سلامت نیوز : محمدجواد محمدی‌زاده رئیس سازمان محیط‌زیست كشور یكبار دیگر در جبهه مقابل افكارعمومی كه نگران وضعیت آلودگی هوا هستند قرار گرفت و اعلام كرد وزارت بهداشت هیچ گزارشی ندارد که حتی یک نفر بر اثر آلودگی هوا کشته شده باشد. هرچند حتی عدم وجود یك گزارش دلیلی برای رد تاثیر آلودگی‌ هوا بر مرگ ومیر شهروندان كلانشهرها نیست. اما كارشناسان می‌پرسند چرا رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست كشور كه متولی اصلی رفع آلودگی‌ها است همیشه در مقابل كسانی قرار می‌گیرد كه نگران آلودگی‌ها و تاثیر آن بر مرگ و میرها، زایش كودكان نارس و زودرس، افزایش سرطان‌های مختلف و.. هستند؟

تهران امروز نوشت : چرا محمدی‌زاده همیشه فعالیت دوگروه اصلی كه عامل آلودگی‌ها هستند یعنی خودروسازان و تولیدكنندگان سوخت را مثبت ارزیابی می‌كند؟ اگر عملكرد این دو واقعا مثبت است چرا آلودگی‌ها روز بیشتر می‌شود؟ چرا از كودكان می‌خواهند تا از خانه بیرون نیایند؟ چرا كسانی كه مدعی آلودگی‌ها وتاثیر آنها روی مرگ ومیرها هستند را به محاكم قضایی نمی‌كشاند؟ البته پیامدهای كشنده آلودگی هوا به همین مسائل محدود نمی‌شود نتایج یك مطالعه جدید نشان داده است آلودگی هوا با بروز بیماری دیابت ارتباط دارد.

پاتریشیا كوگان متخصص دانشكده بهداشت عمومی دانشگاه بوستون و مركز همه گیرشناسی اسلون در آمریكا به روزنامه اكسپرس گفته است: «در مطالعات قبلی رابطه بین آلودگی هوا و افزایش خطر ابتلا به امراض قلبی و عروقی به خوبی آشكار شده است اما در این بررسی جدید معلوم شد كه آلودگی هوا درعین حال می‌تواند موجب بالا رفتن فشار خون و نیز افزایش خطر بروز دیابت شود.»

محمدی‌زاده در حالی عدم وجود گزارش درباره مرگ‌ها براثر آلودگی هوا را به عنوان یك برگ برنده رو می‌كند كه سال گذشته «مرضیه وحید دستجردی»وزیر بهداشت، درمان وآموزش پزشكی قول داد كه در سال 90 آمار واقعی مرگ ومیرها در سال 89 را به‌طور مشخص به رسانه‌ها می‌دهد.از آن وزیر شجاع سال 89 خبری نشد.در نهایت هم معاون او اعلام كرد كه ما مرگ‌ها را نه تایید می‌كنیم نه تكذیب. تا محمدی زاده در جلسه مطبوعاتی خود با رسانه‌های حوزه محیط‌زیست اعلام كند هیچ گزارشی وجود ندارد، چون اصلا مطالعه‌ای صورت نگرفته است. این كه چرا خانم وزیر به وعده خود وفا نكرد از جمله سوال‌های بی‌پاسخ است. اما سوال دردناك این است كه چرا محمدی زاده در این سمت ماجرا مانده است؟ با این وجود محمدجواد محمدی‌زاده در پاسخ به این پرسش که چرا سازمان حفاظت محیط زیست خودروسازان را مجاب نمی‌کند تا استاندارد آلایندگی را در تولید خودرو رعایت کنند، می‌گوید: ما خودروسازان را مجاب کرده‌ایم تا استاندارد آلایندگی را رعایت کنند.

او همچنین از رونمایی 12 خودرو كشور كه استانداردهای یورو4 را رعایت خواهند كرد در 27 خبر می دهد و آن را نشانه تعامل مثبت و مجاب کردن خودروسازان به ارتقای کیفیت تولید می‌داند. البته این سوال بی‌پاسخ می‌ماند كه 12 خودرو چقدر از آلودگی‌های كشنده تهران كه هیچ گزارشی از آن در دست نیست كم می‌كند؟!

محمدی‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا شما برای اجبار خودروسازان به رعایت استاندارد آلایندگی اهرم اجرایی مناسبی دارید؟ می‌گوید: «بله قطعاً؛‌ ما با خودروسازان توافق کرده‌ایم و اگر خودروسازان استاندارد آلایندگی را رعایت نکنند، می‌‌توانیم از ظرفیت‌هایی مانند برخوردهای حقوقی و برخوردهای دیگر استفاده کنیم.»

 البته او زمان برخورد و چگونگی برخورد را تشریح نمی‌كند. سازمان متبوع او در دو سال گذشته شركت سایپا كه به گفته آمار عامل اول آلودگی‌های تهران را به عنوان دوستدار محیط‌زیست تشویق كرد. سوال‌ها وابهام‌های زیادی پیرامون گفته‌ها وتصمیم گیری‌های سازمان حفاظت از محیط‌زیست وجود دارد. سازمان محیط‌زیست متولی اصلی وقانونی حفاظت از محیط‌زیست است اما به گفته محمدی زاده نیروی انتظامی می‌تواند آنقدر اصرار كند تا در آلوده‌ترین فصل سال قانون معافیت فنی خودروها از دو سال به 5 سال افزایش یابد. هرچند محمدی زاده علاقه دارد كه به یك سال كاهش یابد. اما هیچ افق روشنی هم نشان نمی‌دهد.

