآگاهی و بی دقتی است.

* نخستین اقدامات درمانی توسط خانواده

این كارشناس امداد و نجات ادامه داد: در نتیجه در هنگام وقوع حادثه افراد خانواده شخص حادثه دیده، دور و برش هستند و نخستین اقدامات را این افراد می‌توانند انجام دهند تا بعد او را به مراكز درمانی انتقال دهند و پزشك اقدامات اساسی‌تر را انجام دهد در نتیجه وجود جعبه كمك‌های اولیه در هر خانه‌ای لازم و ضروری است.

شرف پور با تأكید بر ضرورت داشتن جعبه كمك‌های اولیه گفت: اقلامی كه برای جعبه كمك‌های اولیه لازم است عبارتند از انواع باندهای سه گوش، نواری، كشی و توری به اضافه گاز استریل و گاز وازلین كه برای بستن زخم‌های سطحی و گرم نگهداشتن عضله كاربرد دارند و همچنین اسپری ضربه خوردگی و گرفتگی عضله همراه كیسه یخ برای ساكت كردن درد و مداوای ضربه خوردگی و گرفتگی عضلانی بسیار مهم است.

* محتوای ضروری جعبه‌های كمك‌های اولیه

وی به دیگر اقلام داخل جعبه كمك‌های اولیه از جمله پماد سوختگی، سرم شست و شو، بتادین و ورقه‌های آلومینیومی استریل برای مصدومان سوختگی، پماد ویكس و چسب گرم كن برای بستن و گرم نگهداشتن عضله در قسمت گرفته شده، دستگاه اندازه گیری فشارخون، پنس و قیچی اشاره كرد و افزود: سوزن قفلی، ماسك مخصوص تنفس مصنوعی، چسب زخم، چسب روی باند، چراغ قوه، ترمومتر، دستكش استریل و دستكش یكبار مصرف به اضافه داروهایی مثل آسپرین، آنتی بیوتیك، قطره چشمی، قرص‌های تنظیم فشارخون، سرگیجه، حالت تهوع و قند خون از دیگر اقلام مورد نیاز برای جعبه كمك های اولیه هستند.

شرف پور ادامه داد: مقداری از داروهایی كه افراد خانواده به طور معمول از آنها استفاده می‌كنند را حتماً داخل این جعبه بگذارند ولی متأسفانه جعبه كمك‌های اولیه در اكثر خانه‌های ایرانی جایی ندارد و دلیل عمده‌اش هم این است كه برای به وجود آوردن احساس نیاز خانواده‌ها به این جعبه تلاش زیادی نشده است و از این رو كمتر كسی می‌داند كه تا قبل از رساندن مصدوم به پزشك و مراكز درمانی چه اقدامات مفید و موثری برای درمان و حفظ جان او می‌توان انجام داد و این اقدامات به لحاظ اقتصادی هم مقرون به صرفه‌اند، چون موجب صرفه جویی در هزینه‌های درمان می‌شوند.

* نخستین اقدامات انجام شده پس از حادثه مهمترین امور برای حفظ سلامت مصدوم

وی نخستین اقدامات انجام شده پس از حادثه را مهمترین و حیاتی‌ترین امور برای حفظ سلامت مصدوم می‌داند و گفت: وقتی بریدگی عمیقی رخ می‌دهد و خونریزی می‌كند ممكن است تا رساندن شخص به بیمارستان خونریزی آن قدر شدید شود كه به مرگ مصدوم بینجامد.

وی گفت: در صورتی كه اگر افراد خانواده مریض با استفاده از شریان بندهای موجود در جعبه كمك‌های اولیه مانع خونریزی بیشتر او شوند جانش را نجات داده‌اند یا مثلاً اینكه با عارضه سوختگی چه باید كرد تا دچار عفونت نشود یا مصدوم دچار شكستگی استخوان را چطور و با چه وسیله‌ای تا مركز درمانی حمل كنیم اموری است كه احتیاج به شناخت كامل ابزار و وسایل موجود در جعبه كمك‌های اولیه دارد.

این كارشناس امداد و نجات بیان داشت: علاوه بر ترویج فرهنگ نگهداری جعبه كمك‌های اولیه در منزل باید به مقوله آموزش استفاده از وسایل درون آن نیز پرداخت و با آگاهی و اطلاع رسانی از طریق رسانه‌هایی مثل مطبوعات و صدا و سیما روش‌های بكارگیری این ابزار و وسایل پزشكی را نیز به مردم آموزش داد.

وی اظهار داشت: اگر چه ما هنوز در جا انداختن این جعبه به عنوان یكی از وسایل ضروری منزل مشكل داریم، اما این نخستین گام است، چرا كه اگر حتی یك جعبه كمك‌های اولیه مجهز و كامل هم داشته باشیم، اما طرز استفاده و زمان بكارگیری وسایل داخل آن را ندانیم عملاً هیچ كاری انجام نداده‌ایم و در جهت حفظ سلامت افراد خانواده‌مان به همان ناتوانی گذشته هستیم.

