سلامت نیوز : سرپرست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشك در حالی كه اعلام می‌كند هنوز به جایی نرسیده‌ایم كه بخواهیم دارو را سهمیه‌بندی كنیم می‌گوید: «نگرانی‌ها درباره تامین ارز دارویی تمام شده و ارزها به مرور در حال تخصیص یافتن است.» محمود بهمنی، رئیس‌کل بانک مرکزی از اختصاص ارز به كالا در اولویت 9 خبر می‌دهد و از آنجایی‌كه دارو و تجهیزات پزشكی در اولویت 8و 9 قرار دارد باید امیدوار بود همانطور كه «محمدحسن طریقت‌فرد» می‌گوید تا پیش از آغاز سال جدید وضعیت دارویی و تجهیزات پزشكی در كشور به سامان برسد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ البته حرف‌های طریقت اما واگرهایی هم دارد. او می‌گوید هیچ اطلاعی از آزادسازی ارز دارویی ندارد و ارز دارو به مرور در حال تخصیص یافتن است، اما بالاخره دارو تا سفارش داده و ساخته شود، زمان می‌برد. البته دکتر سعیدلو، دبیر انجمن داروسازان تهران با بحرانی خواندن نقدینگی شرکت‌های دارویی و داروخانه‌ها می‌گوید: 60 درصد داروها با ارز آزاد تامین می‌شود. بحران ارز به وجود آمده باعث شد که شرکت‌های دارویی و داروخانه‌ها به شدت با بحران نقدینگی مواجه شوند. به گفته او، بحثی که در تامین داروی مردم مطرح است قسمتی از آن به تامین منابع لازم برای شرکت‌های دارویی باز می‌گردد.

بانک‌ها می‌توانند نقش خود را در حل این بحران نقدینگی ایفا کنند. سعیدلو می‌گوید: «در حال حاضر شرکت‌ها برای دریافت ارز دارو باید 130 درصد سپرده‌گذاری کنند تا بتوانند داروی مورد نیاز مردم را تامین کنند.» او می‌گوید: «در این شرایط توقع و تقاضایمان از سیستم‌های مالی و بانک‌ها آن است که به اهمیت این مسئله واقف باشند و در حل بحران نقدینگی دارو کمک کنند.»

دارو‌ها در گمرگ روی زمین نمانده

چندی پیش داریوش افشار، نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان گفت: دارو با وجود واریز تمام مبلغ ریالی سفارشات دارو به بانک مرکزی هنوز ارز مرجع برای این سفارشات با گذشت ۳ ماه اختصاص نیافته است و اگر وزارت بهداشت نامه نمی‌زد گمرک هیچ دارویی را ترخیص نمی‌کرد. به گفته او در گذشته برای گشایش اعتبار اسنادی و سفارش کالا با پرداخت 10 درصد قیمت یک سفارش در بانک‌های عامل کشور کار انجام می‌شد ولی از ۳ ماه پیش طی بخش‌نامه بانک مرکزی باید 100درصد وجه ریالی هر سفارش از سوی واردکننده برای انجام گشایش اعتبار واریز شود بدون آنکه ارز آن تامین شده باشد. نامهربانی بانك مركزی باعث می‌شود تا اتحادیه وارد گفت‌وگو شود و با توجه به این مشکلات از شرکتهای خارجی فروشنده درخواست کند تا سفارش مورد نیاز را برای اتحادیه ارسال کنند و پس از مدتی با اختصاص یافتن ارز مرجع مبلغ به حساب‌شان واریز شود.

اتفاقی که به عنوان نمونه برای واردات واکسن افتاد.به گفته نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، شرکت‌های داخلی به‌رغم پرداخت معادل ریالی سفارشات دارویی به بانک مرکزی حتی برای ترخیص کالاهای خود از گمرک با مشکل مواجه شده‌اند. به گفته او بانک‌ها حتی اسناد محموله‌های وارداتی را در اختیار واردکنندگان قرار نمی‌دهند و اگر وزارت بهداشت رسما به گمرک نامه نمی‌زد ما نمی‌توانستیم جنس خود را ترخیص کنیم.بی‌توجهی بانك مركزی نه تنها بیماران زیادی را سرگردان بازارهای سیاه كرد بلكه باعث شد تا گمرگ از در تهدید وارد شود. افشار با بیان اینکه طبق نامه وزارت بهداشت به گمرکات ظرف ۳ ماه باید برای رفع تعهد اقدام شود، می‌گوید: «با رو به پایان بودن مهلت تعهد، گمرک طی نامه‌ای اعلام کرد که در صورت عدم رفع تعهد نه تنها جلوی کار واردات دارو به شرکت‌های دارویی را می‌گیرد بلکه وارد‌کنندگان را در فهرست افراد بدحساب به کل گمرکات کشور اعلام خواهد کرد.»

