یك متخصص علوم رفتاری و آسیبشناس اجتماعی با اشاره به الگوی غلط مصرف تغذیه در بین نوجوانان و جوانان گفت: دلایل متعددی مانند شرم و خجالت، چشم و هم چشمی، حس برتری جویی و تبلیغات موجب افزایش مصرف فستفودها در بین دانشآموزان شده است.
مجید ابهری در گفتوگو با فارس با اشاره به اینكه الگوی رفتاری تغذیه در جامعه ابتدا از سوی خانواده و سپس از سوی رسانهها ارائه شده است، اظهار داشت: شرم و خجالت، چشم و همچشمی، حس برتریجویی، تبلیغات، كاهش ارتباطات خانوادگی، افزایش مغازههای فستفود، كاهش آشپزیهای خانگی، تغییر ذائقه فرزندان، عدم آگاهی دانشآموزان از زیانهای فستفودها و كمرنگ بودن نقش مربیان بهداشت در مدارس از دلایل افزایش مصرف فستفودها و خوراكیهای مضر در بین دانشآموزان است.
وی افزود: متأسفانه در سالهای اخیر، تبلیغات گسترده در مورد اقلام غذایی غیر مفید و حتی زیانآور باعث شده است تا سلیقه غذایی جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان تغییرات قابل توجهی پیدا كند و دیگر از سفرههای رنگی همراه با غذاهای سنتی و بوهای اشتهاآور در بسیاری از خانهها خبری نیست.
* كاهش ارتباطات عاطفی منجر به افزایش مصرف فستفودها میشود
این متخصص علوم رفتاری و آسیبشناس اجتماعی خاطرنشان كرد: از نظر رفتاری، نشستن در كنار سفره، خود یكی از محورهای برقراری ارتباط چهره به چهره و تقویتكننده رابطه عاطفی بین اعضای خانوادههاست؛ كاهش ارتباطات عاطفی بین اعضای خانوادهها موجب شده است تا فرزندان به غذاهای آماده و فستفودها روی آورند و در این بین هر كس غذای خود را به دست گرفته و در گوشهای مشغول به خوردن میشود یا در خیابان غذای خود را صرف كرده و به خانه میآید.
وی ادامه داد: متأسفانه افزایش چاقی در بین دانشآموزان دبیرستانی، راهنمایی و دبستانی به اندازهای رسیده كه به خانوادهها باید هشدار دهیم چرا كه چاقی بیش از اندازه باعث تحرك كمتر و انزوای فرزندان آنها میشود و هیچ علت دیگری غیر از مصرف نوشابههای رنگی و گازدار و فستفودها برای آن سراغ نداریم؛ علیرغم زیانهای اعلام شده در خصوص استفاده از نوشابههای گازدار، مردم ایران 4 برابر استاندارد جهانی، نوشابه مصرف میكنند كه طبعاً این نوع الگوی مصرف به فرزندان آنها نیز انتقال پیدا كرده است.
* بروز انواع بیماریهای گوارشی در دانشآموزان از عواقب مصرف تنقلات مضر است
ابهری تصریح كرد: بر اساس یك اصل اجتماعی، افزایش تعداد مغازههای تهیه و عرضه فستفودها نشاندهنده كاهش آمار آشپزیهای سنتی و خانگی شده است ضمن اینكه چشم و همچشمیهای دوران نوجوانی بیتأثیر از این الگوی مصرف نیست؛ مهمتر اینكه دانشآموزان با مصرف اینگونه غذاها احساس بزرگ شدن، برتری و امتیازات دیگر میكنند و تمامی این موارد باعث شده است تا آمار مصرف اینگونه غذاها در كشور ما از تمام كشورهای آسیایی حتی در اروپا كه مهد تولد اینگونه غذاهاست، بالاتر رود.
وی گفت: با تغییر الگوی غذایی در بسیاری از خانوادهها، ذائقه فرزندان تغییر كرده است به گونهای كه دیگر غذاهای خانگی را نمیپسندند و هنگامی كه مادر خانواده غذایی مانند قورمهسبزی یا امثال آن را میپزد باید برای فرزندان خود پیتزا یا ساندویچ تهیه كند حتی در مدارس به جای عرضه مواد غذایی انرژیزا و مقوی، پفك و چیپس عرضه میشود و بروز انوع بیماریهای گوارشی، پوستی، یبوستهای طولانیهای مدت و خستگیهای غیر متعارف از عواقب مصرف اینگونه تنقلات است.
* دانشآموزان از زیانهای مصرف فستفودها بیاطلاع هستند
این متخصص علوم رفتاری و آسیبشناسی اجتماعی با اشاره به ارزش غذایی ریزمغذیها مانند كشمش و گردو اظهار داشت: باید درباره ریزمغذیها به دانشآموزان آگاهی داد تا آنها به مصرف اینگونه مواد روی آورند اما متأسفانه از زیانهای فستفود اطلاع ندارند و در خانه و مدرسه نیز حقایق به آنها گفته نمیشود؛ از سوی دیگر وقتی تبلیغات گسترده برای تنقلات زیانآور در تلویزیون ارائه میشود، ما چگونه میتوانیم از مصرف آنها توسط فرزندان خود جلوگیری كنیم.
*لقمههای خانگی جایگزین سوغاتیهای غربی
وی ادامه داد: قبل از هر اقدامی باید تبلیغات اینگونه مواد خوراكی زیانآور در رسانهها ممنوع شده و مضرات آنها به فرزندان گوشزد شود چرا كه اگر با نوجوانان و جوانان واقعیتها را مطرح نكنیم آنها در آینده با مشكلات جدی جسمی و روحی مواجه خواهند شد بنابراین غذاهای خانگی و تنقلات سنتی بهترین اقلام خوراكی برای دانشآموزان هستند.
ابهری در پایان گفت: نقش مدارس و مربیان بهداشت در بازگشت الگوی غذای سنتی برای دانشآموزان باید بهگونهای باشد كه فواید غذاهای خانگی به آنها یادآوری شود همچنین باید از آنها خواسته شود تا بدون هیچ گونه شرم و خجالتی لقمههای خانگی را جایگزین سوغاتیهای غربی كنند؛ اگر این نكات به نوجوانان و جوانان آموزش داده شود آنگاه میتوان به تغییر الگوی مصرف امیدوار بود، در غیر این صورت خجالت نوجوانان و جوانان از دوستان و هم مدرسهایها و احساس رقابت با آنها اجازه نخواهد داد تا این امر مهم محقق شود.
نظر شما