سلامت نیوز : دیگر لازم نیست روی سنگ قبرها آب ریخت؛ حتی آنها هم در آب سد گتوند حل شده اند. ماجرا مربوط به روستاهایی است که زیر آب سد گتوند غرق شده‌اند و به زودی نه تنها خانه‌ها، بلکه حتی قبرستان‌های آنها هم زیر آب می‌رود. فاطیما کریمی‌گزارشگر خبرگزاری مهر که پیگیر وضعیت روستاییانی است که سد گتوند، آنها را آواره و بیکار کرده، در گزارش خود می‌نویسد: صدها روستایی، 41 روستا در استان خوزستان را ترک کردند تا خانه‌ها، مزارع و مراتع شان در اختیار پروژه ساخت سد گتوند علیا قرار گیرد و در زیر دریاچه سد مدفون شود اما سهم این تعداد روستایی از پروژه ساخت سد، کوچ اجباری از روستا به حاشیه شهرها، آوارگی، از دست دادن زمین‌های کشاورزی و در نهایت فقر و بیکاری بوده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مردم سالاری ؛ وقتی از 16 سال پیش عملیات ساخت سد گتوند در استان خوزستان به عنوان پر هزینه‌ترین و بزرگترین پروژه سدسازی در ایران آغاز شد، اهالی 41 روستا که قرار بود در آب دریاچه سد غرق شوند، نمی‌دانستند چند سال بعد باید همه زندگی خود را در روستا بگذارند و از آنجا بروند به جایی که دیگر نه می‌توانند زمین کشاورزی داشته باشند نه چراگاهی برای دام. تا اینکه برای افتتاح سد که باید در سال 92 انجام می‌شد، به تعدادی از روستاییان گفتند، براساس قانون باید برای انجام این پروژه ملی با شرکت آب نیرو به عنوان سازنده سد گتوند در خوزستان همکاری کنند و از روستاهای خود خارج شوند تا آب سد، خانه آنها را پر کند.

از این روستاها 18 روستا در شهرستان مسجد سلیمان زیر آب رفت که 9 روستای آن در حریم سد قرار دارد و باید تخلیه و سپس در آب غرق شوند. همچنین 14 روستا نیز در منطقه لالی قرار داشت که 11 روستای آن در بخش آب ماهیک بود و بسیاری از آنها به زیر آب رفته اند. همچنین برخی از این روستاها عشایر نشین بودند بنابراین به طور جمع 41 روستا تحت‌الشعاع سد گتوند قرار گرفت. کارشناسان شرکت آب و نیرو به روستاییان گفتند خانه‌هایی که با سنگ و بدون ملات ساخته بودید متری 600 تومان بیشتر نمی‌ارزد ولی اگر زمین‌های کشاورزی مرغوبی داشته باشید که کنار رودخانه قرار گرفته، می‌توان برای آنها تا متری 20 هزار تومان نیز قیمت گذاشت.

برخی از ساکنان 41 روستا که مالک زمین یا خانه ای بودند که بود و نبودش چندان تفاوتی نداشت همین مبلغ را گرفتند و رفتند و آنهایی هم که توان مقابله نداشتند، به همین مبلغ راضی شده و خانه‌هایشان را در اختیار این پروژه ملی قرار دادند و آب، خانه‌ها و مزارعشان را برد و از آن روستاها اکنون هیچ چیزی باقی نمانده است. آنها به حاشیه شهرهایی مثل دزفول، شوشتر، چهارمحال و اصفهان رفتند چون با پولی که از فروش تمام زندگیشان گرفته بودند نمی‌توانستند خانه‌ای حتی بدون زمین کشاورزی در روستای دیگر بخرند. اکنون در حاشیه شهری مثل اهواز درست در بام شهر، خانه‌هایی وجود دارد که ساکنانش را همین کشاورزان و دامداران روستاهای غرق شده در دریاچه گتوند تشکیل می‌دهند. آشفتگی حلبی آباد اهواز پس از آبگیری مراحل بعدی سد، به حاشیه شوشتر و دزفول هم رسیده است. وقتی اوضاع و احوال این عده از روستاییان مهاجر به گوش اهالی دیگر رسید آنها از ترک کردن روستاهای خود منصرف شدند مانند روستانشینان «پابرافتو»، «چاله تاک» و«پرنوشته» و ... .

آنها راضی نشدند خانه و زمین خود را به قیمتی بفروشند که نتوانند در جای دیگری حداقل نصف همان املاک را بخرند تا اینکه وقتی یکی از ساکنان روستای «چاله تاک» در خانه خود نشسته بود متوجه شد آب به درون خانه اش نفوذ پیدا کرده است. اگر او و ساکنان دیگر، روستا را خالی نمی‌کردند ممکن بود در آب سد گتوند غرق شوند پس دامهایشان را بار زدند و همان مقدار پولی که بابت زمینهایشان باید می‌گرفتند را هم نگرفتند و راهی شهرک‌هایی شدند که نه شهر هستند و نه روستا.

«هفت شهیدان» یکی از همین شهرکهاست. خانواده محمدی یکی از ساکنان این شهرک است با 7 پسر و دو دختر. آنها در روستای «پرشوشتری» درختان میوه و« کُنار» و پنج هکتار زمین کشاورزی و صد راس گوسفند، بز و گاو و خانه‌های سنگی داشتند. کارشناسانی که وظیفه قیمت گذاری املاک روستاییان را بر عهده گرفتند به خانواده محمدی گفته بودند زمین متری 700 تومان!

