سلامت نیوز: طبق برآوردهای اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت WHO ، هر روز سه هزار نفر در سراسر جهان اقدام به خودكشی می كنند و هر سال حدود یك میلیون نفر در جهان براثر خودكشی می میرند.

این آمار بالا، مسوولان سلامت در سراسر جهان را از سال 2003 میلادی به بعد بر آن داشت كه 10 سپتامبر برابر با روز - شنبه - 19 شهریور را به عنوان روز جهانی پیشگیری از خودكشی اعلام كنند كه شعار امسال این روز نیز جلوگیری از خودكشی در جوامع چند فرهنگی است.

هدف از نامگذاری این روز، ارتقای سطح آگاهی مردم در سراسر جهان برای جلوگیری از خودكشی و ترویج تعهد در سراسر جهان برای پیشگیری از پدیده اجتماعی و روانی خودكشی است.

هرچند عوامل متعددی در بروز خودكشی نقش دارد و برخی اوضاع جامعه و برخی دیگر وضعیت روانی فرد را در این مساله تاثیرگذار می دانند اما حقیقت این است كه خودكشی موضوعی چند وجهی و پیچیده است.

براساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، خودكشی سیزدهمین عامل مرگ و میر در جهان است.

روانشناسان، علل مختلفی از جمله بیكاری، فقر، به حاشیه رانده شدن، احساس گناه، ترس و رسوایی را به عنوان زمینه های اقدام به خودكشی ذكر می كنند و اذعان دارند كه مسایلی مانند دین و معنویت و توجه و پویایی خانواده از مهمترین ابزارهای پیشگیرانه در اقدام به خودكشی است.

از دیدگاه اسلام، اقدام به خودكشی، عملی مذموم است و قرآن كریم نیز آن را مورد مذمت قرارداده است.

از سوی دیگر تجارب نشان داده است كه خودكشی ارتباط تنگاتنگی با سلامت روان و سطح رفاه مردم دارد بنابراین اقدام های منسجم پیشگیرانه خودكشی در جوامع می تواند نقش موثری در كاهش این پدیده داشته باشد.

به باور كارشناسان، اقدام های پیشگیرانه خودكشی مانند گسترش ارایه خدمات بهداشتی و اجتماعی و شناسایی افراد در معرض خطر خودكشی، نیازمند ایجاد حساسیت های فرهنگی و اجتماعی است.

این كارشناسان می گویند روش های خودكشی در نقاط گوناگون متفاوت است، بنابراین محدود كردن دسترسی به هر آنچه كه در خودكشی به كار می رود نقش موثری در كاهش خودكشی دارد.

كارشناسان می افزایند بطور مثال می توان با اعمال محدودیت در حمل و نگهداری سلاح سرد، نگهداری آفت كش ها و داروها در محل امن، كنترل پخش و مشاهده فیلم های خشن و همچنین محدود كردن دسترسی به پل ها و ساختمان های بلند از آمار خودكشی كاست.

خودكشی در همه سنین اتفاق می افتد، حتی كودكان نیز گاهی دست به خودكشی می زنند بنابراین هرگونه افسردگی و تغییر در رفتار را چه در بزرگسالان و چه در كودكان، باید جدی گرفت.

تحقیقات نشان داده است كه اگر فردی به خودكشی فكر كند احتمال مرتكب شدن به این عمل هم بیشتر می شود بنابراین این فرد حتما باید به روانپزشك مراجعه كند.

مصرف كنندگان الكل، مواد مخدر و محرك، افراد افسرده، مبتلایان به انواع اختلالات روانی، افراد دارای شخصیت های ضد اجتماعی و افراد مجرد بیش از دیگران ممكن است دست به خودكشی بزنند.

شوك های پس از حادثه، غم و اندوه ناشی از دست دادن فرد -مرگ یا طلاق-و استرس های محیطی از عواملی است كه ممكن است فردی در اثر آنها اقدام به خودكشی كند بنابراین افراد دچار این موارد باید به سرعت شناسایی شده و اقدام های پیشگیرانه از خودكشی در آنها شروع شود.

برخی كارشناسان بهداشتی، انزوا، افسردگی و استرس توام با بی خوابی و بی اشتهایی را زمینه ساز پدیده خودكشی می دانند.

پیشگیری از خودكشی در جوامع چند فرهنگی، نیازمند یك تلاش چند رشته ای، چند وجهی و بین بخشی است به آن معنا كه همه اقشار جامعه اعم از معلمان، رسانه ها، بهورزان، روحانیون، سیاستمداران، روانشناسان، محققان، پلیس، خانواده و به ویژه صدا و سیما می توانند در كنترل این پدیده شوم، نقش داشته باشند و همه افراد می توانند در نجات دادن یك انسان از مرگ زودرس بوسیله خودكشی،‌ یاری كنند.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با استناد به آمار سازمان پزشكی قانونی در زمینه خودكشی به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: مهم ترین مساله در خودكشی مربوط به مسایل بهداشت روان است.

مرضیه وحیددستجردی افزود: بنابراین وزارت بهداشت در سال جاری به توسعه مراكز روان پزشكی در كشور، همت گمارده و تخت های روان پزشكی در مراكز درمانی در حال توسعه است.

آگاهی، اطلاع رسانی، آموزش، شناسایی و درمان افسردگی و سایر اختلالات روانی، افزایش دسترسی به خدمات بهداشت روان، پرداختن بیش از پیش رسانه ها به راهكارهای پیشگیری از خودكشی و كاهش آسیب های اجتماعی از مهم ترین راهكارهای پیشگیری از خودكشی به شمار می رود.

به هرحال خودكشی اگر منجر به فوت شود، پایانی تلخ، عذاب الهی و تبعات منفی بر سلامت خانواده و جامعه به همراه دارد و اگر منجر به فوت نشود، معلولیت، انگ اجتماعی و سرافكندگی را برای فرد بجا می گذارد.

منبع: ایرنا