سلامت نیوز: بیماری هاری در اثر ورود نوعی ویروس به سیستم عصبی مرکزی بروز می کند. ویروس هاری معمولاً در بزاق دهان حیوانات هار وجود دارد و تقریباً  همیشه سبب مرگ فرد مبتلا به بیماری می شود. هر چند این ویروس معمولاً از حیوان به حیوان و یا از حیوان به انسان منتقل می شود اما مواردی از انتقال بیماری ناشی از پیوند قرنیه انسان به انسان دیده شده است. ویروس هاری مربوط به حیوانات خون گرم است وپس از آلوده شدن زخم ناشی از گازگرفتگی حتی پس از 10 روز می تواند بیمار را دچار اغما کند وسرانجام به مرگ بینجامد. هرگاه نشانه های مربوط به هاری در بدن بیمار به وجود آید مرگ وی حتمی و صددرصد خواهد بود.

حیواناتی که در سراسر دنیا وبه ویژه بسیاری از کشورهای خاورمیانه در انتقال ویروس هاری دخالت عمده دارند ، عبارتند از : سگ ، گرگ، روباه ، شغال وگربه.

دورۀ کمون ویروس هاری بین 10 روز تا 2 سال است اما بیشتر نشانه های بالینی بیماری حدود یک تا دو ماه پس از گزیدن حیوان هار بروز می کند.
 
نشانه های بالینی
در مراحل اولیه بیماری علائمی چون ضعف، تب ، سردرد، گلودرد وبی اشتهایی به ویژه در دو تا چهار روز اول مشاهده می شود.اولین علامتی که حاکی از گرفتاری سیستم عصبی است به صورت درد واحساس خارش در عضو مبتلا به ویژه در اطراف محل گازگرفتگی که به تدریج به بخشهای بالای عضو حتی صورت وگردن منتقل می شود.

نگرانی صورت بیمار و بی خوابی کامل شبانه و حالت وحشت زدگی از علائم جدی بیماری هستند. بروز نبض وتنفس سریع وتب حدود 39 درجه همراه با فلج موضعی در عضلات ساق پا و صورت و حلق به تدریج رخ می دهد و از بلع و نوشیدن مایعات توسط بیمار امتناع می شود. حملات تشنجی و فلج مثانه و یبوست شدید و اغماء و مرگ نیز از مراحل بعدی هستند.

در هاری ناشی از گزش خفاش نیز مراحل فوق  همراه با هاری فلجی رخ می دهند.   

عوارض
نارسایی قلب، کاهش فشار خون، ایست قلبی، لخته شدن خونی ، خونریزی گوارشی ، عفونت و اختلالات ریوی و سیستم اعصاب مغزی مرکزی ومحیطی.

تشخیص
با بررسیهای نمونه بزاق ، ادرار ، مایع نخاع و ترشحات چشم ومدفوع با روش ایمونوفلورسانس می توان به تشخیص رسید. گاهی بیوپسی از مغز و سایر علائم بالینی و شرح حال دقیق از بیمار نیز می تواند در تشخیص بیماری مفید باشند.

پیشگیری و درمان
درمان هاری در ایران موفقیت آمیز است. باید در کمتر از 12 ساعت بیمار مبتلا را به انستیتو پاستور در تهران و یا مراکز درمان هاری در مرکز بهداشتی شهرستانها و یا استان منتقل کرد. در این ساعات طلایی که به زندگی بیمار امید هست ، باید کوشید تا فرصت تزریق سرم و واکسن مربوطه از دست نرود.

در طی 13 سال، از 202 مورد بیماری هاری، در انستیتو پاستور تهران تنها 3 مورد مرگ رخ داده است. در فاصله ساعتهای اولیه که از گزش حیوان تا رسیدن به مراکز بهداشتی فرصت هست، ابتدا باید محل گازگرفتگی و زخم را با آب و صابون و فرچۀ ریش تراش به طور مکرر شستشو داد و با آب فراوان آن را تمیز کرد و سپس از الکل 70 درصد یا ساولون و تنتورید استفاده کرد. محل زخم را با گاز یا پنبه و باند نپوشانید و از آنتی بیوتیک موضعی ( پمادها ) استفاده نکنید و زخم را بخیه نزنید.

در مراکز درمانی نیز از سرم ضد هاری حیوانی (ARS) وایمونوگلوبولین انسانی ضد هاری (HRIG) استفاده می شود.

امروزه واکسن هاری و استفاده از انترفرون دارای موفقیتهای چشمگیری بوده است و افرادی که در معرض خطر هستند از جمله دامپزشکان وکارکنان آزمایشگاههای هاری وحتی کسانی که با سگ وگرگ وسایر حیوانات مشکوک در ارتباط هستند باید از 3 واکسن داخل عضلانی در هفته های صفر ویک وسه استفاده کنند.

واکسیناسیون حیوانات خانگی و دامداری نیز از مهمترین راههای پیشگیری از هاری به شمار می آید و حذف حیوانات ولگرد محلات وخیابانها را نباید فراموش کرد.