سلامت نیوز: یک روانشناس با اشاره به دلایل ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی، استرس‌های مادر در دوران بارداری، بی‌توجهی نسبت به کودک و تنبیه بدنی و هیجانی او را زمینه ساز ابتلا به این اختلال در بزرگسالی عنوان کرد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از فارس، شهناز نوحی با اشاره به تاریخچه اختلال اسکیزوفرنی اظهار داشت: اسکیزوفرنی اختلال روان‌گسیختگی است که اولین بار به عنوان زوال عقل پیش‌رس نامگذاری شد. در این اختلال فرد صداهایی را در مورد رفتارهایش می‌شنود و احساس می‌کند دیگران قصد تزریق فکر به او را دارند و از بیرون افکاری را به ذهن او تزریق می‌کنند.

وی افزود: اختلال اسکیزوفرنی انواع مختلفی دارد اما، به طور کلی علائم فرد مبتلا به صورت هذیان،‌ توهم، گفتار و رفتار آشفته و نشانه‌های منفی مانند بی‌انگیزشی شدید همراه است.

وی ادامه داد: این علائم در صورتی که ناشی از سوء مصرف مواد، دارو یا بیماری باشد اختلال اسکیزوفرنی محسوب نمی‌شود، از طرفی علائم باید 6 ماه ادامه داشته باشد.

این متخصص حوزه بهداشت روان گفت: هذیان و توهم در اکثر مبتلایان در اختلال اسکیزوفرنی وجود داد. هذیان؛ آشفتگی در فکر، افکار عجیب و غریب و غیر متعارف است. اکثر هذیان‌های مبتلایان هذیان بزرگ‌منشی و ارجاع به خود است.

وی گفت: در هذیان بزرگ‌منشی فرد فکر می‌کند که یکی از شخصیت‌های بزرگ است و در هذیان ارجاع به خود نیز چنین می‌پندارد که رفتارهای دیگران ناشی از عشق و علاقه زیادی است که نسبت به فرد مبتلا دارند.

این روانشناس ادامه داد: توهم نیز آشفتگی در ادراک بدون حضور محرک است. شایع‌ترین توهم مبتلایان توهم شنوایی است که طبق آن فرد صداهایی را می‌شنود که مثلاً از او می‌خواهد کارهایی را انجام دهد.

نوحی افزود:‌ گفتار آشفته در مبتلایان نیز مشهود است. جملاتی که بر زبان می‌آورند ربطی به یکدیگر ندارند و نمی‌توان پیوندی میان آنها برقرار کرد. رفتار آشفته هم به صورت تکرار رفتار و گفتار دیگران است. مثلاً در پاسخ به سلام طرف مقابل، فرد مبتلا می‌گوید سلام، سلام، سلام.

وی گفت: سن ابتلا به این اختلال در مردان 18 تا 25 سالگی و در زنان 25 تا 35 سالگی است. هر چند که در زنان بعد از 40 سالگی نیز دیده شده است. میزان شیوع آن نیز یک درصد افراد جامعه تخمین زده می‌شود.

نوحی با اشاره به دلیل ابتلا به اختلال اسکیزوفرنی اظهار داشت: بزرگ بودن بطن‌های مغزی که طی آن پلاسیدگی مغز اتفاق می‌افتد در مبتلایان دیده می‌شود. همچنین حجم مغز مبتلایان به اسکیزوفرنی در قطعه گیجگاهی و پیشانی کوچکتر از افراد عادی است. علاوه بر این افزایش ترشح دوپامین و کاهش سروتونین که ناقل های عصب رسانه هستند و بین سلول‌های مغزی ترشح می‌شوند در مبتلایان وجود دارد. به طور کلی گفته می‌شود که ژنتیک در ابتلا به این اختلال موثر است.

وی ادامه داد: در بحث عوامل استرس‌زا نیز گفته می‌شود استرس‌های مادر در دوران بارداری و زایمان، در ابتلا کودک به این اختلال در بزرگسالی موثر است.

روانشناس گفت: در نظریه یادگیری نیز فرض بر این است که اگر می‌توان اسکیزوفرنی را با تقویت مناسب درمان کرد پس می‌توان با تنبیه آن را ایجاد کنیم. بر این اساس بچه‌هایی که در کودکی مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرند، در فضای خیالی توجه‌هایی را که از والدین خود انتظار دارند ایجاد می‌کنند و همین می‌تواند موجب پیدایش توهم و ابتلا به اختلال اسکیزوفرنی در بزرگسالی شود. از طرفی به دلیل آنکه برچسب منزوی بودن به این کودکان می‌خورد موجب تثبیت شدن آنها در این حالت می‌شود.

این متخصص حوزه بهداشت روان تأکید کرد: دیدگاه فرهنگی- اجتماعی بیشتر بر خانواده متمرکز است. برخی خانواده‌ها اسکیزوفرن‌زا هستند و دلبستگی دوسوگرایانه دارند. این خانواده‌ها با دست پس می‌زنند و با پا او را پیش می‌کشند. به همین دلیل کودک نمی‌داند که واقعاً تکلیف او چیست. نتیجه این رفتارها اختلال اسکیزوفرنی یا دست کم ابتلا به اختلال شخصیت است.

وی افزود: تنبیه‌های بدنی و هیجانی موجب ابتلا کودک به اختلال اسکیزوفرنی در آینده می‌شود.

نوحی با اشاره به انواع درمان در مبتلایان به اختلالااسکیزوفرنی گفت: خط اول درمان در اختلال اسکیزوفرنی دارودرمانی است. رفتاردرمانی این اختلال نیز به این صورت است که اگر فرد مبتلا کار مناسبی مانند نظافت شخصی و رفتار مناسب با دیگر مبتلایان را داشت به او ژتون داده و اگر تعداد آنها به حد مناسبی رسید به او پاداشی مانند تماشای فیلم مورد علاقه‌اش را می‌دهیم و اگر رفتار نامناسبی داشت نیز ژتون‌ها را از او می‌گیریم.

وی خاطر نشان کرد: فرد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی به دلیل افسردگی که دارد نیاز به ایجاد تحریکات محیطی از سوی اطرافیانش دارد بنابراین بهتر است برای او برنامه‌های شاد و مفرحی فراهم کینم.