حدود 18سال پیش بیلبوردهایی در سطح کشور بوتسوانا نصب شد که با استفاده از سه حرف ابتدایی الفبای انگلیسی، توصیه هایی برای پیشگیری از گسترش ایدز شده بود تا از این طریق برای کنترل و مهار این بیماری فرهنگ سازی شود و اطلاعات لازم در اختیار همگان قرار گیرد.ابتکاری که توسط دولت بوتسوانا انجام شد این بود که سه راه پیشگیری از ایدز را که از سال 1980مطرح شده بود کنار هم گذاشت و الفبای پیشگیری از ایدز را به این شکل نوین که قابل فهم همگانی باشد مطرح کرد.

در اواخر سال 1980، محققان به این نتیجه رسیدند که می توان از این خطر جلوگیری کرد.

پس از این ابتکار بود که در حقیقت ABC به شعار فعالیت های عمومی و تلاش برای آگاهی رسانی و پیشگیری از ابتلای به ایدز مطرح شد. هرچند در شعاری که توسطUNAIDS ( (United Nation AIDS از ABC داده می شود، تفاوت هایی در مفهوم وجود دارد.

1- :Abstienceپرهیز یا به تاخیر انداختن اولین رابطه جنسی

2- :Being Faithful ایمن تر باقی ماندن از طریق پایبندی به یک شریک جنسی

3- : Continues Condom Useاستفاده صحیح و مداوم از کاندوم برای جوانانی که از نظر جنسی فعالند، زوج هایی که یکی از آنها HIV مثبت است، روسپی ها و شرکای جنسی شان و هر که تماس جنسی با فردی که در معرض HIV بوده، داشته است.

و البته به مرور زمان، این موارد هم به این الفبا اضافه شده است؛ Doing Don,t Drugs، Empowering the youth.

سال ها از آن روزها گذشته است و در حالی که آمار خبر از کاهش ابتلا به ایدز در سطح جهانی و افزایش آن در ایران و برخی از کشورهای در حال توسعه می دهد، هنوز نه تنها هیچ خبری از این بیلبوردهای آموزشی در سطح شهرهای ایران نیست که حتی به جرات می توان گفت شاید درصد کسانی که این الفبا را در ایران می شناسند، به چند درصد کل جمعیت هم نمی رسد. طبق آخرین آمار ارائه شده توسط وزارت بهداشت و بر اساس آمار جمع آوری شده از دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سراسر کشور آمار ایدز تا پایان سه ماهه دوم سال 1387 مجموعاً 18320 نفر است که 7/93 درصد آنان را مردان و 3/6 درصد را زنان تشکیل می دهند. 3/39 درصد از مبتلایان به HIV در گروه سنی 34-25 سال قرار دارند که بالاترین نسبت در بین گروه های سنی را به خود اختصاص می دهند.

با ایجاد سیاست های احداث مراکز گذری کاهش آسیب اعتیاد و ارائه سرنگ و سوزن رایگان به معتادان تزریقی و افزایش متادون درمانی در کشور، روزبه روز از آمار ابتلای به ایدز از طریق اعتیاد تزریقی کاسته می شود و در همین زمان به آمار مبتلایان از طریق رابطه جنسی افزوده می شود. همان گونه که دکتر مینو محرز رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران با هشدار نسبت به شروع الگوی انتقال ایدز در کشور از طریق رابطه جنسی می گوید؛ «فقط 17درصد از مبتلایان به ویروس ایدز در کشور شناسایی شده اند و همه افرادی که سابقه رابطه جنسی غیرایمن داشته اند باید حتماً تست ایدز بدهند. هم اکنون بین 96 تا 100 هزار نفر در ایران آلوده به ویروس ایدز هستند که بدون اینکه شناسایی شده باشند از طریق جنسی در حال اشاعه این بیماری هستند.»

محرز تاکید می کند؛ «حتی آمار رسمی نیز گویای ابتلای 30 درصد مبتلایان به ایدز از طریق رابطه جنسی است.»

به روز جهانی ایدز هم که نزدیک می شویم، بر حجم هشدارهای مسوولان نسبت به افزایش ابتلای به ایدز از طریق رابطه جنسی افزوده می شود و به جای ارائه راهکارهای ساده، به دلیل تابو بودن مسائل جنسی در ایران، گاهی راهکارهایی کلی ارائه می شود که چندین سال پیش در کشورهای دیگر با شکست مواجه شده است.

