سلامت نیوز:«یک میلیون و ۱۳۰هزار هکتار از ۶میلیون هکتار رویشگاه‌های زاگرسی به‌دلیل ابتلا به پدیده خشکیدگی تخریب شده است.»

به گزارش سلامت نیوز، همشهری نوشت:  این آخرین آماری است كه رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور چندی پیش در جمع اصحاب رسانه اعلام كرد، اما بررسی‌های همشهری و آمار دریافتی از منابع آگاه محلی نشان می‌دهد تا امروز بیش از یك میلیون و 400هزار هكتار از رویشگاه‌های زاگرسی به این آفت آلوده و بخش عمده آن نابود شده است و این یعنی ما تا امروز حدود یك‌چهارم رویشگاه‌های زاگرسی را از دست داده‌ایم.

دكتر فریبرز غیبی، رئیس مركز جنگل‌های خارج از شمال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری كشور، دیروز در گفت‌وگو با همشهری اعلام كرد: برای نخستین بار نشانه‌های ابتلای رویشگاه‌های زاگرسی به پدیده خشكیدگی(زوال) در سال87 در جنگل‌های استان ایلام و فارس مشاهده شد و از آن زمان تاكنون با وجود همه اقداماتی كه برای مقابله با این آفت و مهار آن صورت گرفته این آفت در رویشگاه‌های زاگرسی رو به افزایش است.

غیبی، سوسك‌های چوبخوار و بیماری زغالی را عامل ثانویه شیوع پدیده خشكیدگی(زوال) بلوط‌ها عنوان كرد و افزود: تغییر اقلیم، خشكسالی، فعالیت‌های عمرانی بدون توجه به ارزیابی محیط‌زیستی، وجود دام بیش از ظرفیت مجاز در جنگل، زراعت زیراشكوب (اراضی منتهی به جنگل)، تصرف و تخریب اراضی جنگلی، سرشاخه بری و قطع درختان، آتش‌سوزی و ریزگردها مهم‌ترین عواملی هستند كه بستر را برای بروز بیماری زغالی و هجوم سوسك‌های چوبخوار به رویشگاه‌های زاگرسی فراهم كردند. از آنجا كه سطح عمده رویشگاه‌های زاگرسی پوشیده از درختان بلوط است، بیشترین خشكیدگی مربوط به بلوط‌ها است اما علاوه بر بلوط‌ها گونه‌های دیگر جنگلی مثل بنه، زالزالك، ارژن و بادام هم براثر ابتلا به خشكیدگی نابود شده‌اند.

او با اشاره به اقدامات اجرایی كه با همكاری مراكز تحقیقاتی ازجمله اجرای 13پروژه در جنگل‌های ایلام و فارس صورت گرفته است، گفت: همه اقداماتی كه تاكنون برای مهار پدیده خشكیدگی اجرا شده در قالب برنامه‌ و براساس دستورالعملی كه با همكاری مراكز پژوهشی و تحقیقاتی تهیه شده عملیاتی شده و همكاری با این مراكز همچنان ادامه دارد.

• بلوط‌ها در انتظار تأمین اعتبار

رئیس مركز جنگل‌های خارج از شمال، بازدید سال93 رئیس‌جمهور از جنگل‌های زاگرسی مبتلا به خشكیدگی را نقطه عطفی در مهار پدیده خشكیدگی عنوان كرد و افزود: این بازدید به اختصاص 25میلیارد تومان اعتبار برای كنترل پدیده خشكیدگی منجر شد كه 14میلیارد تومان آن به سازمان جنگل‌ها تخصیص داده شد. در پی این تخصیص اعتبار عملیات اجرایی شدت گرفت و احداث سامانه‌های آبگیر با ایجاد سازه‌های سبك برای ذخیره‌سازی‌ و جذب نزولات جوی در پای درختان بلوط اجرا شد. عملیات اصلاح - پرورشی، راهكار دیگری بود كه براساس آن، شمار قابل توجهی از درختانی كه بیش از 50درصد به آفت آلوده شده بودند با هدف كنترل آلودگی با نظر متخصصان از «بالای یقه» قطع و در همان محل سوزانده شدند.

این مقام مسئول خاطرنشان كرد:تولید نهال از پایه‌های مقاوم به آلودگی و بذرگیری با هدف احیای بلوط‌ها از دیگر اقداماتی است كه تاكنون در رویشگاه‌های زاگرسی اجرا شده است. كشت نهال و بذر در عرصه‌های آفت زده با مشاركت جوامع محلی و ساكن در محل را هم به این اقدامات باید افزود كه تجربه بسیار ارزشمندی بود. قرق بخش‌هایی از رویشگاه‌های جنگلی برای ایجاد فرصت بازپروری به جنگل هم در كنار این اقدامات اجرا شد. همچنین با هدف ایجاد انگیزه برای جوامع محلی، كشت گیاهان دارویی در اراضی باز و زیراشكوب جنگل در دستور كار قرار گرفت. به گفته غیبی، این كار باعث رونق معیشت جوامع محلی و جلب مشاركت آنها در حفاظت از جنگل و مهار آفات می‌شود.

رئیس مركز جنگل‌های خارج از شمال سازمان جنگل‌ها و مراتع با تأكید بر ضرورت مقابله با پدیده خشكیدگی می‌گوید: متأسفانه از سال93 تاكنون هیچ‌گونه اعتباری ویژه مقابله با خشكیدگی به سازمان جنگل‌ها و مراتع اختصاص داده نشده و عملیات مقابله با این آفت از محل طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس مركزی و جنوب كشور در حال انجام است. براین اساس، انتظار آن است كه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی كشور ردیف اعتباری خاصی برای مهار این پدیده اختصاص دهد و در غیراین صورت نابودی رویشگاه‌های زاگرسی چندان دور از انتظار نخواهد بود.

• پیامدهای خشكیدگی بلوط‌ها

دكترفریبرز غیبی ، رئیس مركز جنگل های خارج از شمال سازمان جنگل ها و مراتع كشور گفت: با نابودی جنگل های زاگرسی، معیشت عشایر و دامداران زاگرس‌نشین كه بیش از 50درصد دام كشور را در اختیار دارند با خطر جدی مواجه می شود. علاوه براین، از آنجایی كه بخش قابل توجهی از چرخه تولید آب كشور وابسته به رویشگاه‌های زاگرسی است نابودی این رویشگاه‌ها ، 42درصد منابع آب كشور را تهدید می كند. افزون براین، تشدید پدیده خشكیدگی باعث تشكیل كانون‌های بزرگ ریزگرد می‌شود كه علاوه بر تهدید سلامت شهروندان، به مهاجرت نشینی دامن خواهد زد.