به گزارش سلامت نیوز به نقل از انجمن بینایی سنجی آمریکا، نوزادان در طی یک دوره زمانی یاد می گیرند که ببینند، درست مانند راه رفتن و صحبت کردن. آنها با تمام توانایی های بصری که در زندگی نیاز دارند متولد نمی شوند. توانایی تمرکز چشم ها، حرکت دقیق آنها و استفاده از آنها با هم به عنوان یک گروه باید آموخته شود. همچنین، آنها باید یاد بگیرند که چگونه از اطلاعات بصری که چشم ها به مغزشان می فرستند استفاده کنند تا دنیای اطراف خود را درک کنند و به طور مناسب با آن ارتباط برقرار کنند.

نوزادان از بدو تولد شروع به کاوش در شگفتی های جهان با چشمان خود می کنند. حتی قبل از اینکه یاد بگیرند که دستان خود را دراز کنند و چنگ بزنند یا بخزند و بنشینند، چشمان آنها اطلاعات و تحریکات مهمی برای رشد آنها ارائه می دهد.

مشکلات چشمی و بینایی در نوزادان می تواند باعث تاخیر در رشد شود. تشخیص زودهنگام هرگونه مشکل نیز مهم است تا اطمینان حاصل شود که نوزادان فرصتی برای رشد توانایی های بصری مورد نیاز برای رشد و یادگیری دارند. در این میان والدین نقش مهمی در کمک به اطمینان از رشد صحیح چشم و بینایی فرزند خود دارند.

اولین معاینه چشم نوزاد

حتی اگر هیچ مشکل چشمی یا بینایی آشکار نباشد، در حدود 6 ماهگی، باید کودک خود را برای اولین معاینه کامل چشم نزد پزشک بینایی سنجی ببرید. پزشک اپتومتری شما موارد زیادی از جمله نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم و همچنین توانایی حرکت چشم و همسویی چشم را آزمایش می کند. پزشک همچنین سلامت کلی چشم های کودکتان را بررسی می کند. مشکلات سلامت چشم رایج نیستند، اما در صورت وجود تشخیص زودهنگام و درمان، می توانید از سلامت کودک خود مطمئن شوید.

مراحل رشد بینایی نوزاد

در هنگام تولد، نوزادان نمی توانند به خوبی کودکان بزرگتر یا بزرگسالان ببینند؛ چرا که چشم ها و سیستم بینایی آنها به طور کامل توسعه نیافته است. اما بهبود قابل توجهی در چند ماه اول زندگی آنها رخ می دهد. موارد زیر چند نقطه عطف در بینایی و رشد کودک هستند. مهم است که به یاد داشته باشید که همه کودکان یکسان نیستند و برخی ممکن است در سنین مختلف به نقاط عطف خاصی برسند.

تولد تا 4 ماهگی

• در بدو تولد، بینایی نوزادان با انواع تحریکات بصری درگیر است. در حالی که آنها ممکن است به دقت به یک هدف بسیار متضاد نگاه کنند، نوزادان هنوز توانایی تشخیص آسان تفاوت بین دو هدف یا حرکت چشمان خود را بین دو تصویر ایجاد نکرده اند. تمرکز اصلی آنها بر روی اشیاء 8 تا 10 اینچی از صورت آنها یا فاصله تا صورت والدین است.
• در ماه های اول زندگی، چشم ها با هم کار می کنند و بینایی به سرعت بهبود می یابد. هماهنگی چشم و دست زمانی که نوزاد شروع به ردیابی اجسام متحرک با چشمان خود می کند و به آنها می رسد شروع به توسعه می کند. در هفته هشتم، نوزادان راحت‌تر چشمان خود را روی صورت والدین یا افراد دیگری که در نزدیکی خود هستند متمرکز می‌کنند.
• در دو ماه اول زندگی، چشمان نوزاد به خوبی هماهنگ نیست و ممکن است به نظر سرگردان بیاید که معمولا طبیعی است. با این حال، اگر به نظر می رسد که یک چشم دائماً به داخل یا خارج حرکت می کند، ارزیابی ضروری است.
• نوزادان باید از حدود سه ماهگی شروع به دنبال کردن اجسام متحرک با چشمان خود کنند و به چیزهایی دست یابند.

5 تا 8 ماه

• در این ماه‌ها، کنترل حرکات چشم و مهارت‌های هماهنگی چشم و بدن همچنان بهبود می‌یابد.
• درک عمق که توانایی قضاوت در مورد نزدیکتر یا دورتر بودن اجسام نسبت به سایر اشیاء است، در بدو تولد وجود ندارد. در حدود ماه پنجم است که چشم های کودک قادر به همکاری با هم برای ایجاد یک دید سه بعدی از جهان و شروع به دیدن عمیق هستند.
• اگرچه دید رنگی نوزاد به اندازه بزرگسالان حساس نیست، اما عموماً اعتقاد بر این است که نوزادان تا 5 ماهگی دید رنگی خوبی دارند.
• بیشتر نوزادان از حدود 8 ماهگی شروع به خزیدن می کنند که به تقویت هماهنگی چشم، دست، پا و بدن آنها کمک می کند.

