سلامت نیوز : تعطیلات تمام شد و همه گردشگران نوروزی به خانه بازگشته‌اند، اما این پایان تازه شروع یک داستان پردامنه است؛ اعلام آمار مسافران نوروزی سال 91. اگرچه اسفند گذشته معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفته بود واحد نفر سفر برای محاسبه و اعلام آمار این گردشگران لحاظ نمی‌شود اما از نوروز 85 تا نوروز 90 معیار شمارش گردشگران نوروزی همین واحد نفر سفر بود.
تعداد نفر سفر گردشگران نوروزی از همان ابتدا که توسط سازمان میراث فرهنگی تحت ریاست اسفندیار رحیم‌مشایی اعلام شد تا نوروز سال گذشته همیشه مورد انتقاد رسانه‌ها و کارشناسان گردشگری بود. دلیل منتقدان نیز غیرواقعی و عجیب بودن آمارهای اعلام‌شده بود. نگاهی به آمارهای اعلام‌شده در این شش سال تعجب‌برانگیز بودن آنها را اثبات می‌کند.
براساس آمارهایی که مسوولان این سازمان منتشر کرده بودند در نوروز 85، 35‌میلیون، نوروز 86، 55‌میلیون، نوروز 87، 71‌میلیون، نوروز 88، 99‌میلیون و در نوروز 89، بیش از 120‌میلیون و در نوروز سال 90، 162‌میلیون نفر سفر در کشور انجام شده است. این آمار حاکی از رشد 460‌درصدی آمار گردشگران نوروزی کشور طی این سال‌ها بوده است.
در همین حال شهباز یزدانی معاون وقت گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فروردین سال گذشته در گفت‌وگو با شرق در رابطه با شیوه بحث‌برانگیز «نفر سفر» که مبنای محاسبه تعداد گردشگران نوروزی کشور است، گفته بود: «ما در محاسبات خود برای تعیین تعداد گردشگران عبور هر نفر از مرز یک استان را یک نفر سفر محاسبه کرده‌ایم.» او همچنین مدعی شد مرجع ما برای این نحوه محاسبه اطلاعات سازمان جهانی گردشگری است.
در عین حال اما منوچهر جهانیان جانشینی که هم‌اکنون و درست یک‌سال پس از آن گفت‌وگو بر صندلی او در سازمان تکیه زده اعلام کرده است شیوه نفر سفر برای محاسبه آمار گردشگران نوروزی سال 91 محاسبه نمی‌شود. اگرچه جهانیان دلایل لغو این شیوه محاسبه را نگفت اما ناگفته پیداست دلیل اصلی انتقادات پرشماری است که از این شیوه می‌شد.
در همین حال اردشیر عروجی استاد دانشگاه گردشگری و مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و آمار سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این‌باره به شرق می‌گوید: پایه اصلی سیاستگذاری در حوزه گردشگری هر کشوری دسترسی به آمار صحیح و دقیق و به هنگام از وضعیت گردشگران آن کشور است، بر همین اساس هم در برنامه پنج‌ساله چهارم قرار بر این شد برای تنظیم و تهیه آمار گردشگری کشور و جلوگیری از تناقض آماری، طرح جامع آماری گردشگری کشور پایه‌گذاری شود. برای حل این مشکل هم مجلس مصوب کرد در هر سال اعتبارات مشخصی در بودجه برای این کار لحاظ شود. به عنوان مثال بودجه این کار برای سال 90 دومیلیارد تومان اعلام شد، در سال‌های قبل از آن هم در هر سال یک‌میلیارد اختصاص داده شد، با این حال اما تاکنون خبری از آمارهای دقیق و صحیح وضعیت گردشگری کشور نشده است.
این کارشناس می‌افزاید: آمار گردشگران کشور ما هم در بخش خارجی و خروجی و هم در بخش داخلی هنوز نامشخص است و هر منبعی یک آمار بیرون می‌دهد، که اکثر این آمارها متناقض و غیرواقعی است. در صورتی که در همه کشورهای توسعه‌یافته دنیا در زمینه گردشگری وضعیت بر این روال است که وب‌سایتی مختص این کار وجود دارد که آمارهای خود در همه زمینه‌ها را هر ماه به‌روز می‌کند. این آمار هم برای پژوهشگران و رسانه‌هاست و هم برای سازمان‌های اقتصادی و جهانی.
