سلامت نیوز : انتخابات، هزاران بدی كه داشته باشد، یك خوبی دارد: «بسیاری از حقایق آشكار می‌شود» و از هم‌اكنون دورنمای انتخابات آینده ریاست‌جمهوری، بسیاری از معماهای جامعه را حل كرده، یكی از این معماها، مردن شهروندان به خاطر آلودگی هواست كه سال‌هاست، متخصصان و مجلسیان می‌گویند ولی مجموعه دولت، زیر بار آن نمی‌رود. اكنون استانداری تهران از شهردار پایتخت خواسته چون مردم به خاطر آلودگی هوا می‌میرند، فورا دستور دهد برای حل این مشكل، اقدام كنند. این در حالی است كه استانداری تهران هیچ‌گونه دستور عاجل یا غیرعاجل به سایر نهادهای درگیر در موضوع آلودگی هوا، از جمله سازمان حفاظت محیط زیست و 20 سازمان دولتی مرتبط با این مشكل، نداده است.

با این وجود محمدرضا محمودی معاون عمرانی استاندار تهران، در گفت‌وگو با «اعتماد» تایید می‌كند از نظر دولت، مرگ‌هایی منسوب به آلودگی هواست و باید به فكر چاره آن بود. او درباره تعداد این مرگ‌ها، با تاكید بر اینكه فعلا آمار دقیق منتشر نمی‌شود و شاید بعدا آمارها به اطلاع مردم برسد، می‌گوید: «جزییات راهكارهایی كه پژوهشگاه محیط زیست برای كاهش مرگ‌های منسوب به آلودگی هوا ارائه كرده، باید توسط شهرداری انجام شود.»به بیان دیگر، شهرداری مكلف است به دستور مكتوبی كه استانداری تهران به عنوان مقام عالی نظارتی در حوزه استحفاظی خود صادر كرده، عمل كند. در نامه شماره 10504 معاون امور عمرانی استاندار به قالیباف كه 10 ماه پیش تاریخ خورده، عنوان شده است: «جناب آقای قالیباف، شهردار محترم تهران، احتراما برابر تحقیق انجام شده در پژوهشكده محیط زیست دانشگاه علوم پزشكی تهران... موارد ذیل برای درج در دستور كار فوری به آگاهی می‌رسد. مقتضی است دستور فرمایید بند بند مفاد آن به مرحله اجرا درآمده و ضرورت اجرا برای همكاران شهرداری تهران تبیین شود.»

استانداری تعداد مرگ‌ها را قلم گرفت

در بند «د» این نامه، عنوان شده: «تعداد----- نفر (جای اعداد را استانداری لاك غلط گیر زده است) از مرگ‌های منتسب به آلودگی هوای شهر تهران، مربوط به آلاینده ذرات معلق بوده كه تقریبا 5/38 درصد از كل مرگ‌های منتسب به آلودگی هوای تهران را شامل می‌شود. (البته این ارقام بدون احتساب ذرات معلق كمتر از 5/2 میكرون است.)»در ادامه این نامه، شهرداری تهران مكلف شده «اقدامات ضروری» را به انجام برساند. یكی از این اقدامات ضروری، آبپاشی و شستشوی موثر تمامی معابر شهر تهران، پیش از طلوع آفتاب و قبل از شروع تردد خودروهاست. در بخش دیگری از این «اقدامات ضروری» پاشیدن آب كافی برای جلوگیری از ایجاد گرد و غبار هنگام فعالیت‌های ساختمانی است. محمودی، معاون عمرانی استاندار تهران، درباره مبنای علمی تعداد مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا، به «اعتماد» توضیح می‌دهد: «من تنها همان گزارش دانشگاه علوم پزشكی را به آقای قالیباف منعكس كردم و از او خواستم اقدام كند.»

پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت عمرانی استانداری تهران نیز دیروز همزمان با گفت‌وگوی محمودی با «اعتماد»، رونوشت نامه‌های استانداری به شهردار تهران و گزارش علمی پژوهشكده محیط زیست دانشگاه علوم پزشكی تهران را منتشر كرد. در این گزارش آمده: «تعداد موارد برآورد شده كل مرگ‌های منتسب به هر كدام از آلاینده‌های CO, O3, NO, SO, PM در سال 1389 در شهر تهران به ترتیب حدود ---- مورد بوده است (جای اعداد را استانداری لاك غلط گیر زده است).»در بخش دیگری از این نامه، آمار سكته حاد قلبی منتسب به آلودگی‌های هوای تهران در سال 1389 قید شده كه به صلاحدید استانداری تهران، این اعداد نیز قلم گرفته شده است. با این وجود، استانداری تهران، بخش‌های دیگر این نامه كه مربوط به اقدامات عمرانی و نظارتی شهرداری تهران است را بدون غلط‌گیری در معرض دید و قضاوت عموم گذاشته، از جمله این بخش: «در شهر تهران، به دلیل بالا بودن میزان تخریب و بازسازی بافت‌های فرسوده و بالا بودن میزان عملیات ساختمانی، گرد و غبار زیادی تولید می‌شود و حمل پسماندها و نخاله‌های ساختمانی به وسیله كامیون‌های روباز نقش مهمی در تولید و انتشار ذرات معلق دارد. كنترل حداقل 50 درصد ذرات منتشره از عملیات ساختمانی دست یافتنی و امكان‌پذیر است.»

بنا به تحقیق این پژوهشكده كه توسط دكتر كاظم ندافی، رییس مركز تحقیقات آلودگی هوا، به استاندار تهران، آقای تمدن نوشته شده و رونوشت آن نیز در اختیار مقامات وزارت بهداشت و شورای شهر تهران قرار گرفته، اگر اقداماتی كه درباره جلوگیری از گرد و غبار ناشی از ساخت و ساز، تداوم پیدا كند، می‌توان امیدوار بود دست كم 50 درصد از مرگ و میرهای منسوب به آلودگی هوا كم شود. با این وجود، كاظم ندافی در نامه خود، به استانداری تهران و دولت كنایه زده: «این پیشنهاد هیچ ارتباطی با پیشنهاد پاشیدن آب از هواپیما و پیشنهاد آبپاشی برای شكستن اینورژن كه قبلا مطرح شده است ندارد و نباید به گونه‌یی مطرح شود كه تداعی‌كننده آن موارد باشد.»با وجودی كه دستور استانداری تهران به قالیباف، به رسانه‌ها رسیده، ولی به نظر می‌رسد نقش سایر سازمان‌های دولتی دخیل در ماجرای آلودگی هوا، كه تعداد آنها بیش از 20 وزارتخانه، نهاد و سازمان، برآورد می‌شود هیچگاه در نامه‌های استانداری منعكس نشده باشد، ولی حداقل، پذیرفتن این واقعیت كه آلودگی هوا، مردم تهران را می‌كشد، گام نخست برای اقدامات دولتی است، دولتی كه تاكنون هرگاه از مسوولانش می‌پرسیدند برای مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا، چه فكری كرده‌اید، پاسخ می‌دادند: این موضوع، هنوز از لحاظ علمی اثبات نشده است.»