اهمیت حمایت اجتماعی فراموش شده!
یکی از مهم ترین مفاهیمی که در سال های اخیر و در پژوهش های روان شناسی تاکید زیادی بر آن شده است، مفهوم «حمایت اجتماعی» است. حمایت اجتماعی بر اساس ارتباط فرد با اعضای مهم زندگی، مانند خانواده، فامیل، دوستان، همکاران و... تعریف می شود. نیاز به تعلق داشتن، محبوب بودن، حمایت شدن، دوست داشته شدن، درک شدن، همراهی و... برآمده از شبکه اجتماعی حمایت کننده و در واقع از مهم ترین نیازهای وجودی انسان هستند. بنابراین ارضای بسیاری از نیازهای اساسی ما بسته به ارتباط ما با دیگران است و هر چقدر این ارتباط و شبکه حمایت اجتماعی غنی تر و سالم تر باشد، نیازهای ما نیز بهتر پاسخ داده می شود. با این حال این روزها، متاسفانه بسیاری از ما این منبع مهم تامین کننده سلامت روان و جسم خود را فراموش کرده ایم. ارتباطات گسترده و سطحی در شبکه های اجتماعی مجازی، ما را دچار این اشتباه کرده است که دیگر نیاز چندانی به ارتباط حضوری و رو در رو با اعضای خانواده و دوستان صمیمی خود نداریم. این در حالی است که این قبیل ارتباطات مجازی نمی توانند جای یک ارتباط واقعی انسانی (شامل تمام عناصر ارتباطی: گفت و گوی رودر رو، ارتباط چشمی، لحن و...) را بگیرند.

خواص روانی و جسمانی دیدار با فامیل!
پژوهش های گوناگون نشان داده اند حمایت اجتماعی می تواند نقش حفاظتی و حتی درمانی در بیماری های روانی و جسمانی داشته باشد. حمایت اجتماعی از طریق اثرگذاری بر فیزیولوژی بدن بر سلامت افراد اثر می گذارد. کسانی که بیشتر با افراد مهم زندگی شان در ارتباط هستند و در واقع حمایت اجتماعی بیشتر و رضایت بخش تری دریافت می کنند، از سلامت روانی و جسمانی بالاتری برخوردارند و کمتر بیمار می شوند. این افراد سیستم ایمنی قوی تر و عمر طولانی تری دارند و حتی کمتر دچار بیماری های قلبی عروقی می شوند. در زمان بیماری، کسانی که شبکه اجتماعی حمایت کننده دارند، از افرادی که حمایت اجتماعی دریافت نکرده اند، زودتر بهبود می یابند. همچنین حمایت اجتماعی یک عامل پیشگیری کننده از اختلالات روانی مانند افسردگی و انواع اختلالات اضطرابی است. حمایت اجتماعی یک ضربه گیر برای استرس هاست و به افراد کمک می کند، راحت تر و موثرتر با مشکلات و استرس های زندگی مبارزه و مقابله کنند. حتما برای شما هم پیش آمده زمان هایی که بسیار ناراحت و تحت فشار هستید با حضور در یک جمع یا با یک گفت و گو و درد دل ساده، احساس آرامش و سبکی کنید. این یکی از خواص حمایت اجتماعی است؛ حس این که تنها نیستید و کسانی هستند که دلسوزانه و از روی محبت می توانند به شما کمک کنند.

چشیدن حس تعلق به خانواده
مهم ترین و امن ترین منبع تامین حمایت اجتماعی، خانواده است. خانواده و عزیزان ما می توانند با حمایت عاطفی، فکری و عملی به ما در دشواری های زندگی یاری برسانند. همان طور که گفتیم یک گفت وگوی صمیمانه، یک درد دل ساده همراه با همدلی و در واقع تخلیه هیجان های منفی و اطمینان از این که ما تنها نیستیم، می تواند بار زیادی را از دوش ما بردارد و از استرس ما بکاهد. دورهمی های خانوادگی، گفت و گو ها، حال و احوال کردن ها، بازی های دسته جمعی، شوخی ها، خنده ها و برای دمی فارغ شدن از مشکلات، همه و همه سنت های نیکی هستند که می توانند حمایت اجتماعی و به تبع آن سلامت روانی و جسمانی را برای ما فراهم آورند. در این روزگار پر مشغله که فرصت دید و بازدیدها و در کنار هم بودن ها بسیار کم شده است، مراسمی چون شب یلدا فرصت خوبی است تا حداکثر استفاده را از این منبع مهم حمایتی ببریم. کار، درس و مشغله ها را برای یک شب پشت در خانه ها بگذاریم و فقط و فقط از بودن در کنار خانواده و عزیزان مان لذت ببریم. با دیگران ارتباط برقرار کنیم، گفت و گو کنیم، از حال و احوال هم خبردار شویم و برای ساعاتی حس همراهی و تعلق داشتن به یک خانواده را بچشیم.

یک توصیه یلدایی به والدین
والدین باید اهمیت این جمع های خانوادگی و شرکت در چنین مراسمی را برای فرزندان شان توضیح دهند. در خانواده های جوان با داشتن یک یا دو فرزند و روابط محدود، اهمیت حفظ حمایت های خانوادگی و فامیلی چند برابر است. کودکان باید یاد بگیرند چگونه می توانند از جمع خانوادگی لذت ببرند و در مواقع لزوم از حمایت عزیزان شان بهره مند شوند. اگر فضای حمایت، احترام، لذت، رضایت و نشاط در جمع های خانوادگی برای کودکان کم سن تر فراهم شود، در نوجوانی هم بیشتر تمایل خواهند داشت تا با خانواده وقت بگذرانند. در این جمع های امن خانوادگی است که اعتماد به نفس کودکان و مهارت های ارتباطی شان رشد می کند. برای داشتن کودکانی شاد، سالم و رشد یافته، روش های برقراری ارتباط امن، رضایت بخش و حمایت کننده را در خانواده به آن ها یاد بدهیم و از فرصت شب یلدا برای ساختن یک شب به یاد ماندنی خانوادگی استفاده کنیم.

استرس زا کردن امشب، ممنوع
فراموش نکنید، اهمیت شب یلدا و چنین رسومی به طور کلی، در دورهم جمع شدن ها و لذت بردن از با هم بودن است بنابراین با سخت گیری و تجمل گرایی در برگزاری این شب، یک استرس به استرس های خود اضافه نکنید. یک مهمانی ساده همراه با تدارک دیدن سرگرمی های دسته جمعی برای مهمانان مانند شاهنامه خوانی، تفال زدن به حافظ، بازی های گروهی و... می تواند شب یلدا را برای ما و عزیزان مان، به شبی به یاد ماندنی و به لحاظ بهداشت روانی مفید، تبدیل کند. راستی، یلدای تان مبارک...