سلامت نیوز : بیماری آلزایمر یكی از عوامل دمانس یا زوال عقل است. علائم آن شامل از دست دادن حافظه، قضاوت و استدلال و تغییراتی در حالات و رفتار است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا ؛ گاهی افراد به این علائم توجهی نمیكنند و تشخیص نمیدهند كه چنین اختلالی وجود دارد. از آنجا كه علائم به تدریج ظاهر میشوند ممكن است كه مدت طولانی جلب توجه نكند و به اشتباه تصور شود كه این رفتارها بخشی از روند پیری است.
ده عامل هشدار دهنده دمانس به شرح زیر هستند كه توجه به آن ها بسیار ضروری است:
1-اختلال حافظه
اختلال حافظه، در حدی كه در كارهای روزانه ایجاد مشكل كند. طبیعی است كه افراد قرارهای ملاقات، اسامی همكاران و یا شماره تلفن دوستی را فراموش كنند ولی بعد به خاطر میآورند. بیمار مبتلا به بیماری آلزایمر ممكن است اغلب مسائل بویژه آن هایی را كه به تازگی اتفاق افتاده فراموش كند و بعد هم به خاطر نیاورد.
2- مشكلات در انجام كارهای عادی
افراد پرمشغله ممكن است گاهی حواسشان پرت شود. به عنوان مثال هویجی را كه برای غذا پختهاند، بر روی اجاق گاز جا بگذارند و تا پایان خوردن غذا هم به خاطر نیاورند. اما فردی با بیماری آلزایمر حتی توانایی پخت قسمتی از غذا را ندارد و ممكن است فراموش كند كه غذا خورده است.
3_ ضعف بیان
برای همه افراد گاهی پیش میآید كه در پیدا كردن لغات مناسب دچار مشكل شوند، ولی فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممكن است گاهی كلمات ساده را از یاد ببرد و لغات نامناسب جایگزین نماید، در نتیجه جملات او نامفهوم میشوند.
4_ گم كردن زمان و مكان
به طور طبیعی گاهی اوقات ممكن است افراد، روز، هفته و یا مقصدشان را فراموش كنند ولی دوباره با تمركز به یاد بیاورند. فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممكن است در خیابان راه خود را گم كند و نداند كه چگونه به آنجا رفته است و یا نتواند از آنجا راه خانه خود را دوباره پیدا نماید.
5_ ضعف یا كاهش قضاوت
ممكن است فرد مبتلا به بیماری عفونی مراجعه به پزشك را به تعویق بیاندازد ولی بالاخره این كار را انجام میدهد. اما فرد مبتلا به بیماری آلزایمر نه مشكلاتش را درك میكند و نه مراجعه به پزشك را ضروری میداند همچنین به دلیل اشكال در تصمیمگیریهای ساده مثلا ممكن است لباسهای زمستانی را در گرمای تابستان بپوشد.
6_ مشكلات در تفكر ذهنی
گاه و بیگاه ممكن است افراد رسیدگی به حسابهایشان را مشكل بدانند، اما فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ارقام را كاملا فراموش میكند و نمیداند با آنها چه كار كند. بسیاری جشن تولد را برگزار نمیكنند ولی فرد مبتلا شاید دیگر نداند كه جشن تولد چه معنایی دارد.
7_ جا به جا گذاشتن اجسام
هر كسی ممكن است كه موقتا كلید یا كیف پولی را سر جایش نگذارد. ولی فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممكن است اجسام را در مكان های نامربوط بگذارد، مثلا اتو را در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان بگذارد.
8_ تغییرات در حالات و رفتار
همه ممكن است گاهی غمگین و یا بدخلق باشند. اما در فرد مبتلا به بیماری آلزایمر خلق وخو میتواند سریعا تغییر كند و بیهیچ دلیل، آرامش به اشك و خشم تبدیل شود.
9- تغییرات در شخصیت
شخصیت افراد با سن قابل تغییر است ولی شخصیت فرد مبتلا به بیماری آلزایمر میتواند دچار دگرگونی شود. ممكن است كاملا سردرگم، بدبین و یا منزوی شود. این تغییرات شامل بیتفاوتی، ترس و یا رفتارهای نامناسب نیز هست.
