سلامت نیوز : آیا با آزاد شدن ارز دارو، دارو همچون كالای لوكسی می‌شود كه دسترسی 90 درصد اقشار جامعه به آن غیرممكن باشد؟جواب سازمان غذا و دارو به این سوال منفی است. «شمسعلی رضازاده» معاون داروی سازمان غذا و دارو در خبری كه رسانه‌ها از آن به خبر خوش برای بیماران تعبیر می‌كند، می‌گوید آزاد‌سازی ارز دارو به‌زودی اتفاق نمی‌افتد و داروها همچنان با ارز مبادله‌ای وارد می‌شوند؛ نكته‌ای كه توسط «مصطفی كریمی» مدیركل نظارت بر دارو و موادمخدر سازمان غذا هم تاكید می‌شود؛ اما مسائلی و جود دارد كه اجازه نمی‌دهد مردم به گفته‌های مسئولان سازمان غذا و دارو اعتماد كنند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ به گفته بسیاری از شركت‌ها، داروهایی كه در گمرك وجود دارد در زمانی كه ارز مرجع برای دارو و تجهیزات پزشكی وجود داشت، سفارش داده شده‌اند اما با ارز مبادله‌ای هم از گمرگ ترخیص نشده‌اند. از سوی دیگر به گفته «هاشم تبریزی دانا»، عضو اتحادیه واردكنندگان دارو، هم اینك دارو و مواد اولیه به‌صورت استثنا با ارز آزاد هم وارد می‌شود اما مكمل‌های دارویی همیشه با ارز آزاد وارد می‌شود. او می‌گوید: «دارو هم زمانی كه دیر به آن ارز مبادله‌ای داده شود یا بازار نیاز فوری به آن پیدا كند با موافقت وزارت بهداشت و با ارز آزاد وارد و قیمت‌گذاری می‌شود. حرف‌های او، خیلی‌ها رابه این نتیجه رسانده كه حداقل بخش بسیار زیادی از داروها امروز برخلاف وعده مسئولان با ارز آزاد وارد كشور می‌شود و دارو برای بسیاری به كالای لوكسی تبدیل شده كه قادر به تهیه آن نیستند. هرچند هیچكس پاسخی به چرایی این ماجرا نمی‌دهد.

آیا بازهم بازار محتكران دارو، سكه می‌شود؟

اما یك‌سوال دیگر هم وجود دارد كه از سوی منتقدان پرسیده می‌شود. آنها می‌پرسند كه اگر قرار نیست دارو با ارز آزاد وارد بازار شود، چه لزومی دارد این مسئله در رسانه‌ها و از سوی مسئولان عنوان شود؟ منتقدان حق دارند. چون این خبرها باعث افزایش قیمت داروها می‌شود. سند هم برای حرف‌هایشان دارند. بانك مركزی در ابتدای سال‌جاری و پیش از اینكه ارز مبادله‌ای را جایگزین ارز مرجع دارو كند، خبر این تغییر را به بازار داد و باعث افزایش قیمت داروها شد. افزایشی كه به اعتراض مجلسی‌ها از جمله «حسینعلی شهریاری» رئیس كمیسیون بهداشت در گفت‌‌وگو با تهران‌امروز ایجاد شد.

خبری كه قیمت داروهای داخلی را تا 70درصد بالا برد و هزینه داروهای وارداتی را هم صددرصد افزایش داد. امروز آن بخش بدبین جامعه یك‌سوال دیگر هم از خود می‌پرسند، آیا بازهم كسی می‌خواهد بازار دارو را به نفع خود تغییر بدهد. آیا خبر آزادسازی ارز دارو پیش از آزادسازی رسمی، فرصت‌سازی برای محتكران دارو نیست؟ این سوال به‌طور طبیعی پاسخی در برنخواهد داشت و به سوالات بی‌پاسخ حوزه نظام سلامت خواهد پیوست. همانطور كه«مرضیه وحیددستجردی» وزیر كنارگذاشته شده بهداشت، هرگز به پاسخ این سوال نرسید كه ارزهای دارویی كه دولت مدعی پرداخت آن به صورت تمام و كمال بود كجا خرج شده بود؟ یا پاسخ این سوال كه چه كسانی در زمانی كه ارز دارویی به نظام سلامت نمی‌رسید، خودروهای لوكس را با ارز 1226 تومانی وارد كشور كردند؟ آنهایی كه به جای دارو زین اسب، غذای سگ و دسته بیل به كشور آرودند چطور ارز مرجع تهیه كرده بودند كه در حالی كه خانم وزیر با حمایت رسانه‌ها ومجلس نتوانست ارز را به‌دست بیاورد؟

آزادسازی ارز دارو در آینده نزدیك رخ نمی‌دهد

«مصطفی كریمی» مدیركل نظارت بر دارو و موادمخدر سازمان غذا می‌گوید كه آزادسازی ارز دارو حداقل در آینده نزدیك رخ نمی‌دهد. به گفته او اگر قرار باشد صنعت داروسازی روند روبه‌رشدی داشته باشد، باید متناسب با سایر بخش‌ها افزایش قیمت را برای آن لحاظ كرد.

