سلامت نیوز: پررنگ‌شدن مسئله کمبود آب برخی اذهان را به سمت برداشت از منابع آب‌های ژرف سوق داده است، اما کارشناسان محیط‌زیست معتقدند که این منابع آبی متعلق به آیندگان است و برداشت آنها به‌واسطه شوری زیاد، مقرون به صرفه نیست و تبعات محیط‌زیستی هم دارد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، تورج فتحی، كارشناس آب می‌گوید: آب‌های ژرف متعلق به آیندگان است و قرار نیست هر میزان منابع آبی را كه امروز در اختیار داریم، استفاده كنیم بلكه باید به فكر رفع سوء‌مدیریت در منابع آبی موجود باشیم و تلاش‌ها در جهت احیا و حفاظت منابع پیش برود.

برداشت بی‌رویه از آب‌های تجدیدپذیر به بحران منابع آبی در كشور دامن زده است تا آنجا كه عیسی كلانتری، رئیس جدید سازمان حفاظت محیط‌زیست، دوشنبه گذشته در مراسم معارفه خود، كم‌آبی را بحران امروز كشور خواند و گفت: چند سال پیش آب‌های تجدیدپذیر ما 133میلیارد مترمكعب بود اما امروز به 88میلیارد مترمكعب رسیده است كه 65 تا 70میلیارد مترمكعب آن را استفاده كرده‌ایم؛ یعنی حدود 110درصد از آب‌های تجدیدپذیر را مصرف كرده‌ایم، درحالی‌كه براساس استانداردهای جهانی، اجازه برداشت بیشتر از 40درصد از این آب‌ها داده نمی‌شود.

تورج فتحی، كارشناس آب، در این‌باره به ایرنا گفت: در برخی مناطق كشور، به‌ویژه نیمه‌شرقی، با مشكلات و بحران آب مواجه هستیم اما این دلیل نمی‌شود كه چنانچه در اعماق پوسته زمین آب قابل استفاده‌ای وجود دارد، استخراج و بهره‌برداری شود. این منابع متعلق به آیندگان است و قرار نیست هر میزان منابع آبی را كه امروز در اختیار داریم، استفاده كنیم بلكه باید به فكر رفع سوء‌مدیریت در منابع آبی موجود باشیم و تلاش‌ها در جهت احیا و حفاظت منابع پیش رود.

وی درباره آب‌های ژرف اظهار كرد: آب‌های ژرف غالبا آب‌های شیرین نیستند و معمولا قابلیت استفاده مانند آب‌های چاه یا سفره‌های زیرزمینی را ندارند؛ به‌عبارت دیگر می‌توانیم از آب‌های سفره‌های زیرزمینی بدون انجام فرایند تصفیه استفاده كنیم اما این امكان برای آب‌های ژرف وجود ندارد و این آب‌ها از نظر قدمت زمین‌شناسی جزو آب‌های فسیلی به‌حساب می‌آیند كه قدمت آنها معمولا به بیش از میلیون‌ها سال می‌رسد.

فتحی افزود: آب‌های ژرف در واقع آب‌هایی هستند كه از حوزه‌های رسوبی و دریاها یا لایه‌های آبدار بسیار قدیمی زمین‌شناسی در اعماق پوسته زمین به دام افتاده‌اند و امروزه با پیشرفت فناوری و ابزار حفاری مدرن، امكان شناسایی و حفاری تا چندهزار متر و رسیدن به این لایه‌های آبدار و بیرون كشیدن آنها فراهم شده است.

به گفته این كارشناس، آب‌های ژرف به‌علت قدمت زیاد در اعماق زمین به مرور زمان از خلل و فرج سنگ‌های مختلف عبور و املاح و فلزات سنگین و تركیبات شیمیایی مختلف سنگ‌ها را در داخل خود حل می‌كنند و در نتیجه غلظت عناصر و تركیبات مختلف در این آب‌ها بسیار بالاست. براین اساس، اگر هم قرار باشد چنین آبی از اعماق به سطح آورده شود، باید تصفیه شود كه این روند علاوه بر هزینه‌بر بودن بسیار، معضلات محیط‌زیستی زیادی نیز به همراه دارد اما با توجه به اینكه در شمال ،دریای خزر و در جنوب، خلیج‌فارس را داریم، این سؤال پیش می‌آید كه چرا از فرایند شیرین‌‌سازی‌ آب دریا استفاده نكنیم زیرا در طولانی مدت شیرین‌سازی‌ آب دریا برای ما نسبت به استخراج آب‌های ژرف اقتصادی‌تر است؟

    سوء‌مدیریت در منابع آبی كشور برطرف شود

تورج فتحی با تأكید بر اینكه هنوز به‌صورت سیستماتیك در زمینه آب‌های ژرف در كشور مطالعاتی انجام نشده است و از این رو، نمی‌توانیم بگوییم كه این منابع وجود دارد حتی اگر ‌چنین ذخایری وجود داشته باشد باید برای نسل‌های آینده حفظ شود. به گفته وی به جای استفاده از گزینه‌هایی نظیر برداشت ازآب‌های ژرف، بهتر است روی مصرف و مدیریت منابع آبی در كشور برنامه‌ریزی شود. به‌عنوان مثال در بخش كشاورزی باید متناسب با اقلیم منطقه و منابع آب موجود، الگوی كشت تعریف و كشت محصولات آب‌بر در مناطق كم‌آب ممنوع شود. از سوی دیگر باید سیستم آبیاری ارتقا یابد . این مسائل البته به عملكرد و هماهنگی 2وزارتخانه نیرو و جهادكشاورزی بر می‌گردد.