سلامت نیوز: افراد برای اعتراض به رفتارهای دیگران که برای شان آزاردهنده است، به طور ناخودآگاه 3 نوع واکنش از خود بروز می دهند که هر کدام از آن ها یک سبک رفتاری است.
محمدرضا نوربخش، کارشناس و مشاور خانواده در روزنامه خراسان نوشت: افراد در مراحل مختلف زندگی شان با آشنایان یا دوستانی سر و کار خواهند داشت که بعضی رفتارهای آن ها برای شان آزاردهنده خواهد بود. به طور مثال، شخصی از زیاد صحبت کردن همکارش کلافه شده است و به آن اعتراض دارد ولی نمی تواند آن را بیان کند؛ بنابراین این طبیعی است که از رفتارهای دیگران ناراحت شویم ولی باید بتوانیم اعتراض یا حداقل ناراحتی مان را به آن ها منتقل کنیم.
افراد برای اعتراض به رفتارهای دیگران که برای شان آزاردهنده است، به طور ناخودآگاه 3 نوع واکنش از خود بروز می دهند که هر کدام از آن ها یک سبک رفتاری است. در ادامه در این باره بیشتر توضیح می دهیم:
سبک منفعلانه: بعضی افراد در برابر رفتارهای آزاردهنده نزدیکان شان، سبک منفعلانه را بر می گزینند.چنین افرادی در برابر هر رفتار آزاردهنده ای از دیگران، هیچ واکنشی از خودشان نشان نمی دهند. چنین عکس العملی باعث می شود که طرف مقابل شان هیچ گاه به این نکته پی نبرد که آن ها از این رفتار ناراضی هستند. بنابراین در سبک منفعلانه، طرف مقابل به رفتارش ادامه خواهد داد و تغییری نخواهد کرد.
سبک پرخاشگرانه: گاهی افراد در برابر رفتارهای دیگران، با پرخاشگری و دعوا واکنش منفی نشان می دهند. در چنین حالتی، معمولا طرف مقابل هم با پرخاشگری برخورد می کند و در نتیجه تعاملات آن ها قطع خواهد شد. البته ممکن است در این پرخاشگری ها، دشمنی هایی ایجاد شود و دیگر هیچ گاه مشکلات بین دو طرف رفع نشود. همچنین باید توجه کرد که در صورت پرخاشگری و داد و فریاد کردن، طرف مقابل شنونده خوبی نخواهد بود، بنابراین این سبک به هیچ وجه توصیه نمی شود.
سبک مقتدرانه: در این سبک، افراد عواطف و احساسات خودشان را به صورت محترمانه به طرف مقابل منتقل و ابراز می کنند. این سبک بسیار مناسب است و همه می توانند از آن استفاده کنند و با ژست خاصی مثلا با حالت چهره شان به طرف مقابل این مفهوم را برسانند که از رفتار آزاردهنده وی خسته شده اند.حتما لازم نیست این موضوع را به زبان آورد به عنوان مثال گاهی گرفتن ژست هایی که نشان بدهد، رفتار طرف مقابل اجازه نمی دهد تا ما تمرکز کنیم و کارمان را انجام دهیم به وی می فهماند که صحبت های مداومش تمرکز ما را به هم می زند. طرف مقابل هم معمولا در چنین برخوردهای مودبانه ای، واکنش مثبت نشان می دهد و بدون این که به او بی احترامی شده باشد، رفتارش را تغییر می دهد.
همان طور که خواندید برای برخورد با دوستان یا آشنایانی که رفتارهای آزاردهنده دارند، سبک مقتدرانه بهترین راه حل است اما بعضی افراد هم هستند که به طور کلی در بیان نظرات شان مشکل دارند. بعضی رفتارهای دیگران با این که آزار دهنده نیست اما اشتباه است ولی باز هم بعضی افراد نمی توانند نظر مخالف شان را به آن ها بگویند. به طور مثال شاید نتوانید در یک جمع دوستانه که افراد در حال برنامه ریزی برای سفری مشترک هستند، نظر مخالف خود را بیان کنید. اگر هم مطرح کنید توانایی به کرسی نشاندن حرف منطقی تان را ندارید. قاطعیت داشتن یک مهارت است که بعضی افراد نمی توانند به درستی از آن بهره ببرند. با این مهارت فرد می تواند صادقانه احساسات خود را بیان کند. اگر فکر می کنید با اظهار نظر کردن در جمع یا در رابطه با نزدیکان مشکل دارید، نگران نباشید چون قاطعیت یک مهارت است و می توان با راهکارهایی که در ادامه خواهید خواند، آن را تقویت کرد.
