سلامت نیوز: میان انواع و اقسام سرطانهایی که هر سال هزاران ایرانی را مبتلا میکند، سرطان پوست یکی از شایعترین آنهاست؛ سرطانی که خیلی بیسر و صدا از راه میرسد، به کندی پیشرفت میکند، اما میتواند تبدیل به یک بیماری بدخیم شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، سرطان پوست آنقدر در ایران شایع است كه رتبه اول را میان مردان مبتلا به سرطان از آن خود كرده میان زنان ایرانی مبتلا به سرطان هم، بعد از سرطان سینه در جایگاه دوم شیوع قرار دارد. با دكتر مریم طباطبایی، متخصص پوست درباره این سرطان صحبت كردیم و راههای پیشگیری و هشدارهای مربوط به آن را پرسیدیم.
آقا و خانم! شما در خطر هستید
بالا بودن آمار ابتلا به سرطان پوست در كشور، به موقعیت جغرافیایی ایران برمیگردد كه تابش نور خورشید و پرتوگیری در كشور زیاد است. حتی اگر به دلیل نور خورشید، به سرطان پوست مبتلا نشویم باز احتمال ابتلا به پیرپوستی و آب مروارید زیاد است. شاید جالب باشد كه بدانید در محافل چشم پزشكی دنیا گفته میشود ایران روی مدار كاتاراكت یا همان آب مروارید قرار دارد كه یكی از اصلیترین دلایل آن، پرتوهای فرابنفش است. زندگی در سرزمین نورگیر و پر آفتاب ما، خودبهخود احتمال ابتلا به سرطان پوست را بالا میبرد اما عواملی هستند كه باعث میشوند بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان قرار بگیریم. این عوامل عبارتند از: روشن بودن رنگ چشم و رنگ پوست، زندگی در ارتفاعات، تغذیه نامناسب، زمینه خانوادگی سرطان، داشتن سابقه پرتو درمانی و برنزهكردن پوست و از همه مهمتر، مراقبت نكردن از پوست. شاید جالب باشد كه بدانید مهاجرت از مناطق كم نور به مناطق پرنور هم میتواند خطر ابتلا به سرطان را در شما افزایش دهد؛ چرا كه پوست آمادگی سازگاری با شرایط پر نور را ندارد و درصورتی كه در معرض نور زیاد قرار گیرد، احتمال سرطانی شدن سلولهایش چندین برابر میشود.
ضدآفتاب را دستكم نگیرید
بخش بزرگی از خطر ابتلا به سرطان پوست با یك قدم ساده از بین میرود: استفاده از ضدآفتاب. ضدآفتاب مانع از نفوذ پرتوهای مضر به پوست شما و تخریب سلولهایتان میشود؛
به شرطی كه رقم SPF ضدآفتابتان حداقل 15باشد. اقدامات دیگری مثل استفاده از كلاه لبه پهن، استفاده از عینك آفتابی، پوشیدن لباس آستین بلند و اجتناب از رفتوآمد در ساعاتی كه آفتاب تند وجود دارد (10صبح تا 4بعد از ظهر) میتواند در پیشگیری از سرطان پوست مؤثر باشد.
كجای بدن دنبال نشانهها باشیم؟
مهمترین اصل در درمان سرطان پوست، مراجعه بهموقع به پزشك است. قبل از آن، شما باید به خوبی ویژگیهای خالها و لكههای پوستتان را بشناسید و تغییرات آنها را زیرنظر داشته باشید. بیشتر مواقع، ضایعات پوستی در نواحی پشت گردن، پشت تنه، پایین ران و ساق پا ایجاد میشود. اما نباید بررسی پوستتان را به همین نقاط محدود كنید. نواحی پنهان مثل لای انگشتها، كشاله ران، پشت زانو و... را هم چك كنید. اگر عوامل خطرزای بیماری را دارید یا سابقه این سرطان در خانوادهتان وجود داشته، میتوانید از خالهایتان عكس بگیرید و تغییرات آنها را دنبال كنید تا چیزی از چشمتان دور نماند.
