کارشناسان اینبار هشدار میدهند که افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی در دهههای اخیر مساله بی آبی را تشدید کرده است به طوری که بحران آب در تمام این سالها در کمین بوده و خشکسالی از نمونههای بارز آن است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ؛ از این رو چهار سال پیش ایران طرح برگزاری نشستهای بینالمللی خشکسالی را به یونسکو پیشنهاد داد. این سازمان هم استقبال کرد و قرار شد برنامه بینالمللی ابتکارات خشکسالی به ایران سپرده شود. دومین نشست بینالمللی خشکسالی برگزار شد که در این نشست معاون وزیر نیرو هشدار داد «ایران به زودی با بحران آب مواجه میشود.»
تنها یک دوم میانگین آب جهان در اختیار ما
براساس اسناد سازمان ملل آن طور که معاون وزیر نیرو،علیرضا دائمی میگوید: در کره زمین 5/2 درصد آب شیرین قابل دسترسی است و از این 5/2درصد بخش ناچیزی از آبهای سطحی در دسترس قرار میگیرد که شامل آب یخچالها، اقیانوسها و بخش آبهای زیرزمینی میشود. اما کشور ایران و خاورمیانه در کمربند خشک جهان قرار دارند. این کشور ده سال مداوم خشکسالی داشته و میزان بارشهای آن به 75درصد بارشهای نرمال کاهش پیداکرده است. همه اینها خبر از تغییر اقلیمی است که از شمال آفریقا آغاز شده است. در ایران این تغییر اقلیم باعث تغییر الگوهای بارندگی نیز شده است.
سرپرست امور آب و آبفای وزارت نیرو به افزایش جمعیت و کمبود آب در ایران اشاره کرد و اینکه سال به سال شرایط سختتر میشود. او گفت: در حال حاضر مشهود است ایران به سمتی میرود که به زودی جزو کشورهایی خواهد بود که با بحران و کمبود آب مواجه میشود. به عنوان مثال در سال 1960 به ازای هر نفر شش هزار متر مکعب آب و در سال 1990 دو هزار متر مکعب آب در اختیار بود و پیشبینی میشود در سال 2025 میلادی حدود هزار متر مکعب آب به ازای هر نفر، در اختیار قرار گیرد. ایران در سال 1960 یک دوم میانگین آب جهان را داشت در حالی که به گفته دائمی، در 20 سال آینده پیشبینی میشود که حجم آب در دسترس به یک چهارم کاهش پیدا کند. افزایش جمعیت از جمله عواملی است که بحران کم آبی را تشدید میکند. در 80 سال گذشته جمعیت ایران هفت برابر شده است.
توسعه جمعیت، توسعه صنعت و کشاورزی و شهرنشینی را در پی دارد بنابراین ما به مرز بحران آبی نزدیک میشویم. سرپرست امور آب و آبفای وزارت نیرو با تاکید بر اینکه میزان بارندگی به دلیل تغییرات اقلیمی کاهش مییابد، گفت: از سوی دیگر باید توجه کرد که توزیع بارشهای ایران به شدت ناهمگون است. سه چهارم کشور در ناحیه کاملا خشک قرار دارد و میزان بارشها بین 50 تا صد میلیمتر است و با توجه به زنجیره کوهستانهای البرز و زاگرس از بارانهای موسمی آفریقا بهره مند نمیشویم و باعث شده که با کمآبی مواجه شویم. بخش عمده کشور در ناحیه بیابانی قرار دارد و به این دلیل خشکسالیها مدام و با تکرار است و شدت آنها نیز بالاست. دائمی درباره وضعیت آبهای ایران گفت: 270 میلیارد متر مکعب از 400 میلیارد متر مکعب از حجم بارشها به دلیل گرما از دسترس خارج میشود؛ 92 میلیارد متر مکعب جریان سطحی داریم، 38 میلیارد متر مکعب نفوذ آبهای زیرزمینی وجود دارد و 29 میلیارد متر مکعب آب برگشتی را دارا هستیم.
افزایش جمعیت، خطری برای بحران آب
با توسعه شهرنشینی مصرف آب در شهرها بیشتر از بخش کشاورزی میشود به طوری که معاون وزیر نیرو با اشاره به توزیع مصارف آب در کشور گفت: ایران کشوری کشاورزی است بنابراین سهم اصلی مصرف آب در بخش کشاورزی است اما با توسعه شهرنشینی این موضوع تغییر پیدا میکند. ایران در حوزه آب دارای مجموعه بسیار قوی شرکتهای خصوصی است که به اعتقاد معاون وزیر نیرو، در ایران بیش از 126 شرکت تخصصی مهندسین مشاور وجود دارد و 20 مجموعه پیمانکاری فعال هستند. قدیمیترین و بزرگترین سد قوسی جهان در ایران ساخته شده و قنات تاریخ ثبت شده 1500 ساله دارد که یقینا تاریخ احداث قنات به بیش از این مقدار میرسد. وی با اشاره به شرایط فعلی کشور اظهار کرد: اکنون ایران در ردههای اول توسعه منابع آب است و برای رفع چالشها تلاش میکند.
در این راستا سدهای مخزنی برای جریان توزیع زمانی و مکانی ساخته شده و در کشور حتما نیاز به شبکه آب زهکشی داریم. عملکرد شهرها و شهروندان باید تغییر کند و قیمت انرژی باید اصلاح شود. بیش از 90 سد مخزن بزرگ اجرا شده و در بخش تامین آب شرب سرمایهگذاری میشود. در بخش پوشش فاضلاب در رده قابل قبولی هستیم. دائمی گفت: در ایران 26 هزار مگاوات پتانسیل نصب نیروگاهی وجود دارد و 4500 مگاوات نیز در دست برنامهریزی است و در حوزه آب اصلاح بهرهوری آب، افزایش ظرفیتهای منابع آبی و استفاده از روشهای استحصال جدید آب مثل استفاده از آب شور دریا و بازچرخانی آب صورت میگیرد.
ایران تاوان خشکسالیهای جهان را میدهد
وجود مجموعه مربوط به خشکسالی در ایران فلسفه درستی دارد و کشورمان تاوان بسیار سنگین خشکسالیهای وسیع جهان را میدهد. وی خاطرنشان کرد: از نواحی غربی کشور ما که سوریه، عراق و عربستان هستند ریزگردها حرکت میکنند و 15 استان کشور را تحت پوشش قرار میدهند. چند سالی است که ریزگردها از قسمتهای جنوبی و جنوب غربی وارد کشور میشود که از فروردین امسال هم این گرد و غبارها در شهرهای کشور دیده شده است. ازجمله دیروز که در بروجرد این گرد و غبار به تعطیلی مدارس کشیده شد و میزان ذرات معلق در هوا در این شهر 13 برابر حد استاندارد بود و از ابتدای فروردین ماه امسال تاکنون میزان بارش در بروجرد 59 میلیمتر بوده که نسبت به سال گذشته 40درصد کاهش یافته است.
نظر شما