*در قدم اول فراموش نکنید که هر فردی سلیقه و علاقه خاص خود را دارد که البته قابل احترام است. به طور مثال اگر شما از رنگ قرمز خوش تان می آید اما همسرتان این رنگ را دوست ندارد، این مسئله تنها یک اختلاف سلیقه ای است و درست و نادرست درباره آن معنا ندارد. البته واضح است که شما باید در عین حال که به سلیقه دیگران احترام می گذارید، به سلیقه خود هم پایبند باشید. اگر از یک غذای خاص خوشتان می آید، این نظر و سلیقه شماست، نگذارید دیگران سلیقه شما را زیر سوال ببرند. با این حال رعایت اعتدال و تبعیت از نظر جمع درباره مسائل سلیقه ای بهترین راه حل است.
*سعی کنید کلمه «من» را کنار بگذارید. نشان دهید تنها به خودتان فکر نمی کنید. در جملات تان تاکید را روی هدف و منطق ماجرا بگذارید تا نشان دهید نظرتان خودخواهانه نیست و به فکر جمع هم هستید.
*توقع نداشته باشید تمام جمع مطابق نظر شما رفتار کنند. برای نظرهای تان دلیل بیاورید. اگر گفته های شما به ضرر کسی تمام شد که مقابل تان نشسته است، سعی کنید با او همدلی کنید؛ برای مثال اگر نمی خواهید با همسرتان به سینما بروید اول به طور قاطع بگویید: «من، دوست ندارم بیایم» بعد از آن دلیل واقعی بیاورید و به طور مثال بگویید: «چون باید به پدرم که بیمار است، سر بزنم» و در آخر هم با همسرتان همدلی کنید و بگویید: «می دانم که شما دوست دارید امروز به سینما بروید و من از این بابت معذرت می خواهم. مطمئن باشید در اولین فرصت به سینما خواهیم رفت».
*اگر در نشان دادن قاطعیت در رفتارهای تان دقت نکنید، ممکن است به پرخاشگری تعبیر شود اما این دو تفاوت اساسی با هم دارند. کسی که قاطع است مورد احترام دیگران است و با اعتماد به نفسی که دارد می تواند حرف خود را بزند و حق خود را بدون ضایع کردن حق دیگران بگیرد اما انسان پرخاشگر به دیگران توجهی ندارد و فقط به خودش فکر می کند. شاید فرد با پرخاشگری بتواند نظر خود را به کرسی بنشاند اما دیگران را ناراحت می کند و تاثیر بدی بر دیگران می گذارد. بنابراین یک قدم مهم در مسیر داشتن قاطعیت و نظر دادن درست این است که احترام خود و دیگران را حفظ کنید.
*اگر با کسی مشکل دارید پیش از شروع بحث سعی کنید آن را فراموش کنید. عصبانی بودن و نشان دادن آن شما را غیر منطقی نشان خواهد داد و نظرات شما در این صورت قابل استناد نخواهد بود. یادتان باشد به هیچ وجه کسی را در جمع تحقیر نکنید. حرفی که طرف مقابل شما می زند، حتی اگر نادرست و غیرمنطقی باشد باید با آرامش درباره آن حرف بزنید و قانعش کنید.
* دیگران را قضاوت نکنید و از بحث خارج نشوید. سعی کنید تمرکزتان را روی همان موضوعی که درباره آن صحبت می شود، بگذارید. از این شاخه به آن شاخه پریدن در بحث، باعث می شود به نتیجه مطلوب نرسید.
*دنبال برد و باخت نباشید. قرار نیست کسی در نهایت برنده شود. شما باید تنها به دنبال حقوق منطقی خود باشید و چه بسا حق با شما نباشد.
*هیچ گاه دستور ندهید و نظرتان را با احترام بیان کنید. به جای استفاده از عباراتی مثل «باید»، «من می گویم» یا «من می خواهم»، از جملاتی مثل «خوشحال می شوم اگر...»، «لطف می کنید اگر...» و ... استفاده کنید.
نظر شما