به گزارش سلامت نیوز دکتر حمید سوری استاد اپیدمیولوژیست در یادداشتی که در اختیاز پایگاه خبری پزشکان و قانون قرار داده نوشت : برای آن که یک پویش غربالگری در جامعه ای در سطح ملی صورت پذیرد باید به معیارهایی توجه شود و اگر استدلال منطقی و مستندات علمی کافی برای اجرای آن وجود نداشته باشد نتیجه اش حیف کردن منابع کشور و عدول از توجه به اولویت ها خواهد بود؛
۱- جمعیت هدف برای فشار خون و دیابت الزاما یکی نیستند و انتخاب جمعیت هدف باید دقیق صورت پذیرد.
۲- انتخاب روش و تست مناسب غربالگری با توجه به دسترسی عادلانه مردم به این خدمات و تست ها لازم است.
۳- برنامه غربالگری ملی باید عادلانه برای همه جمعیت هدف به کار گرفته شود.
۴- اثربخشی و هزینه- فایده برنامه غربالگری باید با استناد به تحقیقات بومی به اثبات رسیده باشد.
۵- آموزش و اطلاع رسانی غربالگری برای برنامه ریزی غربالگری مهم اند.
۶- استفاده از سازمان های بین المللی و تجارب مشابه پیشین در کنار این پویش ها ضروری است.
۷- غربالگری به ویژه ملی نیاز به تیم ارزیاب خارج از سیستم که تعارض منافع نداشته باشد ضرورت دارد. آیا ارزیابان بیرونی در برنامه دیده شده است؟
۸- با توجه به روند رو به افزایش دیابت نوع ۲ و شیوع بالای فشارخون این بیماریها قابلیت غربالگری در گروه‌های پرخطر دارند ولی بیماری‌هایی مانند سرطان رحم - روده بزرگ سرطان پستان و مانند اینها هم لازم است مورد توجه قرار گیرند.
۹- شیوع بالا و تاثیر بالا غربالگری این بیماریها باید ارزیابی شده باشد.
۱۰- بیماری‌هایی که قابلیت تشخیص زودهنگام آنها وجود دارد و با تشخیص زود هنگام قابل درمان هستند برای غربالگری انتخاب می شوند. این که گفته می شود وظیفه وزارت بهداشت فعلا آگاهی سازی مردم از بیماریشان است حرفی نادرست است. (درمان بموقع و سریع موارد ابتلا و جلوگیری از پیشرفت وخامت بیماری) و اگر وزارت بهداشت نمی تواند موارد بیماری شناسایی شده در غربالگری را بلافاصله پیگیری و مداوا کند باید در جلو برنامه غربالگری حاضر یک علامت سوال بزرگ قرار داد!
۱۱- در برنامه غربالگری باید توجه خاص به موارد مثبت کاذب و موارد منفی کاذب داشت و برای آنها برنامه ارئه داد. وگرنه بی توجهی به این موارد آسیب رسان خواهد بود.
۱۲- با توجه به انواع مختلف غربالگری مانند غربالگری از توده مردم، غربالگری چند منظوره، غربالگری هدفمند و مانند آن، انتخاب بهترین نوع غربالگری حاضر با چه منطقی صورت گرفته است.
۱۳- آیا حساسیت و ویژگی تست های غربالگری حاضر در اقصا نقاط کشور انجام و محاسبه شده است؟ عددها چه بوده اند و تفاوت بین نقاط برخوردار و غیر برخوردار چقدر بوده اند؟
۱۴- آیا میزان پذیرش و رضایت مردم از برنامه حاضر قبل از شروع سنجیده شده است؟
۱۵- ملاحظات اخلاقی درنظر گرفته شده برای برنامه غربالگری در کشور چه بوده اند و نظارت‌ها چطور انجام می شود؟
۱۶- آیا تنها یک راند غربالگری برنامه ریزی شده یا برای راند دوم هم برنامه ای در پیش است. اگر پاسخ مثبت است روش کار و فاصله آن با توجه به الگوی متفاوت اپیدمیولوژی این دو بیماری چگونه است؟
۱۶- آیا خطاهای مرسوم در برنامه غربالگری اینچنینی شناسایی شده اند؟ برای کنترل این خطاها و جلوگیری از هدررفت منابع کشور چه برنامه ریزی شده است؟
۱۷- آیا برنامه غربالگری با توجه به نتایج آن هزینه مناسبی دارد؟ این هزینه از کجا تامین می شود؟ آیا برایش بودجه مستقل دیده شده یا قرار است از بودجه سایر برنامه ها زده شود؟
۱۸- چه مدارکی وجود دارد که این برنامه غربالگری برای کشور ما مفید خواهد بود؟
۱۹- برای آزمایشات اضافی جهت گروهی که بیمار تشخیص داده می شوند امکانات لازم تدارک دیده شده است؟
۲۰- مدیریت غربالگری ها در جامعه عموما با متخصصان اپیدمیولوژی و بهداشت عمومی است. آیا چنین افرادی در این کار حاضرند یا به پزشکان عمومی وزارتخانه و دانشگاه‌ها و استان ها سپرده شده است.
برنامه غربالگری دیابت و پرفشاری خون با یک پویش ملی در کشور راه اندازی شده است.مدتهاست کمپین غربالگری های اینچنینی به عنوان برنامه های روتین درآمده و نیاز به سر و صدای اضافی برای ایمان کارهای تکراری در کشور نیست.
نظر شما