10- از دست دادن انگیزه
به طور طبیعی افراد، گاهی از كارخانه، فعالیتهای تجاری و یا وظایف اجتماعی خسته میشوند ولی در نهایت دوباره انگیزههای خود را پیدا میكنند. فرد مبتلا به بیماری آلزایمر ممكن است نسبت به وقایع و رویدادهای محیط زندگی و خانوادهاش كاملا بیتفاوت به نظر بیاید.
عوامل خطر و راههای پیشگیری
با این اقدامات میتوانید سلامت مغز خود را حفظ كنید:
- از ذهن خود بیشتر استفاده كنید
مغز خود را همیشه فعال نگه دارید. مطالعات نشان میدهد چنانچه از مغز خود به طور مرتب كار بكشید، خطر ابتلا به بیماری را كاهش میدهید. بنابراین بسیار مهم است كه مغز را به صورت منظم، فعال نگه دارید. هر روز یك كار تازه انجام دهید و یا روش انجام كارهای روزانه را تغییر دهید. به طور مثال موی خود را با دستی كه از آن كمتر كار میكشید شانه بزنید.
در زیر پیشنهاداتی جهت به چالش كشیدن روزانه مغز شما ارائه میشود:
- برای به كار گرفتن ذهن خود از بازیهای مختلف استفاده نمایید. شطرنج، پازل، جدول كلمات و ارقام و بازیهای حافظه.
- یك فعالیت جدید را آغاز و دنبال كنید، یك زبان جدید یاد بگیرید، نواختن یك آلت موسیقی را بیاموزید، در یك كلاس جدید شركت نمایید، به موزه و مكانهای تفریحی دیگر بروید، خود را سرگرم كرده و معاشرت كنید. داشتن روابط اجتماعی باعث میشود كه از نظر ذهنی نیز رابطهها را حفظ كنید. به نظر میآید كه داشتن روابط اجتماعی عامل مهمی در جلوگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر میباشد. بنابراین با همه در تماس باشید. با افراد خانواده و دوستان و همسایگان تماس تلفنی و رفت و آمد داشته و با افراد مثبتاندیش معاشرت كنید. هر چه سرگرم باشید بهتر است.
- سبك زندگی سالمی را انتخاب نمایید: یك سبك زندگی سالم هم برای مغز دارای اهمیت است و هم برای سایر اعضای بدن. دیابت، فشار خون، كلسترول بالا و چاقی همه از عوامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر محسوب میشوند. راههای سادهای هست كه میتوانید سبك زندگی سالم را برای خود انتخاب كرده و سلامت مغز خود را بهبود بخشید.
- غذای سالم انتخاب كنید: از میوهها و سبزیجاتی كه رنگ تیره داشته و دارای آنتیاكسیدان هستند استفاده كنید، مانند: انگور سیاه، تمشك، شاتوت، اسفناج، سبزی خوردن و روغن امگا3 كه در ماهی و روغن كانولا یافت میشوند.
- ورزش كنید: فعالیت بدنی ملایم و مستمر به سلامت قلب و عروق كمك مینماید و به طور محسوس میتواند خطر ابتلا به سكته قلبی، سكته مغزی و دیابت را كاهش دهد.
- به اعداد توجه داشته باشید: فشار خون، كلسترول، قند خون و وزن خود را در حد متعادل نگه دارید. اگر مبتلا به دیابت هستید مهم است كه آن را كنترل نمایید.
- فشارهای عصبی را كاهش دهید: از تمرینهای تمدد اعصاب مانند مراقبه و یا تكنیكهای دیگر استفاده كنید.
- عاقلانه انتخاب كنید.
- از كشیدن سیگار و نوشیدن الكل خودداری نمایید.
- برای معاینات دورهای و یا هر گونه عارضه مهم به طور منظم به پزشك خود مراجعه نمایید. پزشك نقش مهمی را در حفظ سلامتیتان ایفا مینماید.
- از ضربههای سر پیشگیری نمایید: ضربههای مكرر به سر عامل خطری است كه میتواند بعدها به بیماری آلزایمر منجر شود. با پیشگیری از ضربه، امروز و آینده از مغز خود مراقبت میكنید.
- از كلاه ایمنی استاندارد برای فعالیتهای ورزشی مانند دوچرخهسواری، اسكیت و غیره استفاده كنید.
- با استفاده از نرده از افتادن پیشگیری كنید تا دچار ضربه مغزی نشوید.
- ایمن رانندگی كنید و از كمربند ایمنی استفاده نمایید.