یکی از این راهکارها، اجباری شدن تست اچ آی وی/ ایدز قبل از ازدواج است. چند سال قبل حسن علم الهدایی که معاونت اجتماعی سازمان بهزیستی را بر عهده داشت، از تهیه طرح ساماندهی ایدز پیش از ازدواج توسط این سازمان خبر داده بود که اجباری شدن آزمایش ایدز قبل از ازدواج نیز یکی از این تدابیر پیش بینی شده بود. هرچند با عکس العمل های صورت گرفته از سوی مسوولان وزارت بهداشت و درمان، این طرح در سکوت باقی ماند.

مطابق قانون مصوب 13 آذرماه سال 1317، تمام دفاتر ازدواج در ایران مکلف هستند قبل از ثبت ازدواج از نامزدها، گواهینامه پزشک مبنی بر نداشتن امراض مسری مهم که نوع آنها از طرف وزارت دادگستری معین و اعلام می شود، مطالبه کنند و پس از بایگانی آنها به ثبت عقد با قید موجود بودن گواهی پزشک بر تندرستی نامزدها اقدام کنند. همچنین افراد متقاضی ازدواج در ایران تحت آزمایش های متنوعی قرار می گیرند که از اعتیاد تا تالاسمی را شامل می شود.

دکتر مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران، در پاسخ به این سوال که آیا اجباری شدن آزمایش اچ آی وی قبل از ازدواج می تواند به عنوان راهکاری برای کاهش ابتلا به ایدز در دستور کار قرار گیرد، می گوید؛ «اجباری شدن این آزمایش ها نه علمی است و نه عملی. سازمان جهانی بهداشت و یو ان ایدز نیز این کار را تایید نمی کنند. آزمایش اچ آی وی بدون مشاوره معنا ندارد. باید قبل از انجام این آزمایش ها حتماً افراد تحت مشاوره قرار گیرند و به آنان گفته شود چرا باید این تست را بدهند. در سال حدود یک میلیون ازدواج در کشور صورت می گیرد که حتی با اجباری شدن این تست که هزینه زیادی را به سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل می کند، آمار چشمگیری از آن درنمی آید.»

البته عامل مهمی که محرز آن را دلیل اصلی مخالفت با این آزمایش ها می داند، دوره پنجره ابتلا به اچ آی وی است؛ «به علت دوره پنجره، نمی شود با یک آزمایش که دقیقاً چند روز قبل از ازدواج صورت می گیرد، از مثبت یا منفی بودن آزمایش اچ آی وی مطمئن شد. این دوره پنجره در ایران تا 99درصد موارد به سه ماه می رسد و البته مواردی هم بوده که تا شش ماه آزمایش آنتی بادی فرد منفی بوده است در حالی که وی مبتلا به اچ آی وی بوده است. به همین دلیل چندان اطمینانی به این آزمایش ها قبل از ازدواج نیست.»

رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران از تجربه دیگر کشورها می گوید؛ «در کشور امریکا هم چند سال قبل این آزمایش ها را اجباری کرده بودند ولی چون این آزمایش ها مقرون به صرفه نبود، آن را حذف کردند.»

دکتر محرز تاکید می کند؛ «بهترین کار برای پیشگیری از ابتلای ایدز از طریق رابطه جنسی در ازدواج این است که افراد در مشاوره های پیش از ازدواج شرکت کنند و اگر پیش از این رفتارهای پرخطر جنسی داشته اند، با مشاور درمیان بگذارند تا برای آزمایش های بیشتر ارجاع داده شوند.»

در حقیقت توصیه یی که دکتر محرز می کند، همان Be faithful الفبای جهانی پیشگیری از ایدز است؛ یعنی کاهش خطر از طریق اجتناب از رابطه جنسی با افراد مشکوک به آلودگی یا ایمن تر باقی ماندن از طریق پایبندی به یک شریک جنسی. عاملی که جای خالی آن در روزهایی که شاهد ترویج ازدواج موقت، ازدواج مجدد و... هستیم بر بیلبوردهای شهر خالی است تا با اطلاع رسانی وسیع و درست، شاید اندکی از نگرانی مسوولان و مقامات وزارت بهداشت از موج سوم ایدز در ایران یا ابتلا به ایدز از طریق رابطه جنسی کاسته شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha