سلامت نیوز :تهران این روزها بارانی است اما حتی این باران‌های آخر زمستان هم مشکل کم‌آبی تهران را حل نمی‌کند. این را کارشناسان می‌گویند. پرویز رضازاده، کارشناس سازمان هواشناسی در این‌باره به «شرق» می‌گوید: «تا قبل از بارندگی این روزها میانگین بارش‌ها در پایتخت کشور 25درصد کمتر از میانگین سال‌های قبل بود.» او می‌افزاید: «تا پایان سال و فروردین سال بعد مقداری باران خواهیم داشت و انتظار ما این است میزان آن تقریبا به 30میلیمتر برسد، همین بارش‌ها کاهش 25درصدی را 10درصد کاهش خواهد داد و به 15درصد می‌رساند.»
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق ؛ به گفته این کارشناس هواشناسی تا پایان فصل بارش در مجموع احتمال می‌رود کمبود بارش‌ها در تهران به حدود منفی 10درصد میانگین بارش‌ها برسد. رضازاده همچنین می‌افزاید: «البته در تاریخ تهران سال‌های بسیار بدتری به نسبت امسال را تجربه کرده‌ایم، در سال 78 میانگین بارش‌ها 50درصد کمتر از میانگین بارش سالانه بود. باید در نظر داشت که ایران جزو کشورهای با کمترین میزان بارش باران است اما با این حال میانگین مصرفان از استانداردهای جهانی بالاتر است.»
موضوعی که این کارشناس هواشناسی از آن سخن گفته است را مهدی میرزایی، کارشناس مسایل منابع آب که فوق‌دکترای مدیریت منابع آب از دانشگاه ایالتی اورگان آمریکا دارد به شکلی دیگر در گفت‌وگو با «شرق» مطرح می‌کند. او می‌گوید: «مشکل کنونی تهران به لحاظ منابع آبی نه در بارش که در مصرف است و حتی اگر بارندگی‌های امسال به اندازه میانگین سالانه هم بشود باز هم مشکل به قوت خود باقی است، چون صورت‌مساله این است که حجم آب به اندازه مصرف جمعیتمان نیست، از آن‌سو ما هیچ‌کاری برای حل این معضل نکرده‌ایم و برنامه‌ریزی خاصی نداریم، هنوز هم باید مثل صدهاسال قبل دست و چشم‌هایمان را برای دعا به آسمان‌ها بیندازیم و طلب باران کنیم. منتها موضوع این است که در تهران بارندگی آنچنانی نداریم که قابل اتکا باشد.»
میرزایی در ادامه می‌افزاید: «وضعیت ما اصلا خوب و مساعد نیست، عدد و رقم‌هایی که من در رابطه با منابع آب سدهای تهران شنیده‌ام حکایت از وضعیت بحرانی دارد، منابع آب زیرزمینی هم همین‌طور است و بیشتر از این توان برداشت ندارند، حتی اگر بارش‌ها هم خوب باشد تغییری در کلیت موضوع نخواهیم داشت. مساله این است که وضعیت تهران به لحاظ استانداردهای معیار تنش آبی به حالتی رسیده که امکان مدیریت ندارد یعنی وارد فاز تنش غیرقابل‌مدیریت شده است.»
اما این تنش غیرقابل‌مدیریت چرا نمود چندانی در زندگی مردم ندارد و چرا هر شهروندی در هر گوشه‌ای از تهران شیر آب خانه‌اش را باز کند آب به اندازه کافی خواهد داشت؟ همین پرسش را با میرزایی در میان گذاشتیم، او اینگونه پاسخ داد: «این مشکل هم‌اکنون با وصله‌پینه و راهکارهای موقتی و مسکن‌های کوتاه‌مدت در حال مدیریت است، اما قطعا به‌زودی، روزی خواهد رسید که مسوولان به شهروندان خواهند گفت آب نیست و هیچ‌کاری نمی‌شود کرد. از آن روز آب باید همیشه جیره‌بندی شود، باید چشم‌ها به آسمان باشد و دست‌ها به دعا برای باران و... .»
به گفته میرزایی ماه‌های ابتدایی سال آینده یعنی اردیبهشت و خرداد و تیر بحران منابع آب تهران خود را نشان خواهد داد و موضوع جیره‌بندی و مشکلاتی دیگر از این دست بروز خواهد کرد. با این حال هنوز هیچ مسوولی در این‌باره به شهروندان هشدار نداده است. این کارشناس می‌گوید: «من متعجبم که در چنین شرایطی چرا هیچ‌کس هشدارهای لازم را به شهروندان نمی‌دهد، چرا درباره کمبود منابع آبی تهران خبری اعلام نمی‌شود و چرا درباره بحرانی‌بودن شرایط اطلاع‌رسانی نمی‌شود، در مجموع من معتقدم که عدم اعلام این مسایل به شهروندان کلاه‌گذاشتن سر مردم و خودمان است، باید مساله را با مردم در میان گذاشت. چون موضوع بی‌آبی و کم‌آبی به‌هیچ‌وجه شوخی‌بردار نیست.»