آیا شما از یك بیمار مبتلا به آلزایمر مراقبت میكنید؟
مراقبت كردن از یك فرد مبتلا به بیماری آلزایمر میتواند بسیار طاقتفرسا بوده و احتیاج به وقت و نیروی بسیار دارد. حتی با داشتن نیروی جوانی و سلامتی كامل، مراقبت كردن میتواند وظیفهای بس دشوار باشد. برای تداوم در این امر واجب است كه در درجه اول از خود مراقبت كنید. پس اول باید علائم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را شناسایی كنید. باید راهكارهایی پیدا كرد تا فشار عصبی و ضربههایی كه در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبتكننده وارد میشود را كاهش دهد. یك مراقبتكننده باید اول از خود مواقبت نماید زیرا او مهمترین شخص در زندگی یك بیمار مبتلا به آلزایمر است.
فهرست زیر شامل علائم فشارهای عصبی است كه در افراد مراقبتكننده به طور شایع دیده میشود. لطفا به این فهرست توجه كنید، اگر این علائم در شما یا هر فردی كه میشناسید دیده میشود بهتر است به پزشك متخصص اعصاب و روان مراجعه و یا با موسسه حمایت از بیماران آلزایمر جهت كمك تماس بگیرید.
ده علامت فشار روحی بر روی فردی كه مراقبت از بیمار مبتلا به آلزایمر را به عهده دارد:
1- عدم پذیرش
درباره بیماری و اثرات آن بر روی بیمار (من میدانم كه مادرم بهتر میشود. حتما در تشخیص بیماری او اشتباه كردهاند)
2- خشم
خشم شما شامل فرد مبتلا به بیماری و دیگران میشود. (اگر او این سئوال را دو مرتبه تكرار كند، جیغ میكشم)
3- دوری از جمع
شما دیگر مایل نیستید با دوستان خود تماس بگیرید و یا در كارهایی كه قبلا از آنها لذت میبردید شركت كنید. (دیگر مایل نیستم در جمع همسایهها شركت كنم.)
4-اضطراب
در مورد روبرو شدن با آینده (من نگران روزی هستم كه دیگر نتوانم از عزیزم نگهداری كنم.)
5- افسردگی
بسیاری از اوقات، شما نگران و ناامید و غمگین هستید. (دیگر هیچ چیز برایم مهم نیست.)
6- خستگی مفرط
شما دیگر نیروی لازم را برای اتمام كارها ندارید. (دیگر توان هیچ كاری را ندارم.)
7- بیخوابی
نصف شب بیدار میشوید، ممكن است كابوس یا خوابهای آشفته دیده باشید.(به ندرت تا صبح میخوابم، مرتب گوش میدهم كه نكند پدر از سر جایش بلند شده باشد.)
8- عكسالعملهای احساسی
با كوچكترین چیز ناراحت میشوید، و خیلی وقتها عصبی هستید. (وقتی غذایش را نخورد، بیاختیار داد زدم)
9- عدم تمركز
شما قادر نیستید كه تمركز كنید و برای كارها دچار مشكل میشوید. (من هر روز میتوانستم جدول حل كنم حالا اگر شانس بیاورم، یك چهارم آن را بتوانم حل كنم)
10- مشكلات سلامتی
شما ممكن است چاق یا لاغر شده و یا بیشتر مریض شوید (سرماخوردگی، آنفلوآنزا). ممكن است دچار ناراحتیهای مزمن شوید. (پشت درد، سر درد، فشارخون و غیره).
چگونه فشارهای عصبی فرد مراقبتكننده از بیمار مبتلا به آلزایمر را كاهش دهیم؟
پیدا كردن راهكارهایی برای احساس بهبودی:
فهرست زیر شامل پیشنهاداتی است كه میتواند بعضی از فشارها را كم كند. از روشهای مختلف استفاده كنید. شما ممكن است راهكارهای دیگری پیدا كنید، كه موثرتر باشند.
1- راجع به بیماری آلزایمر اطلاعات كسب كنید و چگونگی مراقبت از بیمار را بیاموزید و این اطلاعات را در اختیار دیگر افراد خانواده نیز قرار دهید.