از سوی دیگر ناجا اعتقاد دارد كه سازمان ملی استاندارد با خودروسازان مماشات می‌كند وهمین مسئله باعث سرازیر شدن خودروها با نقص فنی به خیابان‌های تهران می‌شود. اما جواب محمدی زاده به این حرف به همان سبك و سیاق همیشگی است: «مشکلی در کشور ما وجود دارد و آن این است که اگر هر شخص اظهار‌نظر کند و دیگران دخالت نکنند، امور بهتر مدیریت می‌شود.»

او می‌گوید: «استانداردهای خودرو را موسسه استاندارد اعلام می‌کند و این موسسه مسئولیت نظارت بر حسن اجرای آن را دارد. همان طور که استانداردهای آلایندگی را سازمان حفاظت محیط زیست تعریف می‌کند و در این خصوص نظارت نیز دارد.» اومی گوید: «ممکن است آلایندگی هوا در برخی از بیمارانی که آسیب‌پذیرند مانند کودکان، کهنسالان و کسانیکه ناراحتی ریوی و قلبی دارند، تشدید کننده باشد ولی عامل مرگ ‌و میر نیست.» تا این سوال پیش بیاید كه زمانی كه هیچ مطالعه‌ای روی مرگ ومیرها انجام نگرفته است رئیس سازمان محیط‌زیست كشور چگونه می‌تواند تاثیر آلودگی‌ها روی مرگ ومیر‌ها را رد كند؟!


البته او می‌گوید: «برخی آمارهایی درخصوص مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا می‌دهند اما مرجع اصلی قابل اعتماد نیستند و مرجع اصلی وزارت بهداشت است بنابراین بنده در محیط زیست هیچ‌ وقت در این مورد اظهار‌نظر نمی‌کنم و تأکید دارم که مرجع آن باید اظهار‌نظر کند.» تازه‌ترین اظهارنظر وزارت بهداشت هم افكارعمومی رامعلق نشانده است. آنها این آمار را نه تایید می‌كنند نه تكذیب. او می‌گوید: «ما بهتر است که اجازه دهیم هر مرجعی بنابر صلاحیت‌ها، اختیارات و وظایف خود اظهار‌نظر کند و اظهارنظر افراد غیر ذی‌صلاح اگر کم شود، نگرانی در جامعه به وجود نمی‌آید.»



مرجع با صلاحیت!

البته به رغم معلق گذاشتن مردم از سوی وزارت بهداشتی «احمدرضا سروش» رئیس بیمارستان شریعتی به عنوان یك مرجع با صلاحیت از افزایش 20 درصدی بار اورژانس بیمارستان شریعتی بعد از آلودگی هوا خبر می‌دهد تا مشخص شود حداقل در روزهای آلودگی تعداد بیماران بیمارستان‌ها بیشتر می‌شود.

به گفته سروش در مواقع آلودگی هوا و سرما به صورت محسوس آمار بیماران قلبی و ریوی که به اورژانس این بیمارستان مراجعه می‌کنند 20 درصد افزایش پیدا می‌کند. احمدرضا سروش می‌گوید: «آلودگی هوا تاثیرات کوتاه مدت و درازمدت بر سلامت انسان دارد، که تأثیرات درازمدت آن ثابت شده است.»



بیماری‌های جدید در راه است

همچنین برخلاف راحتی خیال محمدی زاده، رئیس بیمارستان می‌گوید: «آلودگی هوا در کوتاه و دراز مدت می‌تواند باعث یکسری بیماری هایی شود که ما هنوز از آن خبر نداریم. این موضوع ممکن است با خیلی از بیماری‌ها و سرطان‌ها و اختلالات رفتاری ارتباط داشته باشد. همچنین وقتی که بیماری ایجاد شد باعث اشغال تخت های بیمارستانی و تحمیل باردرمانی بر نظام سلامت کشور می‌شود.» او می‌گوید: «زمانی که آلودگی و سردی هوا با هم همراه باشند مراجعان به اورژانس نیز افزایش پیدا می‌کنند که دلیل عمده آن اختلالات قلبی و ریوی است. البته در حال حاضر مطالعات مشخصی راجع به این موضوع نداریم که این بیماران را با آلودگی هوا مرتبط کنند.» سروش، هم می‌گوید: «در مواقع آلودگی هوا به صورت محسوس آمار بیماران قلبی و ریوی که به اورژانس این بیمارستان مراجعه می‌کنند 20 درصد افزایش پیدا می‌کند اما خیلی نمی‌شود این را به حساب آلودگی هوا گذاشت.» تا افكارعمومی را به این نتیجه برساند كه مسئولان دستگاه‌ها ونهادهای مرتبط با آلودگی هوا، این وضعیت را مسبب دردها ومرض‌هایی می‌داند كه البته به راحتی می‌تواند آن را به عوامل دیگر نسبت داد. فقط معلوم نیست كه چرا این عوامل درست در زمان آلودگی‌ها به‌وقوع می‌پیوندد. شاید باید ماند و به انتظار روزهایی بود كه مانند آلودگی هوای لندن به مرگ 2 هزار نفر در یك روز منجر شود. شاید آن روزها كسی پیدا شود از این وضعیت گزارش تهیه كند تا افكارعمومی با استناد به آنها بخواهند كسی مورد سوال واقع شود. شاید!