به گفته مصطفی كریمی «آنچه كه مقامات بالا بخشنامه كرده‌اند و ما مجری آن هستیم، قیمت‌گذاری بر اساس ارز مبادله‌ای است.» شمسعلی رضازاده، معاون داروی سازمان غذا و دارو هم درباره آزادسازی ارز دارویی می‌گوید كه «چنین اتفاقی نمی‌افتد. وزارت بهداشت تا پایان سال برای دارو برنامه‌ریزی كرده‌است. بنابراین تامین ارز دارو و فرآورده‌های دارویی تا پایان سال با ارز مبادله‌ای خواهد بود. امیدواریم دولت آینده هم همین سیاست را ادامه دهد.»

كاهش واردات دارو

زمانی كه «محمدحسین طریقت» ارز مبادله‌ای را جایگزین ارز كمیاب مرجع كرد، اعتقاد داشت كه این مسئله باعث افزایش دارو و كنترل بازار دارو می‌شود. مسئله‌ای كه به نفع هرگروه باشد، به نفع بیمارانی كه این روزها به جای خرید دارو از داروخانه‌های مادر، دست به دامان قاچاقچیان دارو در اطراف داروخانه‌ها شده‌اند، نیست. از سوی دیگر به كاهش واردارات دارو هم منجر شد تا داروها نایاب‌تر وكمیاب‌تر شوند. دارویی كه محمدحسین طریقت از پزشكان خواسته بود در نسخه درمان بیماران ننویسند. راهكاری كه به اعتراض رسانه‌ای سازمان نظام پزشكی منجر شد اما معلوم نشد به چه سرانجامی رسید. به هرحال تازه‌ترین آمار منتشر شده از سوی گمرك ایران نشان می‌دهد كه واردات برخی از انواع دارو به كشور در سه ماه نخست امسال با كاهش قابل ملاحظه‌ای مواجه شده است.

به عنوان مثال در سه ماه نخست امسال واردات مكمل‌های دارویی برای خرده‌فروشی كه تولید داخلی مشابه ندارند از نظر وزنی و ارزشی به ترتیب 30 و 45 درصد كاهش یافته و به 0.7 تن و 91.1 میلیون دلار رسید. مكمل‌هایی كه با ارز آزاد وارد می‌شوند. واردات داروهای حاوی آنتی‌بیوتیك كه تولید داخلی ندارند نیز از نظر وزنی 20.7 درصد كاهش یافته و به 0.1 تن (100 كیلوگرم) رسید. اگرچه ارزش واردات این دارو با رشد 308 درصدی بالغ بر 35.8 میلیون دلار شد. این نشان می‌دهد كه قیمت این نوع از داروها به شدت در بازار داخلی افزایش یافته است. واردات سایر آنتی‌بیوتیك‌ها نیز در سه ماه نخست امسال به 0.2 تن (200 كیلوگرم) به ارزش تقریبی 11.6 میلیون دلار رسید. این میزان واردات از نظر وزنی و ارزشی به ترتیب 56 و 20.5 درصد كاهش یافته است.

كاهش واردات دارو در سه ماه نخست امسال در حالی رخ داده كه میزان تقاضا در بازار داخلی برای این نوع از داروها كاهش نیافته است. در چنین شرایطی ایجاد كمبود دارو در بازار اتفاقی طبیعی است. جالب اینجاست كه كاهش واردات دارو همزمان با رشد كالاهایی مانند خودرو رخ داده است. تا باز هم یك‌سوال بی‌پاسخ باقی بماند كه اتفاقات عجیب و غریبی كه بسیاری را به زیر خط فقر فرستاده و اما جان آنها را از درد نجات نداده، چه زمانی در نظام سلامت پایان می‌یابد؟ آیا بازار دارو از دست مافیای آن آزاد می‌شود تا داروها بر مدار قانون به دست بیماران برسد.