سلامت نیوز: یکدفعه بی‌آنکه دلیلش را بدانید، بدخلق و فراموشکار می‌شوید، همه‌‌چیز را گم می‌کنید و حرف زدن و رساندن منظورتان برایتان دشوار می‌شود. گاهی احساس می‌كنید گم شده‌اید و در زمان و مكان مبهمی معلقید. سراسیمه به پزشك مراجعه می‌كنید و با یك كلمه آشنا روبه‌رو می‌شوید: آلزایمر؛ بیماری‌ای كه طبق آمارهای سازمان جهانی بهداشت، ۴۰ میلیون نفر را در دنیا مبتلا كرده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری، دكتر محمدحسین اعتمادی، متخصص مغز و اعصاب درباره این بیماری، نشانه‌ها و راه‌های پیشگیری از آن اطلاعاتی را در اختیار ما قرار داده است .

    آلزایمر به علاوه ۸

مهم‌ترین علامت آلزایمر، فراموشی است. آنقدر كه خیلی‌ها این اختلال عملكردی مغز را با همه علائمی كه دارد، فقط با لفظ «فراموشی» معرفی می‌كنند. اما باید بدانید كه هر فراموشی‌ای، نشانه آلزایمر نیست. برخی اختلالات مثل افسردگی، كم‌كاری تیروئید، تومور مغزی، عفونت‌های مغزی، كمبود بعضی از ویتامین‌ها و حتی سكته‌های مغزی باعث فراموشی می‌شوند. اما اگر فراموشی‌های یكی از نزدیكانتان شما را نگران كرده، باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه كنید تا با معاینه دقیق، گرفتن تست حافظه و اسكن مغز، احتمال آلزایمر را در او بررسی كند. پزشك همچنین سابقه بیماری را در خانواده بیمار بررسی می‌كند، سیر مشكلات روحی او را می‌سنجد و سعی می‌كند از طریق مكالمه پی به‌شدت فراموشی ببرد. افراد مبتلا به آلزایمر، معمولا جهت‌یابی درستی از زمان و مكان ندارند؛ یعنی ترتیب و توالی زمان‌ها در ذهنشان به هم می‌خورد، مكان‌ها را نمی‌شناسند و اگر از آنها بپرسید اینجا كجاست یا در چه تاریخی هستیم، نمی‌توانند جواب دهند. این بیماران همچنین قادر به حل محاسبات ساده نیستند. به یادآوردن لغات، نقاشی كردن و... هم در این افراد مختل می‌شود. آلزایمر اگر تا قبل از ۶۵سالگی بروز كند، زودرس است و بعد از این سن، دیررس. اما در هر صورت، بعد از بروز آلزایمر، روند تخریب سلول‌های مغز شدت می‌گیرد و بیمار به‌طور میانگین ۸سال بعد از تشخیص بیماری‌اش زنده می‌ماند. در این دوران، بیمار باید توسط شبكه حمایتی قدرتمندی احاطه شود. این شبكه حمایتی، خانواده و كادردرمانی است كه سعی می‌كنند ضمن مراقبت از او، توانایی‌های باقیمانده ذهن او را تقویت كنند.