این نشانهها را جدی بگیرید
سرطان پوست معمولا خوشخیم و بسیار درمانپذیر است. پزشك با جدا كردن بخش آسیب دیده از پوست مانع از رشد و توسعه بیماری میشود اما مراجعه زودهنگام به پزشك اهمیت زیادی در درمان سرطان پوست دارد. باید مراقب باشید و هرگونه تغییری كه در پوست شما ایجاد شد، با پزشك در میان بگذارید. تغییر رنگ پوست، ایجاد لك جدید روی پوست، تغییر اندازه خالهای پوستی یا ترمیم نشدن زخم نشانههای خوبی نیستند. اما مهمترین علامت هشدار سرطان پوست، خالها هستند. خالهایتان را دقیق بررسی كنید و تغییرات یا ویژگیهای آنها را زیرنظر داشته باشید. نامتقارن بودن خالها یك نشانه جدی است. بهطور طبیعی، خالهای ما متقارن هستند. اگر یك خط فرضی را در وسط خال درنظر بگیرید و 2نیمه را با هم مقایسه كنید، باید هر دو طرف شبیه به هم باشند. اگر این دو نیمه به یكدیگر شباهت نداشتند ممكن است این خال، یك خال سرطانی باشد. اگر حاشیه خال ناصافی و ناهمواری داشت یا محو شده بود یا شكل نامنظم داشت باید درباره سلامتی خال نگران شوید. خالهایی كه رنگ یكنواخت ندارند، مثلا بخشی از آنها قهوهای و بخشی دیگر سیاه یا قرمز است، میتوانند نشانهای از بیماری باشند. خالهای بزرگتر از ته مداد هم مشكوك هستند. بهطور كلی، خالهای خوشخیم كوچكتر از 6میلیمتر هستند.
تغذیه برای پیشگیری از سرطان پوست
اگرچه سرطان پوست یكی از رایجترین سرطانهاست اما محققان راههای زیادی را برای پیشگیری از این بیماری پیشنهاد میكنند؛ از خوردن آسپرین گرفته تا فیبر و كافئین و آنتی اكسیدان.
امگا3: محققان دانشگاه منچستر با بررسی اثر روغن ماهی روی سیستم دفاعی پوست 79 فرد سالم متوجه شدند كه مصرف امگا 3 موجود در روغن ماهی میتواند از سرطان پوست پیشگیری كند. در واقع، نتایج نشان داد نقص سیستم ایمنی در افرادی كه از این مكمل استفاده كردند تا 50درصد كمتر از افرادی بود كه از این مكمل استفاده نكردند.
كافئین: مصرف كافئین میتواند بدن را در مقابل سرطان پوست ایمن كند. محققان دانشگاه سیاتل در تحقیقی رابطه میان استفاده از كافئین و كاهش ابتلا به برخی انواع سرطان پوست را بررسی كرده و دریافتند كه كافئین، سلولهای تخریبشده پوست را در بر میگیرد و مانع از پیشروی تومورهای سرطانی میشود. در واقع، وقتی سلولهای پوست در معرض تابش فرابنفش قرار میگیرد، تغییراتی در دیانای آنها بهوجود میآید كه احتمال بروز سرطان را بالا میبرد. كافئین این آسیبها را برطرف میكند و مانع ایجاد سلول سرطانی میشود. بنابراین توصیه میشود چای، قهوه و شكلات تلخ را در برنامه روزانه خود جای دهید.
فیبر: تا جایی كه میتوانید غذاهای حاوی فیبر مصرف كنید. فیبرها باعث میشوند كه رودهها با سرعت بیشتری توكسینهای سرطانزا را دفع كنند. بیشترین میزان فیبر در میوه و سبزیجات تازه، غلات كامل و سبوسدار وجود دارد.
آنتی اكسیدان: اگر زیاد در معرض آفتاب هستید، آنتیاكسیدان بیشتری را در برنامه غذایی خود جای دهید. آنتیاكسیدانها بیشتر در میوهها وجود دارند و كلم بروكلی، انگور، انار، فلفل دلمه و گوجه فرنگی منابع غنی این ماده هستند.
آسپرین: از مزایای آسپرین در جلوگیری از ابتلا به فشار خون و بیماریهای قلبی و عروقی شنیدهاید. اما جالب است بدانید كه نتایج پژوهشی كه در دانشگاه استنفورد آمریكا انجام شده، نشان میدهد كه اثرات ضدالتهابی آسپرین میتواند خطر بروز سرطان پوست را در زنان كاهش دهد. محققان 59 هزار زن را در مدت 12سال مورد بررسی قرار دادند و دریافتند زنانی كه در این مدت، آسپرین مصرف میكردند در مقایسه با دیگران، 21درصد خطر كمتری برای ابتلا به سرطان پوست داشتند. علاوه بر این، هرچه طول مدت مصرف آسپرین افزایش پیدا میكرد، خطر ابتلا به این سرطان هم كمتر میشد.
میان انواع و اقسام سرطانهایی که هر سال هزاران ایرانی را مبتلا میکند، سرطان پوست یکی از شایعترین آنهاست؛ سرطانی که خیلی بیسر و صدا از راه میرسد، به کندی پیشرفت میکند، اما میتواند تبدیل به یک بیماری بدخیم شود.
نظر شما