سلامت نیوز:فرض کنید صبح که از خواب بیدار میشوید، دیگر چشمتان جایی را نبیند. تلاش میکنید از جای خود بلند شوید. میخواهید بدانید ساعت چند است! میخواهید به روشویی بروید و آبی به صورت خود بزنید اما آینه حتی به شما نگاه نمیکند. دنیای شما از آن روز تیره و تار میشود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ابتکار ، انجام کارهای روزانهتان دیگر به سادگی گذشته نیست. کتاب خواندن، ورزش کردن، رانندگی، کار با تلفن همراه و حتی غذا خوردن دیگر بخشی از برنامه روزانهتان نیست، عذابی است که انجام آن ناممکن به نظر میرسد. شمایک فرد نابینا هستید با این تفاوت که نابینایان با عصاهای سفید ِ مقطع خود راه و رسم زندگی را فرا گرفتهاند و در کشوری مانند ایران که شرایط زندگی برای افراد با شرایط عادی نیز این روزها دشوار است، خود را ثابت کردهاند. با این حال امکانات و بسیاری از تجهیزات مورد نیاز آنها به سختی تامین میشود، تا آنجا که سقف این جامعه برای آنها کوتاه به نظر میرسد!
بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی حدود ۲۵۰ میلیون نفر در جهان دچار اختلال بینایی هستند که ۳۵ میلیون نفر از آنها نابینای مطلق و ۸۰ درصدشان را افراد بالای ۵۰ سال تشکیل میدهند. در ایران نیز براساس آمارهای منتشرشده از سازمان بهزیستی کشور ۱۵۵ هزار نفر افرادی که تحت پوشش این سازمان بوده، نابینا هستند. گفتنی است در حال حاضر ۹۰ درصد نابینایان جهان در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند. در ایران نیز وضعیت نابینایان مساعد نیست. هم از نظر معابر که سال هاست بحث آن مطرح میشود و هم از نظر امکاناتی چون کتاب و ... نابینایان با مشکل مواجه هستند. حال اینکه چنین مواردی از حقوق اولیه نابینایان است اما هیچگاه محقق نشده و تنها هرساله وعدههایی از سوی مسئولان شنیده میشود، مانند خبری که باید از یک گوش شنید و گوش دیگر را دروازه کرد!
کامران عامری، مدیرعامل انجمن معلولین ایران با اشاره به اینکه در بحث نابینایان باید از دو جبهه فرهنگی به ماجرا نگاه کنیم، میگوید: «بخش بزرگی از جامعه معلولان را نابینایان تشکیل میدهند. ما باید قبول کنیم در کشورمان آموزشها، مناسبسازیها و به طور کلی حقوق اولیه معلولان هنوز محقق نشده است. اگر بخواهیم مقایسهای داشتهباشیم میان برخورد با مقوله نابینایی در ایران و کشورهای غربی و به طور کلی توسعه یافته، یک عقبماندگی محسوس را حس میکنیم. »
توسعه منفی کشور در حوزه نابینایان
نابینایی در کشورهای توسعه نیافته به دلیل عفونتها و بیماریها ایجاد میشود. بیماری آبله سالها در ایران روشنی را از چشم میدزدید. اتفاقی که در حال حاضربیشتر به واسطه حوادث در طول کار و تصادفات رانندگی اتفاق میافتد. این در حالی است که در کشور ایران نابینایان و در نگاهی جامعتر معلولان به واسطه تواناییهای فردی خود هستند که مسیر پیشرفت را میپیمایند. نمونه بارز آن مدال آوری نابینایان در مسابقاتی چون شطرنج است. حال اینکه اگر تجهیزات و امکانات و البته فرصت کافی به معلولان و در این مورد خاص نابینایان داده شود، تواناییشان حیرت آور است اما بدون اعتماد مسئولان و البته مردم این مسیر دشوار است.
عامری ادامه میدهد: «با رفتوآمدهای مقامات کشور در تاریخ ایران به کشورهای غربی شاهد پیشرفتهایی در حوزه نابینایان بودیم که آغازگر آن امیرکبیر بود. در آن دوره بود که پیشگیری از آبله در ایران آغاز شد. چرا که این بیماری سالیانه بسیاری از هموطنانمان را دچار نابینایی میکرد. امیرکبیر در آن سالها با مهیا کردن مکانهایی برای نگهداری بیماران آبله، توانست تا حدودی، نابینایی از طریق بیماری آبله راکنترل کند.»