    زنگ خطرهای آلزایمر

اولین نشانه‌های كاهش عملكرد سلول‌های عصبی از حدود ۳۰‌سالگی نمایان می‌شود اما نمودی در زندگی شما ندارد و همه‌‌چیز در فیزیولوژی مغزتان اتفاق می‌افتد. از حدود ۴۰‌سالگی تخریب سلول‌ها شروع می‌شود و شما احساس می‌كنید فراموشكار شده‌اید. این اتفاق شاید به‌نظرتان كاملا طبیعی برسد اما اگر جلوی آن را نگیرید، در حوالی ۶۰‌سالگی نشانه‌های جدی آلزایمر را نشان خواهید داد. در واقع باید گفت آلزایمر بی‌خبر از راه نمی‌رسد. معمولا قبل از اینكه فرد دچار نقص عملكرد مغزی شود، نشانه‌هایی دارد كه با شدت كم ظاهر می‌شوند و به مرور زمان، شدت می‌گیرند. مهم‌ترین این علامت‌ها كه باید آنها را زنگ خطری برای تشخیص بیماری دانست، عبارتند از:
كم حافظگی: اختلال حافظه نخستین نشانه بروز آلزایمر است. فراموشی در امور روزمره‌تان كم‌كم به جایی می‌رسد كه زندگی‌تان را مختل می‌كند. قرار‌هایتان را فراموش می‌كنید، اسامی نزدیكانتان را از یاد می‌برید و حتی چهره‌های آشنا را دیگر به‌خاطر نمی‌آورید.
ناتوانی از انجام كار‌ها: آلزایمر می‌تواند با سلول‌های مغزی شما كاری كند كه حتی یادتان برود قبلا كارهای عادی روزمره‌تان را چطور انجام می‌دادید. فراموش می‌كنید كه چطور غذا بپزید، چطور در خانه را قفل كنید یا حتی یادتان می‌رود كه ساعت‌ها از ظهر گذشته و شما ناهار نخورده‌اید.
فرار كلمات: افراد مبتلا به آلزایمر، كلمات معمولی و ساده را از یاد می‌برند و دچار لكنت می‌شوند. نمی‌دانند چطور منظورشان را بیان كنند و حتی برای گفتن جمله ساده‌ای مثل «در را ببند» كلمات مناسب را در ذهنشان پیدا نمی‌كنند. گاهی برای رساندن منظورشان مجبورند از كلمات اشتباهی استفاده كنند. مثلا به جای اینكه بگویند: «آب سرد است»، ممكن است بگویند: «آب لاغر است».
گم شدن در زمان و مكان: هنگام بروز آلزایمر، فرد بیمار، تاریخ را گم می‌كند. نمی‌داند چه فصلی از سال است، چه روزی است و در كجا زندگی می‌كند.
كاهش درك و قضاوت: بیمار مبتلا به آلزایمر، از تصمیم‌گیری حتی در ساده‌ترین وضعیت ناتوان است. او بریدگی دستش را درك نمی‌كند. وقتی لباس گرم به تن دارد و عرق می‌ریزد، نمی‌تواند دریابد كه با درآوردن لباسش، مشكلش حل خواهد شد. درك موقعیت و قضاوت درباره شرایط و تصمیم‌گیری برای این افراد تقریبا غیرممكن است.
جابه‌جا گذاشتن اجسام: شاید وقتی ذهنتان درگیر است، موقتا وسایل را جابه‌جا بگذارید اما وقتی آلزایمر دارید، حتی نمی‌دانید جای وسایل را اشتباه گذاشته‌اید و هیچ وقت هم نخواهید فهمید.
تغییرات خلقی: افراد مبتلا به آلزایمر، تغییرات خلقی خیلی سریعی نشان می‌دهند. می‌توانند در یك لحظه شاد باشند و در یك لحظه، ناگهان گریه كنند.

    چطور مراقب مغزتان باشید؟

مغز هم درست به اندازه بقیه اندام‌های شما نیاز به مراقبت دارد و همین مراقبت، به پیشگیری از آلزایمر كمك می‌كند. برای آنكه از پادشاه بدنتان محافظت كنید، باید قلمرو سالمی برای او ایجاد كنید. این قلمرو سالم، جسم شماست. باید از مواد‌مخدر، الكل و داروهای روانگردان به‌شدت اجتناب كنید و تغذیه سالمی داشته باشید. جالب است بدانید كه پژوهش‌ها نشان داده بیشتر افرادی كه در سنین جوانی نشانه‌های اختلال حافظه را بروز می‌دهند، به دیابت، چاقی و بیماری‌های قلبی هم دچار هستند. آنها سه برابر بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. بهترین شیوه تغذیه برای محافظت از مغز، مصرف سبزیجات، ویتامین‌های گروهB، آجیل‌های خام (مثل گردو و بادام) و غذاهای دریایی است. ورزش كردن هم با افزایش سلامتی جسمانی‌تان، تأثیر مثبتی بر سلامت مغز می‌گذارد. به جز بدن، شما باید مغزتان را هم ورزش دهید. ورزش مغز، یادگیری است. از هر روشی برای به‌خاطر سپردن اعداد، كلمات و رویداد‌ها استفاده كنید. زندگی امروزی، با تكنولوژی‌های پیشرفته‌اش، روزبه‌روز مغز ما را منزوی‌تر كرده و فرصت به‌كار گرفتن قوای فكری و حافظه‌مان را كمتر می‌كند. سعی كنید وابستگی‌تان را به لوازم دیجیتال كمتر كنید تا حد ممكن شماره‌ها، چهره‌ها، اسامی و نشانی‌ها را به ذهنتان بسپارید و كمتر به نوشته‌های كاغذی یا دیجیتال متكی باشید.