9 تا 12 ماه

• در حدود 9 ماهگی، نوزادان شروع به بالا کشیدن خود به حالت ایستاده می کنند. تا 10 ماهگی، کودک باید بتواند اشیاء را با انگشت شست و سبابه خود بگیرد.
• تا دوازده ماهگی، بیشتر نوزادان می خزند و سعی می کنند راه بروند. والدین باید خزیدن را به جای راه رفتن زودهنگام تشویق کنند تا به کودک کمک کنند هماهنگی چشم و دست بهتری داشته باشد.
• در این محدوده زمانی نوزادان می توانند به خوبی فاصله ها را قضاوت کنند و اشیا را با دقت پرتاب کنند.

1 تا 2 سال

• در 2 سالگی، هماهنگی چشم و دست و درک عمق کودک باید به خوبی توسعه یافته باشد.
• کودکان در این سن علاقه زیادی به کاوش در محیط خود و نگاه کردن و گوش دادن به اطراف دارند. آنها اشیاء و تصاویر آشنا را در کتاب ها تشخیص می دهند و می توانند با مداد رنگی یا مداد خط خطی کنند.

علائم مشکلات چشمی و بینایی

وجود مشکلات چشمی و بینایی در نوزادان نادر است. اکثر نوزادان زندگی را با چشمانی سالم شروع می کنند و بدون مشکل شروع به رشد توانایی های بینایی می کنند که در طول زندگی به آنها نیاز دارند. اما گاهی اوقات، سلامت چشم و مشکلات بینایی ممکن است ایجاد شود. والدین باید به دنبال علائم زیر باشند که ممکن است نشانه‌ای از مشکلات چشمی و بینایی کودکان باشد:

• اشک ریختن بیش از حد ممکن است نشان دهنده مسدود شدن مجاری اشک باشد.
• پلک های قرمز می تواند نشانه عفونت چشم باشد.
• چرخش مداوم چشم ممکن است نشان دهنده مشکل در کنترل عضلات چشم باشد.
• حساسیت شدید به نور ممکن است نشان دهنده افزایش فشار در چشم باشد.
• یک مردمک سفید ممکن است نشان دهنده وجود سرطان چشم باشد.

مشاهده هر یک از این علائم باید فوری توسط پزشک بینایی سنجی ارزیابی شود.

کاری که والدین می توانند برای کمک به رشد بینایی کودک انجام دهند

کارهای زیادی وجود دارد که والدین می توانند برای کمک به رشد صحیح بینایی کودک خود انجام دهند. در زیر چند نمونه از فعالیت های مناسب سن که می تواند به رشد بینایی نوزاد کمک کند، توضیح داده شده است:

تولد تا 4 ماهگی

• در اتاق کودک از نور شب یا چراغ های کم نور دیگر استفاده کنید.
• موقعیت تخت را مرتباً تغییر دهید.
• اسباب بازی های دستی و لمسی را در کانون توجه کودک قرار دهید، حدود هشت تا دوازده اینچ.
• هنگام راه رفتن در اتاق با کودک صحبت کنید.
• سمت راست و چپ را برای تغذیه کودک انتخاب کنید و جت را تغییر دهید.

5 تا 8 ماه

• اشیاء مختلف را در سرتاسر گهواره کودک آویزان کنید تا کودک بتواند آن را بگیرد، بکشد و به آن لگد بزند.
• به کودک زمان زیادی برای بازی و کاوش روی زمین بدهید.
• بلوک های پلاستیکی یا چوبی را تهیه کنید که بتواند آنها را در دست نگه دارد.
• دستان کودک را در حین گفتن کلمات با صدای بلند حرکت دهید.

9 تا 12 ماه

• برای کمک به رشد حافظه بصری کودک، اشیاء مختلف را مخفی کنید و دوباره به کودک نشان دهید یا دستان خود را مقابل صورتتان بگیرید و دوباره صورتتان را به کودک نشان دهید.
• هنگام صحبت کردن، اشیاء را نام ببرید تا تداعی کلمات و مهارت های رشد واژگان کودک را تشویق کنید.
• خزیدن و چهار دست و پا رفتن کودک را تشویق کنید.

1 تا 2 سال

• یک توپ را به جلو و عقب بغلتانید تا به کودک کمک کنید اشیاء را با چشم به صورت بصری ردیابی و دنبال کند.
• برای تقویت مهارت های حرکتی ظریف و رشد ماهیچه های کوچک، بلوک های سازنده و توپ هایی با هر شکل و اندازه به کودک بدهید تا بازی کند.
• برای تحریک توانایی تجسم کودک و هموار کردن راه برای یادگیری و مهارت های خواندن، داستان بخوانید.