توانمندیهایی که فرصت شکوفایی ندارند
براساس تاریخچه خط بریل، برای اولین بار یاکوب کریستوفل بود که خط بریل فارسی را اختراع کرد. به گفته عامری آن روز بود که در ایران گام مهمی برای نابینایان برداشته شد. وی می گوید: «اختراع خط بریل فارسی به معنای این است که میتوان در کشور کتابهای بسیاری برای این قشر تهیه و توزیع کرد اما پیشرفت آنچنانی در این حوزه نیز در کشور صورت نگرفته است. در دوره های بعد تمرکز روی بروزاستعدادها و توانمندسازی نابینایان بود. اقدامی که ثمرات خوبی را در کشور داشت. ما نابینایانی داریم که استاد دانشگاه هستند یا وکالت میکنند. کشور ما در مقایسه با کشورهای جهان غرب در حوزههای عملیاتی و اجرایی به شدت دچار مشکل است. قوانین مربوط به نابینایان به درستی اجرا نمیشود. آموزشها را کسی جدی نمیگیرد و این نیاز وجود دارد که نه تنها در حوزه نابینایان بلکه در تمام حوزه معلولان اقدامات جدی صورت گیرد.»
کشورما در زمینه مناسبسازی فضا و اجرای قوانین مربوط به نابینایان دچار نوعی از عقبافتادگی است؛ چرا که میدانیم باید اقدامی انجام شود و وعده آن نیز داده میشود اما هیچگاه به مرحله اجرا شدن نمیرسد. در مقابل وضعیت کشورهای توسعه یافته چون جهان غرب از مرحله ایجاد فضا برای معلولان جسمی، حرکتی، ذهنی و بینایی گذشته است و چندین گام در این مسیر از ما پیش هستند. در خبرها میخوانیم، نابینایان از امکاناتی چون کامپیوتر، تلفن همراه و انواع نرم افزارها استفاده میکنند. حتی اخیراً خبری مبنی بر فراهم آمدن ابزارهایی برای عکاسی توسط نابینایان مطرح شد که این دقیقا نشان از اهمیت به اولویتها دارد که در همین کره خاکی اما در نقطه ای دیگر به وضعیت معلولان میدهند. حال اینکه در شرایط فعلی کشور و حتی پیش از این که هنوز وضعیت اقتصادی و معیشت به مرحله بحران خود نزدیک نشده بود، نیز نام نابینایان در جدولی بلند بالا از اولویتهای پزشکی دیده نمیشد.
فرهنگی که کور شده است
مدیرعامل انجمن معلولین ایران در ادامه با اشاره به اینکه حتی فرهنگهای اصیل ایرانی و اسلامی نیز در رابطه با نابینایان به دست فراموشی سپرده شده، میگوید: «صدا و سیما به عنوان یکی از مراکز آموزشی اصلی کشور چه اقدام مثبتی برای نابینایان انجام داده است؟ هنوز فرهنگی که مردم هم برخورد صحیح با معلولان را آموزش ببینند، در کشور وجود ندارد. در حالی که حتی در تاریخ اسلام میبینیم، پیامبر اداره شهری را به یک نابینا محول کرده بود. در کشور ما چه؟ از نظر سیاسی حتی یک نابینا هم تابهحال جایگاهی چون مدیریت یا نمایندگی مجلس را نتوانسته داشته باشد. دلیلش این است که این افراد در اولویت نیستند. در نتیجه در موضوع نابینایان و عدم پذیرش افراد معلول در کشور ما هم نتوانستیم اصالت ِ فرهنگ ِ ایرانی و اسلامی را حفظ کنیم و از سوی دیگر نتوانستهایم همگام با دنیا قدم برداریم و این میشود که حقوق اولیه نابینایان نادیده گرفته میشود.» متاسفانه در کشور ما نگاهی ترحم آمیز به معلولان وجود دارد و این حقیقت را هرچه بیشتر انکار کنیم، هر روز یک قدم از مسیر تعالی معلولان دور میشویم.
اینکه نابینایی در کشور برای تامین معیشت به گدایی مشغول شود یک درد است، درد مشترکی که متاسفانه به اندازهای به آن بیتوجه بودهایم تنها به اندازه یک تلنگر است بر قامتمان؛ حال اینکه این هر روز از وجود نابینایان کم میکند. وضعیت معلولان در این جغرافیای خاص مانند برخورد با بیماری لاعلاج در عصر هجر است، حال اینکه علاج عصای سفید به دستان، تنها توجه به آنها به میزان یک فرد معمولی در جامعه است.
نظر شما