میرزایی همچنین تاکید می‌کند حتی اگر در سال آینده مشکل کم‌آبی به حالت بحرانی خود را نشان دهد در نهایت یک یا دوسال دیگر به‌وضوح خود را نمایان می‌کند به همین خاطر باید از هم‌اکنون برای آن شرایط خود را آماده کرد. او می‌افزاید: «مساله بحران آب در تهران بسیار حساس‌تر و خطرناک‌تر از زلزله احتمالی تهران است که همیشه پیرامون آن هشدار داده می‌شود، اگرچه آمدن زلزله احتمالی است اما بحران کم‌آبی و بی‌آبی همین الان هم به‌وقوع پیوسته است و در حال نشان‌دادن خود است. اما کسی آن را جدی نمی‌گیرد.»
در همین حال دوروز پیش مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب استان تهران در یک نشست خبری حاضر شد تا در همین‌باره صحبت کند. او در نشست خبری خود گفت: «مصرف آب تهرانی‌ها در پایان سال افزایش چشمگیری داشته است و تنها در پنجشنبه گذشته به سه‌میلیون مترمکعب یعنی میزان تابستان رسید.» پرورش با اشاره به اینکه بیشتر مشترکان این استان واحدهای مسکونی هستند اظهار کرد: «با توجه به کمبود منابع آب در تهران برای جلوگیری از رسیدن به مرز بحران باید صرفه‌جویی 20 تا 25درصدی شهروندان در مصرف آب اتفاق بیفتد. اگر مردم با همین روند به مصرف آب ادامه دهند افت شدید فشار آب را خواهیم داشت که این امر در ساختمان‌های مسکونی چندطبقه موجب می‌شود طبقات بالا آب نداشته باشند.» او البته تاکید کرد: «تمام دغدغه ما بر این است که سهمیه‌بندی و جیره‌بندی آب هیچ‌گاه اتفاق نیفتد و تمام گزینه‌های مربوط به سهمیه‌بندی و جیره‌بندی آب را کنار میز قرار داده‌ایم.»
تامین آب موردنیاز از آن‌رو دارای اهمیت است که از کل اشتراک‌های آب سراسر ایران که حدود 20میلیون مشترک است، یک‌چهارم این تعداد در استان تهران قرار گرفته است. گفتنی است امکانات تامین آب جمعیت شهر تهران از دو گروه منابع آب‌های سطح ارضی و آب‌های زیرزمینی توسط چاه‌هایی که توسط وزارت نیرو احداث می‌شود قابل تامین است. در حال حاضر 300 مترمکعب در سال از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌شود که با توجه به جمع‌آوری فاضلاب، میزان آبدهی چاه‌های احداث‌شده کاهش خواهد یافت و به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود در افق بلندمدت میزان مصرف آب‌های زیرزمینی به 220مترمکعب کاهش یابد. از سویی دیگر تامین آب موردنیاز شهر تهران از پنج سد امیرکبیر، لتیان، طالقان، ماملو و لار انجام می‌شود که این سدها 857میلیون‌مترمکعب از آب موردنیاز تهران را تامین می‌کند، اما در شرایط خشکسالی این میزان به 611میلیون‌مترمکعب کاهش پیدا می‌کند.
در حال حاضر میزان نیاز آبی تهران در یک‌سال یک‌میلیاردویکصد‌میلیون‌مترمکعب است. از سویی بر اساس پیش‌بینی‌های وزارت نیرو با توجه به پیش‌بینی جمعیت، میزان آب شرب در صورت ادامه همین شرایط در سال 1405 به یک‌میلیاردو700میلیون‌مترمکعب افزایش خواهد یافت. یعنی ساکنان تهران با توجه به این شرایط 161میلیون‌مترمکعب رشد در میزان مصرف خواهند داشت و اگر خشکسالی اتفاق بیفتد نزدیک به نیم‌میلیون‌مترمکعب با کمبود آب مواجه خواهیم شد. به گفته مسوولان بلندپایه وزارت نیرو یعنی در تهران حتی در صورت مدیریت منابع آب باز هم با کمبود آب مواجه خواهیم شد. وزیر نیرو در دی سال‌جاری در شورای شهر تهران حضور یافت تا درباره همین موضوعات با اهالی شورای شهر گفت‌وگو کند. او در این دیدار پروژه آبرسانی از سد کرج به تهران، پروژه خط انتقال آب طالقان، پروژه انتقال آب از البرز شمالی به استان تهران و اصلاح الگوی مصرف را از راه‌حل‌های رفع کمبود آب در استان تهران اعلام کرد، اما به گفته کارشناسان مدیریت منابع آب و حتی اقداماتی از این دست مانند تهیه آب از نقاط مختلف و کشاندن آن به سمت تهران بخشی از راهکارهای کوتاه‌مدت است و مسوولان و مردم باید بیشتر از هرچیز روی اصلاح الگوی مصرف تاکید کنند.
نظر شما