* ناآگاهی افراد در استفاده از جعبه كمك‌های اولیه

شرف پور در پاسخ به علل ناآگاهی مردم درباره ضرورت استفاده از جعبه كمك‌های اولیه افزود: مردم هنوز باور ندارند كه چقدر می‌توانند به یكدیگر كمك كنند و با كمی هزینه كردن می‌شود یك جعبه داشت كه همیشه در موقعیت‌های استرس زا كه وسیله موثری در آن پیدا می‌شود، وسیله‌ای كه با استفاده از آن می‌توانیم جان عزیزانمان را حفظ كنیم و خطرات سوانح و حوادث را به حداقل برسانیم.

وی به زلزله خیز بودن شهر تهران نیز اشاره كرد و گفت: داشتن وسایل ضروری برای انجام كمك‌های اولیه و دانستن روش استفاده صحیح از آنها برای ساكنان شهر تهران چقدر ضروری و حیاتی است. بهتر است كه جعبه كمك‌های اولیه در مكان مشخصی نصب شود تا در هنگام بروز بحران‌هایی مانند زلزله و حوادث موردی دیگر تمام اعضای خانواده از جای آن مطلع باشند و وقت زیادی صرف پیدا كردنش نشود.

شرف پور تصریح كرد: اگر در معماری ساختمان‌ها، چنانچه در برخی كشورهای دیگر معمول است جای ویژه‌ای برای جعبه كمك‌های اولیه در نظر گرفته شود و حتی جعبه‌ای در آنجا نصب شود خانواده‌ها خود را موظف خواهند كرد كه آن جعبه را پر كنند و چنین جایگاهی، علاوه بر منازل باید در سایر مكان‌ها مانند اتومبیل، وسایل نقلیه عمومی مثل متروها و اتوبوس‌ها و همچنین ادارات و سازمان‌ها و مدارس نیز در نظر گرفته شود و جعبه‌هایی در حجم و اندازه‌های متفاوت در آن تعبیه شود و متناسب با نوع حوادثی كه ممكن است در آن محیط بروز كند ابزار و وسایل مورد نیاز در این جعبه‌ها قرار داده شوند.

* مسئولان باید اطلاع رسانی كنند

این كارشناس امداد و نجات افزود: مضاف بر اینكه باید افراد حاضر در آن محیط ها را درابره نحوه بكارگیری این ابزار و وسایل آموزش داد باید مسئولان بهداشت و درمان كشور برنامه‌های اطلاع رسانی خود را در این خصوص افزایش دهند تا جعبه كمك‌های اولیه وارد خانه‌های مردم شود و به عنوان جزء لاینفكی از زندگی روزمره پذیرفته شود تا شاهد كاهش هزینه‌های درمان و عوارض ناشی از حوادث غیرمترقبه باشیم.

شرف ادامه داد: برای اینكه بدانیم خرید یك جعبه كمك‌های اولیه آماده، مقرون به صرفه‌تر است یا تهیه تك تك اقلام موجود در آن می‌توانیم با یك حساب سرانگشتی ساده قیمت متوسط این اقلام را با هم جمع كنیم مثلاً محلول بتادین 110تومان، باند كشی 750 تومان، پدچشم 150 تومان، گازوازلین و گازاستریل روی هم 160 تومان، باند زخم 165 تومان، پنبه 500 تومان، دستكش 300 تومان، ماسك دهان 100 تومان، یك بسته چسب زخم ایرانی 165 تومان، قیچی و تیغ، روی هم 800 تومان كه در مجموع می‌شود چیزی حدود 4700 تومان در حالی كه اگر به این صورت اقلام را خریداری كنید جعبه‌ای هم وجود ندارد كه آنها را داخلش بگذارید، ولی اگر جعبه را خریداری كنید، پس از استفاده از محتویاتش می‌توانید دوباره آن را پر كنید.

وی گفت: انواع اروپایی جعبه كمك‌های اولیه نیز در بازار ایران موجود است كه بین 8 تا 10 هزارتومان قیمت دارند در حالی كه اقلام موجود در آنها چندان تفاوتی با نوع ایرانیش ندارد البته جعبه كمك‌های اولیه را در تمام داروخانه‌های سراسر شهر می‌توان پیدا كرد.

* جعبه كمك‌های اولیه فعلی خانواده‌ها انباشته از دارو

این كارشناس امداد و نجات اظهار داشت: بسیاری از خانواده‌ها جعبه كمك‌های اولیه دارند، اما كمتر خانواده‌ای پیدا می‌شود كه اقلام ضروری این جعبه را بشناسد و مجموعه كاملی از ابزار و داروهای لازم برای مواجهه با سوانح خانگی را برای جعبه كمك‌های اولیه خود فراهم كند، چنین جعبه‌ای اگر هم وجود داشته باشد، غالباً انباشته از داروهای ساده‌ای است كه افراد خانواده در هنگام ابتلا به بیماری‌های خفیف و معمولی با استفاده از آنها اقدام به خود درمانی می‌كنند.

شرف پور خاطرنشان كرد: اقلامی كه برای یك جعبه كمك‌های اولیه خانگی و نه چندان تخصصی هم لازم است شامل قیچی، تیغ، چسب زخم، باند زخم، پنبه، دستكش، ماسك دهان، گاز استریل، پدچشم، گازوازلین، باند كشی و محلول ضد عفونی كننده بتادین را شامل می‌شود.