آگاهی هر چه بیشتر از بیماری و روشهای مراقبتی باعث میشود كه آمادگی لازم را برای تحمل مسیر این بیماری پیدا كنید. درك چگونگی اثرات این بیماری بر روی فرد به شما كمك میكند تا تماس خود را با او حفظ نمایید و خود را با تغییرات او وفق دهید. انتقال این اطلاعات به اعضای خانواده و دوستان باعث خواهد شد كه آنها كاملا در جریان پیشرفت بیماری قرار گیرند و كمكهای لازم را در اختیار شما قرار دهند.
2- واقعبینانه به بیماری بنگرید
بسیار حائز اهمیت و همچنین بسیار مشكل است كه واقعبینانه به بیماری و اثرات آن نگریست. بیماری آلزایمر از نوع پیشرونده است و فردی كه از او مراقبت میكنید به تدریج بدتر میشود. وقتی شما واقعیت را قبول كنید برایتان آسانتر خواهد بود تا با وضعیت او خود را وفق دهید.
3- نسبت به خود واقعبینانه عمل كنید
بسیار مهم است كه توجه داشته باشید مراقبت از فرد مبتلا به وقت و انرژی احتیاج دارد و توان شما محدود است. این شما هستید كه باید تصمیم بگیرید كدام كار ارجحیت دارد و بیشتر به چه چیز بها میدهید؟ قدم زدن با فردی كه از او مراقبت میكنید، زمانی مختص به خودتان و یا یك خانه مرتب؟ هیچ جواب صحیحی وجود ندارد. فقط شما میدانید كه در چه زمانی چه چیز مهمتر است. به غیر از انتخاب این موارد، باید برای كارهای روزانهتان حد و حدودی برای خود بگذارید.
شاید اعتراف به اینكه همه كارها را نمیتوان با هم انجام داد مشكل باشد. "نه" گفتن سخت است. ولی باید دانست كه بیش از حد نمیتوان كار انجام داد. درباره توان خود كمی فكر كنید و هر جا لازم دانستید، كمك بگیرید.
4- احساسات خود را قبول داشته باشید
وقتی از فرد مبتلا به آلزایمر مراقبت میكنید ممكن است احساسات متفاوتی داشته باشید. در یك روز ممكن است احساس رضایت، خشم، گناه، خوشحالی، افسردگی، خجالت، ترس و یا ناامیدی كنید. این احساسات میتوانند گیجكننده و غیرقابل كنترل باشند. به هر حال نه خوب هستند نه بد، بلكه طبیعی هستند. معنی احساسات منفی این نیست كه شما مراقبتكننده خوبی نیستید. معنی این احساسات فقط این است كه شما انسان هستید و آنچه در توان دارید انجام میدهید.
5- احساسات خود را با دیگران در میان بگذارید
بسیار حائز اهمیت است كه احساسات خود را با فردی كه با او راحت هستید در میان بگذارید. درباره احساسی كه دارید و یا موردی كه شما را ناراحت میكند صحبت نمایید. این فرد میتواند یك دوست نزدیك، یكی از اعضا خانواده، یك نفر در گروه حمایتكننده آلزایمر، یكی از اعضای هیات مسجد و یا یك مسئول بهداشت باشد.
6- نكات مثبت را جستوجو كنید
نگرش شما میتواند بر احساسات شما اثر بسزایی داشته باشد. سعی كنید كه نكات مثبت مسائل را ببینید. توجه كنید كه فرد مبتلا چه كارهایی را میتواند انجام دهد. برای هر روز اهمیت ویژهای قایل شوید. هنوز ممكن است اوقات خوب و با ارزش باقی مانده باشد.
7- از خود مراقبت كنید
سلامتی شما بسیار اهمیت دارد. آن را نادیده نگیرید. خوب غذا بخورید و سعی كنید به طور منظم ورزش كنید. راههایی پیدا كنید كه خود را آرام كرده و حتما به اندازه كافی استراحت نمایید. مرتب به پزشك خود مراجعه كنید تا وضع شما را زیر نظر بگیرد و بررسی نماید. این روش باعث خواهد شد كه شما فشارهای عصبی را رفع و بتوانید مراقبتكننده خوبی برای مریض خود باشید. همچنین شما به تعطیلات منظم احتیاج دارید، تا به كارهای دیگر خود غیر از مراقبت بپردازید. صبر نكنید تا زیادی فرسوده شوید و بعد برنامهریزی كنید. برای علایق خود وقت بگذارید. این فعالیتها باعث میشوند كه نیرو پیدا كنید و از تنها ماندن و منزوی شدن شما جلوگیری مینمایند.
نظر شما