به گزارش سلامت نیوزز به نقل از روزنامه ایران، این‌گونه،تنها در بخشی از نواحی پاکستان و ایران دیده شده و پراکنش اصلی آن به استان‌های کرمان، هرمزگان وعمدتاً سیستان و بلوچستان محدود می‌شود. مَم حیوانی منزوی و شبگرد است به‌همین دلیل تا کنون سرشماری دقیقی از جمعیتش انجام نشده. طبق گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان، در شش ماهه ابتدای سال جاری بیشتر نمایه‌های حضور(رد پا) خرس سیاه در زیستگاه‌های شهرستان نیکشهر مشاهده شده و در طول پایش‌های انجام شده سه مورد مشاهده مستقیم ثبت شده است.
«داوود میرشکار»، شکار بی‌رویه و زنده‌گیری توله‌ها را مهمترین عامل انقراض «خرس سیاه بلوچی» دانسته و به مناسبت روز ملی گونه‌های بومی (16 آذرماه) می‌گوید: استان سیستان و بلوچستان به دلیل دارا بودن رشته‌کوه‌های متعدد و پوشش گیاهی و جنگلی ازجمله زیستگاه‌های مناسب خرس سیاه آسیایی در ایران به شمار می‌رود. پراکنش این گونه که در زبان بلوچی به «مَم» یا «هرس» مشهور است، بیشتر در ارتفاعات کوه‌های مکران که از غرب به سمت کرمان و هرمزگان کشیده شده و از شرق به ارتفاعات مرکزی مکران در پاکستان امتداد یافته، مشاهده می شود.
ارتفاعات بزمان در شهرستان ایرانشهر واقع در منطقه شکار ممنوع بزمان، ارتفاعات کوه بیرک در شهرستان مهرستان و خاش واقع در منطقه حفاظت شده جنگلی بیرک، ارتفاعات داروکان و زیستگاه‌های آن در منطقه حفاظت شده جنگلی پوزک در شهرستان نیکشهر و قصرقند ازجمله زیستگاه‌هایی است که خرس سیاه بلوچی در آن مشاهده و ثبت شده است.
پراکنش در سیستان و بلوچستان
به گفته میرشکار، خرس سیاه بلوچی که با بدنی سیاه و با لکه‌ای سفیدرنگ در وسط سینه قابل تشخیص است، در هنگام شب فعال بوده و در صورت وجود امنیت کافی در صبح و هنگام غروب نیز فعالیت می‌کند. از طرفی افزایش جمعیت سکونتگاه‌های انسانی در زیستگاه این گونه، توسعه بی‌رویه زمین‌های کشاورزی و قطع درختان جنگلی و پیدایش زمین‌های بایر و بدون پوشش در زیستگاه‌های خرس سیاه بلوچی، حوادث جاده‌ای و مخاطرات طبیعی از جمله وقوع خشکسالی‌ها در استان و کاهش و از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه و تغییر و تبدیل زیستگاه‌ها باعث محدودیت پراکنش جمعیتی این گونه در استان سیستان و بلوچستان شده است.
این مقام مسئول، خرس‌ها را در طبیعت یک گونه «چتر» معرفی کرده (گونه‌ای که حضورش در یک محیط برای سایر گونه‌ها جنبه حمایتی و حفاظتی دارد) و می‌گوید: همین امر باعث می‌شود سایر گونه‌های هم بوم با این گونه نیز حفظ شوند. این حیوان همچنین با مصرف میوه درختان جنگلی و محصولات باغی و دانه گیاهان، باعث انتقال و انتشار دانه و بذر گیاهان در منطقه شده و شرایط مطلوبی برای رشد آنها فراهم می‌کند. از طرفی این خرس در طبیعت نشان قدرت و زیبایی داشته و دارای ارزش زیباشناختی است.
احیای پوشش گیاهی زیستگاه‌ها
«داوود میرشکار»، پراکنش خرس سیاه در استان سیستان و بلوچستان را غالباً در شهرستان‌های خاش، ایرانشهر نیکشهر، قصرقند، مهرستان، سرباز، راسک دانسته و می‌گوید: پایش گونه و زیستگاه‌ها یکی از مهمترین برنامه‌های حفاظتی است که در کنار سایر اقدامات نظیر ترمیم و بهسازی چشمه‌ها و آبشخورها، برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای گروه‌های هدف مانند دانش‌آموزان، شوراها، دهیاران، جوامع محلی)، توزیع اقلام آموزشی بین دانش‌آموزان و... صورت می‌گیرد.
مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان، افزایش آگاهی و دانش افراد بالاخص جوامع محلی و بومی ساکن در زیستگاه‌های خرس سیاه بلوچی را یکی از اقدامات حفاظتی از این گونه در معرض خطر انقراض شدید دانسته و می‌گوید: اختصاص اعتبارات بیشتر جهت تأمین و رفع کاستی‌های تجهیزات مورد نیاز جهت پایش گونه با توجه به موقعیت و وضعیت زیستگاه‌ها، پرداخت خسارات وارده به افراد، دام‌ها و محصولات کشاورزی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، کمک به احیای پوشش گیاهی زیستگاه‌ها بالاخص پوشش گیاهی که در جیره غذایی این گونه نقش دارند و استفاده از تابلوهای هشداردهنده اطلاع دهنده در زیستگاه‌ها و محورهای مواصلاتی پرحادثه در حفاظت از خرس سیاه بلوچی در استان سیستان و بلوچستان بسیار مؤثر است.
نظر شما