سلامت نیوز:در حالی كه كارشناسان می‌گویند 600 سال زمان نیاز است تا یك سانتی‌متر خاك تولید شود و ایران به عنوان پرچمدار حاصلخیزی در خاورمیانه محسوب میشود، گزارش‌هایی وجود دارد كه از قاچاق خاك ایران به كشورهای عربی پرده برمی‌دارد. خاكی كه یا به صورت كیسهای و غیررسمی از مرزها خارج میشود یا به صورت گلدانی و كاملاً رسمی از درگاه‌های خروجی به دست گلخانهداران عرب امارات و كشورهای حاشیه خلیج فارس میرسد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه جوان در ادامه می نویسد: خاك به عنوان یكی از منابع ارزشمند محسوب میشود كه متأسفانه در كشور ایران نیز طی سال‌های اخیر در ردیف بی‌توجهی همچون هوا و آب قرار گرفته است، اگرچه در قانون برنامه چهارم توسعه به صراحت به ممنوعیت فروش خاك كشاورزی اشاره شده است، اما شاید خلأهای قانونی موجود در این زمینه دلیل افزایش قاچاق خاك شده است.
بازار خاك از پرسودترین بازارهای دنیا است كه برخی ارزش آن را بیش از هر كالای اقتصادی می‌دانند اما بشنوید از اینكه این طلای سیاه كه تولید یك سانتی‌مترمربع آن، بیش از 500 سال زمان می‌برد، در بازار منطقه خاورمیانه مشتریان بسیار زیادی به خصوص برای كشورهای عرب منطقه دارد.
جنس خاك كشورهای عربی به ویژه كشورهای حاشیه خلیج فارس ماسه‌ای و آهكی است كه امكان رویش هیچ گیاه و حتی فضای سبز در آن وجود ندارد. آنها همواره به دنبال راهی برای ایجاد فضای سبز و تولید محصولات كشاورزی هستند و به این دلیل خواهان و خریدار خاك از سایر كشورها به ویژه ایران كه دارای خاك بسیار غنی از نظر مواد آلی و حاصلخیز برای كشت و زرع است، هستند.
بین خاك‌هایی كه در ایران وجود دارد، خاك استان‌های آذربایجان، خراسان، مازندران و برخی از شهرهای جنوبی حاصلخیز است كه برای آنها میلیون‌ها دلار سود اقتصادی در پی دارد. به همین دلیل پدیده قاچاق خاك از ایران به این كشورها طی چند سال اخیر رونق یافته است.
طبق نظر كارشناسان 600 سال زمان نیازاست تا یك سانتی متر خاك تولید شود و در حال حاضر خاكی كه میلیون‌ها سال تولید و حاصلخیزی آن زمان می‌برد، در غفلت و نبود مدیریت مسئولان به یغما می‌رود.
محموله‌های خاك ارسالی از ایران برای ساخت جزایر مصنوعی و تفریحی در دبی و كشورهای حاشیه خلیج فارس مورد استفاده قرار گرفته است. جزیره پالم آنلیز یكی از دهها جزیره‌ای است كه شیخ‌نشین‌های عرب برای به دست آوردن سود كلان از خاك ایرانی برای ساخت آن استفاده كردند و متأسفانه به‌رغم هشدارهای مربوط به عواقب صادرات و فرسایش خاك، صادرات این ماده مهم در كشور همچنان ادامه دارد. هشدارهای محیط‌زیستی خبر از فرسایش هفت برابری خاك در ایران نسبت به میانگین جهانی می‌دهند و هنوز هم این آمار تلخ و جریان به خطر افتادن آینده محیط‌زیست و تأمین مواد غذایی در ایران نتوانسته مسئولان را برای برخورد قاطع با قاچاقچیان مجاب كند، به‌رغم تمام این هشدارها در كشور، صادرات انواع دیگر خاك از جمله «بنتونیت وچیت» همچنان ادامه دارد. خاك چیت از سوی كشورهای عربی برای صنعت كاشی و سرامیك‌سازی از استان‌های شمال شرقی كشور مانند بیرجند خریداری میشود، اما در نهایت تجار عرب با فروش چند برابری آن به صنعتگران اروپایی، سود فروش این خاك را در جیب خود می‌ریزند، چراكه خاك چیت از سوی عرب‌ها به نرخ هر كیلو ۱۰هزار تومان خریداری و با قیمت ۷۰۰ هزار تومان به فروش میرسد. به طور مثال خاك چیت به عنوان یكی از مرغوب‌ترین خاك‌ها به دو صورت قاچاق از مبادی غیرقانونی یا در قالب صادرات گل و گیاه از ایران به كشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه امارات قاچاق میشود و با قیمت‌های كلان به كشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به فروش میرسد. گفتنی است، از خاك چیت بیشتر برای پرورش قارچ استفاده میشود.
این چنین است كه ثروت هزار ساله ایران یا به صورت كیسهای و غیررسمی از مرزها خارج میشود یا به صورت گلدانی و كاملاً رسمی از درگاه‌های خروجی به دست گلخانهداران عرب امارات و كشورهای حاشیه خلیج‌فارس میرسد. خاكی كه برای تشكیل یك سانتی متر از آن به هزار سال زمان نیاز است و به راحتی با شیوه‌های منسوخ آبیاری، آتش زدن بقایای كشاورزی در مزارع، چرای بی‌رویه و قاچاق رو به نابودی می‌رود. این در حالی است كه بر اساس اصل 50 قانون اساسی «حفاظت محیط‌زیست وظیفه عمومی تلقی می‌گردد و هر فعالیت اقتصادی و غیر آن‌كه با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا كند، ممنوع است» كه بر همین اساس صیانت از منابع خاكی كشور در مقابل قاچاق و تخریب جزو وظایف سازمان حفاظت محیط‌زیست میشود كه این سازمان باید در قالب وظیفه مطالبه‌گرانه خود از این منابع صیانت و از قاچاق و تخریب آن جلوگیری كند.
اما اگر بخواهیم منطقی‌تر به این فاجعه نگاه كنیم باید بگوییم قاچاق خاك مرغوب ایران در حال انجام است، اما اینكه چه كسانی چشمشان را عمداً یا سهواً روی این عمل غلط وخلاف منافع ملی بسته‌اند، مشخص نیست چراكه طبق شواهد موجود لایحه جامع خاك سال‌هاست كه به دست نمایندگان رسیده و همچنان معطل باقی مانده است. لایحه‌ای كه بر اساس آن تخریب، صادرات و آلودگی خاك ممنوع و مجازات و جرائمی برای مخاطیان در نظر گرفته خواهد شد و همچنین بر اساس این لایحه افراد حقیقی و حقوقی كه فعالیتشان در ارتباط با خاك است در حفاظت و بهره‌برداری درست از آن مسئولند و هر كس خارج از این چارچوب اقدام كند باید پاسخگو باشد. علی وقف چی، سخنگوی كمیسیون كشاورزی، آب و منابع طبیعی در گفت‌وگو با روزنامه جوان نسبت به لزوم تسریع در بررسی این لایحه می‌گوید: فعلاً هیچ تصمیمی برای آن گرفته نشده است. وی با بیان این مطلب كه اولویت‌های این كمیسیون بررسی مباحث هوای پاك و پس از آن تالاب‌ها خواهد بود، ادامه می‌دهد: به‌رغم حساسیت مباحث مربوط به خاك، اما فعلاً بحث هوا و تالاب‌ها به دلیل ارائه لایحه جدید از سوی دولت دارای اولویت است و پس از آن، لایحه جامع خاك را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
نظر شما