طبق گفته‌های این کارشناس براساس محاسبات و تایید و اعلام مراجع معتبر جهانی تراز گردشگری ایران هم‌اکنون بین 75 تا 79‌درصد منفی است. او می‌افزاید: تراز گردشگری مانند تراز بازرگانی معیاری برای سنجش وضعیت و افق گردشگری کشورهاست و براساس نسبت میان ورود و خروج گردشگر از یک کشور محاسبه می‌شود. این وضعیت نشان می‌دهد ما در میان کشورهای گردشگر فرست دنیا قرار داریم و در مقابل توانایی‌مان برای جذب گردشگر به داخل هم به شدت اندک است.
عروجی همچنین در رابطه با شیوه محاسباتی نفر سفر برای اعلام تعداد گردشگران داخلی کشور در ایام نوروز نیز به شرق می‌گوید: شیوه نفر سفر هیچ سنخیت و جایگاهی در عرصه گردشگری ندارد و بیشتر برای حمل‌ونقل جاده‌ای به کار گرفته می‌شود، با این حال اما در چندین سال گذشته مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از آن برای اعلام آمار گردشگران نوروزی استفاده می‌کردند.
هنوز سازمان میراث فرهنگی آمار سال جدید را نگفته است اما در همین حال در جدیدترین آمارهای اعلام‌شده و مرتبط با این موضوع می‌توان به آمارهای رییس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اشاره کرد که از جابه‌جایی 40‌میلیون مسافر در ایام نوروز از طریق جاده‌ای، هوایی، دریایی و ریلی خبر داده است. شهریار افندی‌زاده رییس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای گفت: 33‌میلیون نفر از طریق حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای، سه ‌میلیون و 800‌هزار نفر از طریق حمل‌ونقل دریایی، یک‌میلیون و 400‌هزار نفر از طریق شبکه ریلی و بقیه با حمل‌ونقل هوایی جابه‌جا شده‌اند. وی افزود: دستگاه‌های تردد شمار این سازمان در 325 نقطه از جاده‌های اصلی و 227 دوربین تردد 150‌میلیون وسیله نقلیه را ثبت کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 15 تا 17‌درصد رشد داشته است. افندی‌زاده همچنین گفت: پیش‌بینی می‌کنیم تا پایان نیمه فروردین تعداد جابه‌جایی مسافر در کشور به 55‌میلیون نفر برسد. باید منتظر ماند و دید مسوولان کنونی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور چه آماری از تعداد گردشگران نوروزی امسال اعلام خواهند کرد، آن هم در شرایطی که به گفته بسیاری از فعالان عرصه گردشگری به دلیل وضعیت نامساعد اقتصادی و تورم به شکل چشمگیری از تعداد گردشگران نوروزی کشور کاسته شده بود. بهروز طاهری مسوول پذیرش یک هتل در کیش در این‌باره به شرق می‌گوید: به نسبت سال گذشته در ایام نوروز تعداد گردشگرانی که از خدمات ما در هتل استفاده می‌کردند حدود 30 تا 40درصد کمتر شده بود و به همین دلیل به همین میزان از اتاق‌های ما در این روزها خالی بود. در حالی که در سال‌های گذشته در ایام نوروز به ندرت چنین اتفاقی رخ می‌داد. او می‌افزاید: افزایش قیمت تورها و بقیه خدمات باعث شده است بسیاری از شهروندان قید سفر به کیش را بزنند و محل‌های ارزان‌تری برای گذران تعطیلات نوروز انتخاب کنند، اگرچه براساس اطلاعات من وضعیت هتل‌ها در اغلب شهرهای توریستی ایران به همین شکل بوده است. با این همه رونق سفرهای نوروزی همچنان پابرجاست و بسیاری از هموطنان نوروز امسال را هم در سفر گذراندند، فقط باید دید آمارهای مراجع رسمی در این‌باره چیست.
منبع:روزنامه شرق