آنها هم این پول را نگرفتند و از روستا بیرون آمدند. حالا از همه زمین‌های کشاورزی شان، یک باغچه دو متری در خانه ای که ده میلیون تومان پول پیش آن را داده اند باقی مانده است و یک زمین دو متری که برای حبس شدن تنها گاو باقی مانده از همه دامهایشان به مبلغ 200 هزار تومان خریده اند. چون در هفت شهیدان زمین مسکونی متری 100 هزار تومان است و هیچ کس اجازه ندارد دام در خانه نگه داری کند.

اهالی «هفت شهیدان» همه آوارگان روستاهای غرق شده در آب سد گتوند نیستند، برخی دیگر از اهالی این روستاها که ساکن روستای «گلزاری» و «پابرآفتو» بودند، سال گذشته، اخطارهای مسئولان سد را نشنیده گرفتند و در روستا ماندند تا محصولات کشاورزی‌شان را برداشت کنند اما آب روستا را قطع کردند، در مدرسه و خانه بهداشت را بستند و سیم‌های برق را جمع کردند تا اهالی جانشان به لبشان برسد و «گلزاری» را ترک کنند. اعتراض آنها این بود که قیمت زمین‌های تعیین شده، غیر عادلانه است و ما به ازای این زمین‌ها در هر شهر و روستای دیگری باید بهای سنگینی بپردازند. درحالی که طبق ماده 5 قانون نحوه خرید و تملك اراضی و املاك برای اجرای برنامه‌های عمومی و عمرانی دولت، ملاك تعیین قیمت عبارتست از بهای عادله روز تقویم اراضی و ابنیه و تأسیسات و حقوق و خسارات مشابه واقع در حوزه عملیات طرح بدون در نظر گرفتن تأثیر طرح در قیمت آنها.

مسئولان شرکت آب و نیرو به علی یوسفی نماینده آنها گفتند که برای اهالی روستاها شهرک می‌سازیم اما بعدها این وعده منتفی شد چون ساخت یک شهرک برای جمعیت روستاییان هزینه بر بود به همین دلیل برای رفع اختلاف دو گروه روستاییان و شرکت آب و نیرو بر سر قیمت گذاری خانه‌ها، کارشناسی از دادگستری شهرستان لالی به نام طهماسب جعفری در نظر گرفته شد و او نه قیمت متری 600 تومان سد را قبول کرد و نه قیمت متری 6000 تومانی که روستاییان مطالبه کرده بودند بلکه با بررسی‌های بیشتر روی زمین‌ها، آنها را متری 4000 تومان قیمت گذاشت. این مبلغ توسط روستاییان پذیرفته شده بود اما از آنجا که بیشتر اهالی روستاهای دیگر با قیمتی کمتر راضی به تخلیه روستا شده بودند، بازهم پرداخت این خسارت برای شرکت آب و نیرو گران به نظر می‌رسید.

با این حال برخی از اهالی روستاهایی مانند «گلزاری»، «پابرآفتو»، «سربیشه»، «کاورا»، «تنگ هلیل»، «چالناک» و «چم لوند» که روی هم رفته 208 خانوار هزار نفری می‌شوند، بدون گرفتن پولی بابت زمین و خانه‌هایشان به مناطق دیگری از جمله مسجد سلیمان، گتوند یا به منطقه‌ای دور افتاده مهاجرت کرده اند که در نامه‌های اداری به آن «شهرک شهید محمدی» می‌گویند اما چون سالها پیش سیل خانه روستاییان را خراب کرد و آنها دوباره خانه خود را ساختند به آن «ظلم‌آباد» گفتند یعنی یک آبادی که به آن ظلم شد!

علی یوسفی نماینده مردم روستاهای غرق شده در آب سد گتوند تاکنون در 32 جلسه مسئولان شهری و روستایی شرکت کرده بلکه حق و حقوق واقعی روستاییان را بگیرد اما نتیجه همه پیگیری‌های او یک چمدان مدرک و نامه و کاغذ شده است و از مسوولان شرکت آب و نیرو که ساخت سد گتوند را بر عهده دارند شنیده که باید به همین مقدار پولی که می‌خواهند پرداخت کنند، قانع باشند.

اما روستاییان آب ماهیک و لالی هنوز هم از این وضع گلایه دارند و به نمایندگی از همه اهالی روستانشین و عشایر 41 روستای مدفون زیر آب سد در نامه ای خطاب به مسوولان سد گتوند نوشته‌اند: ما دامداران و کشاورزانی هستیم که در غیرت و عزت‌مان بیکاری معنا ندارد. اکنون که همه زندگی‌مان را گرفتید، پولش را نمی‌خواهیم، زمین بدهید کار کنیم.

ولی این نامه‌ها هم به جایی نرسیده است و حالا بعد از یک سال از تخلیه روستاهای غرق شده در دریاچه و مخزن سد گتوند علیا در استان خوزستان، نه تنها پاسخی به مطالبه روستاییان داده نشده بلکه، صدها نفر از آنها بیش از یک سال است که بیکار شده اند.