به گفته نایب رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو، بانک مرکزی و سازمان‌های ذی‌ربط به راحتی می‌توانند فهرست شرکت‌های دارویی که ارز به آنان تخصیص یافته است را با ذکر جزئیات کنترل و اگر انحرافی مشاهده کردند از طریق مراجع ذی‌صلاح پیگیری کنند. مسئله‌ای كه توسط محمدرضا شانه ساز، معاون داروی سازمان غذا و دارو هم تایید می‌شود تا جایی‌كه او تحریم‌ها را برای تامین دارو بی‌تاثیر می‌داند. به گفته او هم اقلام دارویی بسیاری در گمرک داریم که منتظر تخصیص ارز مرجع هستند اگر این داروها وارد بازار شوند وضع بهتر می‌شود. طریقت هم درباره «برخی ادعاها مبنی بر زمین ماندن داروهای وارداتی در گمرک» می‌گوید: «دارو در گمرک بر زمین نمانده است. گمرک در این زمینه اعلام آمادگی کرده و به سرعت هم داروهای وارداتی را ترخیص می‌کند.» طریقت درست می‌گوید كه دیگر دارویی روی زمین و در گمرگ باقی نمانده است چون نامه‌نگاری وزارت بهداشت به داد شركت‌های واردكننده رسید وآنها توانستند داروها را وارد كنند.

بازار سیاه ناصرخسرو

او درباره احتمال فعال شدن بازار ناصرخسرو به دلیل برخی كمبودهای دارویی هم می‌گوید: «اگر چنین چیزی باشد، سریعاً با تنظیم فراوانی مورد نیاز دارو برطرف می‌شود. در حال حاضر نیز کمبود دارویی که باعث اختلال شده باشد را نداریم. یکی، دو مورد کمبود داشتیم که یا داروهای مربوطه وارد کشور شده یا در حال وارد شدن است.» اما طریقت درباره افزایش قیمت دارو جواب واضحی نمی‌دهد. درنهایت می‌گوید: «قیمت و هزینه‌های دارو محاسبه شده و حاشیه سود آن نیز تعیین شده است. در تعیین قیمت دارو، گروه‌های متعددی مشارکت دارند.» او همچنین درباره اینكه آیا به زودی داروها سهمیه‌بندی می‌شوند؟ می‌گوید: «هنوز به آنجا نرسیده‌ایم که بخواهیم داروها را سهمیه‌بندی کنیم. دارو به میزان کافی در حال سفارش دادن است و نیازی به سهمیه‌بندی نیست.»

50 درصد از مواد اولیه تولیدات دارویی وابستگی ارزی دارند

هرچند محققان داخلی كشور سعی می‌كنند تا داروهایی را به تولید داخلی برساند اما همانطور كه مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند اگر در تامین ارز مرجع مشكلی پیش نیاید هرگز بحران‌ها به وضعیت دارویی كشور كشیده نمی‌شود. باید پذیرفت همانطور كه «دکتر محمود نجفی عرب» رئیس سندیکای صاحبان صنایع دارو گفت: علاوه بر دارویی كه به طور كامل از خارج وارد می‌شود، نیمی از مواد اولیه تولیدات دارویی در کشور نیازمند واردات و تامین ارز است. او می‌گوید: «با اینکه عمر تولید مواد اولیه در کشور بیش از 15 سال نمی شود، توانسته ایم 50 درصد مواد اولیه مورد نیاز دارویی کشور را در داخل تولید کنیم. اما مسلما 50 درصد باقی مانده را ناچارا باید از منابع خارج کشور تامین کنیم که مسلما وابستگی مستقیم به منابع ارزی دارند.»

او در نهایت می‌گوید: «آینده‌نگری حکم می‌كند به صرف اینکه فعلا مشکلی در سطح عرضه وجود ندارد، نباید مشکلات و چالش‌ها را نفی کرد. آینده‌نگری ضرورت بقای صنایع است و باید با تدبیر و مدیریت بهینه و همکاری تمامی دست‌اندرکاران حوزه اقتصاد، مشکلات صنعت دارویی کشور را مرتفع سازیم. » هرچند مسئولان می‌گویند كه در حال حاضر مشكلی وجود ندارد اما تماس بسیاری از شهروندان با تهران امروز نشان از وجود هراسی در میان افكارعمومی است كه مسئولان باید هرچه زودتر آن را پاك كنند. برای مثال یكی از شهروندان در گفت‌وگو با تهران‌امروز ضمن اظهار تعجب از كمبود «حاجب» می‌گوید: «تا پیش از این هر وقت برای سی‌تی اسكن می‌رفتم ماده حاجب را خود بیمارستان تامین می‌كرد. اما این‌بار مجبور شدم به داروخانه هلال‌احمر و 13 آبان سر بزنم و دو بسته آن را به مبلغ 150 هزارتومان خریدم. درحالی كه این ماده تا چند ماه پیش به صورت رایگان در اختیار بیمار قرار می‌گرفت.»

بنابراین باید پذیرفت كه وقتی بیمار برای تهیه ماده‌ای مثل حاجب دچار مشكل می‌شود و هزینه‌ای چندین برابری می‌دهد، اعلام آرام بودن وضعیت سلامت و درمان دور از ذهن است. البته افكارعمومی وضعیت را آرام نمی‌دانند اما ترس‌شان از آرام پنداشتن این وضعیت توسط مسئولانی است كه باید مشكلات را حل كنند. آنها بارها در گفت‌وگو با تهران‌امروز خواسته‌اند تا به مسئولان اعلام كنیم در حوزه سلامت هیچ چیز آرام نیست.